افسردگی یک نوع بیماری است که شیوع آن در بین افراد جهان بسیار بالا می باشد و دلایل مختلفی منجر به ظاهر شدن این بیماری در افراد می شوند که قطعاً این دلایل در افراد مختلف با هم متفاوت است. اما طبق پژوهش ها بین افسردگی و اضطراب ارتباط زیادی وجود دارد. افراد مبتلا به عارضه افسردگی نسبت به انجام فعالیت های روزمره خود بی میل می شوند و امید به زندگی و آینده را از دست می دهند. افسردگی موقعیتی یک نوع افسردگی است که گریبان گیر بسیاری از افراد است در این مقاله به تعریف افسردگی موقعیتی و راه های درمان افسردگی موقعیتی میپردازیم.
با توجه به نوع افسردگی که افراد به آن مبتلا می شوند، علائم متفاوتی در آنها قابل مشاهده است ولی اکثر این افراد خود را گرفتار پوچی عظیمی میبینند که رها شدن از آن را بسیار مشکل می پندارند یا اغلب علاقه ای به درمان بیماری خود ندارند. افسردگی موقعیتی و افسردگی اساسی دو نوع از افسردگی های رایج در بین افراد می باشند که با هم تفاوت هایی دارند، ولی نقاط تشابه زیادی بین آنها پیدا می شود. به دلیل اینکه افسردگی موقعیتی ممکن است برای اکثر افراد اتفاق بیافتد، سعی داریم در این مقاله از زوایای مختلف آن را شرح دهیم تا افراد به آشنایی کامل آن برسند.
تعریف افسردگی موقعیتی
بروز یک سری از تغییرات و همچنین پیش آمدن سوانح ناگهانی در زندگی افراد منجر به ایجاد یک نوع از افسردگی می شود که باعث تغییر اخلاق در آنها و عدم سازگاری با سایر افراد می شود، این نوع از افسردگی که معمولاً کوتاه مدت است، به عنوان افسردگی موقعیتی شناخته می شود. از جمله دلایلی که منجر به افسردگی موقعیتی می شوند، میتوان به موارد زیر اشاره داشت:
- از دست دادن شغل افراد
- طلاق
- مرگ ناگهانی عزیزان
- تغییرات ناگهانی در روال عادی زندگی
- تلاش های بی نتیجه برای رسیدن به یک هدف
- قرار گرفتن در موقعیت های پر استرس
- به هم خوردن تعادل زندگی
موارد بالا فقط چند مورد از دلایل ابتلا افراد به افسردگی موقعیتی می باشد، درمان افسردگی موقعیتی زمانی برای فرد ساده خواهد بود که او بتواند با مشکلاتی که برایش پیش آمده، کنار بیاید و یک مسیر جدید را در زندگی خود پیش گیرد. دامن زدن به مشکلات پیش آمده و نداشتن اراده در مواجه شدن با آنها، فرد را در یک حاله تاریک قرار می دهد که باعث می شود همه چیز را بی معنی تلقی کند. افسردگی موقعیتی دارای یک سری از علائم است که از جمله آنها:
- احساس ناامیدی در زندگی
- احساس اندوه و تنهایی
- بی رغبتی و بی حالی نسبت به مسائل مهم زندگی
- بی خوابی های مکرر
- گریه های بی دلیل
- حواس پرتی و عدم تمرکز
- گوشه نشینی و دوری از اجتماعات
فکر کردن به اقداماتی از جمله خودکشی که در این موارد ممکن است تا حدود سه ماه فرد خود را در این موقعیت ببیند و هر لحظه به خودکشی کردن فکر کند.
این عوامل از جمله علائمی است که در افراد مبتلا به افسردگی موقعیتی شایع است و ممکن است اکثر آنها در یک فرد افسرده وجود داشته باشند. درمان افسردگی موقعیتی به کنترل شرایط پیش آمده و بهبود وضعیت رفتاری افراد کمک می کند. در صورتی که افسردگی موقعیتی که یک شکل اولیه از افسردگی است درمان نشود، منجر به ایجاد افسردگی بالینی در فرد می شود که یک نوع شدیدتر از افسردگی است.
تفاوت افسردگی موقعیتی با افسردگی بالینی
برای شناخت کامل افسردگی موقعیتی و تفاوت آن با افسردگی بالینی، لازم است که تعریفی از افسردگی بالینی داشته باشیم. این نوع از افسردگی را به عنوان افسردگی اساسی می شناسند به این دلیل که بسیار شدیدتر از افسردگی موقعیتی است و افراد را دچار اختلال های جدی می کند.
اختلالاتی که در این نوع از افسردگی به وجود می آیند، توازن مواد تولیدی در مغز را برای کنترل بدن به هم می ریزند و باعث تغییرات اساسی در خلق و خوی او می شوند. ابتلا شدن افراد به این نوع از افسردگی می تواند ریشه ژنتیکی داشته باشد یا در اثر رخداد یک حادثه تلخ و ناگهانی فرد را درگیر کند. احساس نا امیدی و عصبانیت های شدید در این افراد شایع است و همچنین حس ناخوشایند آنها هر لحظه تشدید می شود.
