رفتارهای اعتیاد آور را بشناسید
در گذشته های نه چندان دور، هر جا سخن از اعتیاد به میان می آمد مقصود، اعتیاد به مواد مخدر و الکل بود، اما سالیانی است که اعتیاد طیف وسیع تری را به خود اختصاص می دهد و هر نوع رفتاری که تکرار افراط گونه آن نگرانی هایی را بر انگیزد، اعتیاد لقب می گیرد.
اعتیاد به اینترنت، تلفن همراه، اس ام اس، روابط غیر اخلاقی، قمار، خرید، خوردن، کار و غیره هم اکنون در مجموعه رفتارهای اعتیادی قرار می گیرد. در اعتیاد رفتاری، فرد به آنچه انجام می دهد و احساساتی که در هنگام انجام دادن آن کار تجربه می کند، معتاد می شود. به طور کلی هر فعالیت، ماده، موضوع یا رفتاری که تمرکز عمده ای از زندگی فرد را به خود اختصاص دهد و موجب محرومیت از سایر فعالیت ها شود یا موجب آسیب جسمانی، ذهنی و اجتماعی فرد یا دیگران شود، رفتار اعتیاد آور محسوب می شود.
بیشتر مردم زمانی که به اعتیاد فکر می کنند سریع مواردی مانند مواد مخدر و روان گردان به ذهن شان متبادر می شود اما در سال های اخیر دانشمندان زمان زیادی را به مطالعه درباره آنچه به صورت اعتیاد رفتاری خوانده می شود یا میل شدید به انجام رفتار یا عملی خاص است، انجام داده اند. برخی ویژگی های اعتیاد به مواد مخدر با اعتیاد رفتاری مشترک است مانند کنترل نداشتن بر انجام کاری، رفتار وسواس گونه و اصرار به انجام کاری باوجود عواقب منفی آن.
اعتیاد به اینترنت معضل بزرگ دنیای مدرن
هر چند برای برخی انواع اعتیاد، عملی که از فرد سر می زند از نظر اجتماعی قابل قبول است و همین باعث می شود فرد متوجه اعتیادش نباشد و به نوعی نتواند آن را تشخیص دهد. در حقیقت برخی رفتارها بسیار معمول و شایع هستند و می شود مورد توجه قرار نگیرند اما مرز بین رفتار طبیعی و رفتار اعتیادگونه کجاست و چگونه می توان تفاوت آنها را تشخیص داد؟ در اینجا برخی رفتارهایی را که افراد و حتی شما ممکن است ندانید که به آنها اعتیاد دارید با هم مرور می کنیم.
رفتارهای اعتیاد آور یک نوع اختلال وسواسی محسوب میشوند
رفتارهای اعتیاد آور کدامند :
دنبال بهانه ای برای کار کردن می گردید...
آدم هایی که به کار اعتیاد دارند دنبال بهانه ای برای کار کردن می گردند حتی اگر نیازی نباشد. ذهن آنها به طور مداوم با کار و مسائل مربوط به آن مشغول است. این نوع اعتیاد یک اختلال وسواسی است که معتاد به آن حتی ممکن است کارش را دوست نداشته باشد.
اعتیاد به کار یک مشکل عاطفی است پس ربطی به ساعاتی که شما کار می کنید ندارد بلکه مربوط به ذهن شما و فرایند های شیمیایی است که در بدن شما اتفاق می افتد و باعث تقویت این رفتار در شما می شود.
مانند هر نوع اعتیادی، اعتیاد به کار هم می تواند عواقب منفی در ابعاد دیگر زندگی ازجمله روابط خانوادگی و حتی سلامت جسمی داشته باشد. از آنجا که جامعه به کار زیاد بها می دهد بنابراین به سختی می توان تشخیص داد که فردی به کار معتاد است.
وقتی همیشه آنلاین هستید
اشتیاق برخی افراد به بودن در فضای مجازی فراتر از سرگرمی است. بنابراین احتمالا باور این موضوع باتوجه به زمان زیادی که هر کدام از ما این روزها مقابل کامپیوتر صرف می کنیم، سخت نیست. براساس گزارش مرکز بازیابی معتادان به اینترنت، این روزها 5تا 10درصد مردم به اینترنت معتاد هستند. میزان اعتیاد در میان دانشجویان رو به افزایش است و برخی مطالعات این میزان را 15درصد ارزیابی کرده اند.
اعتیاد به اینترنت یکی از مشکل سازترین انواع اعتیاد رفتاری است
برخی مطالعات نشان داده است، معتادان به اینترنت تنها برای این آنلاین می شوند که احساس بهتری داشته باشند و زمانی که مجبورند دور از اینترنت باشند، احساس آدم های در حال ترک را دار ند. همچنین معتادان ممکن است وقتی نمی توانند به اندازه کافی آنلاین باشند، احساس تحریک پذیری، افسردگی و تنهایی کنند. معتادان به اینترنت به طور متوسط 38ساعت در هفته آنلاین هستند.
