بیست و پنجم خرداد ماه (۱۵ ژوئن) هر سال برابر با روز جهانی و ملی گل و گیاه است که این تاریخ از سال ۸۴ بنا به درخواست اتحادیه گل و گیاه کشور و با همکاری شورای عالی انقلاب فرهنگی، وزارت جهاد کشاورزی و دفتر گل و گیاه، با این عنوان در تقویم رسمی کشورمان به ثبت رسیده است. در برخی منابع گفته شده است که در سال ۱۳۹۰ این مناسبت از تقویم ملی ایران حذف شد و پس از چند سال دوباره به تقویم بازگردانده شد.

برگزاری نمایشگاه در روز جهانی گل و گیاه

کشورها و سازمان‌های مختلف دنیا هر سال در این روز با برگزاری مراسم، همایش‌ها و نمایشگاه‌های مختلف بر نگهداری و گسترش فضای سبز و پرورش گل و گیاه تاکید می‌کنند. در کشور ما در اولین سالگرد روز ملی گل و گیاه، در مجموعه ۱۲ هزار نفری آزادی، سبد گل بسیار بزرگی با ۲۰۷ هزار شاخه گل تهیه شد که در آن زمان لقب بزرگ‌ترین سبد گل جهان را کسب کرد.

برگزاری نمایشگاه گل و گیاه در اصفهان

یکی از این نمایشگاه‌ها، نمایشگاه گل و گیاه در باغ گل‌های اصفهان است که هر ساله در روز ملی گل و گیاه برگزار می‌شود و بازدیدکنندگان فراوانی از شهرهای مختلف دارد.

هدف از نامگذاری روز گل و گیاه در تقویم

نامگذاری این روز در تقویم ملی به دلیل اهمیت بسیار زیادی است که گل و گیاه در زندگی انسان‌ها دارد. هدف از این نامگذاری، ترویج فرهنگ نگهداری و استفاده درست از گل‌ها و گیاهان در کشور است. زیرا استفاده از گیاهان نه تنها بر کیفیت و سبک زندگی ما تأثیر مثبت دارد بلکه باعث زیبایی و شادابی شهر و کشور نیز می‌شود.

تاریخچه استفاده از گل

در فرهنگ‌ها و اقوام مختلف از گل در عناوین و مناسبت‌های گوناگون استفاده می شده است ولی تاریخچه اولیه استفاده از گل مربوط به مصری‌ها است. آنها از گل برای تزئین و زیباسازی میزها و سالن‌های بزرگ استفاده می‌کردند. یونانی‌ها و رومی‌ها نیز بعد از مصری‌ها از گل استفاده‌های زیادی داشته‌اند.
همچنین شواهد حاکی از آن است که گیاهان چینی در دوران پیش از میلاد مسیح محبوبیت خاصی داشته و در مراسم‌های مذهبی و طب سنتی از آنها استفاده می‌شده است.

اهمیت گل و گیاه در ایران

در ایران نیز کاربردهای مختلفی برای گل وجود دارد و هر گل به‌عنوان نوعی نماد و نشان مشخص برای موارد مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. کشور ما به دلیل اقلیم چهار فصل و خاک حاصلخیزی که دارد، محل مناسبی برای کاشت و پرورش گل‌ها و گیاهان گوناگون است.

نقش گل و گیاه به اندازه‌ای در زندگی مردم ایران مهم و پر رنگ است که نشانه‌هایش در صنایع دستی و به خصوص فرش ایرانی همواره قابل مشاهده است. علاوه‌بر این در اشعار و سروده‌های شاعران بزرگ ایران هم می‌توان تأثیرات و اهمیت گل‌ها و گیاهان مختلف را در زندگی مردم این سرزمین ملاحظه کرد. فرهنگ، تمدن و زندگی ما ایرانی‌ها به شکل عجیبی با گل و گیاه پیوند خورده‌است. هم اکنون نیز باغ‌ها و گلخانه‌های زیادی در سراسر کشور وجود دارد که سالانه مقدار قابل توجهی گل‌ها و گیاهان گوناگون پرورش می‌دهند.

قدیمی‌ترین سند استفاده از گل در ایران

تاریخچه اولیه استفاده از گل در ایران به دوران هخامنش بر می‌گردد که در سنگ نگاره‌های تخت جمشید به خوبی دیده می‌شود. این سنگ نگاره‌ها که گل‌هایی در دست داریوش، پادشاه بزرگ ایران را نشان می‌دهند، بیش از دو هزار و پانصد سال قدمت دارند و بیانگر استفاده دیرینه از گل در اعیاد و جشن‌های باستانی ایران است. طبق نظر تحلیل‌گران تاریخ، این نقش‌ها مربوط به مراسم برپایی جشن نوروز و به گمان برخی دیگر مربوط به جشن تولد و یا مراسم تاج گذاری است که علاقه‌ی ایرانیان نسبت به گل را به نمایش می‌گذارد.

اقتصاد و گل و گیاه

خرید و فروش گل و گیاه می‌تواند به اقتصاد جامعه کمک کند. کاشت و پرورش گل و گیاه جز صنایع بسیار سودآور در جهان است به طوری که حتی می‌توان با پرورش گل‌های زیبا و خاص، آنها را به خارج از کشور صادر کرد و باعث افزایش اشتغال در جامعه، به راه انداختن چرخه اقتصادی و در واقع رونق اقتصادی شد.

