کپسول تتراسایکلین چیست و برای چه مشکلاتی کاربرد دارد ؟
تتراسایکلین آنتی بیوتیکی است که برای درمان بسیاری از عفونت های باکتریایی مختلف از جمله عفونت ادراری ،آکنه ، سوزاک و کلامیدیا مورد استفاده قرار می گیرد. تتراسایکلین تحت عنوان نام های مختلفی در دسترس می باشد از جمله :سامایسین ، آساتیتیت و آکرومایسین.
کپسول تتراسیکلین در مقابل باکتری ها فعال می باشند. تتراسیکلین به علت جذب آن توسط استخوان به عنوان نشانگر در بررسی های رشد استخوان ها در بیوپسی های انسانی استفاده می شود. این دارو در درمان برونشیت مزمن، عفونت های ناشی از بروسلا، کلامیدیا، مایکوپلاسما، ریکتزیا و نیز در درمان آکنه ولگاریس و افوزیون پلورال ناشی از سیروز یا بیماری های بدخیم مصرف می شود. جذب دارو از راه خوراکی است و دفع دارو از طریق کلیه و صفرا می باشد. تتراسایکلین در دو شکل کپسول و پماد موضعی و چشمی می باشد.
مقدار مصرف تتراسایکلین :
-اگر بصورت کپسول و یا قرص باشد به مقدار 250-500 میلی گرم مصرف شود.
-اگر بصورت شربت باشد به مقدار 5-125 میلی گرم مصرف شود.
مقدار مصرف تجویز شده توسط پزشک:
- در صورت ابتلا به برونشیت مزمن یا حاد هر 6 ساعت به مقدار 500 میلی گرم خوراکی مصرف شود.
- برای درمان آکنه مقدار 250-500 میلی گرم خوراکی در هر 12ساعت مصرف شود.
- در صورت ابتلا به ارلیشیاسیس مقدار 500 میلی گرم خوراکی در هر 6 ساعت به مدت 7-14 روز مصرف شود.
- در صورت ابتلا به اسهال وبایی برای بزرگسالان مقدار 500 میلی گرم خوراکی در هر 6 ساعت و به مدت 3 روز مصرف شود اما در کودکان به اندازه هر یک کیلوگرم وزن کودک مقدار 25 میلی گرم در هر 6 ساعت مصرف شود.
- ( توجه فرمایید که بیش از 1 گرم مصرف نشود که عوارض بی شماری را در پی خواهد داشت ! ! ! )
- در صورت ابتلا به مالاریای حاد در بزرگسالان مقدار 500 میلی گرم بصورت خوراکی در هر 6 ساعت به مدت 7 روز همراه کلوئیدین گلوکونات مصرف شود.
- در کودکان زیر 8 سال مصرف تتراسایکلین به علت تغیر رنگ دندان و هیپوپلازی توصیه نمی شود. در کودکان بالای 8 سال مقدار 25-50 میلی گرم خوراکی در هر 6 ساعت مصرف شود.
*در صورت ابتلا به اختلالات کلیوی با کلیرانس کراتینین (مقدار دفع کلیه) 50-58 میلی لیتر در دقیقه غالبا هر 8-12 ساعت مصرف شود.
کلیرانس کراتینین بین 10-50 میلی لیتر در دقیقه غالبا هر 12-24 ساعت مصرف شود و اگر کم تر از 10 میلی لیتر در دقیقه باشد هر 24ساعت یکبار توصیه می شود.
نحوه استفاده تتراسایکلین :
کپسول تتراسیکلین را با معده خالی (یک ساعت قبل و یا دو ساعت بعد از غذا) همراه با یک لیوان آب مصرف نمایید.
هرگز به همراه محصولات لبنیاتی استفاده نشود.
عوارض جانبی مرتبط با تتراسایکلین چیست ؟
- تغییر رنگ دندان ها و هیپوپلازی مینای دندان در خردسالان.