وقتی کافئین خوشحال تان می کند!
این روزها مصرف نوشیدنی های با کافئین زیاد در هر یک از کافی شاپ های شهر برای بیشتر مردم کاملا شایع است. اما آیا برای تان پیش آمده که درصورت فراموش کردن قهوه صبحگاهی دچار سردرد شده باشید یا عصبی برخورد کنید؟ اگر جواب تان مثبت است، احتمالا شما اعتیاد به کافئین دارید.
کافئین باعث افزایش تولید دوپامین که مرکز لذت را در مغز فعال می کند، می شود.
بیش از نیمی از آنهایی که کافئین مصرف می کنند، زمانی که سعی کرد ه اند نوشیدن قهوه را ترک کنند، علائم ترک را تجربه کرده اند.
دست تان به خاموش کردن تلویزیون نمی رود
آیا فکر اینکه دیدن سریال محبوب تان را از دست داده اید، آزارتان می دهد؟ 5/12درصد از مردم می گویند به تلویزیون معتاد هستند. مطالعات نشان می دهد مردم زمانی که تلویزیون تماشا می کنند احساس آرامش بیشتری دارند و راحت تر با مسائل برخورد می کنند. آنها وقتی تلویزیون تماشا می کنند کمتر نگرانند و امواج مغزی شان فعالیت کمتری دارد و این دقیقا چیزی است که بیشتر افراد بعد از یک روز طولانی کاری می خواهند.
اعتیاد به تلویزیون از جمله رفتارهای اعتیادگونه است
مسئله این است که اتکا به چیزهایی مانند تلویزیون برای کم کردن استرس می تواند رفتار اعتیادگونه ایجاد کند و مانند داروهای مخدر هرچه بیشتر به آن بپردازید کمتر از شر آن خلاصی می یابید. به عبارت دیگر ایجاد آرامش جلوی تلویزیون باعث می شود شما برای خاموش کردن تلویزیون و انجام کاری دیگر داوطلب نباشید.
همیشه لیلی، همیشه مجنون
بعضی آدم ها عاشق، عاشق شدن هستند. دانشمندان می گویند این افراد به عاشق شدن معتاد شده اند و نمی توانند بدون عشق زندگی کنند. از نظر آنها حدود 5تا 10درصد کسانی که اهل ایالات متحده هستند به عشق اعتیاد دارند و به همین دلیل محققان در تلاش هستند تا با بررسی بیشتر این موضوع، فکری به حال این اعتیاد عجیب و غریب کنند. عاشق بودن، با خودش نوعی احساس هیجان و دلبستگی می آورد اما معتادان به عشق بیش از آنچه باید با این احساس درگیر می شوند. آنها درواقع نوعی احساس وسواس گونه پیدا می کنند.
در نوعی از این اعتیاد عاشقانه، فرد با وسواسی غیرقابل کنترل، نگران رابطه عاشقانه و فرد مورد علاقه اش است. چنین افرادی مدام به این فکر می کنند که هرگز نمی توانند بدون عشق شان زندگی کنند و گمان می کنند وجود فردی که به او این احساس را دارند، تنها دلیل شادی در زندگی شان است. یکی دیگر از انواع اعتیاد به عشق زمانی اتفاق می افتد که فرد معتاد برای رسیدن به یک رابطه عاطفی ایده آل، مدام به دنبال روابط جدید می گردد و باوجود آزمون و خطاهای بسیار، نمی تواند خودش را قانع کند که رابطه فعلی می تواند رابطه ای مناسب برایش باشد.
وقتی شما عاشق هستید، بدن تان مقدار زیادی مواد شیمیایی را در خود آزاد می کند که باعث می شود سرزنده، شاداب، خوشحال همچنین سرشار از انگیزه باشید. در این مواقع عشق در بدن شما مثل ترکیب شیمیایی دوپامین عمل می کند. گذشته از این، با به وجود آمدن چنین احساسی سطح اکسی توسین در بدن تان بالاتر می رود و به همین دلیل احساس دلبستگی و ارتباط متقابل در وجود تان تقویت می شود.
بعضی آدم ها عاشق، عاشق شدن هستند و به عشق اعتیاد دارند
چنین اتفاقاتی را بدن معمولا در ماه های آغاز رابطه تجربه می کند و افرادی که به عشق معتاد شده اند، مدام به دنبال رابطه های جدید و عشق های تازه می گردند تا همیشه این احساسات هیجان انگیز را در خود داشته باشند و همیشه در اوج عشق به سر ببرند. دانشمندان معتقدند، برخی عوامل می توانند جست و جوی همیشگی عشق را توجیه کنند. شاید برای برخی معتادان به این احساس، مشکلات مرتبط با ساختار مغز، یکی از دلایل سیری ناپذیری از عشق باشد. تجربه های اجتماعی همچنین تجربه هایی که فرد در سال های قبل در خانواده مشاهده کرده است هم می توانند نقش مهمی در این مورد بازی کنند.
