علل و درمان نفخ شکم در دوران بارداری
افزایش میزان پروژسترون در دوران بارداری، تمام ماهیچه های بدن از جمله دستگاه گوارش را آرام می کند و این باعث کاهش هضم غذا و گاز در سیستم بدن می شود که منجر به باد کردگی و نفخ شکم خواهد شد ؛ اینها احساسات ناخوشایند را بعد از یک وعده غذایی بزرگ ایجاد می کنند. علاوه بر افزایش هورمونی، دلایل بیشتری برای باد کردگی و نفخ در طول دوران بارداری وجود دارد.
علل نفخ در دوران بارداری:
علاوه بر افزایش میزان پروژسترون و رشد رحم، عوامل دیگری نیز وجود دارند که موجب ایجاد گاز می شوند و در نهایت منجر به نفخ و باد شکم می شوند.
-یبوست:
غذا از طریق دستگاه گوارش عبور می کند و برای مدتی طولانی در روده باقی می ماند.این کار به جنین کمک می کند تا تمام محتویات غذایی از جمله آب را جذب کند.با این حال، نتایج جذب باعث مدفوع خشکی می شود ،که مدت بیشتری طول می کشد تا به راست روده برسد، باعث یبوست و نفخ شکم خواهد شد.
-حساسیت غذایی:
برخی غذاها به احتمال زیاد باعث گاز بیشتری نسبت به برخی دیگر می شوند. به عنوان مثال، آن هایی که بیماری سلیاک دارند، نمی توانند محصولات گلوتن را هضم کنند و می توانند گاز زیادی ایجاد کنند..
در مورد کسانی که به لاکتوز حساسیت دارند، هم همینطور است و چنانچه بارها در بخش سلامت پلاس وی به این مسئله اشاره کرده ایم هضم محصولات لبنی مثل شیر برایشان مشکل است و می تواند منجر به گاز و نفخ شود.
علتش این است که بدن نمی تواند به اندازه کافی لاکتوز (که در محصولات لبنی وجود دارد)، را بشکند و هضم کند و در این باره دچار مشکل خواهد شد.
-باکتری ها در روده:
اگر تغییری در تعادل باکتری در روده وجود داشته باشد، منجر به تولید گاز بیشتر، نفخ و باد شکم می شود.
-افزایش وزن:
میزان گرسنگی شما ممکن است افزایش یابد و شما بیشتر غذا بخورید. با استفاده از رژیم غذایی مغذی همراه با ویتامین های مکمل میزان کالری خود را افزایش خواهد داد که شما را بی حال و کم تر فعال می کند. از این رو، شما احساس می کنید که در روزهای اخیر ناراضی و ناراحت هستید.
علت نفخ در حاملگی چیست؟
چگونه گاز و نفخ در بدن تولید می شود؟
گاز به دو روش در بخش گوارشی گرفتار می شود:وقتی که شما هوا را می بلعید و هنگامی که باکتری ها غذای هضم نشده را در روده می شکنند.
شما بیشتر این گاز را از معده خود به وسیله آروغ زدن آزاد می کنید و نفخ شکم در نتیجه گاز رخ می دهد، تا زمانی که در طول روده بزرگ حرکت کند.
-کربوهیدرات برخلاف پروتئین ها و چربی ها، مقدار زیادی گاز تولید می کند. چربی ها می توانند روند هضم را آهسته کنند چون زمان می برد تا شکم خالی شود و می تواند منجر به نفخ شکم شود.
علاوه بر مواد مغذی ضروری بالا، غذاهایی وجود دارند که برای جلوگیری از گاز و باد کردگی وجود دارند.
غذاهایی که باعث ایجاد گاز و نفخ در بارداری می شوند:
برخی غذاها می توانند موجب نفخ در برخی از زنان باردار شوند.
-سبزیجاتی نظیر کلم، گل کلم، لوبیا، کلم بروکسل، پیاز، کنگر فرنگی و مارچوبه حاوی کربوهیدرات های غیر محلولی هستند که قابل هضم نیستند. بنابراین، این می تواند گازهای پر شده از گوگرد را تولید کند که منجر به بوی تعفن می شود.
