ایتالیا کشور زیبایی است که به معماری بینظیر، فرهنگ غذایی غنی و سبک زندگی پرزرق و برقش شهرت دارد. در این مقاله با نکات جالبی دربارهی آداب و رسوم و سنتهای زندگی در ایتالیا آشنا میشویم.
ایتالیا، کشور لذیذترین غذاهای دنیا، سرزمینهای سرسبز و باغهای انگور، قایقهای شناور در کانال های ونیز و زیباترین و باشکوهترین بناهای تاریخی جهان است؛ کشور بزرگی که تاریخی ریشهدار و غنی دارد و همین مسئله موجب تنوع فرهنگی در این کشور شده است. تور ایتالیا یکی از پرطرفدارترین انواع تور اروپا است.
سنتها، آداب و رسوم و فرهنگ این کشور، از منطقهای به منطقهی دیگر متفاوت است. بهعنوان مثال آداب و رسوم ایتالیاییهای منطقهی سیسیل، ونتو و کامپانیا کاملا با یکدیگر متفاوت است.
در این مقاله با فرهنگ ایتالیا بیشتر آشنا میشویم؛ از هنر و معماری کهن آن گرفته تا تبدیل شدن به پایتخت مد جهان.
معماری
ایتالیا مهد بسیاری از سبکهای معماری از جمله معماری کلاسیک رومی، رنسانس، باروک و نئوکلاسیک است. سبک معماری ایتالیا از سبکهای قدیمی اتروسک و یونانی آغاز میشود و بعدها پیشرفت کرده و سبک کلاسیک رومی را نیز دربر میگیرد. به مرور زمان، دوران رنسانس و باروک نیز بر معماری ایتالیا تاثیر میگذارند.
معماری روم باستان، عناصری از معماری یونانی در حدود دو قرن پپیش از میلاد را اقتباس کرده و سبکهای متفاوتی از معماری را به وجود آورده است. استفاده از گنبدها و طاقهای قوسی و ترکیب آن با دانش دقیق آنها در ساخت مواد اولیه، رومیان را قادر ساخت که بسیاری از شاهکارهای بینظیر معماری را در ایتالیا بنا کنند. تماشاخانهی کلوسئوم (Colosseum)، قناتهای رومی، حمامهای Diocletian و Caracalla نمونههای بینظیری از این شیوهی معماری هستند.
ساخت کلیسا در ایتالیا با بنای کلیسای قدیمی سنت پیتر در دوران مسیحیت اولیه آغاز شد. درواقع این کلیسا اولین نمونهی قابل توجه کلیسای مسیحی در ایتالیا است.
معماری روم شرقی یا بیزانس پس از سقوط امپراتوری روم غربی در سال ۴۷۶ میلادی در ایتالیا گسترش یافت. آنها سبک معماری رومی را حفظ کردند. بناهای ساخته شده توسط آنها گنبدهای مسطحتری داشتند و به جای مجسمه از موزاییکهای طلاکاری شده و تصاویر، استفاده میکردند. کلیسای سنت مارک در ونیز یکی از نمونههای فوقالعادهی معماری بیزانس است.
جنبش رومانسک (Romanesque) که در سالهای ۸۰۰ تا ۱۱۰۰ میلادی به وقوع پیوست، بهترین شاهکارهای معماری ایتالیا را تقدیم این کشور کرده است. برج کج پیزا و کلیسای Sant'Ambrogio در این دوره ساخته شدهاند.
دورهی رنسانس در قرن پانزدهم میلادی، بهعنوان دورهای طلایی در معماری ایتالیا در نظر گرفته میشود. معماران بزرگی نظیر فیلیپو برونلسکی، لئون باتیستا آلبرتی، دوناتو برامانت و آندرا پالادیو در این دوره سهم بسزایی در معماری ایتالیا داشتند.
کلیسای سنت پیترو یکی از ارزشمندترین دستاوردهای معماری این دوره است. از میان سایر بناهای باشکوه و چشمگیری که در این دوران ساخته شدند، کلیسای جامع فلورانس، کلیسای سنت لورنزو، کلیسای سنت آندریا، کاخ Medici Riccardi و ویلای روتوندا را میتوان نام برد.
کلیسای سنت آندریا
امروزه ایتالیا به داشتن بیش از ۹۵ هزار کلیسای باشکوه، ۴۰ هزار برج و قلعه، ۳۰ هزار اقامتگاه تاریخی به همراه ۴ هزار باغ، ۳۶ هزار بایگانی و کتابخانه، ۲۰ هزار شهر و روستای تاریخی، ۵۶۰۰ موزه و سایت باستانشناسی و ۱۵۰۰ صومعه میبالد.
