نفرولوژیست یا همان متخصص نفرولوژی را بهتر بشناسید
نفرولوژی نوعی پزشکی داخلی است که در درمان بیماری هایی که بر کلیه ها تأثیر می گذارد تمرکز دارد.
شما دو کلیه دارید که آنها در زیر قفسه سینه شما در دو طرف ستون فقرات شما قرار دارند. کلیه ها چندین کارکرد حیاتی دارند، از جمله:
- از بین بردن سموم و مایعات اضافی از خون
- تعادل الکترولیت بدن را حفظ می کند
- هورمون ها را با کارکردهایی مانند کنترل فشار خون آزاد می کند
کار یک نفرولوژیست
نفرولوژیست پزشکی است که در معالجه بیماری های کلیوی تخصص دارد. نفرولوژیست ها نه تنها در مورد بیماری هایی که به طور کلی بر کلیه تأثیر می گذارد، بلکه در مورد چگونگی تأثیر بیماری یا عملکرد کلیه در سایر قسمت های بدن شما نیز آگاه هستند.
اگرچه پزشک معالج اصلی شما برای کمک به پیشگیری و درمان مراحل اولیه بیماری کلیه تلاش می کند، ممکن است یک متخصص نفرولوژی برای کمک به تشخیص و درمان شرایط شدیدتر یا پیچیده کلیه کمک کند.
آموزش و یادگیری نفرولوژیست
برای شروع در مسیر تبدیل شدن به یک نفرولوژیست، ابتدا باید دانشکده پزشکی عمومی را تکمیل کنید. دانشکده پزشکی چهار سال طول می کشد و به مدرک مربوطه قبلی نیاز دارد. پس از دریافت مدرک پزشکی، باید رزیدنتی سه ساله را که متمرکز بر پزشکی داخلی است، را تکمیل کنید. رزیدنتی به پزشکان جدید اجازه می دهد آموزش های دیگری را در یک محیط بالینی و زیر نظر پزشکان ارشد بیشتری دریافت کنند.
پس از صدور گواهینامه در پزشکی داخلی، باید یک دوره دوساله تحصیلی را در تخصص نفرولوژی بگذرانید. این دوره فلوشیپ دانش و مهارت های بالینی مورد نیاز برای تخصص را بیشتر می کند. پس از اتمام فلوشیپ، ممکن است امتحان دهید تا در نفرولوژی مجوز پزشکی دریافت کنید.
بیماری هایی که یک (متخصص نفرولوژی) نفرولوژیست معالجه می کند
نفرولوژیست ها می توانند با شما همکاری کنند تا در تشخیص و معالجه موارد زیر کمک کنند:
- خون یا پروتئین در ادرار
- بیماری مزمن کلیوی
- سنگ کلیه اگرچه ممکن است یک متخصص ارولوژی نیز این معالجه را انجام دهد
- عفونت کلیه
- تورم کلیه به دلیل گلومرولونفریت یا نفریت بینابینی
- سرطان کلیه
- بیماری کلیه پلی کیستیک
- سندرم اورمیک همولیتیک
- تنگی شریان کلیوی
- سندرم نفروتیک
- بیماری کلیوی مرحله نهایی
- نارسایی کلیه، حاد و مزمن
نفرولوژیست همچنین می تواند با سایر عوامل که باعث بیماری کلیه یا اختلال عملکرد آن شوند، در گیر شود از جمله:
- فشار خون بالا
- دیابت
- بیماری قلبی
- شرایط خود ایمنی مانند لوپوس
- داروها
آزمایشات و روش هایی که یک نفرولوژیست ممکن است انجام دهد یا تجویز کند . اگر به یک نفرولوژیست مراجعه می کنید، ممکن است آنها در انجام انواع تست ها و مراحل و یا تفسیر نتایج نقش داشته باشند.
چه روشی را یک نفرولوژیست انجام می دهند؟
آموزش این پزشکان در پزشکی داخلی و نفرولوژی به آنها این امکان را می دهد که لیست بسیار طولانی آزمایشات و روش های درمانی را انجام دهند.
با این حال، رایج ترین آزمایشاتی که آن ها برای تشخیص یا نظارت بر شرایط کلیه انجام می دهند، آزمایش خون و ادرار است.
کلیه ها مایعات و دفعیات اضافی را از خون تسویه می کنند و ادرار را ایجاد می کنند. این بدان معنی است که آزمایش خون و ادرار اغلب می تواند نشان دهد که آیا کلیه ها به درستی کار می کنند یا نه.
آزمایشات ادرار همچنین می تواند میزان غیر طبیعی پروتئین های مرتبط با آسیب کلیوی در ادرار را بررسی کند.
در بخش های بعدی این نوع تست ها با جزئیات بیشتر مورد بحث قرار گرفته است.
- آزمایش خون
- آزمایش خون معمولی شامل
- کراتینین سرم
بدن کراتینین را بعنوان محصول جانبی روزانه در عضلات تولید می کند. با این حال، داشتن مقادیر زیاد کراتینین در خون یا افزایش کراتینین سرم معمولاً نشانه بیماری پیشرونده کلیه است.
