پاراتیروئید به غده های بیضی شکل که در حد یک دانه برنج می باشند و در گردن جای دارند را گویند. در نتیجه فعالیت بیش از اندازه چند غده پاراتیروئید باعث تولید بیش از حد هورمون پاراتیروئید می شود.این پرکاری علت های زیادی دارد و از عوامل مهم این پر کاری می توان به نارسایی کلیه ، سن بالا اشاره کرد.تشخیص علائم پرکاری پاراتیروئید کمی مشکل است.در ادامه با علت، علائم و درمان این بیماری می پردازیم.

پرکاری پاراتیروئید چیست؟

پرکاری پاراتیروئید یا هیپرپاراتیروئیدیسم به علت فعالیت بیش از حد یک یا چند غده پاراتیروئید است که باعث افزایش بیش از حد هورمون پاراتیروئید می شود.این غده های بیضی شکل و به اندازه دانه برنج در گردن جای دارند. غده های پاراتیروئید، هورمون پاراتیروئید تولید می کنند. این هورمون به حفظ تعادل مناسب میان کلسیم در گردش خون و در بافت هایی کمک می کند که برای کارکرد درست به کلسیم نیاز دارند.

علت پرکاری پاراتیروئید

پرکاری پاراتیروئید علت های زیادی دارد.یکی از علت های پرکاری این غده درون گردن ، تومورهای خوش خیم پاراتیروئید است.البته در بعضی از مواقع به علت بزرگ شدن غدد پاراتیروئید بدون هیچ علت مشخصی می باشد.

عوامل شایع در ابتلا به پرکاری تیروئید شامل:

•  سابقه راشیتیسم یا كمبود ویتامین D
• نارسایی کلیه 
• مصرف مسهل ها 
• مصرف داروی دیژیتال
• زنان بالای 50 سال
• وجود یک بیماری اخیر مخصوصا اختلالات غدد درون ریز از عوامل پر کاری پاراتیروئید می باشد.

علائم پرکاری پاراتیروئید

تشخیص علائم پرکاری پاراتیروئید مشکل است. علائم پرکاری پاراتیروئید با بسیاری از بیماری ها یکی است. البته بعضی از این علائم ها هستند که می تواند پرکاری پاراتیروئید را تشخیص دهید. این علائم عبارتند از:

• کاهش وزن ناگهانی
• افزایش ضربان قلب
• ضربان قلب نامنظم
• عصبانیت و کج خلقی
• تعریق

کاهش وزن ناگهانی حتی در زمانی که اشتهای شما و برنامه غذایی تان نرمال است و یا حتی افزایش غذای مصرفی هم داشته اید.همچنین افزایش ضربان قلب به طور عادی بیش از 100 ضربه در دقیقه ،ضربان قلب نامنظم و فشار قلب. افزایش اشتها و عصبانیت و کج خلقی ، تعریق نیز می تواند از علائم این بیماری باشد.

معمولا در بزرگسالان یا هیچ یک از علائم مشاهده نمی شود و یا یکی از علائم را به صورت خفیف نشان می دهند مانند افزایش ضربان قلب، عدم تحمل گرما، خستگی زود هنگام در هنگام فعالیت های روزمره.

عوارض پرکاری پاراتیروئید چیست

زمانی که غدد پاراتیروئید  بیش از حد کار کنند و هورمون پاراتیروئید زیات تولید شود می تواند عوارض های زیادی داشته باشد از جمله مشکلات قلبی و شکستگی استخوان می تواند از عوارض های شایع پرکاری پاراتیروئید باشد.

پرکاری پاراتیروئید می تواند عوارض متعددی را به دنبال داشته باشد که عبارتند از:

مشکلات قلبی

یکی از جدی ترین مشکلات هیپرتیروئیدیسم درگیر کردن قلب است که شامل افزایش ضربان قلب و ضربان نامنظم قلب است که این عوارض با درمان مناسب قابل درمان هستند.

شکنندگی استخوان

هیپر تیروئیدیسم درمان نشده می تواند سبب ضعف و شکنندگی استخوان ها (استئوپروز) شود مقاومت استخوان های شما تا حدی به مقدار کلسیم و سایر مینرال های موجود در آن ها بستگی دارد مقادیر بالای هورمون تیروئید توانایی بدن برای نگهداری کلسیم در استخوان ها را ضعیف می کند.

مشکلات چشم

افرادی با بیمای چشمی Graves دچار مشکلات چشمی مانند بیرون زدگی، قرمزی و یا تورم، حساسیت به نور ،دید تار و دید دوتایی می شود.