- اسهال
- حالت تهوع
- حساسیت به نور
- ناراحتی معده
- از دست دادن اشتها
- ظهور لکه های سفید در دهان و یا لب
- زبان متورم
- برامدگی فضای بین استخوان جمجمه در نوزادان
- گلو درد
- بلع مشکل
- سرگیجه
- سر درد
- زخم و یا تورم در ناحیه رکتوم و یا دستگاه تناسلی
برخی عوارض جانبی نادر مصرف تتراسایکلین عبارتند از:
- گرفتگی شکم
- سندروم دیابت بیضه
- مشکلات مری
- کولیک سودوممبرانی مرتبط با آنتی بیوتیک
- برامدگی فضای بین استخوان جمجمه در نوزادان
- درماتیت پوست
- افزایش فشار داخل جمجمه
- خارش
- ازدست دادن اشتها
- پانکراتیت
- پریکاردیت
- سیاه شدن ناخن ها
- استفراغ
- فلج شدن عصب صورت
جدی ترین عوارض مصرف تتراسایکلین عبارتند از :
- آفتاب سوختگی و یا حساسیت به افتاب
- درد عضلانی
- تغییر میزان ادرار
- قهوه ای و خاکستری شدن دندان
- بی حسی و یا سوزن سوزن شدن دست و پا
- خستگی بی دلیل
- علائم جدید عفونت ( گلو درد مداوم و تبولرز )
- کبودی و یا خون ریزی
- درد شدید در معده یا شکم
- زردی چشم و پوست
- تغییر رنگ تیره ادرار
البته موارد ذکر شده در این بخش از سلامت پلاس وی لیست کاملی از عوارض تتراسایکلین نمی باشد و ممکن است عوارض جانبی دیگری نیز به همراه داشته باشد.
تتراسایکلین با مصرف چه داروهایی تداخل دارد ؟
چنانچه در بخش سلامت پلاس وی عنوان کرده ایم مصرف تتراسایکلین با داروهایی چون آسترتین ، فلیبانسرین ، لومیتاپید و ترتینوئین تداخل دارد . عمدتا تتراسایکلین با حداقل 71 دارو تداخل جدی ، با 46 دارو تداخل متوسط و با 26 دارو تداخل ضعیفی دارد. بنابرین حتما بایددر این باره با پزشک خود مشورت کنید.
هشدارها و اقدامات احتیاطی :
- هنگام استفاده و حساسیت به تتراسایکلین از مصرف آکرومایسین ، سامایسین و آستیتیت خودداری کنید.
- دارو را دور از دسترس کودکان نگهداری کنید و در صورت مصرف بیش از حد بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
کودکان با سن کمتر از 12 سال نباید دارو را به دلیل مصرف شود.
مصرف تتراسیکلین موضعی سبب حساس شدن پوست و بروز حساسیت به دارو در صورت مصرف موضعی یا سیستمیک آن در دفعات بعدی شود.
اگر به نارسایی کبد دچار هستید ، این دارو را با احتیاط فراوان مصرف کنید.
پس از مصرف این دارو 3-1 ساعت از مصرف همزمان داروهای آنتی اسید، مکمل های حاوی کلسیم و آهن، ملین های حاوی منیزیم و سدیم بی کربنات، شیر و لبنیات خودداری نمایید.
بیمار نباید در مقابل نور آفتاب یا لامپ های دارای اشعه ماوراءبنفش قرار گیرد.
بعد از مصرف کپسول تتراسایکلین آب فراوان مصرف شود.
تتراسایکلین در کودکان زیر 8 سال سبب اختلال در ساخت استخوان و دندان و تغییر رنگ دندان ها می شود.
تتراسیکلین در استخوان های جنین رسوب کرده و سبب ایجاد ناهنجاری های استخوانی یا توقف رشد می شود. بنابراین این دارو را در دوران بارداری فقط در مواقع اضطرار و به دستور پزشک مصرف شود زیرا مصرف آن بصورت خودسرانه برای جنین خطر دارد.
افرادی که به تتراسایکلین حساسیت دارند، این دارو را مصرف نکنند.
این دارو را نباید در دوران شیردهی مصرف کنید زیرا در شیر ترشح می شود. مصرف تتراسایکلین در دوران شیردهی باعث ازبین رفتن کلسیم موجود درشیر مادر می شود.
موارد منع مصرف تتراسایکلین :
- حساسیت به دارو
- اختلال شدید عملکرد کبدی
- در صورت ابتلا به سندروم فانسونیلیک
- در حین رشد دندان (سه ماه سوم بارداری تا 8 سالگی) به علت تغییر رنگ دائمی دندان ها مصرف نشود.
تذکرات :
تاریخ انقضای دارو را کنترل کنید زیرا تتراسیکلین تاریخ گذشته می تواند بسیار نفروتوکسیک باشد.
دارو را با آنتی اسیدها، شیر، فرآورده های لبنی یا غذاهای حاوی کلسیم مصرف نکنید.
در صورت اختلالات کلیوی مقدار مصرف را با مشورت پزشک کاهش دهید.
در صورت استفاده طولانی مدت ، مصرف تزریقی آن را درنظر بگیرید.