سطح کراتینین سرم به عواملی از جمله سن، اندازه بدن و نژاد بستگی دارد. مقدار بیشتر از 1.2 برای زنان یا بیشتر از 1.4 برای آقایان ممکن است علامت مشکلات کلیوی باشد
میزان فیلتراسیون گلومرولی
میزان فیلتراسیون گلومرولی (GFR) می تواند کلیه ها را قادر به تصفیه مایعات اضافی و ضایعات خون کند. نفرولوژیست ها می توانند با محاسبه سطح کراتینین سرم و با در نظر گرفتن عواملی همچون سن، جنس و نژاد این مقدار را تعیین کنند.
مقادیر آن به طور معمول با افزایش سن کاهش می یابد، اما مقادیر مهم GFR شامل موارد زیر است:
- 90 یا بالاتر (عادی)
- 60 یا پایین تر (اختلال عملکرد کلیه)
- 15 یا بالاتر (خطر بالای نیاز به دیالیز یا پیوند برای نارسایی کلیه)
- اوره خون
اوره یک محصول دفعی از بدن است که پروتئین را در مواد غذایی و نوشیدنی ها تجزیه می کند. به طور معمول، سطح نیتروژن اوره خون (BUN) با کاهش عملکرد کلیه افزایش می یابد.
به طور معمول، سطح BUN بین 7 تا 20 است.
آزمایش ادرار
آزمایشات متداول ادرار شامل موارد زیر است:
برای انجام آزمایش ادرار، یک نفرولوژیست معمولاً برای بررسی ناهنجاری ها، یک نمونه ادرار را در زیر میکروسکوپ بررسی می کند.
آزمایش ادرار همچنین می تواند یک آزمایش ژرفا سنج باشد، که در طی آن، یک متخصص نفرولوژی یک نوار کوچک و تحت درمان با ماده شیمیایی را در یک نمونه ادرار فرو می کند. اگر با سطح پروتئین غیر طبیعی، خون، باکتری ها، قند یا عفونت واکنش نشان دهد، رنگ نوار تغییر خواهد کرد.
این به تشخیص بسیاری از شرایط کلیه و مجاری ادراری کمک می کند.
آزمایش ادرار 24 ساعته
در یک آزمایش ادرار 24 ساعته، فرد 24 ساعت ادرار خود را جمع آوری می کند تا نشان دهد چه مقدار ادرار می تواند تولید کند و چه مقدار پروتئین و الکترولیت از کلیه ها هر روز به ادرار نشت می کند.
پاکسازی کراتینین
آزمایش پاکسازی کراتین میزان کراتینین را در یک نمونه ادرار 24 ساعته با نمونه موجود در خون مقایسه می کند تا تعیین کند چه مقدار مواد دفعی در کلیه ها در هر دقیقه فیلتر می شود.
میکروآلبومینوری
آزمایش میکروآلبومینوریا یک نوع حساس تست چربی است که می تواند مقادیر کمی از پروتئین آلبومین را در ادرار جمع کند.
افرادی که در معرض اختلالات کلیوی هستند، از جمله آنهایی که فشار خون بالایی دارند و یا شرایط متابولیکی مانند دیابت وجود دارد، ممکن است در صورتی که تست استاندارد قطره ای آن ها برای سطح پروتئین اضافی در خون منفی باشد (پروتئینوری)، این آزمایش را انجام دهند.
روش های پزشکی
متخصصان نفرولوژی از انواع مختلفی از روش ها برای کمک به تشخیص، نظارت و معالجه بیماری کلیه استفاده می کنند. این رویه ها شامل موارد زیر است:
سونوگرافی
چنانچه در بخش سلامت پلاس وی گفته شده است سونوگرافی برای ثبت تصویری از کلیه ها از امواج صوتی استفاده می کند. این آزمایش می تواند تغییرات در اندازه یا موقعیت کلیه ها و همچنین هرگونه انسداد را تشخیص دهد. انسدادها می توانند به شکل تومورها، سایر رشدهای غیرطبیعی مانند کیست یا سنگ کلیه ایجاد شوند.
سی تی اسکن
سی تی اسکن برای ایجاد تصویری از کلیه ها، گاهی اوقات با کمک رنگ کنتراست داخل وریدی، از اشعه X استفاده می کند. این آزمایش می تواند موانع یا ناهنجاری های موجود در ساختار را تشخیص دهد. با این حال، رنگ های کنتراست ممکن است برای افرادی که اختلالات کلیوی دارند مشکل ساز باشد.
