با ترس کودکان از مدرسه چه کنیم؟
برخی از کودکان به علت وابستگی شدیدی که به والدین خود دارند ، هنگام رفتن به مدرسه دچار نوعی ترس و استرس می شوند. هراس از مدرسه، یکی از اختلال های روانی شایع در دوران مدرسه به ویژه دوره پیش دبستانی و اول ابتدایی است که فقط در مورد مدرسه و در کودکان دبستانی وجود دارد و کودک در مکان های دیگر می تواند دوری از مادر را تحمل کند. در این بخش از نمناک درباره این موضوع مهم و اینکه چگونه بر این ترس کودک غلبه کنیم ، توضیحاتی را آورده ایم.
علت ترس کودکان از مدرسه
علت ترس از مدرسه ، وابستگی شدید کودک به والدین به خصوص مادر است . این کودکان هنگام جدا شدن از مادر اضطراب بسیار شدیدی پیدا می کنند و برای غلبه به اضطراب خود در خانه ، سایه مادر را دنبال می کنند. این کودکان به جدا شدن از مادر و خانه، تمایلی نشان نمی دهند و هنگام وارد شدن به محیط جدید دچار نوعی ترس و اضطراب می شوند. از دیگر علت های ترس کودک از مدرسه ، اعتماد به نفس پائین کودک، ترس از تنهایی و دوری از خانواده، ترس از درس و مدرسه و تنبیه، شنیدن خاطرات بد و نامطلوب از افراد خانواده است.
علت ترس از مدرسه در کودکان بزرگتر که به کلاس بالاتری می روند ممکن است به علت بخش خاصی از مدرسه، عملکرد تحصیلی یا محیط مدرسه یا در اثر تجربه اتفاق های ناخوشایند، مانند آزاردیدن از دوستان در مدرسه یا مشکلاتی در مسیر خانه تا مدرسه باشد. در این مورد باید علت ترس شناسایی شود تا اقدام های درمانی لازم برای آن صورت گیرد.
گاهی ترس کودک با بروز نشانه های جسمی مثل اختلال در هضم غذا، دردهای شکمی، حالت تهوع، تب، سر درد و نداشتن خواب منظم توام است . اگر کودکتان این نشانه ها را داشت منشا آن را باید در اختلالات روانی جستجو کرد.
دلیل ترس کودکان از مدرسه
علائم ترس کودک از مدرسه و ویژگی های کودکان که از مدرسه می هراسند
- در محیط زندگی آنان تبعیض وجود دارد.
- سطح وابستگی به مادر در برخی از آنان شدید است.
مادران سلطه جو دارند که سعی داشته اند کودک را در انحصار خود داشته باشند یا مادرانی مضطرب دارند.
- احتمالا والدینشان از آن دسته افرادی بوده اند که سعی داشته اند فرزندشان هرگز از خانه خارج نشود.
- اغلب این بچه ها ترسو و خجالتی هستند
- اغلب تصور نادرستی از توانایی های خود بخصوص در مقایسه با دیگر بچه ها دارند.
- برخی از آنها در مدرسه و گاهی در خانه احساس تنهایی می کنند.
ترس کودک از مدرسه را از بین ببرید:
برای اینکه ترس فرزندتان را از درس و مدرسه از بین ببرید، از روش های زیر کمک بگیرید:
برای از بین بردن ترس، کودک خود را تهدید نکنید:
برخی از مادران که کودکشان کلاس اولی است و با محیط مدرسه آشنا نیست و با وارد شدن به آن دچار ترس می شود ، به اشتباه از کودک خود را وادار به جدایی از خود می کنند و گاهی کودک را تهدید به ماندن می کنند که این کار سبب تقویت ترس در کودک شده و به وخیم تر شدن شرایط کمک می کند بنابراین این مادران باید از توجه و عکس العمل بیش از حد نسبت به این مساله بپرهیزند.
کودک خود را تهدید نکنید
برخورد مناسب با کودک در منزل برای از بین بردن ترس از مدرسه :
کودکانی را که از مدرسه رفتن فراری هستند را سرزنش و مقایسه و تحقیرنکنید و به آنها نگویید که اگر به مدرسه بروی دوستت دارم و وقتی از مدرسه رفتن اجتناب می کند، پیام های هیجانی مانند «من دیگر مادرت نیستم»، به او ندهید و مساله را شخصی نکنید. زیرا اینگونه کودک حس می کند برای خوشحالی مادر باید به مدرسه برود. اگر کودکتان از شما پرسید چرا باید به مدرسه بروم به او با صبر و حوصله توضیح دهید که مدرسه رفتن سبب علم آموزی می شود و یک قانون اجتماعی است.
کم کردن مرحله ای میزان ترس:
به توصیه ی روانشناس کودک در نمناک والدین می توانند در روز های ابتدایی مدرسه که کودک با وارد شدن به مدرسه دچار ترس می شود ، همراه او در کلاس حضور داشته باشند و به تدریج این فاصله را زیاد کنند.کم کردن مرحله ای میزان ترس از طریق همراهی مادر و ایجاد امنیت لازم در مدرسه سبب غلبه بر ترس از مدرسه کودک خواهد شد.