-خوراکی هایی مانند نخود، عدس، گرم سبز منبع بزرگ فیبر هستند. اما مصرف بیش از حد غذاهای با فیبر بالا می تواند منجر به شکم گاز شود. اما در برخی افراد، رژیم فیبری می تواند به کاهش گاز و نفخ کمک کند.
-دانه هایی مانند دانه آفتابگردان، خشخاش، و رازیانه نیز گاز را در روده بزرگ تولید می کنند که منجر به نفخ شکم می شود.
-میوه هایی مثل سیب، انبه، کشمش، آلو، آلبالو، هندوانه و هلو نیز حاوی کربوهیدرات های غیر جاذب هستند. بدن شما نمی تواند آن ها را هضم کند و آن ها به روده بزرگ منتقل می شوند و باعث نفخ شکم با گاز می شوند.
-فروکتوز موجود در آب میوه ها هم باعث نفخ شکم می شود.
-گندم، سبوس گندم، و محصولات گندمی می تواند منجر به تخمیر در روده بزرگ شود، بنابراین موجب گاز و باد کردگی می شود.
-سوربیتول، یک شیرین کننده مصنوعی است که در برخی غذاها و نوشیدنی ها یافت می شود و می تواند باعث شکل گیری گاز شود.
در اغلب موارد، شما به هیچ درمانی برای نفخ و گاز نیاز ندارید و پس از تولد کودکتان ناپدید می شوند.هم چنین برخی درمان های خانگی و راه هایی وجود دارند که به شما کمک می کنند احساس ناراحتی خود را مدیریت کنید.
درمان های خانگی برای نفخ و گاز در طول بارداری:
درمان های زیر هنگامی که در مقادیر متوسط و هم چنین در دوران بارداری استفاده می شوند، ایمن تلقی می شوند. اما همانطور که در پلاس وی عنوان شده است مراقب کاربرد آن ها در سه ماهه اول زمانی که بیشتر گیاهان با نقص های مادرزادی و پیچیدگی های متعدد دیگر مرتبط هستند، محتاط باشید. بهتر است قبل از هر گونه درمان خانگی با پزشک مشورت کنید.
1. شنبلیله برای رفع نفخ در بارداری:
یک مشت دانه شنبلیله را در یک لیوان آب خیس کنید و دانه ها را صبح روز بعد دور بریزید. این آب را جرعه جرعه بنوشید تا از شر گاز و باد کردگی ایجاد شود.
2. چای بابونه:
یک فنجان تازه چای بابونه بعد از وعده های غذایی خود داشته باشید. این کار به تسکین سیستم گوارشی شما کمک خواهد کرد و احساس ناراحتی و ورم را کاهش می دهد.
درمان نفخ معده در بارداری در طب سنتی
درمان های طبیعی و گیاهی برای رفه نفخ شکم در بارداری
3.هل ضد نفخ:
جویدن دانه هل به درمان نفخ شکم به طور طبیعی کمک می کند. شما همچنین می توانید چای هل را با جوشاندن دو فنجان آب با شش عدد هل و کمی پودرجوز درست کنید. این نوشیدنی به شما کمک می کند تا مشکلتان را کم کنید.
4. رفع نفخ در بارداری با دارچین و عسل:
یک قاشق غذاخوری پودر دارچین را با عسل در یک فنجان آب جوش مخلوط کنید و آن را تازه مصرف کنید.
5. گشنیز ضد نفخ در بارداری:
پودر دانه های گشنیز را در یک فنجان آب داغ مخلوط کنید، محلول را صاف کنید و بنوشید.
6.درمان نفخ در بارداری با زنجبیل:
یک قاشق چای خوری آب زنجبیل تازه را آماده کنید و عسل را به آن اضافه کنید. این یک درمان عالی برای باد کردگی ایجاد می کند.