بیوپسی
بیوپسی شامل قرار دادن یک سوزن نازک است که دارای لبه برش است، برای گرفتن برش های ریز از بافت کلیه است تا یک متخصص نفرولوژی بتواند آنها را معاینه کند. یک نفرولوژیست ممکن است به دلایل خاص بیوپسی را انجام دهد، به طور معمول به علل:
- آسیب کلیه را ارزیابی کند
- فرایند بیماری را شناسایی کند و بفهمد که چگونه ممکن است به درمان پاسخ دهد
- به درک عوارض پیوند کمک می کند
همودیالیز
همودیالیز شامل فرآیندی است که جریان خون از طریق یک دستگاه کلیوی مصنوعی به نام همودیالیزر برای از بین بردن ضایعات، مایعات اضافی و مواد شیمیایی اضافی قبل از بازگشت آن به بدن است. خون از طریق درگاه یا سوند در بازو، پا یا گاهی گردن به بدن باز می گردد. همودیالیز به طور معمول نارسایی کلیه در مرحله پایانی را درمان می کند، که زمانی اتفاق می افتد که کلیه ها حدود 85-90٪ از عملکرد طبیعی را از دست داده اند و میزان GFR زیر 15 دارند.
افراد اغلب جلسه 4 ساعته هفتگی سه بار در هفته نیاز دارند. یک نفرولوژیست معمولاً بر این جلسات نظارت خواهد کرد.
پیوند کلیه
پیوند شامل از بین بردن بخشی از کلیه آسیب دیده و جایگزینی آن با یک عضو اهدا کننده تطبیق است.
جراحان روش های پیوند را انجام می دهند، اما نفرولوژیست ها معمولاً با یک تیم مراقبت بزرگتر همکاری می کنند تا افراد را در طی مراحل راهنمایی کنند.
رویه ها
یک نفرولوژیست علاوه بر بررسی و تفسیر نتایج تست های آزمایشگاهی شما، می تواند با سایر متخصصان نیز رویه های زیر را انجام دهد:
- آزمایشات تصویربرداری از کلیه ها، مانند سونوگرافی، سی تی اسکن یا اشعه X
- دیالیز، از جمله قرار دادن سوند دیالیز
- بیوپسی کلیه
- پیوند کلیه
تفاوت بین نفرولوژی و ارولوژی
برخی از زمینه های نفرولوژی و ارولوژی همپوشانی دارند زیرا هر دو می توانند درگیر کلیه باشند. در حالی که یک نفرولوژیست به بیماری ها و شرایطی که مستقیماً بر کلیه تأثیر می گذارد، توجه دارد، یک متخصص ارولوژی بر بیماری ها و شرایطی که می تواند در دستگاه ادراری زن و مرد تأثیر بگذارد، تمرکز دارد.
مجاری ادراری شامل کلیه ها، بلکه چندین قسمت دیگر مانند مجرای ادرار و مثانه نیز هست. یک متخصص ارولوژی همچنین با ارگان های تولید مثل مرد مانند آلت تناسلی، بیضه و پروستات ارتباط دارد.
مواردی که یک متخصص ارولوژی ممکن است معالجه کند شامل موارد زیر است:
- سنگ کلیه
- عفونت مثانه
- مشکلات کنترل مثانه
- اختلال نعوظ
- پروستات بزرگ شده
زمان مناسب برای ملاقات یک نفرولوژیست
پزشک متخصص نفرولوژی شما می تواند در پیشگیری و درمان مراحل اولیه بیماری کلیه کمک کند. با این وجود، بعضی اوقات ممکن است این مراحل علائمی نداشته باشد یا ممکن است علائم غیر اختصاصی مانند خستگی، مشکلات خواب و تغییر در میزان ادرار کردن شما داشته باشد.
آزمایش منظم می تواند عملکرد کلیه شما را کنترل کند، به خصوص اگر در معرض خطر بیماری کلیوی هستید. این گروه ها شامل افراد زیر می شوند:
- فشار خون بالا
- دیابت
- بیماری قلبی
- سابقه خانوادگی مشکلات کلیوی
آزمایش می تواند علائم کاهش عملکرد کلیه، مانند کاهش مقدار GFR یا افزایش سطح آلبومین در ادرار شما را تشخیص دهد. اگر نتایج تست شما حاکی از وخامت سریع یا مداوم عملکرد کلیه ها باشد، پزشک ممکن است شما را به نفرولوژیست ارجاع دهد.
در صورت داشتن هر یک از موارد زیر، ممکن است پزشک شما را به نفرولوژیست ارجاع دهد:
- بیماری مزمن کلیه پیشرفته
- مقادیر زیادی خون یا پروتئین در ادرار وجود دارد
- عود مجدد سنگ کلیه، اگرچه ممکن است برای این کار به یک متخصص اورولوژی نیز مراجعه کنید
- فشار خون بالا که هنوز بالا است، حتی اگر داروهایی مصرف می کنید
- یک علت نادر یا ارثی از بیماری کلیه است
نحوه دسترسی به نفرولوژیست
در صورت نیاز به مراجعه به نفرولوژیست، پزشک عمومی باید بتواند شما را به یک نفر ارجاع دهد. اگر تصمیم به مراجعه به پزشک عمومی خود نگرفتید، لیستی از متخصصان مجاور تحت پوشش شبکه بیمه خود را با شرکت بیمه خود بررسی کنید.