آشنایی با مدرسه برای از بین بردن ترس کودک از مدرسه:
یکی از علت های ترس کودک از مدرسه نا آشنا بودن او با محیط مدرسه است. پیش از شروع مدرسه، حتی هنگام ثبت نام، کودک را با خود به مدرسه ببرید. فضای داخل مدرسه را به او نشان دهید و مربی و ناظم مدرسه را معرفی کنید تا آمادگی و آشنایی لازم را به دست بیاورد. به او اطمینان دهید که محیط مدرسه بسیار امن است و اجازه دهید خودش نقاط مختلف را جستجو کند و به ایمن بودن محیط پی ببرد. این کار به افزایش علاقه و کاهش ترس کمک می کند.
نا آشنا بودن کودک با مدرسه از دلایل ترس او است
این رفتارها ممنوع:
خاطره های خوب و شاد مدرسه تان را برایش بازگو کنید و در مورد مشکلات مدرسه نرفتن یا به دست نیاوردن شغل مناسب در صورت مدرسه نرفتن صحبت نکنید. کودکان را با آرامش به مدرسه بفرستید و تاکید و سفارش های مختلف به او نکنید زیرا اضطراب والدین به فرزندان منتقل می شود.
تشویق و هدیه دادن به کودک:
والدین ی توانند با تشویق و هدیه دادن به کودک او را به مدرسه رفتن ترغیب کنند و یا از معلم کودک بخواهند هدیه ای به او بدهد . این کار به میزان قابل توجهی علاقه او به مدرسه را افزایش می دهد. کادر آموزشی نقش مؤثری در ایجاد ارتباط عمیق و عاطفی با چنین کودکانی دارند. کودک را برای مدرسه رفتن تشویق کنید و اگر در خانه ماند، اجازه بازی و تماشای تلویزیون را در ساعت هایی که باید در مدرسه باشد، به وی ندهید.
وقتی کودک در مدرسه است :
والدین باید به کودک توانایی مراقبت از خود در مدرسه را بیاموزند و به او یاد دهند که چطور به تنهایی در مدرسه به دستشویی رود.
مقررات مدرسه را به او آسان جلوه دهید.
بررسی کنید کودک در مدرسه مشکلی نداشته باشد و مورد آزار دیگران قرار نگیرد.
توجه کنید که ودکان دیگر به علت گریه کردن کودک شما را تمسخر نکنند و مربیان نبید کودک را به این علت به خانه بفرستند.
عوامل ناراحت کننده مانند تنبیه و توبیخ در مدرسه را باید از بین برد.
اگر کودک دچار سردرد و سایر علایم اضطراب شود نیز باید به مدرسه برود زیرا این علایم به مرور کاهش می یابد.
مدیر و معلم را در جریان وضعیت کودک قرار دهید.
داشتن مهارت ارتباطی مناسب و دوست یابی موجب کسب تجربه های مثبت او می شود.
از معلم کودک خواهش کنید که مسوولیتی در کلاس درس به او بدهد زیرا این مسئولیت سبب می شود او راحت تر ارتباط برقرار کرده و مدرسه رفتنش هدفمند شود.
با ترس کودکان از مدرسه چه کنیم؟
استقبال گرم از کودکتان برای از بین بردن ترس از مدرسه:
برای از بین بردن ترس کودک از مدرسه ، بهتر است یکی از اعضای خانواده به ویژه مادربعد از پایان مدرسه منتظر کودک باشد . استقبال و منتظرماندن در هنگام پایان مدرسه از سوی والدین سبب کاهش اضطراب کودک می شود.
وقتی کودک از مدرسه برمی گردد :
وقتی کودک از مدرسه به منزل برمی گردد، اجازه دهید کودک درباره احساسش در مورد مدرسه صحبت کند و در غالب بازی علت ترس او را جویا شوید . پس از انجام تکالیف و درس خواندن، اجازه دهید اوقات فراغت، بازی و استراحت داشته باشد. از مدرسه برای ترساندن و تنبیه استفاده نکنید. مثلا نگویید:«اگر درس نخوانی، به معلمت می گویم.»
پیشگیری بهتر از درمان:
قبل از رسیدن سن کودک به مدرسه کودک خود را در محیط های اجتماعی همچون مهدکودک یا پیش دبستانی ،کانون های پرورش فکری و محیط های ورزشی ثبت نام نمایید تا او هم با محیطی غیر از خانه و افرادی غیر از خانواده اش آشنا شود و هم عادت کند که ساعاتی به دور از مادرش در بیرون از خانه باشد. این راه حل برای از بین بردن ترس کودکان درونگرا و گوشیه گیر از مدرسه بسیار موثر است.
آشنایی کودک با محیط هایی مانند مهد کودک و پیش دبستانی
از یک متخصص کمک بخواهید:
برخی از کودکان به شدت از مدرسه گریزانند . برای ترس کودکتان از مدرسه از یک متخصص کمک بخواهید. اگر کودک شما این طور است از یک متخصص کمک بخواهید تا این مشکل از بین برود.
عواملی که مدرسه هراسی کودکان را تشدید می کند:
درگیری والدین در خانه که کودک را در زمانی که در مدرسه است دچار اضطراب و دلواپسی می کند.
نقص جسمانی کودک.
داشتن معلم سختگیر تا تنبیه در مدرسه.
سختی و مقررات و ضوابط مدرسه.
درگیری و کتک کاری با دیگر بچه ها در مدرسه.
تولد فرزندی جدید و احساس ناکامی و محرومیت و سرخوردگی.
