همه چیز درباره “هانتا ویروس” ؛ علل ،علائم ،انواع ،پیشگیری و درمان

هانتا ویروس چیست و از کجا آمده ؟

ماه می سال 1993، شیوع یک بیماری غیر قابل توضیح ریوی در جنوب غربی ایالات متحده، در منطقه مشترک آریزونا، نیومکزیکو، کلرادو و یوتا موسوم به "چهار گوشه" رخ داد.

مرد جوانی که از نظر جسمی در شرایط ناخوشی به سر می برد دچار تنگی نفس شد، فورا به یک بیمارستان در نیومکزیکو منتقل شد و خیلی سریع درگذشت. درگذشت عجیب این مرد خبر از نوعی ویروس جدید میداد ؛ ویروسی که مدتها آمریکا و برخی از کشورهای این ایالت را درگیر خود کرد و مثل بسیاری از ویروس ها جان عده ای را گرفت و پس از مدتی مهار شد.

حالا در سال 2020 که جهان درگیر ویروس جهش یافته ای به نام کرونا ویروس جدید است دوباره نام هانتا ویروس از جای دیگری در دنیا و دورتر از آمریکا در گزارشات ذکر شده است و طبق این گزارشات روز دوشنبه مسافر یکی از اتوبوس های چین در مسیر شرق این کشور جان خود را به علت بیماری از دست داد و پس از نمونه برداری از او ، عامل مرگ ویروس هانتا اعلام شد.

اما این ویروس چیست و با چه علائمی در فرد ظاهر می شود یا مهم تر اینکه چطور به انسان منتقل میشود ؟ پاسخ و توضیحات کامل تری در مورد این ویروس را در ادامه ی این بخش از سلامت پلاس وی خواهید خواند.

با هانتا ویروس و جزئیات آن آشنا شوید

هانتا ویروس از دسته ویروس های جوندگان است که باعث ایجاد بیماری بالینی در انسان با شدت های مختلف می شوند. در واقع هانتا یک خانواده از ویروس است که به طور عمده توسط جوندگان گسترش می یابد و می تواند باعث سندرم بیماری متنوع در مردم در سراسر جهان شود.

هانتا ویروس در قاره آمریکا به عنوان هانتا ویروس "دنیای جدید" شناخته می شود و ممکن است باعث سندرم ریوی هانتی ویروس (HPS) شود. ویروس های دیگر، معروف به هانتا ویروس "جهان قدیمی"، بیشتر در اروپا و آسیا یافت می شوند و ممکن است باعث (HFRS) تب هموراژیک با سندرم کلیه هانتا ویروس شوند.

طبق گزارشات چندین نوع هانت ویروس وجود دارد که هر نوع سروتیپ هانتا ویروس دارای یک گونه میزبان جوندگان خاص است و از طریق ویروس هواسازی شده که در ادرار ، مدفوع و بزاق جونده ریخته می شود و توسط نیش میزبان آلوده در افراد منتشر می شود. مهمترین هانتی ویروس در ایالات متحده که می تواند باعث HPS شود ویروس Sin Nombre است که توسط موش گوزن ها پخش شده است. با توجه به اینکه انواع مختلفی از این ویروس وجود دارد اصلی ترین نگرانی انسان سندرم ریوی هانتا ویروس است که در ادامه به تعریف و بررسی علل و علائم آن پرداخته ایم.

سندرم ریوی (Hantavirus (HPS هانتا ویروس :

سندرم ریوی (Hantavirus (HPS در واقع نوعی عفونت ویروسی نادر اما کشنده است که چنانچه در ابتدا گفتیم توسط موش پخش می شود. عامل بیماری یعنی موش ها ویروس را در ادرار ، مدفوع و بزاق خود ریخته اند و این قطرات ریز با ویروس می توانند وارد هوا شوند. در صورت تنفس هوای آلوده یا تماس با جوندگان یا ادرار یا مدفوع آن ، افراد می توانند به این بیماری مبتلا شوند.

این ویروس کجا یافت می شود

موارد آلودگی به ویروس هانتاوی انسانی به طور پراکنده اتفاق می افتد، معمولاً در مناطق روستایی که جنگل ها، مزارع و مزارع زیستگاه مناسبی را برای میزبان جونده ویروس ایجاد می کنند. مناطقی در اطراف خانه یا محل کار در جایی که ممکن است جوندگان بخصوص موش ها زندگی کنند.

