در عالم برزخ زمان معنا ندارد
جایی که انسان بعد از مرگش به آن هدایت می شود عالم برزخ میباشد که دارای ویژگی های منحصر به فردی است این مطلب شما را با دانستنی های جالب و در عین حال عجیب از عالم برزخ آشنا می کند.
زمان شروع و پایان عالم برزخ
عالم برزخ در دیدگاه علمای اسلامی به عالمی معروف است که بین این جهان و جهان آخرت یعنی قیامت قرار دارد. و نیز با نام عالم مثال شناخته می شود.
زمانی که انسان جان خود را از دست میدهد وارد عالمی به نام برزخ می شود و تا وقتی که در صور دمیده شده و مردم از قبر ها خارج شوند در آنجا میماند و بعد وارد عالم قیامت می شود بهتر می توان گفت عالم برزخ فاصله ای بین عالم دنیا و قیامت می باشد که بعد از مردن در آنجا به سر می برد.
تعداد دفعاتی که این کلمه در قرآن به کار رفته سه بار در سه آیه می باشد که در ادامه با اشاره به آنها خواهیم داشت:
اولین آیه:وَهُوَ الَّذِی مَرَجَ الْبَحْرَیْنِ هَذَا عَذْبٌ فُرَاتٌ وَهَذَا مِلْحٌ أُجَاجٌ وَجَعَلَ بَیْنَهُمَا بَرْزَخًا وَحِجْرًا مَّحْجُورًا؛ او خدائی است که آب دو دریا را بهم آمیخت دو دریایی که آب یکی از آن دو شیرین و گوارا است و آب دیگری شور و تلخ و میان این دو آب فاصله و حائلی قرار داد تا همیشه از هم جدا باشند و به هم نیامیزند.
دومین آیه:«بَیْنَهُمَا بَرْزَخٌ لَّا یَبْغِیَانِ » میان آن دو دریا فاصله ای است که به حدود یکدیگر تجاوز نمی کنند و به هم نمی آمیزند.
سومین آیه:« لَعَلِّی أَعْمَلُ صَالِحًا فِیمَا تَرَکْتُ کَلَّا إِنَّهَا کَلِمَةٌ هُوَ قَائِلُهَا وَمِن وَرَائِهِم بَرْزَخٌ إِلَی یَوْمِ یُبْعَثُونَ».
ممکن است، کارهای شایسته ای را که ترک کرده بودم به جای آورم، هرگز، این سخنی است که او می گوید و پشت سرشان تا روز قیامت مانعی است که بازگشت نتوانند.
چگونگی گذشت زمان در عالم برزخ
روایات در مورد گذر زمان در عالم برزخ
در توضیح عالم برزخ احادیثی از امام صادق (ع) خطاب به شیعیان آن زمان آمده است:
والله إتخوف علیکم فی البرزخ. قلت ما البرزخ؟ فقال:القبر منذ حین موته الی یوم القیامه
من بر شما(شیعیان) در عالم برزخ می ترسم راوی می گوید:من به امام صادق(علیه السلام) گفتم که عالم برزخ کجا است؟ فرمود:قبر است. زندگی در آن از زمان مرگ تا روز رستاخیز ادامه دارد.
در مورد برزخ امام صادق(علیه السلام) می فرماید:الْبَرْزَخُ الْقَبْرُ وَ فِیهِ الثَّوَابُ وَ الْعِقَابُ بَیْنَ الدُّنْیَا وَ الْآخِرَة ؛ مراد از برزخ همان قبر می باشد و در آن ثواب و عقاب بین دنیا و آخرت است.
امام صادق(علیه السلام) به جمعی از شیعیان خود فرمود:به خدا قسم که تنها خطری که من بر شما احساس می کنم برزخ است و چون قیامت شود و کار به دست ما برسد ما بر کار شما از خودمان اولویت داریم.
همچنین در حدیثی از امام سجاد(علیه السلام) چنین آمده است:برزخ قبر است و برای آنان در آنجا زندگی سختی است و به خدا سوگند که قبر، باغی از باغهای بهشت و یا گودالی از گودالهای آتش است.