پوست قرمز و متورم

در بعضی موارد نادر افرادی با بیماری پوستی Gravesپوست تحت تاثیر قرار می گیرد و سبب قرمزی و تورم پوست به خصوص در ساق و کف پا می شود.

تیروئید سمی

پرکاری تیروئید می تواند شما را در خطر تیروئید سمی قرار دهد و به صورت ناگهانی علائم را شدت  دهد و منجر به تب، افزایش ضربان قلب و گاهی اوقات سبب هذیان گویی شود، اگر این علائم را دیدید سریعا در پی درمان باشید.

تشخیص پرکاری پاراتیروئید 

برای تشخیص پرکاری پاراتیروئید پزشک ابتدا تاریخچه ای از وضعیت شما سوال می کند.همچنین برای تشخیص ،پزشک می تواند یک سری آزمایش هایی برای تشخیص دقیق تجویز کند. در ادامه با روش های تشخیص بیشتر اشنا شوید.

تاریخچه دارویی و بررسی جسمانی

در طول تست پزشک شما سعی می کند لرزش های خفیف را در دستتان زمانی که دستتان به حالت کشیده در می آید، واکنش های شدید، تغییرات چشمی و حرارتی و رطوبت پوستی را تشخیص دهد. همچنین پزشک شما غده تیروئید شما را زمانی که آب دهانتان را می بلعید امتحان می کند.

تست خون

تشخیص پزشک می تواند به وسیله آزمایش های خون که سطح تیروکسین و TSHدر خون را می سنجد تثبیت شود.مقادیر بالای تیروکسین و مقادیر پایین یا عدم وجود TSH نشانه پرکاری تیروئید است.

مقدار TSH مهم است زیرا این هورمونی است که پیام هایی را به غده تیروئید برای تولید بیشتر تیروکسین می فرستد، این تست به خصوص برای بزرگسالان که علائم سنتی هیپر تیروئیدیسم را ندارد لازم است.اگر تست خون نشان دهنده ی هیپرتیروئیدیسم باشد پزشک شما یکی از آزمایش های زیر را برای تشخیص علت پرکاری شما تجویز می کند.

آزمایش جذب ید رادیو اکتیو

جهت انجام این آزمایش شما یک دوز کوچک خوراکی از ید رادیو اکتیو را دریافت می کنید بعد از گذشت زمان ید در غده تیروئید شما تجمع پیدا می کند.زیرا غده تیروئید شما از ید جهت تولید هورمون ها استفاده می کند شما می توانید در فواصل زمانی 2، 6 و یا 24 ساعت و یا در بعضی موارد در هر سه فاصله مورد بررسی قرار گیرید که مشاهده شود چه میزان ید توسط غده تیروئید شما جذب شده است.

اسکن تیروئید

در طول این تست مقداری ایزوتوپ رادیو اکتیو به ورید قسمت داخلی آرنج شما و در بعضی مواقع به ورید دست شما تزریق می شود

درمان پرکاری پاراتیروئید

دیورتیك ها (داروهای ادرارآور) برای زیاد كردن دفع سدیم و كلسیم ، داروهای ضد اسیدی كه حاوی كلسیم هستند مصرف نكنید.امكان دارد در خانم های یائسه استروژن تجویز شود.

جراحی پاراتیروئید

جراحی برای برداشتن تمام بافت پاراتیروئید غیرطبیعی معمولاً باعث معالجه بیماری میشود. معمولاً باقیمانده بافت پاراتیروئید برای تولید كافی هورمون پاراتیروئید كفایت می كند. اگر احیاناً تولید هورمون پاراتیرویید كافی نبود، ممكن است نیاز به درمان برای كم كاری پاراتیرویید وجود داشته باشد.

گاهی ، در موارد خفیف ، ممكن است روش های درمانی غیر از جراحی توصیه شوند. این روش ها عبارتند از مصرف مایعات زیاد، محدود كردن كلسیم در رژیم غذایی ، یا زیادكردن ادرار برای دفع كلسیم زیادی در صورت وجود هرگونه علت زمینه ساز پركاری تیرویید، ممكن است درمان آن ضروری باشد.

رژیم غذایی پرکاری پاراتیروئید

اگر می خواهید از به وجود آمدن سنگ کلیه پیشگیری کنید سعی کنید آب زیاد بنوشید. همچنین از رژیم غذایی خود مواد غذایی حاوی کلسیم  مثل شیر و پنیر کمتر حذف کنید.در غذاهای خود از ادویه استفاده نکنید. اگر دچار زخم معده یا دوازدهه هستید ادویه مصرف نکنید.