چرا هنگام ورزش کردن رگ ها بیرون می زنند و آیا این تغییر خوب است یا بد؟
برخلاف انتظارات، شاید رگ های برجسته در طول ورزش هیچ ارتباطی با افزایش حجم خون و یا فشار در این رگ ها نداشته باشد. در حقیقت هر دو اینها در طی فعالیت های پله ای، از جمله ورزش مدام کاهش می یابند. برای توضیح درباره برجستگی رگ ها هنگام ورزش، درک سیستم عروقی و اجزای آن به ما کمک می کند.
علت بیرون زدن رگ ها هنگام ورزش
خونی که در تمام بدن گردش می کند از بطن چپ قلب پمپ می شود و ابتدا با فشار قوی وارد شریان ها می شود، جایی که فشار خون سیستولیک (بیشترین فشار در آنجا اعمال شده) که در حدود 120 میلی متر جیوه (میلی متر جیوه) می شود و فشار دیاستولیک (حداقل فشار اعمال شده) در این عروق به حدود 80 میلی متر جیوه می رسد. (بنابراین فشار خون به طور معمول در حدود 120 تا 80 میلی متر جیوه است) جریان خون به بخش های کوچک تر و ریزتر شریان ها به نام مویرگ ها جریان می یابد و همانطور که ادامه پیدا می کند, فشار آن به دلیل مقاومت دیواره ای مویرگی کاهش خواهد یافت و سپس خون وارد مویرگ ها می شود - - کوچک ترین رگ های خونی - که مسئول تغذیه هستند و مواد زائد را از سلول های فعال دفع می کنند.
بیرون زدگی و برجستگی رگ ها در ورزش
چنانچه در بخش ورزش و تناسب اندام پلاس وی گفته ایم بیش از یک میلیارد از این عنصر در بدن انسان وجود دارند و بسیار کوچک و نازک هستند و فشار اعمال شده خون هنگامی که وارد مویرگ ها می شود تقریباً 30 میلی متر است.
این فشار حتی بیشتر هم کاهش می یابد چون خون عملکرد تغذیه خود را کامل می کند و سپس از مویرگ ها خارج می شود تا از طریق کوچک ترین رگ ها به سمت مویرگ های دیگر جریان پیدا کند.
مویرگ ها به رگ های بزرگ تر و بزرگ تر با هم ترکیب می شوند تا وقتی که ورید اجوف به دهلیز راست قلب وارد می شود. وقتی خون وارد بزرگ ترین رگ ها می شود، فشار اعمال شده توسط جریان خون تنها چند میلی متر جیوه است و بازگشت آن به قلب با فعالیت ماهیچه ای و تنفسی بیشتر از نیروی ذاتی خودش حرکت می کند.
علت بیرون زدن رگ ها
هنگامی که ورزش آغاز می شود، میزان و قدرت انقباض افزایش می یابد و خون به سرعت به شریان ها پمپاژ می شود و همانطور که این اتفاق می افتد، فشار خون سیستولی به صورت خطی با شدت ورزش بیشتر می شود و ( تا حدود 200 میلی متر جیوه در طول ورزش هوازی و بیش از 400 میلی متر جیوه در طول ورزش وزنه برداری بالا می رود).
از طرف دیگر، فشار دیاستولی با ورزش هوازی خیلی کم تغییر می کند (اگر چه در طول وزنه برداری افزایش می یابد). قطرهای داخلی رگها و مویرگ ها در فرآیندی به نام ونوکونستریکشن، باریک می شوند و جریان خون را به سمت قلب به زور به جریان می اندازند و توانایی دریافت خون از مویرگ ها را افزایش می دهند و به طور کلی این فرآیند منجر به کاهش فشار در مویرگ ها و رگ ها تا حداکثر حدود 5 میلی متر جیوه خواهد شد و در نتیجه حجم و فشار وریدی کاهش می یابد و به همین دلیل این اثر اساس برامدگی و بیرون زدگی رگها نیستند.
دلیل بیرون زدن رگ ها در ورزش چیست؟
در عوض فرآیندی که در مویرگ ها صورت می گیرد، در نتیجه افزایش فشار خون شریانی در طول ورزش است و باعث می شود که سیال پلاسما از دیواره های نازک عبور و به قسمت های اطراف ماهیچه نفوذ کند.
این فرآیند که به عنوان فیلتراسیون شناخته می شود، باعث ورم و سختی ماهیچه ها می شود که در طول تمرین بروز می کند و در نتیجه این تورم، رگ های پوستی را به سمت سطح پوست هل می دهند که رگها تا حدی پهن به نظر می رسند و چنین رگ هایی در افراد دارای چربی زیر پوستی کم دیده می شوند.
این برامدگی نه خوب است و نه بد، بلکه به سادگی ناشی از مکانیسم های فیزیولوژیکی معمولی است تا ناشی از افزایش فشار خون شریانی در طول ورزش و تقلا.