جلوگیری از گردش مالی غیرشفاف، با اجرای ثبت اطلاعات چک در سامانه صیاد
زارع کارشناس پولی و بانکی در گفت و گو با خبرنگار بانک و بیمه باشگاه خبرنگاران جوان، درباره قانون جدید چک می گوید:در حال حاضر در کشور، بسیاری از امور مالی و تراکنش ها، با ثبت متمرکز در سامانه های بانکی، به صورت کاملا شفاف در حال گردش هستند. این امر سبب جلوگیری از بسیاری از تخلفات مالی مانند فرار مالیاتی، کلاهبرداری و... شده است. با این حال هنوز ابزار مالی چک به استفاده از این مزیت نرسیده است و باید هرچه سریعتر، اجرای ثبت سیستمی آن شروع گردد.
وی افزود:با بروز شدن تکنولوژی در دنیا، استفاده کشور ها و نهاد های مختلف از قابلیت های آن بسیار افزایش یافته است. این امر سبب ایجاد مزیت های بسیار زیاد برای حکومت ها و مردم شده و سبب ایجاد شفافیت بیشتر، صرفه جویی در وقت، هزینه و جلوگیری از بسیاری از تخلفات گردیده است. امور بانکی یکی از حساس ترین و با اهمیت ترین مواردی است که دولت ها برای جلوگیری از رخداد فساد و حتی اشتباه در آن، به دنبال افزایش ضریب امنیت و اعتبار گردش های مالی در این سیستم ها هستند. اتصال بسیاری از موارد خرد و کلان حکومت ها و مردم به گردش های مالی، سبب شده تا تدابیر اساسی برای ثبات امنیت و آرامش خاطر جامعه جزو مولفه ای مهم در این حوزه به شمار آید.
پیشرفت تکنولوژی و ضرورت استفاده آن در خدمات بانکی
زارع تاکید کرد:یکی از مواردی که همچنان در کش و قوس ورود به تراکنش های مالی ثبت شده در سامانه های بانکی است، چک است، این ابزار پراستفاده و رایج در کشور تابحال فقط به استناد لاشه چک قابل تسویه و حتی بررسی حقوقی است و اگر این لاشه به هردلیلی مفقود شود یا از بین برود، به دلیل اینکه حدودا در هیچ سامانه ای ردی به جا نمی گذارد، قابل پیگیری سریع نیست و حتی ممکن است دارنده آن چک برای همیشه از حق خود محروم بماند.
فرار مالیاتی، به دلیل عدم اجرای ثبت سیستمی چک
وی افزود:هم چنین عدم ثبت سیستمی چک در سامانه های متمرکز بانکی، آسیب های دیگری را نیز در پی دارد، از جمله آن ها می توان به جعل چک اشاره کرد. این اشکال به این دلیل به وجود می آید که هیچ مرجعی در حال حاضر در زمان صدور چک، اصل بودن آن چک را تایید یا رد نمی کند، اگر در زمان صدور چک، اطلاعات و مشخصات مندرج در چک در سامانه ای متمرکز ثبت شود، هم از اعتبار آن چک می توان آگاهی یافت و هم صدور چک جعلی به حداقل خواهد رسید. این اتفاق تاثیر بسیار مثبتی در معاملاتی که با ابزار چک صورت می گیرد گذاشته و سبب افزایش اعتبار چک خواهد شد.
زارع گفت:عدم ثبت سیستمی چک، در آسان شدن قاچاق کالا و ... نیز موثر است. از آن جایی که مشخصات افراد در هیچ جایی ثبت نمی گردد، افراد متخلف می توانند با دست به دست شدن یک یا چند برگه لاشه چک، تبادلات مالی خود را صورت بدهند، بدون اینکه هیچ نشان و نامی از خود به جا بگذارند.
30 میلیون میلیارد ریال، گردش مالی غیرشفاف چک درسال 98!
بانک مرکزی ثبت سیستمی چک را جدی بگیرد
تغییرات جدید برای عملیات چک |
توضیحات |
سررسید چک |
سقف عمر چک های صادره از سوی دارنده دسته چک، سه سال است |
دارنده چک برگشتی |
اگر صادر کننده چک دارای چک برگشتی باشد، اجازه صدور برگه چک جدید در سامانه به وی داده نمی شود. |
انتقال چک |
قبل از اجرای این قانون برای انتقال چک به فرد دیگر، کار با انجام یک یا دو امضا پیش می رفت. اما اکنون در قانون جدید این امکان وجود ندارد، دست چک های جدید باید تمام اطلاعات فرد گیرنده جک در سامانه را ثبت کنند. |
سقف اعتباری برای صادر کننده چک |
دارنده دسته چک دارای سقف اعتباری مشخصی است و جمع چک های صادره از سقف اعتباری وی تجاوز نخواهد کرد. سقف اعتباری بر اساس مولفه هایی همچون وضعیت معیشتی فرد صادرکننده چک، اجازه صدور چک جدید تا زمان پاس شدن چک قبلی را خارج از سقف اعتباری نمی دهد. |
ثبت چک در سامانه صیاد |
چک صادرشده نباید دارای مغایرت با اطلاعات ثبت شده در سامانه باشد تا زمانی که اطلاعات برگ چک روی سامانه صیاد بانک مرکزی درج و ثبت نشده و بانک مرکزی، مشخصات و فرد گیرنده چک را تایید نکند، بانک اجازه پاس کردن مبلغ چک و برگشت زدن آن را نخواهد داد. |
وضعیت چک |
صادرکننده چک باید هدف خود از صدور این مبلغ چک را درج کند. |
ثبت اطلاعات برگه چک در سامانه بانک گشایش کننده حساب |
صادرکننده چک باید اطلاعات روی برگ چک را از طریق برنامک تلفن همراه یا اینترنت بانک همان بانک که در آن حساب جاری داشته و دسته چک را از آن گرفته ثبت کند. |
