ملاک های انتخاب همسر در سیره ائمه معصومین(ع)

ملاک های انتخاب همسر از دیدگاه اسلام

انتخاب همسر مهم ترین انتخاب در زندگی است به همین دلیل باید با وسواس و دقت زیادی صورت بگیرد و همه جوانب امر را در این انتخاب مدنظر قرار بدهیم . برای انتخاب همسر شایسته ملاک های زیادی وجود دارد اما بهترین ملاک ها را میتوان در سیره ائمه معصومین(ع) جستجو کرد.

روایات اهل بیت(ع) و سیره رسول الله(ص) می تواند منبعی برای تغذیه روحی و فکری خانواده ها و الگوگیری از آن برای دستیابی به زندگی سعادتمندانه، مؤمنانه و مملو از آرامش باشد. انتخاب همسر یکی از مسائلی است که زندگی فردی و خانوادگی اشخاص را تحت تأثیر خود قرار داده و مثبت و منفی بودن آن شرایط زندگی افراد را دچار تحولات جدی می کند.
مقدمه یک ازدواج موفق، انتخاب همسر شایسته است اما در این میان باید ملاک های شایستگی را به درستی و از منابع متقن شناخت؛ این در حالی است که با وجود روایات متعدد از ائمه اطهار(ع) در این زمینه برخی جوانان و خانواده ها دچار ناآگاهی هستند و با اسارت در جاذبه های رنگی اما پوچ فرهنگ بیگانه دست به انتخاب های غلطی می زنند که جز کشش مقطعی و جذابیت های کوتاه مدت ثمری ندارد و پشیمانی به بار می آورد.

انتخاب همسر براساس کلام ائمه معصومین(ع)

در سیره ائمه معصومین(ع) و رسول الله(ص) برای انتخاب همسر به مؤلفه هایی همچون هم شأنی زن و شوهر اشاره شده است؛ به نحوی که پیامبر اکرم(ص) می فرمایند:«کسانی را که همتا و هم شأن یکدیگر هستند ازدواج دهید و از کسانی که همتا وهم شأن شما هستند همسر بگیرید تا برای فرزندانتان مادر مناسبی باشند. همچنین امام صادق(ع) پنج خصلت را معرفی می کنند که نبود آن ها پیوسته خوشی را اندک، عقل را زائل و افکار را پریشان می کند که یکی از آن ها همدم مناسب است.

ویژگی های اساسی در انتخاب همسر

همچنین خداوند نیز در آیه 26 سوره مبارکه نور به این مهم اشاره و یادآور شده است که «الْخَبِیثَاتُ لِلْخَبِیثِینَ وَالْخَبِیثُونَ لِلْخَبِیثَاتِ وَالطَّیِّبَاتُ لِلطَّیِّبِینَ وَالطَّیِّبُونَ لِلطَّیِّبَاتِ أُولَئِکَ مُبَرَّءُونَ مِمَّا یَقُولُونَ لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَرِزْقٌ کَرِیمٌ؛ زنان پلید برای مردان پلیدند و مردان پلید برای زنان پلید و زنان پاک برای مردان پاکند و مردان پاک برای زنان پاک، اینان از آنچه درباره ایشان می گویند برکنارند، برای آنان آمرزش و روزی نیکو خواهد بود».

همچنین خداوند در آیه 221 سوره مبارکه بقره نیز یادآور شده است که «و با زنان مشرک ازدواج مکنید تا ایمان بیاورند، قطعا کنیز باایمان بهتر از زن مشرک است، هر چند [زیبایی] او شما را به شگفت آورد و به مردان مشرک زن مدهید تا ایمان بیاورند، قطعا برده باایمان بهتر از مرد آزاد مشرک است، هر چند شما را به شگفت آورد. آنان [شما را] به سوی آتش فرا می‏ خوانند و خدا به فرمان خود [شما را] به سوی بهشت و آمرزش می خواند و آیات خود را برای مردم روشن می‏ گرداند، باشد که متذکر شوند».

صفات زن شایسته
در بیان صفات زن شایسته در کلام اهل بیت(ع)، ایمان و دینداری از اهمیت به سزایی برخوردار است به نحوی که پیامبر(ص) می فرمایند:«زیبایی زن را بر ایمان او ترجیح ندهید»، همچنین می فرمایند:«کسی که زنی را به خاطر زیبایی بگیرد آنچه را که دوست دارد در او نمی یابد و کسی که زنی را به خاطر مالش می گیرد خدا او را به خودش واگذارد، پس هدف شما باید میزان دینداری همسر باشد».
امام صادق(ع) نیز فرمودند:«زن قید و بند زندگی است، پس دقت کن که خودت را به چه چیزی مقید می سازی. برای زنان سنجشی نیست، نه برای خوبان آن ها و نه برای بدان آن ها. زن های خوب را با طلا و نقره نیز نمی توان سنجید زیرا از طلا و نقره برترند و زنان بد را با خاک هم نمی توان ارزش گذاری کرد که خاک از آن ها بهتر است».

صفات مرد شایسته
از کلام امام علی(ع) در این روایات نیز می توان به خوبی مؤلفه های یک زن شایسته را برای ازدواج دریافت. ایشان می فرمایند:« هر کدام از شما که قصد ازدواج داشت دو رکعت نماز بخواند و در آن سوره فاتحه و یس بخواند، بعد از نماز، خداوند را حمد و ثنا گفته و بگوید:خدایا به من زنی با این خصوصیات عطا کن:صالح و با محبت، کسی که صاحب فرزند شود، شاکر، قانع و باغیرت باشد، اگر به او احسان کردم شاکر باشد و اگر بدی کردم ببخشد، اگر به یاد خداوند بودم یاری ام کند و اگر خدا را فراموش کردم به یادم بیاورد، و اگر از نزد او رفتم خود را حفظ کند، اگر وارد خانه شوم شاد شود، اگر خواهش کردم اطاعت کند، اگر قسم دادم آن را تأیید کند و اگر عصبانی شدم مرا آرام سازد».
برای مردان نیز صفاتی بیان شده است تا از آنان مردی شایسته برای ازدواج بسازد به نحوی که فردی نزد امام حسن(ع) آمد و با آن حضرت در مورد ازدواج دخترش مشورت کرد، آن حضرت فرمود:او را به پسر باتقوا شوهر بده، زیرا مرد باتقوا اگر زن خود را دوست داشته باشد او را تکریم و احترام می کند و اگر هم زنش را دوست نداشته باشد به او ظلم نمی کند. همچنین امام رضا(ع) معتقد هستند:«به شراب خوار زن ندهید. همانا هر که به شرابخوار همسر بدهد گویا آن دختر را به سوی زنا راهنمایی کرده است».