چگونگی کیفیت زمان در عالم برزخ
نوع قوانین حاکم بر عالم برزخ بسیار متفاوت بوده است و همچنین خصوصیات منحصر به فرد خود را دارا می باشد. در این عالم دنیا خصوصیات ماده بر همه چیز غالب است بدین معنی که در دنیای حاضر همه چیز درگیر مکان ، زمان ، شکل ، اندازه و رنگ میباشند.
همه چیز در حال تحول و حرکت است به عنوان مثال موجودات کمالاتی را که نداشتند با رشد کردن دوباره کسب میکنند.
اما عالم برزخ یا همان عالم بعد از قیامت هیچ گونه از خصوصیات ماده وجود نداشته و تمام چیز ها مجرد از ماده میباشند. معنی بینابین در عالم برزخ بدان جهت است که بعضی از خصوصیات ماده را دارد ولی از بُعدهای دیگر موجودات عالم برزخ مجردند.
به عنوان مثال کمیاتی از جمله شکل و اندازه در آن جا وجود دارد ولی زمان و مکان در عالم برزخ معنایی ندارد.
زمانی که انسان میمیرد به هنگام سکرات موت پرده ها کنار زده شده و در مقابل دیدگان او یکسری مسائل از جمله دیدن امامان معصوم(ع) ، آمدن عزرائیل و همچنین دیدن شیاطین هویدا می شود.
ولی سوال اینجاست که آیا شخصی که دچار سکته می شود این شرایط برایش نیز نمایان می شود یا نه به شکل دیگری می باشد؟ و یا با توجه به فعالیت قلب و تنفسش آیا روح در بدنش وجود دارد یا نه همان موقع سکته از بدنش بیرون می آید؟
سوال دیگر اینکه زمانی که سکته کمتر از یک ثانیه رخ می دهد آیا دیدن مسائل و صحنه های مختلفی که ذکر شد برای این شخص هم اتفاق می افتد یا نه؟
زمان عالم برزخ و کیفیت زندگی در عالم برزخ
مقررات عالم دنیا با عالم برزخ چه تفاوتی دارد؟
همانطور که میدانید مقررات دنیا بسیار متفاوت تر از مقررات عالم برزخ است. هر حرکت،فعلی و اتفاقی که از ما صادر می شود از زمان تبعیت می کند و به هیچ عنوان بدون بودن زمان تصور کردن آن امکان پذیر نیست.
ولی قوانینی که در برزخ حاکم است به گونه ای دیگر می باشد. مثلا زمانی که شخص خوابیده و در عالم رویا در حال خواب دیدن است مقدار زمانی که در خواب تلف می کند گاه ده ها ساعت و گاه ساعت های متمادی به نظر می رسد.
ولی هنگامی که بیدار می شود میبیند یک ساعت بیشتر نبوده که در خواب به سر برده و حتی تمام آن یک ساعت را خواب ندیده همه آن چیزی که در عالم رویا رویت کرده و زمان بسیار طولانی تر از خوابش بوده است به صحنه ها به رویاهایی که دیده شاید روزهای زیادی باشد بنابراین می توان نتیجه گرفت که مقررات عالم برزخ متفاوت از دنیا می باشد.
در این دنیا برای دیدن یک چهره زمان زیادی لازم است که آن شخص را ببینید ولی در عالم برزخ انتظار کشیدن معنایی ندارد و در هر لحظه که انسان اراده کند می تواند در یک چشم به هم زدن و در یک ثانیه هر چیزی را که می خواهد ببیند چرا که در آنجا زمان اصلاً مطرح و لازم می باشد.
در برخی از نقل ها روایت شده است که انسان در یک لحظه تمامی فراز و فرودهای عمرش را مشاهده می کند به عنوان مثال اگر هفتاد سال عمر سپری کرده است تمام فیلم 70 سال عمرش را می بیند.
چنانچه در بیداری بخواهد هم این فیلم را ببیند زمان زیادی لازم است ولی زمان احتضار در یک لحظه همه را به طوری که غرق در فرازهای معنوی و روحانی و نورانی است می بیند و لذتی می برد که قابل توصیف و تصور نیست.
تمام این عذاب ها ، لذتها و ناراحتی ها در همان لحظات احتضار است که امکان دارد یک ثانیه و یا حتی کمتر از آن باشد به این معنی که در کمتر از یک ثانیه 70 سال را مشاهده می کند.
