جنگل زدایی و عواقب آن چیست؟

نگاهی کوتاه به جنگل تراشی و عواقب آن بر محیط زیست ما
جنگل زدایی عبارت است از جنگل تراشی در مقیاس کلان، که اغلب باعث افت کیفیت زیستگاه های خشکی می-شود. هنوز 30 درصد از سطح کره زمین توسط جنگل ها پوشیده شده است، اما هرساله مساحتی به انداره کشور پاناما از سطح جنگل های جهان کاسته می شود. به-طوری که با سرعتی که جنگل-زدایی پیش می-رود، جنگل های بارانی ممکن است طی صد سال آینده از بین بروند.

قطع درختان جنگلی ممکن است به دلایل مختلفی صورت پذیرد اما قسمت اعظم آن بر می گردد به نیاز بشر برای تامین هزینه های زندگی خانواده هایشان. متهم ردیف اول این قضیه جنگل زدایی به منظور توسعه کشاورزی و دامداری است. اغلب کشاورزان برای تولید محصولات کشاورزی جهت مصرف شخصی بخش های کوچکی از جنگل را با قطع کردن و آتش زدن از بین می برند. این نوع کشاورزی به نام کشت «slash and burn» معروف است. slash به معنای بریدن و burn به معنای سوزاندن است.
عامل دیگر در جنگل زدایی صنایع چوب بری هستند. این صنایع که تامیین کننده عمده چوب برای صنایع چوب و کاغذ هستند همه ساله سطح زیادی از جنگل ها را قطع می کنند به طوری که حتی با احداث راه های فرعی به دورترین و بکرترین جنگل ها جهت قطع درختان دسترسی پیدا کرده¬اند.
همه جنگل زدایی ها عمدی نیستند. برخی ترکیبی از فعالیت¬های طبیعی و انسان هستند. از آن جمله می توان به آتش سوزی های طبیعی و چراهای بی رویه پس از آن اشاره کرد که ممکن است مانع رشد درختان جوان گردد.
جنگل¬زدایی اثرات منفی زیادی بر روی محیط زیست دارد. دردناک ترین اثر از بین رفتن زیستگاه میلیون ها گونه زنده است. 70 درصد گیاهان و جانوران جهان در جنگل-ها زندگی می کنند (90 درصد حشرات جهان در جنگل های بارانی زندگی می کنند) و بسیاری از آنها قادر به تحمل جنگل¬زدایی و تخریب زیستگاهشان نیستند.
شایان ذکر است که جنگل زدایی موجب تغییر اقلیم می گردد. خاک جنگل ها مرطوب هستند اما بدون حضور تاج پوشش درختان خیلی سریع آب خود را از دست می دهند. درختان با برگرداندن بخار آب به اتمسفر، نقش مهمی در حفظ چرخه آب دارند. بدون حضور درختان برای تکمیل چنین نقش حیاتی، خیلی از سرزمین¬هایی که زمانی توسط پوشش جنگلی پوشیده شده بودند به کویرهای خشک تبدیل خواهند شد.
حذف درختان باعث از بین رفتن تاج آن می شود. تاج درختان به¬طور طبیعی مانعی در برابر اشعه خورشید و شب¬هنگام، باعث حفظ گرما در سطح جنگل می شود. این تخریب موجب ایجاد نوسانات دمایی شدیدی در جنگل شده که برای گیاهان و جانوران زیان آور است.
یکی دیگر از فواید جنگل ها جذب گازهای کلخانه ای به ویزه دی اکسیدکربن است. کاهش سطح جنگل ها موجب افزایش حجم گازهای گلخانه ای است که این امر خود موجب گرمایش زمین و یخ شدن یخ های قطبی و عواقب جبران ناپذیری می گردد.
سریع ترین راه جلوگیری از قطع درختان است که امروزه کم وبیش شاهد آن هستیم. امروزه در برخی کشورها قطع درختان جنگلی مدیریت شده و با روش هایی صورت می پذیرد که هم سو با اصل توسعه پایدار بوده و بقای آنها را تا حدودی تضمین می کند. همچنین مزارع بزرگی احداث شده است که درآنها درختانی که مصارف صنعتی دارند به صورت مصنوعی و مهندسی کشت و برداشت می شوند.