این درمان ها نفخ و باد شکم را کاهش داده و به شما کمک زیادی به شما می دهد. همچنین می توانید چند نکته را برای راحتی بیشتر دنبال کنید.
7.لباس های گشاد بپوشید:
لباس هایی که شما در دوران بارداری می پوشید، می تواند نقش مهمی در کاهش گاز و نفخ شکم ایجاد کند.
8. وعده های غذایی کوچکی بخورید:
شما به تعداد کالری روزانه خود نیاز دارید و خوردن وعده های غذایی کوچک تر در طول دوران بارداری مشکل خواهد بود.با این حال، این کار به کاهش احساس نفخ در شما کمک می کند و برای جبران وعده های غذایی کوچک تر، باید مرتباً غذا بخورید.
تقسیم کردن غذا به شش وعده غذایی کوچک به جای سه وعده غذای سنگین نه تنها از بار زیاد بر سیستم گوارشی شما جلوگیری می کند بلکه کودک شما را تغذیه می کند.
9. آهسته غذا بخورید:
شما باید به آرامی غذا بخورید تا به هر لقمه تان فرصتی برای جلو رفتن از طریق دستگاه گوارش بدهید.
نباید بیش از حد دستگاه گوارش را پر کنید. علاوه بر این، هنگامی که به سرعت غذا را قورت می دهید، احتمال بلعیدن هوا وجود دارد. قبل از غذا چند نفس عمیق بکشید و در طول غذا استراحت کنید. هم چنین زمانی که استرس زده هستید غذا نخورید.
10. غذاهای غنی از فیبر بخورید:
نان ها، هویج، گندم کامل، بلغور جو، نان ها، نان ها و گلابی، بهترین منابع فیبر هستند.
فیبر آب را در سیستم گوارشی جذب می کند و غذا را به آرامی در درون روده حمل می کند. بنابراین، حرکات روده شما را منظم نگه می دارد و شما را از احساس نفخ پاک می کند. فیبر را به آرامی بهرژیم غذایی خود اضافه کنید اگر به آن ها عادت ندارید.
11. از غذاهای سرخ شده و گازدار پرهیز کنید:
غذاهایی مانند پیاز، کلم، بروکلی و لوبیا گاز دارند. غذاهای سرخ شده ممکن است گاز به معده ندهند، اما آن ها می توانند روند هضم شما را کاهش دهند و منجر به نفخ شکم شوند، شما باید مصرف این غذاها را کاهش دهید تا شکم خوبی داشته باشید.
12. کاهش مصرف شکر تصفیه شده:
هوس کردن شیرینی در دوران بارداری متداول است اما چنانچه در بخش بارداری پلاس وی بارها و بارها گفته ایم شما باید نیاز به مصرف شکر تصفیه شده را کنترل کنید.
نوشیدنی های اسیدی و آب میوه های شیرین همچنین حاوی سطوح بالایی از شیره قند فروکتوز هستند، که به نفخ و باد کردن معده منجر می شوند.
آب میوه تازه از زردآلو، موز و هلو برای ارضای هوستان، به جای آب نبات ها و نوشابه های گازدار را انتخاب کنید.
از جویدن آدامس و مواد غذایی تندی که حاوی سوربیتول هستند، خودداری کنید که می تواند موجب گاز و باد کردن در طول دوران بارداری شود.
13.مصرف مواد تلخ:
مصرف غذاهای تلخ در مقادیر کوچک، در فرآیند هضم اثر مثبتی بر نفخ شکم دارد.برخی از داروهای بزرگ شامل زنجبیل، آب لیمو در آب داغ، برگهای سالاد تلخ هستند. نیم ساعت پیش از غذایتان اینها را بخورید.
14. داشتن یک ژورنال غذایی:
غذاهایی که مصرف می کنید را ارزیابی کنید و حجم گاز را در عرض شش ساعت بعد از هر وعده غذایی ببینید.یک دفترچه غذایی را برای پیدا کردن غذاهایی که باعث واکنش می شوند، داشته باشید.
