عوارض فرزند آوری بی موقع و داشتن فرزند قبل از 20 سالگی
بارداری قبل از 20 سالگی می تواند روند زندگی یک زن را تغییر دهد . این امر به معنای اضافه شدن مسئولیت زندگی یک فرد دیگر به مسئولیت های زندگی مادر است . بارداری و مادر شدن نه تنها باعث ایجاد تغییرات جسمی می شود، بلکه مادر را از نظر ذهنی نیز تغییر خواهد داد .
تغییرات ایجاد شده در زندگی یک مادر عبارت است از :
- بی خوابی های شبانه
- مراقبت از کودک
- مراجعات لازم به پزشک
- تلاش برای پایان دوره تحصیلی
اگرچه ممکن است برخی از مادران زیر 20 سال تحت تاثیر تحولات روحی قرار نگرفته باشند امابا این حال این تغییرات روحی و جسمی در اکثر این افراد ایجاد خواهد شد . مواجه شدن مادران زیر 20 سال با تحولات روانی بعد از زایمان ، نیازمند درمان حرفه ای توسط پزشک می باشد .
تحقیقات انجام شده در رابطه با بارداری زیر 20
تحقیقات انجام شده در رابطه با بارداری زنان زیر 20 سال حاکی از آن است که اکثر مادران 15 تا 19 سال ، دچار افسردگی بعد از زایمان می شوند که این میزان دو برابر مادران بالای 25 سال است.
مطالعات دیگر حاکی از آن است که مادران نوجوان با استرس قابل توجهی رو به رو هستند که این امر می تواند منجر به افزایش نگرانی های مربوط به سلامت روان این افراد شود . در حالت کل، مادران نوجوان از علائم مرتبط با افسردگی بیشتری در مقایسه با مادران بزرگسال برخوردارند. مادران زیر 20 سال ، تمایل بیشتری به خودکشی در مقایسه با سایر هم سن و سالان خود دارند .
شرایط بهداشت روان در مادران نوجوان
مادران نوجوان ممکن است با تعدادی از شرایط بهداشت و روان مرتبط با زایمان و مادر شدن مواجه شوند . برخی از این شرایط عبارتند از:
نوسانات خلقی :
بروز نوسانات خلقی از قبیل اضطراب ، غم؛ عرق کردن ، مشکل در تمرکز، بی اشتهایی و مشکلات خواب به مدت 1 الی 2 هفته پس از زایمان .
افسردگی پس از زایمان :
مادران نوجوان 2 برابر بیشتر از مادران بالغ دچار افسردگی پس از زایمان خواهند شد . احتمال افسردگی پس از زایمان در صورت بروز زایمان زود تر از 37 هفته در این مادران افزایش خواهد یافت.
علائم افسردگی پس از زایمان :
- احساس خستگی مفرط
- احساس بی ارزشی
- اضطراب
- تمایل به آسیب رساندن به خود یا فرزند خود
- عدم لذت بردن از فعالیت های مورد علاقه خود
در صورت تجربه این علائم پس از زایمان ، حتما به دنبال مشورت با یک مشاور باشید .
عوامل خطر برای نگرانی های بهداشت روان
از آن جایی که احتمال بروز مشکلات روانی در مادران نوجوان بیشتر از سایر افراد است ، در این بخش از پلاس وی به ارائه عوامل خطر در این زمینه خواهیم پرداخت :
- داشتن والدینی با سطح تحصیلات پایین
- سابقه کودک آزاری
- روابط اجتماعی محدود
- زندگی در محیط های هرج و مرج و ناپایدار
علاوه بر این ، از آن جایی که مادران نوجوان دارای استرس و اضطراب بالایی هستند ، این امر نیز باعث افزایش ابتلا این افراد به اختلالات سلامت روان خواهد بود .
با این وجود در صورت برخوردار بودن این افراد از والدینی فهمیده و حمایت گر ، احتمال بروز این مشکلات کاهش خواهد یافت .
مضرات فرزندآوری زیر سن 20 سالگی
با وجود این که بارداری در سنین نوجوانی می تواند باعث ایجاد تاثیرات قابل توجهی در سلامت روان مادر شود ، این امر بر سایر جنبه های زندگی وی نیز تاثیر گذار خواهد بود که این عوامل عبارتند از:
امور مالی
مطالعات حاکی از آن است که مادران نوجوان، از شانس مناسب برای تکمیل سطح تحصیلات خود برخوردار نبوده و از فرصت های اقتصادی محدود تری درمقایسه با مادران بالغ تر برخوردارند.