راههای انتقال هانتا ویروس ؛ چگونه افراد مبتلا به Hantaviruses آلوده می شوند ؟

متخصصان در توضیحات جامع خود در رابطه با هانتا ویروس عنوان کرده اند که این ویروس کشنده تر از ویروس کووید 19 است اما از آنجا که میزان سرایت این ویروس از انسان به انسان بسیار نادر است و تنها از طریق تماس با ادرار، مدفوع و بزاق دهان جونده گان (بیشتر موش) به افراد انتقال می یابد مانند ویروس کرونا نمی تواند به این شدت گسترش یابد اما به هرحال افزایش آگاهی و دانستن روش های انتقال برای حفظ سلامت امری ضروری است.

این ویروس عمدتاً هنگام تنفس در هوای آلوده به ویروس به افراد منتقل می شود یعنی اگر فرد در معرض تنفس مستقیم در هوایی قرار گیرد که قطرات ادرار و بزاق عامل بیماری آن را آلوده کرده است خطر ابتلا به این بیماری وجود خواهد داشت ؛ به زبان ساده تر هنگامی که قطرات ریز و حاوی ویروس وارد هوا می شوند شرایط انتقال از طریق تنفس فراهم میشود که این فرآیند به عنوان "انتقال هوایی" شناخته می شود.

چندین روش دیگر وجود دارد که جوندگان ممکن است هانتا ویروس را در افراد پخش کنند:

اگر جوندگان عامل ویروس فردی را با دندان زخمی کنند ممکن است ویروس در آن شخص پخش شود، اما این نوع انتقال نادر است.

دانشمندان بر این باورند که افراد ممکن است در صورت لمس چیزی آلوده به ادرار یا بزاق جوندگان حامل ویروس و سپس لمس بینی و دهان خود این ویروس را وارد بدن خود سازند. همچنین گمان میرود مصرف غذای آلوده به ادرار، قطره یا بزاق از جوندگان راه دیگر ابتلاست که همگی براثر رعایت نکردن بهداشت رخ می دهد.

گفتنی است سرایت این ویروس از انسان به انسان بسیار نادر بوده و همانطور که در ابتدای این بخش از سلامت پلاس وی گفتیم تنها از طریق مایعات بدن موش آلوده به این ویروس به انسان منتقل می شود.

افراد در معرض خطر عفونت Hantavirus

هرکسی که با جوندگان حامل ویروس هانتی ویروس تماس پیدا کند، در معرض خطر ابتلا به HPS است. آلودگی جوندگان در داخل و اطراف خانه خطر اصلی قرار گرفتن در معرض هانتاویروس است. حتی افراد سالم اگر در معرض ویروس باشند در معرض خطر عفونت HPS هستند.

هرگونه فعالیتی که شما را با قطرات جوندگان، ادرار، بزاق یا مواد لانه کننده در معرض خطر قرار دهد، می تواند شما را در معرض خطر عفونت قرار دهد

Hantavirus وقتی ویروس حاوی ذرات ادرار جوندگان، قطره چکانها یا بزاق در هوا پخش می شود، پخش می شود. مهم است که از اقداماتی که گرد و غبار ایجاد می کند، مانند جارو کردن یا خلاء جلوگیری شود. عفونت زمانی رخ می دهد که در ذرات ویروس تنفس می کنید.

علائم و نشانه های هانتا ویروس

با توجه به تعداد کمی از موارد HPS و اطلاعات محدود ، ویروس به محض انتقال به بدن قابل تشخیص نیست یعنی " دوران نهفتگی " آن در بدن دقیق مشخص نیست و به نظر می رسد که علائم ممکن است بین 1 تا 8 هفته پس از قرار گرفتن در معرض ادرار، مدفوع و بزاق دهان جوندگان آلوده ایجاد شود.

علائم اولیه

علائم اولیه شامل خستگی، تب و دردهای عضلانی است، به خصوص در گروه های بزرگ عضلانی - ران، باسن، پشت، و گاه شانه هاست. همچنین ممکن است سردرد، سرگیجه، لرز و مشکلات شکمی مانند تهوع، استفراغ، اسهال و درد شکم وجود داشته باشد. حدود نیمی از بیماران مبتلا به HPS این علائم را تجربه می کنند.