15. انتخاب مناسب غذاها:
اگر یادداشت برداری انجام می دهید، ممکن است بدانید کدام غذاها برای شما خوب هستند و کدام موارد باعث نفخ و باد کردن شما نمی شوند.
می توانید با یک متخصص تغذیه مشورت کنید تا یک رژیم غذایی کامل را دنبال کنید.همیشه غذاهای تازه را به جای غذاهای فرآوری شده و یا منجمد انتخاب کنید.
شما می توانید غذاهای ارگانیک را انتخاب کنید، که عاری از آفت کش ها و مواد شیمیایی اصلاح شده ژنتیکی هستند.
16. افزایش مصرف مایعات:
مقدار زیادی آب بنوشید تا بدن خود را مرطوب نگه دارید.روز خود را با یک لیوان آب شروع کنید و سپس به نوشیدن ادامه دهید، از آب میوه های تازه در رژیم غذایی خود نیز استفاده کنید.
آن ها به دفع سموم از بدن شما کمک می کنند و از نفخ و باد کردن و یبوست جلوگیری می کنند.
درمان نفخ در سه ماه اول بارداری و ماه های دیگر
اگر تمام موارد بالا برای شما جوابگو نبود و باعث تسکین نشد، مراحل زیر را امتحان کنید:
1. استفاده از ملین ها:
اگر چه مصرف دارو در دوران بارداری توصیه نمی شود، اما با این حال توصیه به داروها، گاهی منطقی است، اما ممکن است برای رهایی از باد کردگی ایجاد شده نیز مورد نیاز باشد.
روان کننده های مدفوع شامل یک جز فعال دوکوسات سدیم است، که بی خطر می باشد. این روغن حاوی مواد معدنی است که بی خطر است. با این حال، قبل از انتخاب ملین باید با پزشکتان مشورت کنید.
2. ترک سیگار:
سیگار کشیدن می تواند باعث مشکلات زیادی مثل اسیدیته شود.قبل از این که بارداری خود را برنامه ریزی کنید باید سیگار کشیدن را کنار بگذارید. اگر برای این کار مشکل پیدا کردید، باید در برنامه توقف سیگار شرکت کنید.
3. از نوشیدن بیش از حد آب در طی غذا خوردن خودداری کنید:
به جایش 10 دقیقه قبل و بعد از غذا یک لیوان نوشیدنی بنوشید. هم چنین مصرف مایع خود را در طول روز افزایش دهید.
آب را مستقیماً از بطری و یا با یک نی بنوشید.همیشه از یک فنجان یا یک لیوان بنوشید تا هوایی که وارد سیستم شما می شود را به همراه آب به حداقل برسانید.
4. کنترل استرس:
تنش و استرس اضافی نیز می تواند مسئول تولید گاز باشد. بنابراین، از شرایط استرس زا تا جایی که ممکن است اجتناب کنید.
5. جرعه جرعه نوشیدن:
زمانی که آب یا آب میوه می نوشید، به جای اینکه تمام لیوان را یک جا قورت بدهید، به صورت جرعه های کم را بنوشید.
6. ورزش:
شما باید هر روز ورزش کنید تا فعال بمانید، سیستم خود را در حال دویدن نگه دارید، گاز را کم کنید و از باد کردن و نفخ جلوگیری کنید.
اگر ورزش نکنید و فقط کل روز را بنشینید، این گاز نمی تواند از سیستم بدن شما دفع و خارج شود و ممکن است منجر به نفخ و باد کردن شکم شود.
ورزش های ساده مانند پلویک راک نیز به آزاد کردن گاز کمک خواهند کرد.اما قبل از این که ورزش کنید، باید با پزشکتان صحبت کنید.
7. انجام یوگا و تکنیک های تمدد اعصاب:
یوگا و یا تکنیک های تنفس و آرامش را تمرین کنید. اگر سندروم پرتنفسی دارید که بسیار مضطرب و یا هیجان زده است، ممکن است هوای بیشتری را تنفس کنید.