هنر
ایتالیا به معنای واقعی کلمه، بهشتی برای علاقهمندان به هنر است. هنر ایتالیا بر بسیاری از جنبشهای بزرگ هنری تاثیرگذار بوده و نقاشان و مجسمهسازان برجستهای را به دنیای هنر تقدیم کرده است. به علاوه، تعدادی از معروفترین موزهها، نگارخانههای آثار هنری و نمایشگاههای معروف دنیا در ایتالیا قرار دارند.
رم، فلورانس، ونیز، میلان، ناپل و تورین، پایتختهای هنری کشور ایتالیا محسوب میشوند. هنر در این کشور در دوران روم باستان، تغییر شکل یافت. هنر رومی سه شاخصهی مهم به هنر ایتالیا افزود: هنر پرتره، نقاشی از منظره و نمایش تاریخ. پس از سقوط امپراتوری روم، هنر سنتی رومی به حیات خود ادامه داد. رنسانس ایتالیایی دورانی طلایی در هنر این کشور است. دورانی که از قرن چهاردهم تا هفدهم ادامه داشت. نقاشان معروفی چون پائولو آچلو، فرا آنجلیکو، مازاتچو، پیرو دلا فرانچسکا، آندرا منتنا، فیلیپو لیپی، جورجونه، تینتورتو، ساندرو بوتیچلی، لئوناردو داوینچی، میکل آنژ، رافائل، جووانی بلینی و تی شن، بسیاری از آثار قابل توجه خود را در این دوران به منصه ظهور رساندهاند.
مجسمهسازانی مانند لورنتسو گیبرتی، لوکا دلا روبیا، دوناتلو، فیلیپو برونلسکی و آندرئا دل وروکو، شاهکارهای متعددی را تقدیم هنر ایتالیا کردهاند. شهرهای رم، فلورانس، آسیزی، ونیز، سینا، پیزا و ناپل به خاطر این آثار هنری، شهرهی خاص و عام هستند. نگارخانهی اوفیتزی (Uffizi) در فلورانس، موزهی Capitoline در رم، نگارخانهی هنری Breraدر میلان و سایتهای باستانشناسی متعددی از جمله هرکولانیوم (Herculaneum) و پمپئی (Pompei)، از جاذبههای گردشگری مورد علاقهی هنردوستان هستند.
نگارخانهی اوفیتزی
ایتالیا ترکیبی غنی از شاهکارهای هنری دوران گوناگون از یونان باستان گرفته تا امپراتوری روم و زمان حاضر است. در شهرهای فلورانس، ونیز و رم، موزهها، نگارخانهها و نمایشگاههای متعدد هنری وجود دارند. موزههای ایتالیا همواره یکی از جاذبههای مورد علاقهی گردشگران هستند و برخی از بزرگترین آثار هنری و فرهنگی جهان را به نمایش میگذارند. قلعهی Sforza در میلان و نگارخانهی اوفیتزی در فلورانس دو نمونه از شناختهشدهترین موزههای ایتالیا هستند.
موسیقی و رقص
موسیقی، نقش مهمی در فرهنگ ایتالیا بازی میکند. پیانو و ویولون در ایتالیا اختراع شدهاند و فرمهای موسیقی کلاسیک مانند سمفونی، کنسرتو و سونات در این کشور شکل گرفتهاند.
موسیقی در ایتالیا به شدت تحت تاثیر تاریخ است. موسیقی سنتی این کشور از منطقهای به منطقهی دیگر متفاوت است. سبکهای موسیقی فولکلور، یکصدایی، چندصدایی و ترانههای کلیسایی هستند. موسیقی محلی ایتالیا، تصنیفها، آهنگهای تغزلی و ترانههای فصلی را نیز شامل میشود که متناسب با رویدادهای گوناگون ساخته و اجرا میشدند. همچنین ترانههای کودکانه و لالاییها نیز بخش دیگری از این موسیقی را تشکیل میدهند.
اپرا، یکی از مشهورترین فرمهای موسیقی، در ایتالیا و در اوایل قرن هفدهم میلادی ابداع شد. از میان معروفترین اپراهای ایتالیا، روسینی (Rossini)، بلینی (Bellini)، دونیزتی (Donizetti)، وردی (Verdi) و پوچینی (Puccini) را میتوان نام برد که هنوز هم در سراسر جهان اجرا میشوند.
