مفهوم عزت نفس و آشنایی با انواع آن
عزت نفس، اعتماد به نفس، احترام به خود و حتی غرور، همه این ها مفاهیمی است که به خود ارزشی مربوط می شود اما واقعاً عزت نفس چیست و چگونه بفهمیم که عزت نفس ما به اندازه کافی در ما وجود دارد یا خیر ؟ عزت نفس پایین می تواند عاملی برای افسردگی باشد و شما را دچار مشکل کند. همچنین می تواند باعث شود که شما وارد رابطه های خطرناکی شوید و دیگران از شما سوء استفاده کنند و از طرف دیگر، غرور بسیار بالا هم برای شما دردسر ساز خواهد شد.
عزت نفس چیست؟
عزت نفس چگونگی نگاه شما به ارزش های جهان و افراد دیگر است. عزت نفس روی اعتماد شما به انسان های دیگر، روابط ، شغل و همچنین هر جنبه از زندگی اثر دارد. چنانچه در این بخش از سبک زندگی پلاس وی عنوان شده است ، عزت نفس مثبت به شما قدرت و انعطاف پذیری مورد نیاز برای زندگی را یاد می دهد ، از اشتباهاتتان چیزهای زیادی می گیرید ، یاد می گیرید از شکست خوردن نترسید. حال باید راجع به انواع عزت نفس و چگونگی تاثیر آن ها روی زندگی صحبت کنیم.
اهمیت عزت نفس چیست؟
اهمیت عزت نفس را نباید نادیده بگیرید . عزت نفس روی رفتار و احساسات شما تاثیر می گذارد ، روی احساستان در مورد خودتان اثرگذار است و یک فاکتور مهم و مرز بین موفقیت و شکست محسوب می شود.
عزت نفس پایین باعث ایجاد افکار منفی می شود که خود را در کار شما هم نشان خواهد داد و عزت نفس بالا قطعاً طرز فکر مثبت را برای موفقیت پیش روی شما می گذارد. قدرت تفکر مثبت بخش مهمی از موفقیت است ، بنابراین باید یاد بگیرید عزت نفس را در خودتان بسازید تا در هر جنبه از زندگی از فواید آن بهره مند شوید.
انواع عزت نفس
انواع مختلفی از عزت نفس وجود دارد، دو دسته بندی اصلی از عزت نفس پایین و عزت نفس بالا داریم که هر کدام زیر شاخه های متفاوتی دارند.
عزت نفس بالا و مشخصات آن
افرادی که عزت نفس بالا دارند، معمولاً ویژگی های شخصیتی آن ها متفاوت است.
این افراد باور قوی به ارزش های خود دارند و از آن ها دفاع می کنند تا امنیت باور هایشان را فراهم کنند.
آن ها خودشان را با افراد دیگر مساوی می دانند.
از کمک خواستن از دیگران خجالت نمی کشند.
به راحتی تفاوت ها را می پذیرند و نسبت به نیاز دیگران هم حساسیت دارند.
انها می توانند برای چیزی که باور دارند بجنگند و به خاطر اعتماد به خودشان معمولاً بهترین انتخاب ها را خواهند داشت.
افرادی که عزت نفس بالا دارند، زمان زیادی در گذشته سیر نمی کنند و برای آینده اضطراب ندارند .
آن ها اغلب در تمرین خودآگاهی و زندگی در لحظه، موفق هستند.
برای حل مشکلات به توانایی های خود اعتماد دارند.
توانایی انجام کار های شخصی را به شکل صحیح و تخصصی دارند.
افرادی که عزت نفس بالا دارند ، قادر هستند از انجام فعالیت های مختلف لذت ببرند.
از انجام کارهای جدید نمی ترسند.
خودشان را جای دیگران می گذارند و عقاید آن ها را نیز می بینند و حتی احترام می گذارند.
عزت نفس امن یا دفاعی و مشخصات آن
زمانی که افراد عزت نفس داشته باشند ، نیاز ندارند که دیگران آن ها را تایید کنند تا اعتماد به نفس بگیرند.
آن ها نیاز ندارند که دیگران توانایی های آن ها را بشمارند.
اگرچه افرادی هستند که شخصیت تدافعی دارند و نگاه دیگران روی آن ها تاثیر زیادی دارد و نسبت به انتقاد دیگران آسیب پذیر هستند.
افرادی که عزت نفس دفاعی دارند ، از درون ناامنی ها و شک و تردید هایی دارند که ممکن است روی حس منفی آن ها اثرگذار باشد. همانگونه که پلاس وی اشاره کرده است این افراد نیاز دارند که از دیگران بازخورد های مثبت بگیرند تا سطح بالای عزت نفس در آن ها ایجاد شود .
زمانی که عزت نفس شما در یک سطح سالم باشد ، نیاز ندارید که دیگران مدام شما را تایید کنند.
دقت کنید که اگر افراد سعی می کنند یک کار خارق العاده را در پیش چشم دیگران انجام دهند ، انجام این کار به معنای عزت نفسشان نیست ، بلکه علامت ناامنی و کمبود عزت نفس است.
عزت نفس پایین و مشخصات آن
عزت نفس پایین وضعیتی است که باعث می شود افراد ارزش های خود را نبینند یا حتی خودشان را دوست نداشته باشند. افرادی که عزت نفس پایین دارند ، برای خود ارزش قائل نیستند ، افکار منفی در مورد خودشان دارند و همین امر عزت نفس آن ها را پایین تر می آورد معمولا در سنین نوجوانی هم وضعیت سخت تری دارند ؛ مخصوصاً اگر دختر باشند.
70 درصد دختران دنیا باور دارند که به اندازه کافی خوب نیستند و این حس را هم از لحاظ فیزیکی هم از لحاظ ذهنی و هم از لحاظ رابطه به خودشان دارند .
عزت نفس پایین می تواند توانایی آن ها را برای داشتن یک زندگی شاد دچار مشکل کند اما خوشبختانه راه های افزایش آن هم وجود دارد.
اثرات مثبت عزت نفس بالا و سالم
انتظارات شما هم جهت با واقعیت است و بنابراین کمتر از خودتان و دیگران انتقاد می کنید.
می توانید استرس خود را مدیریت کنید.
بی ارزشی گناه و خجالت ندارید.
به سادگی می توانید چیزی را که می خواهید، نیاز دارید یا فکر می کنید، به دیگران ابراز کنید.
به توانایی خودتان برای تصمیمات صحیح اعتماد بیشتری دارید. بعد از چالش ها و سختی ها دوباره سر جای اصلی خود بر می گردید.
می توانید روابط شاد و سالم بسازید.
تبعات و اثرات منفی عزت نفس پایین
عزت نفس پایین نتایج منفی مثل استرس، اضطراب، افسردگی، تنهایی و حتی اختلالات مربوط به غذا خوردن را به همراه خواهد داشت.همچنین می تواند عاملی برای رو آوردن فرد به مواد مضری مثل الکل یا داروی روانگردان باشد.
زمانی که هم پدر و هم مادر شما عزت نفس پایینی داشته باشند، قطعاً در ایجاد رابطه صمیمانه با مشکلات زیادی روبرو خواهند شد و این تاثیر منفی روی زندگی اجتماعی و شغل آنها نیز خودش را نشان می دهد.
نتایج منفی عزت نفس پایین ممکن است عاملی برای کاهش سطح خود ارزشی باشد که باعث می شود فرد مدام با افکار منفی اش، خود را تخریب کند و رفتارهای خود را زیر سوال ببرد. در نتیجه سبک زندگی او به طور کامل به هم می ریزد.