برخی از یوگاهای مفید، که به کاهش نفخ و باد شدید و گاز کمک می کنند عبارتند از:
-ژست زاویه جانبی محصور شده
-ژست مثلث
-نشستن و کشش پهلو
-ژست گربه و گاو
-ژست کودک
* توجه:همه این ژست ها برای زنان باردار مناسب نیستند.شما همیشه قبل از اتخاذ این تمرینات، باید با پزشک یا مربی یوگا خود مشورت کنید.
چه موقع برای نخ در بارداری باید به پزشک خود زنگ بزنید؟
گاز و باد کردگی ایجاد شده در دوران بارداری متداول است. اما اگر آن ها شدید و همراه با علائم دیگری هستند، باید فوراً با پزشک تماس بگیرید:
-درد شکمی بیشتر و گرفتگی
-وجود خون در مدفوع
-یبوست قبل از هفته 36 ام بارداری
-یبوست و اسهال شدید
-استفراغ و حالت تهوع شدید
درمان فوری نفخ در بارداری
پاسخ به سوالات متداول زنان باردار در مورد نفخ دوران حاملگی :
1. آیا نفخ نشانه ای از بارداری است؟
نفخ یکی از نشانه های اولیه بارداری است. احساس سنگینی فقط به خاطر وجود نوزاد نیست، بلکه به خاطر هورمون بوجود آمده ای است که هضم غذا را با عبور مواد مغذی به نوزاد شما از طریق جریان خون تغییر می دهد.
2. من در طول دوران بارداری خیلی آروغ می زنم. آیا عادی است؟
بله، آروغ زدن در دوران بارداری کاملاً طبیعی است. در نتیجه غیاب پروژسترون، هضم غذا کاهش می یابد و منجر به تولید گاز بیشتر می شود. به این ترتیب بدن شما گاز را با آروزغ زدن و رها کردن گاز آزاد می کند.
3. چرا نفخ در طول سه ماهه دوم و سوم اتفاق می افتد؟
در سه ماهه دوم و سوم، سیستم گوارشی به خاطر رحم رو به رشدی که به شکم شما فشار می آورد، کاهش می یابد. این منجر به انباشته شدن گاز و احساس بدی می شود.
اگر چه شما نمی توانید نحوه کار سیستم گوارشیتان را تغییر دهید، اما می توانید از غذاهایی که نفخ و باد را بدتر می کنند، اجتناب کنید.
4. نفخ در اوایل بارداری چقدر طول می کشد؟
نفخ در حدود هفته 11 ام بارداری شروع می شود و احتمالاً تا زمان زایمان ادامه خواهد داشت.
5. آیا علائم گازی در سه ماهه دوم بارداری بدتر می شوند؟
بله، احتمال بیشتری وجود دارد که از گاز و باد کردن به عنوان هورمون تولید هورمون و رشد رحم بیشتر رنج ببرید.
6. چگونه می توان شکم خود را به طور طبیعی تمیز و پاکسازی کرد؟
شما می توانید به طور طبیعی با نوشیدنی ها و آب، با توجه به میزان کربوهیدرات، فیبر، و جذب چربی، پرهیز از قندها، الکل ها، و انتخاب میوه ها و سبزیجات به طور طبیعی، شکم خود را کاهش دهید.
هم چنین از غذاهای نمکی و سرخ شده پرهیز کنید و وعده های غذایی خود را چک کنید.
7.آیا نفخ در اواخر دوران بارداری هم رخ می دهد؟
بله، نفخ شکم در اواخر دوران بارداری به خاطر رحم رو به رشد و افزایش هورمونی رخ می دهد.
حفره رحم فضای بیشتری را در حفره شکمی می گیرد و باعث فشار بیشتری به معده می شود. و هضم را تحت تاثیر قرار می دهد. این باعث می شود که شما بعد از غذا احساس نفخ بیشتری داشته باشید، در نتیجه تپش قلب، اسیدیته و یا یبوست را نیز تجربه خواهید کرد.