چگونگی واجب شدن غسل مس میت
اگر انسان (به ویژه پزشکان و پرستاران و کارمندان بخش های مراقبت های ویژه بیمارستان ها) بدن انسان مرده ای را که سرد شده و غسل داده شده نیست لمس و مس کنند و حتی جایی از بدن خود را به بدن او برسانند باید غسل «مس میت» کنند.
شرایط واجب شدن غسل مس میت
اگر بدن شخص زنده ای به بدن انسان مرده ای برخورد کند، با چند شرط بر او غسل مس میّت لازم می شود، این شرایط عبارتند از:
* آن جسد، جسد شهید نباشد (شهیدی که غسل ندارد).[2]
* کسی که کشتن او به خاطر رجم یا قصاص واجب شده و قبلاً خودش غسل کرده نباشد.[2]
* بچه سقط شده ای نباشد که هنوز چهار ماهش تمام نشده است.[3]
*بدن میّت سرد شده باشد.[3]
* بدن میّت را غسل نداده باشند؛ یعنی سه غسلش تمام نشده باشد.[3]
* موی خود را به بدن میّت و همچنین بدن یا موی خود را به موی میّت نرسانده باشد در غیر اینصورت غسل لازم ندارد.
* اگر از انسان عضوی جدا شده، بایستی هم گوشت و هم استخوان با هم باشد، اگر قسمتی از بدن کسی از او جدا شود یا خود او مرده است یا زنده، اگر مرده باشد یا بدنش را غسل داده اند یا نداده اند، اگر مرده باشد و بدنش را غسل داده باشند، که لمس آن عضو غسل ندارد، و اگر از مرده ای باشد که هنوز بدنش را غسل نداده اند، یا آن عضو از اعضایی است که اگر متصل هم بود و مسح می شد، غسل مس میّت لازم نبود (مانند موها)، یا از اعضای دیگر است، اگر صورت اول باشد(موها) غسل لازم نیست و اگر صورت دوم باشد، غسل مسّ میّت لازم است و اگر قسمت جدا شده، از انسانی باشد که خود زنده است، سه صورت دارد:یا گوشت تنهاست و یا استخوان تنها (مانند دندان) و یا گوشت و استخوان هر دو با هم است که در صورت سوم مسّ آن غسل دارد و اما دو صورت قبل غسل مسّ میّت ندارد.[4]
غسل مس میت
چگونگی انجام غسل مس میت
غسل مس میت را به دو صورت می توان انجام داد:
اول:ترتیبی
دوم:ارتماسی
در غسل ارتماسی باید بدن پاک باشد ولی در غسل ترتیبی پاک بودن تمام بدن لازم نیست و اگر تمام بدن نجس باشد و هر قسمتی را پیش از غسل دادن آن قسمت آب بکشد کافی است.
غسل ترتیبی
در غسل ترتیبی باید به نیت غسل، نخست سر و گردن، و سپس نیمهٔ راست بدن از گردن تا کف پا و دست راست و بعد نیمهٔ چپ بدن از گردن تا کف پا و دست چپ را بشوید.
غسل ارتماسی
در غسل ارتماسی باید آب در یک لحظه، تمام بدن را بگیرد. پس اگر به نیت غسل ارتماسی در آب فراوانی مانند استخر فرو رود.
پانویس
فرهنگ فارسی دهخدا
عروة الوثقی، فی حکم الشهید، مسئله 11.
عروة الوثقی، فی غسل مسّ میّت.
تحریرالوسیله، ج1، ص63، مسئله 1.
منابع
خمینی، روح الله، تحریر الوسیله، [ته‍ران]:موسس‍ه تن‍ظیم و نش‍ر آثار امام خمینی(س)، 1370.
یزدی، محمدکاظم بن عبدالعظیم، عروةالوثقی[چاپ سنگی]، نجف اشرف:به مباشرت محمدرضا غروی، 1348 ق.مرتضویه.
احک‍ام اسلام:من‍تخ‍ب از رساله های توضی‍ح الم‍سائ‍ل مراجع تق‍لی‍د شی‍عه، مج‍مع عل‍می اسلامی، 1403ق. = 1361.
فاضل موحدی لن‍کرانی، محمد، تف‍صی‍ل الش‍ریع‍ه فی شرح تحریر الوسیله:غسل الج‍نابه - الت‍یم‍م - الم‍طهرات، موسس‍ه تن‍ظیم و نش‍ر آثار امام خمینی(س)، موسس‍ه چاپ و نش‍ر عروج، 1419ق. = 1377.
