خطرات و عوارض مصرف بیش از حد نمک
نمک یکی از مهم ترین مواد برای پخت و پز و ماده معدنی متشکل از دو عنصر سدیم (Na) و کلر (Cl) است که برای بدن انسان لازم و ضروری می باشد اما مصرف بیش از حد نمک بسیار مضر بوده و منجر به بیماری های مختلف مانند افزایش فشارخون، حملات قلبی، گرفتگی عضلات و... می شود. بهتر است عوارض جدی که مصرف زیاد نمک برای سلامتی ایجاد می کند، را نادیده نگیرد و پس از آشنایی با عوارض مصرف زیاد نمک در این بخش از پلاس وی، به مقدار کم از این طعم دهنده بی نظیر استفاده نمایید.
افزایش فشارخون
مصرف غذاهای حاوی نمک یا سدیم زیاد میتوانند فشار خون را بالا ببرند. با مصرف غذاهای شور و پرنمک مقدار زیادی سدیم وارد بدن میشود. مصرف زیاد نمک سدیم خون را بالا میبرد و بدن مقدار زیادی آب جذب میکند تا بتواند سدیم اضافی را از خود خارج سازد و آب اضافه شده به بدن باعث افزایش فشار بر قلب و رگهای خونی میشود. گرفتگی رگ های خونی و آب زیاد در بدن فشار خون را بالا می برد.
پف دست و پا
تا به حال متوجه تورم انگشتان دست یا پا شده اید؟ اینها می توانند با چیزی که خورده اید ارتباط داشته باشند. با مصرف غذاهای سرشار از سدیم، سدیم اضافی در جریان خون آزاد می شود، اگرچه بدن دوست دارد تعادل سدیم و مایعات را در جریان خون حفظ کند، اما وقتی نمک زیادی در خون وجود دارد عدم تعادل مایعات آب را از سلول ها بیرون می کشد و به جریان خون وارد می کند که باعث تورم و احتباس مایعات می شود و بیشتر در انگشتان و سایر اندام ها قابل مشاهده است. جای نگرانی نیست زیرا بدن قادر به ایجاد تعادل است و تورم با گذشت زمان کاهش می یابد.
مشکلات خواب
مصرف نمک زیاد می تواند بر کیفیت خواب تأثیر منفی بگذارد. مطالعه ای نشان داد که افزودن نمک به رژیم غذایی می تواند منجر به تعویق زمان خواب، عدم توانایی خواب خوب در شب و کابوس های مکرر شود. افراد با رژیم غذایی نمکی تر بیان کردند که بعد از خواب احساس سرزندگی کمتری دارند. یک نظریه در مورد چرایی این اتفاق این است که احتباس زیاد آب می تواند باعث تکرر ادرار شود که افراد را در طول شب بیدار می کند علاوه بر این احتباس مایعات می تواند خوابیدن در طول شب را مشکل سازد به خصوص برای کسانی که دچار آپنه خواب هستند.
زخم معده
افرادی که در برنامه غذایی خود نمک زیادی مصرف میکنند، دچار بیماریهای شدیدتر معده میشوند. نمک بر روی باکتریهایی به نام هلیکوباکتر پیلوری که عفونت معده ایجاد میکنند، تاثیری میگذارد. هلیکوباکتر پیلوری که در معرض نمک قرار میگیرد، عملکرد ژنهای بیماری زای خود را افزایش میدهند. هر چه این ژنها فعال تر شوند، خطر آنها بیشتر میشود.
لبهای ترک خورده
سدیم موجب کم آبی بدن می شود و هنگامی که کمبود آب دارید، سلولهای بدن قادر به دریافت آب کافی نیستند و این شامل سلول های روی پوست و لب ها می شود شکاف لب ها که به دلیل کمبود رطوبت ایجاد می شود و می تواند با کمبود آب بدن بیشتر شود پس حتما مقدار زیادی آب بنوشید و از غذاهای بیش از حد نمکی پرهیز تا از خشکی و ترک خوردگی لب جلوگیری کنید.
ضعف سلامت روده
سلامت روده تا حد زیادی توسط تعادل باکتری های خوب و بد در معده و روده تعیین می شود. خوردن نمک زیاد رشد باکتری های بد روده به نام هلیکوباکتر پیلوری را تشویق می کند این باکتری خاص تمایل به حمله مخاط معده و ایجاد عفونت دارد با اینکه عفونت ها معمولاً بی خطر هستند اما می توانند به یک بیماری جدی تبدیل شوند.
جوش و آکنه
پیش بینی بروز جوش دشوار و جلوگیری از آنها به طور کامل غیرممکن است اما با اجتناب از برخی عادات غذایی، می توانید احتمال بروز جوش را کاهش دهید. مطالعه ای نشان داد افرادی که آکنه را به طور مکرر تجربه می کنند، رژیم غذایی حاوی سدیم بالا دارند، در حالی که رژیم کم سدیم آکنه کمتری ایجاد می کند.
