شگفت انگیزترین موجودات زیست تاب جهان

 در این پست با شگفت انگیزترین موجودات زیست تاب آشنا خواهیم شد. ماهی دراگون، ماهی مرکب شب تاب، کرم های شب تاب، برخی از انواع قارچ، و ماهی مرکب جهنمی از جمله شگفت انگیزترین موجودات زیست تاب (Wonderful Bioluminescent Creatures) در جهان هستند.

ماهی دراگون به گروهی از ماهیان آب های عمیق با نام Stomiidea متعلق است و جنس نر و ماده آن با هم تفاوت چشم گیری دارند. ماده ها تا بیش از 30 سانتی متر رشد می کنند و در مقایسه با نرها بسیار تهاجمی تر هستند، حال آن که اندازه نرها یک دهم ماده ها است. همچنین، نرها بی دندان بوده و فاقد دل و روده فعال هستند. ماده های برخی از این گونه ها دارای زائده درخشان آونگ مانندی هستند که از چانه آن ها آویزان است و برای فریب طعمه به کار می رود. علاوه بر این زائده آونگی، ماهی دراگون دارای اندام های نوردهنده به نام نورآور (photophore) در کل بدن و باله ها نیز هست.

ماهی مرکب شب تاب، که به ماهی مرکب درخشان Enope (Sparkling Enope Squid) نیز شهرت دارد، تا حدود 7٫5 سانتی متر رشد می کند. مانند بسیاری از انواع دیگر ماهی مرکب، بدن ماهی مرکب شب تاب با سلول های رنگدانه (رنگ یاخته ها chromatophores) پوشیده شده است که باعث می شود این موجود بتواند بر روی رنگ خود کاملاً کنترل داشته باشد. البته بر خلاف دیگر ماهی های مرکب، بدن ماهی مرکب شب تاب پوشیده از photophore (نورآور) نیز هست که موجب تولید نور می شود. نوک شاخک این ماهی ها از دیگر نقاط بدنشان روشن تر است، اما نکته جالب اینجاست که آن ها می توانند نورآورهای سایر اعضای بدنشان را با نوری که از بالا می آید هماهنگ کنند تا از دید شکارچیان زیرین پنهان بمانند. ماهی مرکب شب تاب (تا جایی که می دانیم) تنها ماهی مرکبی است که دارای دید رنگی می باشد.

کرم شب تاب از بهترین نمونه های زیست تاب ها است، و حدود 2000 گونه مختلف از سوسک های پرنده این نام را به خود اختصاص داده اند. کرم های شب تاب در مناطق آب و هوایی معتدل و گرمسیری جهان یافت می شوند و با توجه به جمعیت و ویژگی های جغرافیایی گوناگون، زیست تابی آن ها نیز می تواند در بین گونه های آن ها متفاوت باشد. تولید نور توسط کرمهای شب تاب نتیجه یک واکنش شیمیایی است که در عضو ویژه ای که معمولاً در قسمت تحتانی شکم حشره واقع شده است انجام می گیرد. طی این فرایند، ماده ای به نام لوسی فرین با اکسیژن ترکیب شده و تولید نور می کند. البته ماده دیگری هم با نام لوسی فراز در فرایند تولید نور به عنوان کاتالیزور عمل می کند.

در جهان 60 نوع قارچ درخشان مختلف وجود دارد، که بیشتر آن ها تنها کورسویی تولید می کنند، اما برخی نیز هستند که نور مشخص تری دارند. چندین نظریه درباره دلیل اصلی تابش این گونه ها وجود دارد که هنوز در دست بررسی هستند. برخی بر این باورند که دلیل آن نوعی هشدار درباره سمی بودن است اما برخی دیگر می گویند نور آن ها یا تمهیدی است برای جذب حیواناتی که می توانند هاگ های باروری آن ها را گسترش دهند، نوعی نور امنیتی است برای حیواناتی که ممکن است آن ها را بخورند و به نوبه خود درخششی پیدا کنند که باعث شود نتوانند از چشم شکارچیان خود پنهان بمانند.

ماهی مرکب جهنمی (Vampiroteuthus Infernus) از زمان دایناسورها، یعنی 300 میلیون سال پیش، بدون هیچ گونه دگرگونی ساکن کره زمین بوده است. نام این موجود به معنای «ماهی مرکب خون آشام» است، هرچند او بیشتر به خانواده اختاپوس ها تعلق دارد. تفاوت ماهی مرکب جهنمی با اختاپوس ها و سایر ماهی های مرکب این است که او دارای تیره پشت (ستون فقرات) است که از داخل جسم شنل مانند او می گذرد و به دهانش می رسد. او از زیست تابی به عنوان یک مکانیزم دفاعی برای گیج کردن مهاجمان احتمالی استفاده می کند. هنگام احساس خطر، ماهی مرکب جهنمی، به جای پرتاب ماده مرکب مانند، مخاط چسبناکی به شکل گوی های آبی درخشان از خود ترشح می کند.