تحقیقات نشان می دهند که تنها 10% از مادران نوجوان موفق به اتمام دوره دانشگاهی خود می شوند . اگرچه همیشه استثنا وجود دارد اما با این حال مادران کم سن توجه بیشتری به تامین نیازهای مالی خود در مقایسه با تحصیل خواهند داشت .
سلامت جسمانی
مطالعات نشان می دهند که مادران کم سن به دلیل مراقبت از نوزاد خود ، از سلامت جسمی خود غافل میشوند . این افراد همچنین ممکن است آگاهی لازم در رابطه با غذاهای سالم و مغذی نداشته باشند و به مشکلات چاقی و اضافه وزن دچار شوند .تحقیقات نشان می دهند که احتمال بروز بیماری ها و اختلالات زیر در مادران نوجوان بسیار بالا است :
- پره اکلامپسی
- کم خونی
- بیماری های مقاربتی
- زایمان زودرس
- سوء تغذیه و وزن کم
کاهش رشد داخل رحمی جنین
فرزند آوری در زیر 20 سال عوارض مانند کاهش رشد داخل رحمی جنین، افزایش احتمال فشار خون بارداری و پرکلامسی دارد زیرا در چند سال اول بعد از بلوغ معمولا تخمک گذاری ها نامرتب بوده و چند سال طول می کشد تا ریتم طبیعی خود را پیدا کند.
بیش فعالی
همانطور که فرزند آوری بالای 30 سالگی برای زنان خطرناک است و ممکن است کودک مبتلا به مشکلاتی مانند ناهنجاری های کروموزومی همچون سندرم داون شود ، فرزند آوری در زیر 20 سال نیز خطرناک است و مادرانی که در سنین نوجوانی و زیر بیست سال صاحب فرزند می شوند، بیشتر از دیگران دارای فرزندانی با اختلالات اوتیسم و یا بیش فعالی می شوند .
مادرانی که در سنین کمتر از 20 سال صاحب فرزند می شوند 1.4 برابر بیش از زنانی که بالای 20 سال صاحب فرزند شده اند، احتمال دارد کودکشان به اختلال کم توجهی بیش فعالی مبتلا شود.
تاثیرگذاری فرزندآوری زیر سن 20 سالگی بر کودک
چنانچه در پلاس وی مطرح شده است شواهد نشان می دهند که کودکان متولد شده از مادران کم سن و سال ، در طول زندگی خود با چالش های بیشتری رو به رو خواهند شد که این چالش ها شامل دریافت آموزش کمتر و پیامد های بدتر رفتاری و سلامت جسمی است .
تاثیرات مربوط به کودکان متولد شده از مادران نوجوان شامل موارد زیر است :
- افزایش احتمال مرگ و میر در هنگام تولد و ابتلا به کمبود وزن
- عدم آمادگی برای ورود به مهد کودک
- نیاز بیشتر به مراقبت های بهداشتی و عمومی
- افزایش احتمال انجام فعالیت های تبهکارانه در سنین نوجوانی
- افزایش احتمال ترک تحصیل در دوره راهنمایی و متوسطه
- افزایش احتمال تبدیل شدن به فردی بیکار در آینده
این اثرات باعث ایجاد چرخه ای دائمی برای مادران نوجوان، فرزندان و نسل های بعدی آن ها شود.
آینده
مادر شدن در سنین کم به معنای عدم شانس موفق شدن در ادامه زندگی نخواهد بود اما با این حال لازم است که قبل از اقدام به بارداری در این سنین ، درصدد کسب آگاهی در زمینه مشکلات و چالش های موجود در این راه برایید.
بهترین سن بارداری برای خانم ها و آقایان :
بهترین سن برای بارداری خانم ها معمولا 25 و 26 سالگی است که در آن عوارض بارداری کاهش می یابد و بارداری به صورت طبیعی ادامه پیدا می کند.در این سن مشکلات مادر و جنین مانند دیابت، فشارخون و کاهش رشد جنین ، ناهنجاری های جنینی کم است.
بارداری زیر 20 سال و بالای سی سال مشکلاتی را برای مادر و جنین ایجاد می کند. بهترین سن باروری برای آقایان بین 20 تا 30 سالگی است زیرا با بالا رفتن سن قدرت باروری کمتر می شود .