فشارخون چیست و چند باید باشد
فشار خون بیماری است که هیچ علامتی ندارد و از طریق معاینات دوره ای می توان به آن پی برد. در واقع فشار خون اندازه گیری نیرویی است که بر دیواره های سرخرگ اعمال می شود. این نیرو اگر خیلی پایین و یا خیلی بالا باشد شخص باید به پزشک مراجعه کند.
مهم ترین نکته این است که بدانید فشار خون تمام افراد یکسان نیست و افراد بزرگسال دارای فشار خون بالاتری هستند نسبت به افراد کم سن و سال.
فشار خون به صورت طبیعی باید چند باشد,گرچه تعدادی از مردم جامعه به طور سرشتی فشارخون پایینی دارند و به آن هم عادت کرده اند ولی فشارخون پایین آنقدرها هم خوب نیست و گاهی نشان دهنده وجود یک بیماری است.
فشارخون طبیعی چقدر است؟رسانه ها و پزشکان در آگاه کردن مردم از خطرهای فشارخون بالا موفق عمل کرده اند و قشر عظیمی از مردم اطلاعات خوبی در این زمینه دارند و خیلی زود افزایش فشارخون را احساس و به پزشک مراجعه می کنند اما درست نقطه مقابل این بیماری، فشارخون پایین است.
گرچه تعدادی از مردم جامعه به طور سرشتی فشارخون پایینی دارند و به آن هم عادت کرده اند ولی فشارخون پایین آنقدرها هم خوب نیست و گاهی نشان دهنده وجود یک بیماری است.
در این مطلب یک متخصص قلب و عروق، فوق تخصص آنژیوپلاستی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شاهد، در این باره بیشتر توضیح داده اند.
سیستم گردش خون و قلب و عروق انسان برای اینکه بتواند خون و اکسیژن لازم را به اعضای مختلف برساند، باید فشارخون مناسبی را در عروق تامین کند تا خونرسانی به بافت ها کافی باشد. معمولا فشارخون سیستولی که برخی مردم آن را فشار بزرگ می گویند، برای یک فرد طبیعی معادل با 120 میلی متر جیوه و فشار دیاستول که برخی مردم آن را فشار کوچک می نامند،
70 میلی متر جیوه است. چنانچه فشارخون از یک حدی پایین تر برود، می تواند برای بیمار مشکل ساز شود، گرچه فشارخون پایین بیشتر مواقع خوش خیم و فیزیولوژیک است.
تعیین فشار خون
فشارخون پایین یعنی چقدر؟
معمولا وقتی فشار سیستولی فرد زیر 90 میلی متر جیوه باشد، آن را فشارخون پایین تلقی می کنیم، گرچه خیلی ها با همین فشارخون زندگی می کنند و مشکلی هم برایشان ایجاد نمی شود ولی اگر فشارخون سیستولی کمتر از 80 میلی متر جیوه باشد، کاملا غیرعادی است و حتی امکان دارد باعث شوک بیمار شود.
چرا فشار بعضی ها افت می کند؟
برای پاسخ به این سوال باید مبتلایان به فشارخون پایین را در دو گروه قرار داد؛ اول، گروهی که به طور فیزیولوژیک و از ابتدا فشارخون پایین دارند.
بیشتر این افراد خانم های جوان، ضعیف و لاغری هستند که با افزایش سن و تقویت بدن مشکلشان به مرور برطرف می شود. گروهی هم ورزشکارانی اند که هنگام استراحت و خواب دچار افت فشارخون قابل توجهی می شوند.
هیچ یک از آنها بیمار تلقی نمی شوند و حتی علامتی هم ندارند زیرا بدن به همین فشارخون عادت کرده است. فقط در مواقعی که فشارخون پایین با علائم مشخصی همراه شود، به درمان نیاز است. گروه بعدی نیز افرادی هستند که فشارخون پایین آنها پاتولوژیک یا بیمارگونه است.
یعنی در سیستم گردش خونی شان مشکلی وجود دارد یا بیماری قلبی دارند؟
بله، گاهی افت فشارخون با علائم توام می شود و فرد با ضعف و بی حالی شدید، تعریق، سیاهی رفتن چشم یا سرگیجه شدید و حتی در مواقع شدید با سنکوپ یا کاهش هوشیاری مراجعه می کند. در این مواقع باید علت پیدا شود.
عواملی که در سیستم گردش خون تغییر ایجاد می کنند، بسیار متنوع اند. فرض کنید فردی دچار خونریزی است. از دست دادن خون در حجم زیاد،
به سرعت باعث کاهش حجم خون می شود. اسهال، استفراغ، گرمازدگی شدید و هر عاملی که باعث کاهش آب بدن شود یا استفاده از داروهای ضدفشارخون بالا بیش از مقدار توصیه شده، باعث افت فشارخون خواهد شد.
عفونت ها هم با ایجاد اتساع عروقی، افت فشارمی آورند. البته خونریزی یا اسهال و استفراغ هم می تواند باعث افت فشارخون شود ولی مهم تر از آنها بیماری های قلبی- عروقی است.
کدام بیماری های قلبی- عروقی باعث افت فشارخون می شوند؟
نارسایی قلب، بیماری های دریچه قلب، آریتمی ها و اختلال در پمپاژ طبیعی قلب. این نوع از افت فشارخون به درمان نیاز دارد.
اگر فشارخونتان پایین است…
برای فردی که بدون هیچ مشکل زمینه ای مدام دچار افت فشارخون می شود، چه توصیه ای دارید؟
اگر افت فشارخون در حد قابل توجهی نیست و فرد ضعیف یا بیش از حد لاغر است، توصیه می کنیم تغذیه مناسبی داشته باشد و با ورزش قوای جسمی خود را افزایش دهد.
بهتر است این قبیل افراد بیشتر از نمک و املاح استفاده کنند. گاهی شدت افت فشار آنقدر زیاد است که بیمار همیشه از بی حالی و ضعف شکایت می کند یا موقع برخاستن چشمش سیاهی می رود.
این حالت اصطلاحا افت فشارخون وضعیتی نامیده می شود. برای جلوگیری از افت فشارخون وضعیتی بهتر است بیماران صبح ها یک لیوان چای پررنگ که حاوی کافئین است، بنوشند. تجربه نشان داده نوشیدن چای تا حد زیادی جلوی افت فشارخون وضعیتی را می گیرد.
اگر با رعایت این توصیه ها تغییری در شرایط بیمار ایجاد نشد، می توان داروهای مناسبی را برای این بیماران تجویز کرد.