خانهی اپرای La Scala در میلان یکی از بهترین خانههای اپرا در سراسر جهان است. جاز، یکی دیگر از ژانرهای موسیقی است که در ایتالیا ریشهدار است. میلان، رم و سیسیل از مشهورترین مراکز موسیقی جاز در دنیا هستند. موسیقی در بخشهای شمالی این کشور تحت تاثیر فرهنگ سلتیکی و در بخشهای جنوبی آن متاثر از موسیقی یونانی و عربی است. جزیرهی ساردینیا در غرب ایتالیا، به سبک متمایز آواز به همراه کلارینت شهرت دارد.
از میان رقصهای مشهور محلی ایتالیا که در نواحی شمالی آن اجرا میشوند میتوان monferrina، girometta، giga، ruggero، veneziana و bergamasca را نام برد.
رقصهای saltarello romagna، saltarello ciociara، lu sardarellu، laccio d'amore، trescone و tresconeto در قسمتهای مرکزی ایتالیا و رقصهای tarantella napoletana، tarantella calabrese، ndrezzata، pizzica، la pecorara و la vala در قسمتهای جنوبی، رواج دارند.
لباسهای سنتی
ایتالیاییها به خاطر سبک لباس پوشیدنشان، شهره هستند. سبک لباس پوشیدن در ایتالیا برخلاف اروپا و آمریکای شمالی، معمولا رسمی و مطابق مد روز است. ایتالیاییها به این مشهور هستند که در هر موقعیتی، لباس مناسب آن شرایط را میپوشند. لباسهای باز را معمولا برای فروشگاهها، خیابانها و رستورانها مناسب نمیدانند و استفاده از آن را به استخر و سواحل محدود میکنند. به علاوه، پوشیدن لباسهای جین را در رستوران و کلیساها نمیپسندند.
تاریخچهی غنی و سنتهای متفاوت این کشور موجب تنوع فرهنگی بینظیری شده است. به دنبال این تنوع فرهنگی، لباسهای سنتی نیز از منطقهای به منطقهی دیگر، متفاوت هستند. سبک پوشش در شمال ایتالیا متاثر از لباسهای روستایی در قرون وسطی است. در منطقهی ونتو، لباس سنتی زنانه شامل دامنها و نیمتنههای گلدوزی شده و پیراهن است. این لباس معمولا به همراه یک کلاه که با ظرافت هر چه تمامتر با طرحهایی از گل و میوه تزیین شده است، پوشیده میشوند. زنان معمولا پیراهن سفید به تن میکنند و نیمتنههایشان دارای دکمه و بدن آستین است. پیشبندی در جلوی لباس خود میبندند و از کلاه یا روسری برای پوشش سر استفاده میکنند. کفشهایشان معمولا از چوب تهیه میشوند و scarpete نام دارند.
پوشش مردان در مقایسه با لباس سنتی زنان، سادهتر است و معمولا دارای دکمه، سنجاق و تزیینهایی با قلابدوزی است. یک دست لباس سنتی مردانه شامل پیراهن سفید، جلیقهی باز یا دکمهدار ، نیمشلوار و گاه یک کلاه است.
بیشتر این لباسهای سنتی معمولا از نوعی پشم ضدآب به نام orbace تهیه میشوند.
جنوب ایتالیا به داشتن لباسهایی سنتی با رنگهای زنده و پیشبندها و شالهایی با رنگ روشن معروف است.
دنیای مد در ایتالیا
دنیای مد ایتالیا در تسخیر شهرهای فلورانس، رم و میلان است که نامشان در میان فهرست ۳۰ پایتخت مد جهان وجود دارد. در سال ۲۰۰۹، شهر میلان با پشت سر گذاشتن نیویورک، پاریس، رم و لندن، توانست عنوان پایتخت مد جهان را به خود اختصاص دهد. بسیاری از برندهای معتبر مد ایتالیا از جمله والنتینو، ورساچه، پرادا، آرمانی، Trussardi، Moschino، Etro، Zegna و دولچه و گابانا در این شهر قرار دارند.
دفتر مرکزی برندهای بزرگ و معتبر دیگر مانند گوچی، روبرتو کاوالی، Patrizia Pepe، Enrico Coveri و Emilio Pucci در فلورانس واقع است.
سایر برندهای معتبر نظیر پرادا و شنل نیز دفاتر و فروشگاههای بزرگی در فلورانس و شهرهای اطراف دارند.