بی مزه شدن غذاها
مصرف زیاد نمک می تواند ذائقه شما را برهم بزند و آنچه که قبلاً طعم دار و خوشمزه به نظر می رسید ممکن است با گذشت زمان ملایم و بی مزه باشد پس وقتی غذاهای نمکی می خورید، جوانه های چشایی شما سازگار می شوند و برای تجربه همان طعم به نمک بیشتری نیاز دارند و رفته رفته میلتان به غذاهای شور مثل چیپس و... بیشتر می شود. غذای خود را با گیاهان تازه، ادویه ها و مرکبات، بدون استفاده از نمک طعم دار کنید.
درد قفسه سینه
هنگامی که مبتلا به فشار خون هستید فشار بیشتری بر دیواره عروق وارد می شود در نتیجه، شریان های منتهی به قلب ممکن است نتوانند خون را به همان میزان موثر تأمین کنند و این می تواند باعث درد قفسه سینه شود که به آنژین معروف است. این دردهای شدید قفسه سینه غالباً در حین فعالیت بدنی، زمانی که تقاضای خون از قلب بسیار بیشتر است، رخ می دهد.
سرگیجه
می دانید وقتی خیلی سریع بایستید ناگهان تعادل خود را از دست می دهید؟ اگر بیش از حد نمک بخورید، این ممکن است بیشتر اتفاق بیفتد. تحقیقات نشان داد که مصرف بیشتر سدیم با حملات مکرر و شدید سرگیجه همراه است.
احساس فشار در سر
مصرف نمک باعث افزایش فشار خون می شود و فشار خون یکی از شایع ترین علل سردردهایی است که با احساس فشار در این قسمت همراه هستند. همچنین وقتی غذاهای شور و نمکی مصرف می کنید بدن را به سمت کم آبی می برید که خود باعث سردرد می شود.
مشکلات شناختی
مصرف زیاد نمک می تواند روی عملکرد شناختی تأثیر منفی بگذارد. سدیم در رژیم غذایی با افزایش خطر ابتلا به زوال عقل و بیماری های عروق مغزی مرتبط است پس با محدود کردن غذاهای حاوی سدیم فراوان و انتخاب غذاهای مفید برای سلامت مغز از مشکلات شناختی جلوگیری کنید.
باد کردن و نفخ شکم
مصرف مقدار زیادی از نمک می تواند موجب نفخ و بادکردن شکم شود زیرا مصرف مقدار زیادی نمک موجب افزایش احتباس آب شده و هضم مواد غذایی را سخت تر می سازد که در نتیجه با نفخ همراه است.
استخوان درد
مصرف زیاد نمک می تواند مانع بزرگی برای شکل گیری استخوان های محکم باشد. هنگامی که نمک زیادی می خورید، کلیه های شما نمی توانند آن را کاملاً دفع کنند و این موجب کاهش کلسیم می شود. کمبود کلسیم مزمن می تواند منجر به ضعف استخوان ها، مشکلات دندانی و حتی باعث پوکی استخوان شود.
گرفتگی عضلات
حفظ تعادل مناسب سدیم و پتاسیم برای سلامتی شما بسیار مهم است زیرا این عناصر شیمیایی مسئول انقباض عضلات هستند. اگر با مصرف بیش از حد نمک یا غذاهای شور تعادل را بر هم بزنید، ممکن است گرفتگی عضلات را احساس کنید.
سردرد
سردرد می تواند ناشی از کمبود خواب و ترک کافئین باشد، اما رژیم غذایی نقش مهمی دارد. کارشناسان بیان می کنند کسانی که رژیم غذایی سرشار از سدیم دارند سردرد بیشتری را تجربه می کنند پس با خوردن غذاهای کم سدیم به جلوگیری از سردرد کمک کنید.
سنگ کلیه
سدیم موجود در نمک، موجب جابجایی کلسیم و سدیم در لوله های ادراری شده و افزایش امکان تشکیل سنگ را به همراه دارد. صرف مایعات زیاد با افزایش حجم مواد محلول در بدن، پیش از اینکه کریستال نمک در دستگاه ادراری اشباع شود به دفع سدیم اضافی کمک کرده و از بروز سنگ ادراری پیشگیری می کند.
تشنگی زیاد
سدیم موجود در نمک به تعادل مایعات در بدن کمک می کند و در صورت مصرف زیاد نمک، بدن به مایعات بیشتری برای پاکسازی و عملکرد درست عضلات و سایر اعضا نیاز دارند. به یاد داشته باشید که عدم نوشیدن آب کافی بدن را مجبور به دفع مایعات از سلول ها می کند و باعث کمبود آب می شود.
دفع ادرار
کلیه ها خون بدن را تصفیه می کند و آب اضافی را برای تولید ادرار از بین می برد همچنین به حفظ تعادل سالم آب، نمک و مواد معدنی در خون کمک می کنند اما با مصرف بیش از حد سدیم، آب بیشتری از سلولها و جریان خون خارج و به ادرار تبدیل شده و در نتیجه باعث تکرر ادرار می شود.