یکی دیگر از جاهای دیدنی همدان آرامگاه باباطاهر عریان است. بابا طاهر همدانی، معروف به بابا طاهر عریان شاعر، عارف و دوبیتی سرای اواخر سده‌ی چهارم و پنجم هجری که از سال تولد و وفات وی تاریخ و اطلاعات دقیقی وجود ندارد. آنچه که از شخصیت باباطاهر عریانی به ما رسیده یادکردی از زندگی عارفانه و ساده زیستی وی بوده که در نام وی هویداست. در گذشته به پیران وارسته لقب بابا و به کسی که از تعلقات دنیوی بریده است و معترض به اوضاع جامعه زمان خود بود، لقب عریان را نسبت می‌دادند. همچنین عده‌ای از مردم محلی همدان این شاعر را به این دلیل عریان می‌خواندند که برای خنکی بدن خود به صورت عریان بر روی برف‌ها می‌خوابید. این شاعر در شهر قدیمی همدان به گمنامی زندگی را سپری می‌کرد تا اینکه در اثر پاکی و بی علاقگی به دنیا به کراماتی دست یافت که نام او را بر سر زبان‌ها انداخت. باباطاهر عریان بیشتر با دوبیتی‌های شیرین و دلربایش شناخته می‌شود به طوری که دوبیتی‌های وی بیشتر به لهجه لری و از نوع فهلویات و ترانه‌های معمول در نقاط مختلف ایران سروده شده است. بابا طاهر در دوبیتی‌های خود از عشق به خدا، طبیعت و انسانیت سخن می‌گوید. او همگان را به انسان بودن و ارزش نهادن به زندگی انسانی سفارش می‌کرد به طوری که در اشعار و دوبیتی‌های وی به وضوح آنها را مشاهده می‌کنید. همچنین در اشعار باباطاهر پند و اندرزهایی به آیندگان هم دیده می‌شود.
دو تا از دوبیتی های معروف باباطاهر :
مکن کاری که بر پا سنگت آیو جهان با این فراخی تنگت آیو
چو فردا نامه خوانان نامه خوانند تو را از نامه خواندن ننگت آیو
دیگر دوبیتی معروف او این است:
زدست دیده و دل هردو فریاد که هر چه دیده بیند دل کند یاد
بسازم خنجری نیشش ز فولاد زنم بر دیده تا دل گردد آزاد
بنای آرامگاه باباطاهر
آرامگاه باباطاهر درشمال شهر همدان و در میدانی به نام وی قرار دارد. این آرامگاه در سال ۱۳۴۴ ساخته شده و در سال ۱۳۸۳ بازسازی شده است.بنای مقبره باباطاهر در گذشته چندین بار بازسازی شده‌است. در قرن ششم هجری برجی آجری و هشت ضلعی بوده‌است. در دوران حکومت رضاشاه پهلوی نیز بنای آجری دیگری به جای آن ساخته شده بود. درجریان این بازسازی لوح کاشی فیروزه‌ای رنگی مربوط به سده هفتم هجری به دست آمد که دارای کتیبه‌ای به خط کوفی برجسته و آیاتی ازقرآن است و هم اکنون در موزه ایران باستان نگهداری می‌شود. احداث بنای جدید در سال ۱۳۴۴ خورشیدی به همت انجمن آثار ملی و شهرداری وقت همدان و توسط مهندس محسن فروغی انجام شده‌است. آرامگاه در مرکز میدانی مستطیل شکل ، زیبا ، سرسبز ، با گنبدی فیروزه ای منشوری شکل ، بر قاعده ای هشت ضلعی بر بالای تپه ای کم ارتفاع قرار گرفته است . سقف آرامگاه کاشی کاری معرق می باشد. آرامگاه جدید، شاهکاری ممتاز و بدیع از معماری عصر جدید است که طرح اصلی آن تلفیقی از معماری قرن های هفتم و هشتم هجری و عصر حاضر است.
برج آرامگاه بر قاعده ای هشت ضلعی واقع شده، ستون های هشت گانه برج، قطعه سنگ مزار ، کف و پله های آرامگاه از سنگ گرانیت حجاری شده است و بنای اصلی نیز به ابعاد10 × 10 متر با مجموعه ای از منشورها پوشیده شده و دارای مدخل های ورودی و منفذهای نور است. در اطراف بنای آرامگاه فضای سبز وسیعی احداث شده است.
تفریحات زمستانی در همدان
نما و فرش بنای آرامگاه باباطاهر همدان از سنگ است و در داخل آن کتیبه هایی از کاشی وجود دارد.
در محوطه داخلی آرامگاه ۲۴دو بیتی از سروده های باباطاهر بر روی ۲۴ قطعه سنگ مرمرین نوشته و نصب شده است. دو لوحه برنجی نیز در محوطه داخلی نصب شده است که یکی از آنها اسامی هیات موسس انجمن آثار ملی به هنگام ساختمان آرامگاه و دیگری نام برخی از شخصیت هایی است که در کنار بابا طاهر دفن شده اند. مساحت کل زیر بنای آرامگاه و باغ آن حدود 8965 متر مربع برآورد شده است. ترانه های شور انگیز بابا طاهر با لهجه دل پذیر لری سروده شده و ترجمان روح و قلب حساس و پر سوز این عارف گرانمایه است و اهل ذوق و حال را با جذبه خاصی تحت تاثیر و سحر خود قرار می دهد.
لازم به ذکر است که در شهر خرم آباد نیز که بنا به اعتقاد برخی زادگاه بابا طاهر است، بنایی به نام بقعه باباطاهر موجود است.
مکان های نزدیک به آرامگاه باباطاهر
چهار مکان مطرح نزدیک آرامگاه باباطاهر قرار دارند که با این مقبره برای جذب مخاطب مسابقه می دهند. مشهورترین مکان نزدیک به آرامگاه باباطاهر، آرامگاه بوعلی سینا است که در فاصله سه کیلومتری از این آرامگاه قرار دارد.
موزه هگمتانه دیگر مکانی است که در نزدیکی این آرامگاه قرار دارد و دیدن آن پیشنهاد می شود. فاصله موزه تا آرامگاه باباطاهر کمتر از دو کیلومتر است. دیگر مناطق دیدنی در اطراف آرامگاه باباطاهر، گنبد علویان و امامزاده عبدالله است. دیدن این دو مکان نیاز به جابجایی خاصی ندارد و با پیمودن کمتر از یک کیلومتر می توانید آنها را ببیند.
