عوارض تنوفوویر و تمامی اثرات مرتبط با داروی ضد ویروس تنوفوویر

تنوفوویر یک داروی ضدویروس 

تنوفوویر دیسوپروکسیل فومارات، که توسط شرکت گیلیاد ساینسس با نام تجاری ویریاد (نام علمی:Viread) به بازار عرضه شده است، به یک نوع از داروهای ضدویروسی شناخته شده به عنوان آنالوگ نوکلئوتید آنزیم وارونویس (NRTIs)متعلق است که فعالیت آنزیم اچ آی وی ترانس کریپتاز برگشتی و ویروس هپاتیت بی پلی مراز را مهار می کند. تنوفوویر یک داروی ضدویروس است که از تکثیر ویروس ایدز و هپاتیت ب در بدن جلوگیری می کند. تنوفوویر یک درمان برای ایدز نیست. تنوفوویر در درمان ایدز و هپاتیت ب مزمن کاربرد دارد.

کاربرد و عوارض تنوفوویر و نحوه مصرف آن

دوز مصرف تنوفوویر : 

• بزرگسالان:روزانه 300 میلی گرم . دوره مصرف جهت درمان هپاتیت B مشخص نشده است.
• بزرگسالان بانقص کلیوی:افراد با کلیرانس حداقل min /ml 50:300 میلی گرم هر 24 ساعت.
• افراد با کلیرانس بین min /ml 30 تا 49 :300 میلی گرم هر 48 ساعت.
• افراد با کلیرانس زیر min /ml 29 :300 میلی گرم هر 72 تا 96 ساعت.
• افرادی که همودیالیز می شوند:هر هفته 300 میلی گرم 12 ساعت بعد از دیالیز 

تنوفوویر را چطور استفاده کنیم؟

توضیحات تنوفوویر 

تنوفوویر یک داروی ضدویروس است که از تکثیر ویروس ایدز و هپاتیت ب در بدن جلوگیری می کند. تنوفوویر یک درمان برای ایدز نیست. تنوفوویر در درمان ایدز و هپاتیت ب مزمن کاربرد دارد. 

مکانیسم اثر تنوفوویر 

تنوفوویر دیزوپروکسیل فومارات (TDF) ، یک مهارکننده نوکلئوتید ترانس کریپتاز معکوس ، یک آنالوگ آدنوزین 5-مونوفسفات می باشد.. تنوفوویر با DNA پلیمراز وابسته به RNA ویروس HIV تداخل نموده و تکثیر ویروس را مهار می کند. TDF ابتدا بصورت داخل سلولی توسط هیدرولیز به تنوفوویر تبدیل شده و متعاقبا به تنوفوویر دی فسفات فعال فسفوریله می شود. تنوفوویر تکثیر ویروس هپاتیت را با مهار کردن HBV پلیمراز مهار می کند. 

تاثیرات تنوفوویر روی ویروس هپاتیت ب

فارماکودینامیک 

تنوفوویر متعلق به دسته داروهای ضد رتروویروس است که بعنوان مهارکننده نوکلئوتید ترانس کریپتاز معکوس شناخته می شود. 

فارماکوکینتیک 

تنوفوویر دیزوپروکسیل فومارات (TDF) بصورت داخل سلولی توسط هیدرولیز به تنوفوویر تبدیل شده و متعاقبا به تنوفوویر دی فسفات فعال فسفوریله می شود. 

دفع:ادرار(70-80%) از طریق فیلتراسیون و ترشح فعال ،عمدتا بصورت تنوفوویر دست نخورده طی 72 ساعت صورت می گیرد. 

مدت زمان لازم برای رسیدن به حداکثر غلظت پلاسمایی:با معده خالی:36-84 دقیقه; بعد از صرف غذای چرب:96-144 دقیقه می باشد. 

نیمه عمر حذفی:سرم:17 ساعت.داخل سلولی:10 تا 50 ساعت.دارو کمتر از 7 درصد به پروتئینهای پلاسما متصل می گردد. 

شایع ترین عوارض جانبی مصرف تنوفوویر عبارتند از: 

سردرد،گلودرد، درد پشت،تهوع و خستگی است. 

در موارد نادری با عوارض کلیوی همراه است و به همین دلیل ارزیابی وضعیت کارکرد کلیه ها هر 3 تا 6 ماه توصیه می شود. 

برای بررسی اثر بخش بودن این دارو باید 12 هفته پس از شروع درمان آزمایش شمارش کمی  (HBV DNA) توصیه می شود و اگر میزان ویروس کاهش نیابد. 

(بیش از یک لگاریتم) باید فرد را مقاوم به درمان تلقی کرد و در مواردی که ویروس در خون (HBV DNA) شود، فرد به درمان جواب داده و درمان باید ادامه یابد. هر 6 ماه یکبار آزمایش (HBV DNA) باید تکرار شود. 

تنوفوویر چه عوارضی دارد؟

عوارض جانبی تنفوویر 

• سردرد
• دردشکمی
• بی اشتهایی
• تهوع
• استفراغ
• گلیکوزوری
• نوتروپنی
• هایپرگلیسمی
• افزایش سطح آنزیم های کبدی. 

تداخلات دارویی تنفوویر 

a) مصرف همزمان این دارو با آتازاناویر ممکن است سبب کاهش سطح پلاسمایی آتازاناویر شود. 

b) مصرف همزمان این دارو با دیدانوزین ممکن است سبب افزایش فراهم زیسی دیدانوزین شود. 

تنوفوویر و تداخلات دارویی اش

دارو های هم گروه تنفوویر 

• Abacavir
• Zalcitabine
• Zidovudine
• Didanosine
• Emtricitabine
• Lamivudine
• Zidovudine+Lamivudine
• Stavudine
• Emtricitabine+Tenofovir

مصرف تنوفوویر در حاملگی و شیر دهی 

در حاملگی(گروهB ) در شیردهی ناشناخته است. مادران مبتلا به عفونت HIV نباید به کودکان خود شیر دهند.

تاثیرات تنوفوویر در بارداری و شیردهی

توصیه های مصرف تنوفوویر 

در طول مصرف این دارو کاهش مینرالها و مواد معدنی در استخوان ها ممکن است رخ دهد . مکمل های غذائی حاوی کلسیم و ویتامین D در بیماران HIV که همزمان استئوپنی و استئوپروز دارند توصیه می شود. 

این دارو روزی یکی و بدون توجه به مصرف غذا باید مصرف گردد در صورت بروز عارضه گوارشی بعد از غذا مصرف شود. 

در صورت فراموش کردن مصرف یک نوبت به محض یاد آوری باید سریع مصرف گردد، اگر تقریبا زمان نوبت بعدی رسیده بود دوز دارو نباید دو برابر شود.