صادرات گل در جهان

نقش کشورهای مختلف در مصرف و صادرات گل متفاوت است. کشور هلند به واسطه صادرات گل به تمام نقاط دنیا و درآمد زیادی که از این راه به دست می‌آورد یکی از پویاترین اقتصادهای جهان را دارد که سالانه بیش از هفت میلیارد دلار از طریق پرورش گل درآمد کسب می‌کند. این کشور علاوه بر بزرگ‌ترین تولیدکننده گل، بزرگ‌ترین واردکننده گل و گیاه نیز هست. این واردات به منظور پاسخگویی به بازارهایی است که این کشور در دست دارد؛ چرا که برخی گل‌ها در هلند خوب به عمل نمی‌آیند یا تولیدشان مقرون به صرفه نیست.

صادرات گل در ایران

ایران نیز به نوبه‌ی خود سهم به سزایی در صادرات گل داشته و همه ساله مقدار زیادی گل را به کشورهای مختلف جهان همچون امارات متحده عربی، عربستان، انگلستان، عراق، آلمان، هلند، پاکستان، چین، سوئیس، اسپانیا، آذربایجان، کویت، بحرین، ترکمنستان، تایوان، ویتنام و ژاپن صادر می‌کند. ایران در تولید گل و گیاه دارای رتبه ۱۷ و در صادرات آن دارای رتبه ۱۰۷ می‌باشد.

گل‌ها و گیاهان ملی

گل ملی نمادی از فرهنگ، تاریخ، تمدن و مذهب هر کشور است. اولین‌بار بیش از ۴۰۰۰ سال پیش مصریان گل نیلوفر آبی را به عنوان گل ملی کشورشان انتخاب کردند. در حال حاضر بیش از ۱۰۰ کشور در جهان دارای گل ملی هستند. در برخی از کشورها نیز یک درخت نماد ملی گیاهی آن کشور است. گل‌های رز، ارکیده، لاله و یاس بیشتر از سایر گل‌ها به عنوان گل ملی کشورها انتخاب شده‌اند. گل رز از نظر کثرت قرار گرفتن در جایگاه گل ملی مقام نخست را دارد و در ۱۰ کشور آمریکا، انگلستان، ایتالیا، ایران، رومانی، عراق، عربستان سعودی، مراکش، لوکزامبورگ و بلغارستان به عنوان گل ملی انتخاب شده است.

گل‌ها و گیاهان ملی ایران

در ایران گل نیلوفر آبی، گل رز یا گل محمدی، سروناز و گل لاله گل‌های ملی به شمار می‌روند.

نیلوفر آبی نماد صلح جهانی، عبادت، زیبایی، عشق، کامیابی، حمایت از موجودات زنده و قدرت حاصل خیز بودن زمین است. این گل به عنوان محصول آب‌ها و خورشید و هم چنین مظهر روشنایی نیز شناخته شده است.

گل‌های رز معانی و کاربردهای زیادی دارند اما مهم‌ترین معانی رز عبارتند از:
عشق و علاقه، شرف، زیبایی، تعادل و صبوری، شور و هیجان، هوش و رازآلودگی. همچنین رنگ گل رز در معنا و مفهوم آن نقش مهمی دارد به عنوان مثال رز قرمز نماد عشق، از خود گذشتگی، سلامتی، به یاد هم بودن و شور و اشتیاق است. رز سفید نماد پاکی و خلوص است. رز زرد نشانه محافظت از معشوق در برابر خطرات و عشق بالغانه است. البته گاهی در برخی فرهنگ‌ها مانند ایران، رز زرد نشانه نفرت و کینه نیز می‌باشد. رز صورتی نیز نماد نجابت و متانت است.

سرو نماد آزادی و آزادگی است و در شعر و ادب فارسی نیز صفات بسیاری از قبیل راستین، بلند، سرفراز، سرکش، پابرجای، پایدار برای آن ذکر شده‌است.

در ایران گل لاله سمبل و نماد شهید است و دلالت بر شخص ایثارگری دارد که در راه آرمان دینی یا ملی به شهادت رسیده است.

گران قیمت ترین گل‌ها در جهان

از جمله گران قیمت ترین گل‌ها در جهان عبارتند از:

• رز ژولیت
• ارکیده شنژن نونگکه
• ارکیده طلایی کینا بالو
• موگه یا لیلی دره‌ای
• گلوریوس
• زعفران

کمیاب‌ترین گل‌ها در جهان

یکی از موضوعات جالب توجه برای علاقه‌مندان و دوستداران گل و گیاه، آشنایی با کمیاب‌ترین گل‌های جهان می‌باشد. برخی از عجیب‌ترین و نایاب‌ترین گل‌های جهان عبارت‌اند از:

• گل جید وین: از خانواده نخود و لوبیا است. از آن جایی که این گل در شب درخشان است، گرده افشانی این گل به وسیله‌ی خفاش‌ها انجام می‌شود. هم چنین زادگاه این گل جنگل‌های بارانی فیلیپین است.
• گل کادوپول: که در واقع شکوفه گیاه کاکتوس است و زادگاه آن سریلانکا می‌باشد. این گل چهره‌ی بسیار زیبایی دارد و در هنگام شب با رنگ سفیدش می‌درخشد؛ همین درخشش سفید گل باعث شده تا به کادوپول لقب ملکه شب را بدهند.
• گل بد بو: که یکی از خطرناک‌ترین گیاهان جهان است و تنها در جنگل‌های اندونزی می‌توان آن‌ها را پیدا کرد و به خاطر بوی بد آن به این نام نامگذاری شده است.
• ارکیده گوست یا ارکیده شبح مانند: بومی فلوریدا، کوبا و باهاما است. می‌توان گفت که مهمترین علت شهرت و خاص بودن این گل، شکل ظاهری آن است زیرا درست شکلی شبح مانند دارد.