کیست درموئید که به آن کیست مویی هم گفته می‌شود، روی یک یا هر دو تخمدان ایجاد می‌شوند که حاوی چربی، خون، مو، غضروف یا بافت‌های تیروئید است، در حقیقت این نوع از کیست‌ها تومور‌های خوش خیمی هستند که در اکثر موارد بدون علامت می‌باشند، در صورتی که این نوع از کیست‌ها درمان نشوند و بزرگ شوند ممکن است باعث چرخش تخمدان شود.
کیست مویی تخمدان (درموئید) چیست؟
کیست درموئید (Dermoid Cyst) یکی از انواع کیست‌های تخمدان است که توده‌هایی خوش خیم می‌باشد. این توده به علت دارا بودن موادی از جمله مو و غضروف و چربی و یا بافت‌های تیروئید با این نام شناخته می‌شود و بر اثر بقایای مواد ژنتیک یا سلول‌های بنیادی ایجاد می‌شود،که منشاء این سلول ها به دوران جنینی بازمی‌گردد در واقع می‌توان گفت کیست ناشی از اختلالی در تکامل بافت پوست در دوران جنینی ایجاد شده این معمولاً در دوران کودکی تا بزرگسالی قابل مشاهده نیست.
این بیماری اکتسابی و عفونی نیست و بیشتر در زنانی با سنین 20 الی 30 مشاهد می‌شود.
کیست مویی تخمدان چه علائمی دارد؟
کیست مویی تخمدان یا درموئید علائم و نشانه‌ی خاصی ندارند. اما اگر این کیست‌ها شروع به رشد بیش از حد کنند ممکن است باعث ایجاد مشکلاتی برای فرد مبتلا به کیست مویی تخمدان شوند. از جمله:
- حالت تهوع و گاهی استفراغ
- افزایش وزن شدید و بدون دلیل
- دردناک شدن رابطه‌ی جنسی با همسر
- درد‌های شکمی
- درد شدید و ماندگار در قسمت‌هایی پایینی کمر و داخل ران‌ها
- خونریزی واژنی غیرطبیعی
- بزرگ شدن شکم در برخی از خانم‌ها به گونه‌ای که مانند حاملگی 6 ماهه باشد.
- مشکل در ادرار به خصوص اگر کیست فشاری به مثانه وارد کند.
شناسایی کیست مویی و تشخیص علائم عفونت
ممکن است شما در ابتدا به‌جز یک فرورفتگی کوچک و چال‌مانند روی سطح پوست‌تان، هیچ‌گونه علامت قابل‌توجهی نداشته باشید. با‌این‌حال هنگامی‌که این فرورفتگی عفونی شود، به‌سرعت به یک کیست (یک کیسه‌ی بسته پر از مایع) یا یک آبسه (یک بافت متورم و ملتهب که در آن چرک جمع می‌شود) تبدیل خواهد شد.
نشانه‌های عفونت عبارت‌اند از:
- درد هنگام نشستن یا ایستادن؛
- تورم کیست؛
- پوست قرمز و دردناک در اطراف ناحیه‌ی مبتلا؛
- ترشح چرک یا خون از آبسه که بوی بدی دارد؛
- خارج شدن مو از ضایعه؛
- تشکیل بیش از یک دسته حفره یا چندین سوراخ در پوست.
همچنین ممکن است شما تب خفیفی داشته باشید، اما این علامت چندان شایع نیست.
درمان کیست مویی تخمدان
کیست درموئید نیاز به درمان دارد ولی معمولاً درمان آن اورژانسی نیست، ولی در مواردی ممکن است کیست موجب چرخش تخمدان شود که در این صورت نیازمند درمان فوری خواهد بود، این حالت علایمی مانند استفراغ، تب، درد شدید، یبوست و یا اسهال را ایجاد میکند.
درمان قطعی بیماری کیست مویی جراحی می‌باشد و تا وقتی که این کیست دارای عفونت باشد این بیماری به دفعات عود خواهد کرد که ھمراه با ترشح چرک و درد می‌باشد. در نتیجه درمان خانگی و داروئی روش موثری در درمان سینوس موئی نمی‌باشد.
در حالتی که کیست درموئید سرطانی باشد، ممکن است رحم، تخمدان‌ها و لوله‌های فالوپی در طی عمل جراحی برداشته شوند و همراه با این عمل نیز درمان‌های شیمی درمانی و پرتو درمانی انجام گیرد. همچنین در صورتی که کیست تخمدان بعد از یائسگی ایجاد شود، احتمالاً پزشک عمل جراحی را توصیه میکند.
تفاوت کیست مویی پایین کمر با کیست درموئید
گاهی ممکن است کیست مویی با کیست درموئید اشتباه گرفته شود که درایت و مهارت پزشک معالج می‌تواند احتمال بروز این خطا را محدود کند.
مهمترین تفاوت های کیست مویی با کیست درموئید به این شرح است:
- کیست مویی از بیماری های مقعدی است که پایین کمر ایجاد می‌شود اما کیست درموئید در داخل تخمدان رشد میکند.
- کیست مویی پایین کمر ناشی از عفونت، اضافه وزن و … ایجاد شده در حالی که کیست درموئید بر اثر بقایای مواد ژنتیک در جنینی ایجاد شده است.
- کیست مویی معمولاً حاوی یک یا چند عدد مو است ولی کیست درموئید می‌تواند شامل فولیکول‌های مو، غدد عرق و گاهی مو، دندان یا عصب باشد.
- کیست مویی پایین کمر عفونی است و ناشی از عفونت روی میدهد در حالی که کیست درموئید فاقد مواد عفونی است.
- بهترین راهکار درمان کیست مویی با لیزر است اما راهکار درمان قطعی کیست تخمدان یا درموئید با عمل جراحی یا از طریق لاپاراسکوپی است.
با توجه به تفاوت هایی که این دو بیماری دارند اما تشخیص این ضایعه برای بیمار امکان پذیر نمی‌باشد و مراجعه به پزشک متخصص برای تشخیص و معاینه دقیق الزامی می‌باشد.
بارداری با کیست تخمدان درموئید، خطر ساز است؟
بهتر است بانوانی که کیست مویی دارند اول عمل کنند و بعد اقدام به بارداری کنند. در صورتی که نمیدانستند که کیست مویی تخمدان دارند وباردار شدند حتما زیر نظر پزشک متخصص زنان و زایمان قرار بگیرند و همین طور باید دائما در بارداری سونوگرافی شوند؛ و همین‌طور، چون جای کیست مویی تخمدان خیلی مهم است به دلیل اینکه کیست چربی دارد و سبک است و در قدام رحم قرار می‌گیرد و در بارداری احتمال چرخش آن زیاد است.
راه‌های پیشگیری از کیست مویی تخمدان
برای جلوگیری از ابتلا به کیست مویی تخمدان بهتر است خانم‌های بالای 20 سال، هر سال یک بار سونوگرافی شوند تا از وضع داخلی شکمی و لگنی خودشان به طور کامل مطلع شوند. کیست‌های درموئید تاثیری روی قاعدگی خانم‌ها ندارد و باعث تاخیر یا نامرتب شدن آن نمی‌شود.
