ثبات رویه و یک روتین قبل از خواب خوب برای کودکان نوپا و پیشدبستانی به اندازۀ کودکان زیر یک سال مهم است. اما برخی چیزها با بزرگ شدن کودک شما در حال تغییر هستند ولی حالا خواب شبانه حتی از اولویت بیشتری برخوردار میشود، زیرا بسیاری از کودکان در حدود 18 ماهگی از دو چرت روازنه به یک چرت در روز روی میآورند و در مورد بچههای این سن، عوامل حواسپرتی بیشتری از جمله رسانههای الکترونیکی مانند گوشیهای هوشمند، تبلت و تلویزیون وجود دارد. اما چطور روتین خواب ثابت و درستی برای کودکان ایجاد کنیم؟ در این مطلب با راهکارهای تخصصی برای خواب کودکان از یک تا چهار سالگی آشنا شوید.
راهکارهای تخصصی خواب برای کودکان یک تا چهار سال
پیشنهادها و نکاتی که به گفتهٔ کارشناسان میتواند به کودک یک تا چهار ساله کمک کند خواب خوبی داشته باشد اینهاست:
روتین قبل از خواب را کوتاه و خوشایند نگه دارید
یک برنامۀ متنوع شامل شستن دست و صورت یا پاها، سه کتاب داستان، دو آهنگ و کمی مالش پشت کودک میتواند به طور نامحدودی ادامه یابد و کمکم برای فرزندتان به جای آمادگی خواب تبدیل به زمان بازی شود! پس چه کار باید کرد؟
والدین کودکانی که در برابر خواب مقاومت میکنند، برنامۀ روتین بعد از حمام یا شستن دست و پاها را کوتاهتر از ۱۵ دقیقه نگه دارند. اگر فرزندتان راحت میخوابد، اشکالی ندارد طولانیتر باشد. در این بازهٔ زمانی باید به او لباس خواب بپوشانید، دو کتاب داستان کوتاه بخوانید و شب بخیر بگویید. هدف این است که این زمان را کوتاه و ثابت نگه دارید تا بتوانید آن را به عنوان آمادگی برای خواب به بچهها معرفی کنید.
بفهمید کودکتان چه زمانی به خواب بیشتری نیاز دارد
یکی از بزرگترین اشتباهات والدین این است که خواب کودک را به رفتار او در طول روز ربط نمیدهند، اما باید بدانید بسیاری از رفتارهایی که به عنوان بدخلقی کودکان دو ساله مطرح شدهاند، نشانههای کمخوابی است! علائمی مثل بهانهگیری، ناله کردن و دعوا با خواهر و برادر، همه ریشه در نداشتن یک خواب خوب دارند. ولی راهحل چیست؟ زمان خواب را جلو ببرید تا فرزندتان خواب طولانیتری داشته باشد.
ساعت خواب را تعیین کنید و به آن پایبند باشید
بچهها زمانی بهترین خواب را دارند که برنامهٔ منظمی داشته باشند. بنابراین زمانی را انتخاب کنید که بتوانید به آن متعهد شوید، ترجیحاً زمانی بین ساعت 7 تا 8 بعدازظهر. بچهها به ساعت نگاه نمیکنند تا ببینند ساعت چند است. آنها فقط منتظرند کسی به آنها بگوید وقت خواب است.
اتاق را کمی خنک نگه دارید
دمای 24 درجهٔ سانتیگراد برای اتاق خواب کودک خردسال خوب به نظر میرسد، اما دمای ایدهآل برای خواب دمای خنک و راحت است و کاهش شدید دمای بدن میتواند باعث خوابآلودگی شود. به همین دلیل است که حمام آب گرم قبل از انتقال او به اتاق خواب کمی خنک بسیار مؤثر است. بنابراین، حداقل یک ساعت قبل از خواب، ترموستات را پایین بیاورید. دمایی بین 18 تا 21 دمای مناسبتری است. یادتان باشد کودکتان را خوب خشک کنید.
نور را کم کنید و عوامل حواسپرتی را به حداقل برسانید
یک محیط خواب خوب، نه تنها خنک، بلکه ساکت است. بنابراین هر چیزی که نمایشگر دارد مثل تلویزیون، تبلت و تلفن را از اتاق کودک بیرون نگه دارید. اگر کودک شما به صدا و نور حساس است، از دستگاه نویز سفید و پردههای تاریک اتاق استفاده کنید. ایجاد یک گوشۀ راحت در اتاق کودک برای خواندن کتاب و چند لحظه نشستن در آغوش شما نیز میتواند باعث انتقالی آرامشبخش به زمان خواب شود.
کودک خود را هر روز در ساعت معینی از خواب بیدار کنید
اگر بچهها هر روز تقریباً در ساعت مشخصی از خواب بیدار شوند، احتمال بیشتری برای خواب راحت دارن؛ البته 30 دقیقه زودتر یا دیرتر ایرادی ندارد. در مقابل این وسوسه که بگذارید بچهها در تعطیلات آخر هفته بیشتر بخوابند، مقاومت کنید. کاری که ما انجام میدهیم این است که از فرزندانمان میخواهیم در دو منطقهٔ زمانی متفاوت زندگی کنند، منطقهٔ زمانی روزهای هفته و منطقهٔ زمانی آخر هفتهها. در نتیجه، آنها جت لگ (Jet lag) دائمی دارند.
جت لگ یا پرواززدگی یک وضعیت فیزیولوژیک است که در نتیجهٔ تغییرات ریتم شبانهروزی بدن رخ میدهد و اغلب ناشی از مسافرتهای طولانی از کشوری به کشور دیگر است که در آن تنظیم خواب فرد به علت اختلاف ساعت مبدأ با مقصد پرواز به هم میریزد.