درمان استرس و راهکارهایی برای پایین آوردن سطح آن می تواند توسط روانشناسان یا روانپزشکان انجام شود. استرس در واقع حالتی از ترس است که واقعی است. مثلاً دانش آموزی که سال آینده کنکور دارد، دچار استرس درباره کنکور می شود. ولی تفاوت در میزان آن در افراد مختلف است که برای بعضی از افراد بسیار زیاد است.
تعریف استرس
یک واکنش تطبیقی به یک عامل بیرونی که پیامدهای جسمانی، رفتاری، شناختی و هیجانی زیادی برای هر فرد در پی دارد. فرد را از حالت عادی خارج کرده و تپش قلب و تعریق او زیاد می شود که در این صورت باید درمان استرس توسط فرد انجام شود.
پیامدهای استرس
وقتی ما تحت شرایط استرس زا قرار می گیریم مجموعه ای از علائم جسمانی، شناختی، رفتاری و هیجانی در ما ایجاد می شود.
جدول تغییرات به وجود آمده در زمان استرس
تفاوت استرس و اضطراب
تفاوت استرس و اضطراب در همین موضوع است که استرس دلیلی برای این حالت دلشوره دارد. اما این حالت در گذشته بوده و یا در آینده است در صورتی که اضطراب دلیل مشخصی نه در گذشته دارد و نه در آینده. بنابراین فردی که دچار استرس می شود تقریباً شرایط روشن تری از فرد مضطرب دارد.
شرایط فرد دچار استرس را می توان راحت تر بررسی کرد. زیرا دلیل ناراحتی و دل آشوبی او مشخص است و خود می داند که در چه شرایطی قرار دارد اما حالت استرس حالتی نرمال نیست.
فردی که استرس دارد مدام در خود می پیچد، خیال راحتی ندارد، دست هایش عرق می کند و درون او آشوب است. پس بهترین راه این است که فرد شرایطی را برای خود فراهم کند که از میزان استرس او کاسته شود. این کار بهتر است با مشورت و راهکارهای روانشناس یا روانپزشک انجام شود.
درمان استرس و راهکارهایی برای پایین آوردن سطح آن
- به دنبال دلیل استرسمان باشیم و هر آن چیزی را که دلیل می دانیم بر روی کاغذ بنویسم.
- بعد از پیدا کردن دلایل، راهکارهایی که می تواند ذهنمان را آرام تر کند را پیدا کنیم. مثلا اگر از امتحان سال آینده استرس داریم، برنامه ریزی درسی یک راهکار کم کردن استرس است. و یا اگر از یک مراسم در آینده دچار استرس می شویم، آنچه که می تواند مراسم را برایمان بهتر کند و یا تدارک دیده ایم را لیست کنیم و با انضباط بخشیدن به ذهنمان، افکارمان را در چهارچوب منظمی قرار دهیم.
- نظم و انضباط محیطی که در آن هستیم، به میزان قابل توجهی استرس را کم می کند؛ اتاق و یا خانه آشفته و بهم ریخته، ما را بدون آنکه آگاه باشیم دچار استرس می کند.
- اتمسفر و فضایی که در آن قرار داریم را تغییر دهیم. فضای مرتب، نور شمع، بوی مطبوع و صدای آرام موسیقی می تواند حجمی از استرس را کم کند و یا باعث می شود به آن پرداخته نشود.
- به غیر از نظم و ترتیب دادن به محیط اطراف، به ذهنمان نیز نظم و ترتیب بدهیم. کارهای معوقه کارهایی هستند که باعث انباشتگی در ذهن می شوند و دچار استرس می شوند. کارهای انجام نداده مان را بنویسیم و هر روز یک یا دو کار را هر چند غیر قابل توجه باشند را انجام دهیم و خود را دچار آسایش کنیم.
- زمان های خالی خودمان را کم کنیم و به فعالیت هایی که برایمان آسایش می آورند بپردازیم. فعالیت های هنری در درون خود آرامش به دنبال دارند و این آرامش سطحی از استرس را به میزان قابل توجهی کاهش می دهد.
- کمک های انسان دوستانه در دسته فعالیت هایی هستند که باعث می شوند احساس ارزشمندی کنیم و به آن دلیل که در حال کمک به فردی برای حل مشکلش هستیم احساس رضایت و خشنودی باعث می شود سطحی از استرس ما از آنچه که اتفاق نیفتاده است کاهش پیدا کند.
- مدیتیشن و تمرین های ذهن آگاهی: در فضای خلوتی در زمان هایی از روز از مدیتیشن استفاده کنید. بهترین زمان برای مدیتیشن می تواند صبح، بعد از بیدار شدن و شب، قبل از خوابیدن باشد. اثرات مدیتیشن بر کاهش استرس ثابت شده است. مدیتیشن به امکانات و ابزار خاصی نیاز ندارد و به راحتی می توانید آن را انجام دهید. در مدیتیشن ذهن آگاهی ممکن است بر روی یک جمله، الگوی تنفس یا عبارتی خاص تمرکز کنید. مدیتیشن ذهن آگاهی تلاش می کند تا شما را بر زمان حال متمرکز نگه دارد.
این فعالیت ها در خود قابلیت کاهش استرس دارند و جزو مهارت هایی هستند که هر فردی در مقابله با استرس و برای آرامش خود می تواند به کار بندد. در کنار همه این فعالیت ها نیز صحبت با یک مشاور روانشناس، بسیار مهم و اثرگذار است.