علائم دیررس

اگر علائم اولیه سریعا تشخیص داده و درمان نشوند علائم دیررس به سرعت ظاهر می شوند. این علائم شامل سرفه و تنگی نفس است که نتیجه نشت رگهای خونی است و منجر به جمع شدن مایعات در ریه ها، خونریزی و عدم عملکرد قلب در پمپاژ می شود. ترکیب این تغییرات می تواند منجر به شوک، عدم فعالیت چندین عضو و حتی مرگ شود.

چهار تا 10 روز پس از مرحله اولیه بیماری، علائم دیررس HPS ظاهر می شود. اینها شامل سرفه و تنگی نفس است، با احساس اینکه یک باند محکم در اطراف سینه و یک بالش بر روی صورت فرد قرار دارد که خود نشانه ریه ها پر از مایع است.

تشخیص HPS

تشخیص HPS در فردی که فقط چند روز به آن مبتلا شده است، دشوار است، زیرا علائم اولیه مانند تب، درد عضلانی و خستگی به راحتی با آنفولانزا اشتباه می شوند. اما اگر فرد دچار تب و خستگی شود و سابقه مواجهه احتمالی جوندگان روستایی را داشته باشد، همراه با تنگی نفس، به شدت از HPS می گوید. اگر فرد این علائم را تجربه کرده است، باید فوراً به پزشک مراجعه کرده و به موارد ذکر شده خود اشاره کند.

آیا بعد از ابتلا و درمان هانتا ویروس عوارضی وجود دارد؟

گزارشات Hantaviruses New World در مورد نتایج مشاهدات قبلی در مورد بیمارانی که تست هانتا ویروس آنها مثبت بوده است و تحت درمان قرار گرفته اند، ثابت می کند که این ویروس تاثیر دائمی خاصی روی بیماری نداشته ، برخی از بیماران بیشتر از زمان بهبودی مورد انتظار را تجربه کرده اند اما نشان داده نشده است که ویروس تأثیرات ماندگاری بر روی بیمار بگذارد.

درمان HPS

هیچ درمانی یا واکسنی خاص برای عفونت هانتاویروس وجود ندارد. با این حال ما می دانیم که اگر افراد آلوده زود تشخیص داده شوند و مراقبت های پزشکی را در یک بخش مراقبت های ویژه دریافت کنند، مطمئنا اقدامات درمانی بهتری انجام خواهد شد. برای کمک به بیماران در مشکل شدید تنفسی در بخش مراقبت های ویژه ، بیماران با لوله گذاری تحت درمان با اکسیژن قرار می گیرند. هرچه زودتر بیمار تحت مراقبت فوری قرار گیرد، بهتر می شود.

بنابراین، اگر در اطراف جوندگان بوده اید و علائم تب، درد شدید عضلات و تنگی نفس شدید دارید، سریعاً به پزشک مراجعه کنید. حتماً به پزشک خود بگویید که در اطراف جوندگان بوده اید - این امر به پزشک شما هشدار می دهد که از نزدیک به دنبال بیماری جوندگان مانند HPS باشد.

راههای پیشگیری از ابتلا به هانتا ویروس

تماس با جوندگان در خانه، محل کار یا محل کار خود را از بین ببرید یا به حداقل برسانید. اگر جوندگان متوجه نشوند که مکان شما مکان مناسبی برای حضور آنهاست، احتمالاً کمتر با آنها در تماس خواهید بود. سوراخ ها و شکاف ها را در خانه یا گاراژ خود ببندید. تله هایی را در داخل و اطراف خانه خود قرار دهید تا آلودگی جوندگان کاهش یابد. تمیز نگاه داشتن محل زندگی شما بهترین راه برای جلوگیری از نزدیک شدن آنها به خانه و محل کار شما خواهد بود.

نتایج تحقیقات اخیر نشان می دهد که بسیاری از افراد که به هانتا ویروس مبتلا شده اند ، این بیماری را پس از تماس مکرر با جوندگان و یا قطرات آنها (ادرار،مدفوع و بزاق) در اطراف خانه یا محل کار وارد بدن خود کرده اند. از سوی دیگر ، بسیاری از بیماران که مریض شده اند گزارش دادند که به هیچ وجه جوندگان یا قطراتی از جوندگان را ندیده اند. بنابراین ، اگر در محلی زندگی می کنید که از جوندگان حامل زندگی می کنند ، سعی کنید خانه ، محل کار و ... خود را تمیز نگه دارید.

آیا بیماری کشنده است؟

بله ، HPS می تواند کشنده باشد و میزان مرگ و میر آن 38 درصد است.