بعضی پژوهشگران حتی گناه را بر گردن فرهنگ می اندازند و می گویند بعضی فرهنگ ها آنقدر روی عشق تمرکز و تبلیغ می کنند که اهالی شان تصور می کنند زندگی بدون این حس، حتی برای یک روز هم ممکن نیست.
آیا معتادان به عشق به رابطه زناشویی هم اعتیاد دارند؟
گرچه در بسیاری مواقع، عشق و ارتباط زناشویی به نوعی همراه و مکمل یکدیگر هستند و فرایندهای شیمیایی مشابهی را در بدن باعث می شوند اما اعتیاد به عشق، لزوما با اعتیاد به این رابطه همراه و هم ردیف نیست. گرچه بررسی ها می گویند برخی افراد به هر دوی این موضوعات اعتیاد دارند اما پژوهشگران بر این باورند که هیچ ارتباط قطعی میان این دو وجود ندارد و خیلی افراد تنها به دلیل ماهیت عشق سراغ آن می روند و گاهی حتی نبود ارتباط زناشویی، تاثیری بر وجود این حس در آنها نمی گذارد. با همه اینها به نظر می رسد این گروه باید با مشاوره یک متخصص برای تجربه زندگی شاد و بدون دغدغه راهنمایی بگیرند.
پوستت را نکنند
کندن، خاراندن، فشار آوردن و با گوشه ناخن پوست را کندن، به نظر بی ضرر می آید اما نه همیشه. اعتیاد به کندن پوست شامل وسواس کندن و کشیدن پوست است حتی اگر باعث صدمه و خونریزی شود. برخی از این نوع معتادان از ناخن شان برای این کار استفاده می کنند و برخی هم وسایلی مانند قیچی به کار می برند. این معتادان گاهی تا 12ساعت در روز را صرف کندن پوست شان می کنند.
این بیماری تنها مربوط به قسمت خاصی از بدن نیست و می تواند دست ها، بازوها، صورت و تقریبا هر جای دیگری باشد. برخی هم رفتار وسواس گونه ای نسبت به قسمت خاصی از بدن دارند. برای بسیاری از افراد مبتلا این رفتار زمانی اتفاق می افتد که فرد تحت استرس قرار می گیرد و گاهی حتی به صورت ناخودآگاه این کار را انجام می دهد. بیشتر این نوع معتادان را نیز زنان تشکیل می دهند.
خرید حال تان را خوب می کند
تا به حال شده که به شما بگویند خیلی خرید می کنید؟ به نظر می رسد اعتیاد به خرید دست کم یک نفر از 20نفر را درگیر می کند. این نوع اعتیاد می تواند حتی برای حساب بانکی شما هم مخرب باشد، بنابراین چه چیزی باعث می شود شما به جای خرید اضطراری یک جفت کفش نو دیگر بخرید؟ چیزی که اتفاق می افتد این است که خرید باعث می شود بدن شما آندورفین آزاد کند که این باعث تحریک مرکز لذت در مغز شما می شود.
بیشتر خانم ها به خرید اعتیاد دارند
یکی دیگر از دلایلی که معتادان به خرید را به فروشگاه ها می کشاند، این است که این کار احساسات منفی مانند غم و اندوه و افسردگی آنها را تسکین می دهد. اما از کجا باید فهمید که چه زمان عادت های خرید از کنترل خارج شده است. یکی از بارزترین نشانه ها این است که به طور مداوم بیشتر از بودجه ای که دارید، خرج کنید. این افراد شاید در ذهن شان این گونه باشد که کم خرج کنند اما کنترلی بر این تصمیم ندارند و این اتفاق بارها و بارها می افتد. معتادان به خرید این گونه خود را متقاعد می کنند که به آن چیزی که خریده اند نیاز داشته اند.
غذایی که به آن حساسیت دارید
بله درست است. شما ممکن است به چیزی که به آن حساسیت دارید معتاد باشید. این یک پدیده عجیب و غریب اما بسیار شایع است. وقتی به ریشه علمی این موضوع برگردید، خواهید دید که این عادت هم دقیقا مانند سایر موارد اعتیاد عمل می کند. هنگامی که شما به یک ماده غذایی واکنش آلرژیک نشان می دهید بدن مقدار زیادی آندورفین آزاد می کند و باعث شادی شما می شود. این حالت می تواند مانند مصرف داروها اعتیادآور باشد و شما مدام به دنبال این غذاها به منظور تکرار احساس خوبی که داشتید، هستید. این فرایند می تواند درنهایت تبدیل به اعتیاد به مواد آلرژیک شود. مواد غذایی که این حالت را ایجاد می کنند شامل شکلات، سویا، فرآورده های لبنی و گندم هستند.
اعتیاد به بازی
در میان جوانان یکی از شایع ترین انواع اعتیاد به اینترنت، اعتیاد به بازی های آنلاین است. به همین دلیل سازمانی به نام خط بازیکنان آنلاین تشکیل شده تا به معتادان به بازی های آنلاین کمک کند در 12مرحله بر اعتیادشان غلبه کنند