علائمی که در فرد مبتلا شده به افسردگی بالینی وجود دارد، معمولاً ادامه دار هستند و به صورت مداوم رخ می دهند، همچنین این علائم با گذشت زمان شدت پیدا می کنند. رفتار فرد در این مرحله برای اطرافیان نیز ناخوشایند است و نمی تواند هماهنگی و نظم در زندگی خود ایجاد کند، در واقع این افراد، قدرت تصمیم گیری برای مدیریت زندگی خود را از دست می دهند. اگر علائم این نوع از افسردگی به مدت دو هفته در یک فرد وجود داشته باشد، حتماً باید تحت درمان قرار گیرد وگرنه ممکن است منجر به نابودی زندگی او شود. تحت درمان قرار گرفتن این افراد زیر نظر روانشناس با تجربه به بهبود سریع وضعیت فرد کمک می کند.
درمان افسردگی موقعیتی
افسردگی موقعیتی به طور معمول در پاسخ به اتفاقات غیر منتظره در زندگی روزمره به وجود می آیند و در صورتی که فرد با آنها کنار بیاید، پس از گذشت مدت کافی از حادثه یا اتفاق، احوالات او به روال عادی برمی گردد و می تواند به راحتی از مسیر افسردگی عبور کند. ولی ممکن است یک سری از افراد با راه های مقابله با افسردگی موقعیتی آشنایی نداشته باشند و نتوانند به خوبی آن را کنترل نمایند. انجام دادن یک سری از فعالیت ها در این مواقع می تواند به بهبودی سریع افراد و درمان افسردگی موقعیتی کمک کند، این موارد عبارتند از:
- انجام دادن تمرینات ورزشی سبک به صورت منظم
- توجه به رژیم غذایی و استفاده از غذاهای مغذی
- مشاوره گرفتن از افراد با تجربه در مسائل اجتماعی
- دیدن فیلم های مورد علاقه
- خواندن کتاب هایی با موضوع های جذاب و امیدوار کننده
- انجام فعالیت های روزمره به صورت منظم
- پر کردن اوقات فراغت با فعالیت های مناسب و دوست داشتنی
- مشاوره گرفتن از روانشناسان با تجربه و گوش دادن به توصیه های آنان
ممکن است برخی از افراد، بازگشت به روال عادی زندگی را برای خود سخت ببینند این افراد حتماً باید با یک روانشناس خبره مشورت کنند و در جلسات درمان افسردگی موقعیتی شرکت نمایند تا به راحتی بتوانند بر شرایط به وجود آمده غلبه کرده و خود را از عارضه افسردگی نجات دهند. افراد مبتلا به افسردگی بالینی حتماً باید زیر نظر روانپزشک، داروهای ضد افسردگی مصرف نمایند تا بتوانند علاوه بر کنترل وضع خود، برای بهبود بیماری اقدام نمایند.
در صورتی که فرد اراده کافی برای درمان بیماری خود داشته باشد به راحتی می تواند بر شرایط به وجود آمده غلبه نماید و به حالت عادی زندگی خود برگردد. ولی فردی که قادر به تحمل شرایط پیش آمده نیست حتماً باید برای رهایی از افسردگی باید به درمانگران تخصصی در حیطه روانشناسی مراجعه کند تا بتواند بر مشکلات روحی و روانی خود را فائق آید.
مراجعه به یک روانپزشک که سالیان زیادی است در این زمینه خدمت می کند و همچنین دارای مدرک معتبر است، به افراد در درمان افسردگی موقعیتی کمک می کند تا آنها بهترین راه ممکن را برای درمان بیماری خود در پیش گیرند و در کوتاه ترین زمان ممکن به نتیجه درست دست یابند. یک روانشناس سعی می کند بدون استفاده از داروهای شیمیایی به بهبود وضعیت بیمار خود کمک کند و مشکلات پیش آمده برای او را به راحتی تشریح کرده و توانایی فرد را در مقابله با این مشکلات به او نشان دهد تا فرد را از آسیب های روانی جدی حفظ کند.
مصرف خودسرانه داروهای ضد افسردگی به دلیل عوارض زیادی که دارند برای افراد خطرناک تلقی می شوند و این امکان وجود دارد که مشکلات آنها را گسترده تر کرده و توانایی مقابله با جریانات پیش آمده را از افراد بگیرد. برخی از این داروها باعث اعتیاد افراد می شوند پس مصرف خودسرانه داروهای ضد افسردگی برای هیچکس توصیه نمی شود و مصرف دارو فقط باید با تجویز روانپزشک انجام شود.
انواع افسردگی در dsm-5
- اختلال افسردگی عمده
- اختلال افسرگی دایم
- اختلال خلقی نامنظم اخلال گرانه
- افسردگی فصلی
- سندرم خستگی مزمن