جالب است بدانید در مورد دیدن شیطان مطلبی عنوان نشده است هرچند ورود شیطان در آن لحظات برای دزدیدن ایمان شخص است اما واقعیت این است که انسان در زمان مرگ اهل بیت (ع) را می بیند و مومن چهارده معصوم را می بیند.
در برخی از روایات آورده شده است چنانچه شخصی سکته کرده و احتمال می دهید که نمرده و زنده است او را دفن نکنید تا زمانی که یقین پیدا کنید که مرده است. از نظر شرعی کسی که سکته کرده همین قدر که احتمال دهید نمرده حق دفن کردن آن را نیز ندارید تا زمانی که مرگ وی توسط متخصص مربوطه تایید نشده باشد.
ویژگی های عالم برزخ و گذر زمان
زمان در عالم برزخ چه تفاوتی با این دنیا دارد؟
از امام علی علیه السلام نقل شده است:در واپسین روز از روزهای دنیا و نخسین روز از روزهای آخرت برای انسان چهره هایی هویدا می شوند.
نخستین چهره که ظهور میکند این شخص از او می پرسد تو که هستی؟ می گوید من اموال تو هستم. بعد او می گوید خیلی زحمت تو را کشیده ام ولی الان به شدت گرفتار و درگیر هستم، تو در این شرایط سخت به چه درد من می خوری؟
اموالش به او می گویند که تو به اندازه و قدر یک کفن از ما حق داری. کفنت را بردار و بقیه دیگر مال تو نیست بلکه مال بازماندگان است بنابراین ازآن نا امید و دلسرد می شود.
چهره دوم برایش تمثل پیدا می کند. از او هم می پرسد تو که هستی؟ می گوید من اهل تو هستم. اهل همان خانواده، زن، فرزند، پدر، مادر، دوست آشنا، اینها کسانی اند که عنوان اهل به آنها اطلاق می شود.
می گوید من برای شما زحمت کشیدم. استراحت شما را به استراحت خودم ترجیح دادم و ... سپس کارهایی که کرده برایشان توضیح می دهد بعد می گوید می بینید چقدر درگیر و گرفتارم؟ الان شما چه کمکی از دستتان برایم بر می آید؟
اهلش به او می گویند که ما تو را تا قبر همراهی کرده و دفن می کنیم و بر می گردیم. دیگر نمی توانیم همراه تو داخل قبر بیاییم.
سومین چهره که اعمالش هست تمثل پیدا می کند. به او هم می گوید تو کی هستی؟ می گوید من اعمالت هستم. به او هم می گوید من نسبت به تو زیاد دل خوشی نداشتم برای من سنگین و سخت بودی اکنون به چه درد من می خوری؟ اعمال می گوید من همه جا همراه تو هستم در عالم برزخ، قبر، قیامت و تا بهشت یا جهنم.
همه این صحنه ها توسط انسان مشاهده می شود که انسان با آنها صحبت می کند این سخنانی که خوانده اید متن روایتی می باشد که به طور خلاصه بیان شده است هر آنچه مشهود است اتفاقاتیست که می افتد بنابراین اینجا را با آنجا مقایسه نکنید.
همانطور که کار ها در این دنیا به زمان نیاز دارند در برزخ زمان نیاز است منتها زمان برزخی با زمان در اینجا بسیار فرق دارد و در آن مقررات به گونه ای است که انسان همه حرف ها بازگو می کند و همچنین همه عذاب ها و لذت های حاصل از مشاهده عمرش ، افسوس ها و حسرت ها را می بیند.
بدین ترتیب بین کسانی که در یک لحظه سکته کرده و می میرند و کسانی که امکان دارد روزهای زیادی در حالت احتضار و جان کندن باشند از این منظر تفاوتی نمی کند.
زمان در عالم برزخ چگونه است؟
کلام آخر
لحظات مرگ برای هر انسان یک لحظه بسیار خاص و نفس گیر است و زمانی که از دنیا میرود وارد عالم برزخی می شود که مقررات و حالات ویژه ای داشته و با این دنیا کاملاً متفاوت است و همه مسائل و صحنه هایی که در طول عمرش تجربه کرده است را در یک لحظه بسیار کوتاه مشاهده کرده و با مومنین اهل بیت ملاقاتی می کند.
منابع
تبیان - بیتوته - پرسمان قرآن