مدیران صنعت فناوری در ژاپن هشدار دادهاند که تحریمهای جدید ایالات متحده علیه حوزهی تراشهسازی چین احتمالاً نمیتواند جلوی پیشرفتهای این کشور در هوش مصنوعی و ابرکامپیوتر را بگیرد. این افراد اثربخشی طولانیمدت تحریمهای ایالات متحده علیه چین را زیر سؤال بردهاند.
اظهارات هشدارآمیز مدیران ارشد شرکتهای سونی و NEC در حالی مطرح میشود که دولت واشینگتن در تلاش است هلند و ژاپن، دو بازیگر بزرگ صنعت تراشه را به توافقنامهای سهجانبه دعوت کند. آمریکا ازطریق این توافق قصد دارد هلند و ژاپن را به تحریم کشور چین ترغیب کند تا شرکتهای تراشهسازی چینی نتوانند به تجهیزات مدرن دسترسی پیدا کنند.
هیرائوکی کیتانو، مدیر ارشد فناوری سونی، در مصاحبه با فایننشال تایمز میگوید که انتظار دارد تحریمهای رهبریشده توسط آمریکا «بهطور موقت» روی توانایی چین برای تولید قطعات نیمههادی اثر بگذارند. او میگوید «کاملاً محتمل است» که حضور جهانی سونی در حوزهی هوش مصنوعی همچنان افزایش پیدا کند.
کیتانو میگوید: «نیروی محرکهی توسعهی هوش مصنوعی در چین این است که آنها به مجموعهدادههای بسیار بزرگی دسترسی دارند. بهطور دقیق نمیدانم که محدودیتهای صادرات ایالات متحده قرار است چه آثار بلندمدتی روی چین بگذارند.»
تاکایوکی موریتا، مدیرعامل NEC نیز شک دارد که تحریمهای اخیر دولت واشینگتن بتواند روی تواناییهای صنعت تراشهی چین بهصورت بلندمدت اثر منفی بگذارد. ایالات متحده با این محدودیتها در تلاش است توانایی چین برای تولید تراشه را ضعیف و دسترسی این کشور به تجهیزات پیشرفتهی تراشهسازی را غیرممکن کند. آمریکا میگوید که چین ازطریق این تجهیزات تراشههای پیشرفتهای برای اهداف نظامی میسازد.
موریتا میگوید: «با وجود اینکه ممکن است مجادلهی آمریکا و چین بر سر تراشه سرعت پیشرفت تکنولوژیک چین را کاهش دهد، شخصا حس میکنم که روند کلی تغییر نخواهد کرد. نمیتوان رقابتپذیری چین را در صنعت فناوری نادیده گرفت. چین در بلندمدت به یکی از نیروهای اصلی این صنعت تبدیل میشود.»
تحریمهایی که ایالات متحده در ماههای اخیر بر صنعت تراشه اعمال کرده سختترین محدودیتهایی هستند که جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا، با هدف مقابله با سرعت پیشرفت چین معرفی کرده است.
به عقیدهی مقامات شرکتی و دولتی ژاپن، میزان اثرگذاری این تحریمها کمتر از زمانی است که هواوی از زنجیرههای تأمین حذف شد. آن تحریمها که در زمان ریاستجمهوری دونالد ترامپ اعمال شدند، شدیدا روی سونی و سایر شرکتهایی که قطعه برای هواوی تأمین میکردند اثر منفی گذاشت.
تحلیلگران میگویند تحریم چین احتمالاً در نهایت به این کشور انگیزهی بیشتری میدهد تا صنعت تراشهی خود را گسترش دهد و پیشرفتهتر کند. دولت چین در پروژهی تحت عنوان «ساخت چین ۲۰۲۵» قصد دارد به رهبری جهانی در حوزهی هوش مصنوعی و رایانش کوانتومی تبدیل شود.
کیتانو میگوید از آنجایی که مراکز تحقیقاتی اصلی سونی در آمریکا و اروپا واقع شدهاند احتمالاً این شرکت از محدودیتهای صادرات ایالات متحده متأثر نمیشود. افراد نزدیکبه سونی گفتهاند این شرکت در پی تحریم شدن هواوی، تا حد زیادی وابستگی خود را به تأمینکنندگان چینی کاهش داده است.
NEC نیز انتظار ندارد که تحت تأثیر تحریمهای جدید دولت آمریکا علیه چین قرار بگیرد. این شرکت روی سیستمهای تشخیص چهره و نرمافزار متمرکز است. حضور NEC در بازار چین به دلیل سختگیریهای دولت این کشور در مسائل حریم خصوصی، محدود است.
مدیر ارشد فناوری سونی میگوید سؤال مهم این است که آیا چین میتواند کیفیت تیمهای مهندسیاش را حفظ کند یا نه. کارکنان آمریکایی صنعت تراشهی چین پس از تحریمهای جدید مجبور شدهاند از شرکتهای تراشهساز چینی جدا شوند. کیتانو میگوید باید منتظر بمانیم و ببینیم که چین چگونه با جدایی متخصصان آمریکایی از صنعت تراشهاش کنار میآید.