در این آموزش کار با آرایه های چند بعدی (آرایه های دو بعدی و سه بعدی) را به کمک مثال یاد خواهید گرفت.
در برنامه نویسی C می توانید آرایه ای از آرایه ها ایجاد کنید. به این نوع آرایه ها، آرایه های چند بعدی گفته می شود. مثال،
float x[3][4];
در اینجا، x یک آرایه دو بعدی (۲d) است. این آرایه می تواند ۱۲ عنصر را در خود جای دهد. می توانید این آرایه را به عنوان یک جدول با ۳ سطر و ۴ ستون در نظر بگیرید.
به همین ترتیب می توانید یک آرایه سه بعدی(۳d) تعریف کنید. مثال،
float y[2][4][3];
در اینجا، آرایه y می تواند ۲۴ عنصر را در خود جای دهد.
مقداردهی اولیه آرایه چند بعدی
در ادامه مقداردهی اولیه آرایه های دو بعدی و سه بعدی را توضیح می دهیم:
مقداردهی اولیه آرایه دو بعدی
روش های مختلف مقداردهی اولیه آرایه دو بعدی:
int c[2][3] = {{1, 3, 0}, {-1, 5, 9}};
int c[][3] = {{1, 3, 0}, {-1, 5, 9}};
int c[2][3] = {1, 3, 0, -1, 5, 9};
مقداردهی اولیه آرایه سه بعدی
می توانید یک آرایه سه بعدی را مشابه آرایه دو بعدی مقداردهی اولیه کنید. مثال،
int test[2][3][4] = {
{{۳, ۴, ۲, ۳}, {۰, -۳, ۹, ۱۱}, {۲۳, ۱۲, ۲۳, ۲}},
{{۱۳, ۴, ۵۶, ۳}, {۵, ۹, ۳, ۵}, {۳, ۱, ۴, ۹}}};
مثال ۱: آرایه دو بعدی برای ذخیره و چاپ مقادیر
// برنامه ذخیره دمای دو شهر در یک هفته و نمایش آنها
#include <stdio.h>
const int CITY = 2;
const int WEEK = 7;
int main()
{
int temperature[CITY][WEEK];
// استفاده از حلقه های تودرتو برای ذخیره مقادیر آرایه دو بعدی
for (int i = 0; i < CITY; ++i)
{
for (int j = 0; j < WEEK; ++j)
{
printf(“City %d, Day %d: “, i + 1, j + 1);
scanf(“%d”, &temperature[i][j]);
}
}
printf(“\nDisplaying values: \n\n”);
// استفاده از حلقه های تودرتو برای نمایش مقادیر آرایه دو بعدی
for (int i = 0; i < CITY; ++i)
{
for (int j = 0; j < WEEK; ++j)
{
printf(“City %d, Day %d = %d\n”, i + 1, j + 1, temperature[i][j]);
}
}
return 0;
}
خروجی
City 1, Day 1: 33
City 1, Day 2: 34
City 1, Day 3: 35
City 1, Day 4: 33
City 1, Day 5: 32
City 1, Day 6: 31
City 1, Day 7: 30
City 2, Day 1: 23
City 2, Day 2: 22
City 2, Day 3: 21
City 2, Day 4: 24
City 2, Day 5: 22
City 2, Day 6: 25
City 2, Day 7: 26
Displaying values:
City 1, Day 1 = 33
City 1, Day 2 = 34
City 1, Day 3 = 35
City 1, Day 4 = 33
City 1, Day 5 = 32
City 1, Day 6 = 31
City 1, Day 7 = 30
City 2, Day 1 = 23
City 2, Day 2 = 22
City 2, Day 3 = 21
City 2, Day 4 = 24
City 2, Day 5 = 22
City 2, Day 6 = 25
City 2, Day 7 = 26
مثال ۲: محاسبه مجموع دو ماتریس
// برنامه محاسبه مجموع دو ماتریس ۲ * ۲
#include <stdio.h>
int main()
{
float a[2][2], b[2][2], result[2][2];
// گرفتن ورودی با استفاده از حلقه های تودرتو
printf(“Enter elements of 1st matrix\n”);
for (int i = 0; i < 2; ++i)
for (int j = 0; j < 2; ++j)
{
printf(“Enter a%d%d: “, i + 1, j + 1);
scanf(“%f”, &a[i][j]);
}
// گرفتن ورودی با استفاده از حلقه های تودرتو
printf(“Enter elements of 2nd matrix\n”);
for (int i = 0; i < 2; ++i)
for (int j = 0; j < 2; ++j)
{
printf(“Enter b%d%d: “, i + 1, j + 1);
scanf(“%f”, &b[i][j]);
}
// جمع عناصر متناظر دو آرایه
for (int i = 0; i < 2; ++i)
for (int j = 0; j < 2; ++j)
{
result[i][j] = a[i][j] + b[i][j];
}
// نمایش جمع
printf(“\nSum Of Matrix:”);
for (int i = 0; i < 2; ++i)
for (int j = 0; j < 2; ++j)
{
printf(“%.1f\t”, result[i][j]);
if (j == 1)
printf(“\n”);
}
return 0;
}
خروجی
Enter elements of 1st matrix
Enter a11: 2;
Enter a12: 0.5;
Enter a21: -1.1;
Enter a22: 2;
Enter elements of 2nd matrix
Enter b11: 0.2;
Enter b12: 0;
Enter b21: 0.23;
Enter b22: 23;
Sum Of Matrix:
۲٫۲ ۰٫۵
-۰٫۹ ۲۵٫۰
مثال ۳: آرایه سه بعدی
ذخیره و چاپ ۱۲ مقدار ورودی توسط کاربر
// ذخیره و چاپ ۱۲ مقدار ورودی توسط کاربر
#include <stdio.h>
int main()
{
int test[2][3][2];
printf(“Enter 12 values: \n”);
for (int i = 0; i < 2; ++i)
{
for (int j = 0; j < 3; ++j)
{
for (int k = 0; k < 2; ++k)
{
scanf(“%d”, &test[i][j][k]);
}
}
}
// چاپ مقادیر با ایندکس مناسب
printf(“\nDisplaying values:\n”);
for (int i = 0; i < 2; ++i)
{
for (int j = 0; j < 3; ++j)
{
for (int k = 0; k < 2; ++k)
{
printf(“test[%d][%d][%d] = %d\n”, i, j, k, test[i][j][k]);
}
}
}
return 0;
}
خروجی
Enter 12 values:
۱
۲
۳
۴
۵
۶
۷
۸
۹
۱۰
۱۱
۱۲
Displaying values:
test[0][0][0] = 1
test[0][0][1] = 2
test[0][1][0] = 3
test[0][1][1] = 4
test[0][2][0] = 5
test[0][2][1] = 6
test[1][0][0] = 7
test[1][0][1] = 8
test[1][1][0] = 9
test[1][1][1] = 10
test[1][2][0] = 11
test[1][2][1] = 12