آداب و رسوم برگزاری مراسم عروسی + عکس

گام به گام با مراسم عروسی

این روزها تقویم پر از مناسبت های خوب است و بازار جشن های عروسی دوباره داغ شدهاست . البته حق با قدیمی هاست «عروسی به چشم تماشاگر آسان است». وقتی خودتان داخل گود باشید دیگر به این راحتی ها نیست.

هزار و یک کار ریزودرشت است که باید به موقع و درست انجام شود تا بتوانید یک جشن ایده آل بگیرید و همه چیز همان طور که دوست دارید، پیش برود. بالاخره در زندگی هرکس این یک شب، خیلی اهمیت دارد و همه می خواهند جشنی بگیرند که خاطره اش برای همیشه ماندگار شود. البته لازم نیست بترسید یا نگران شوید. کافی است یک برنامه ریزی کامل داشته باشید و پیش از آن که دست به کار شوید، حساب وکتاب همه چیز را بکنید. قرار عقد و وقت گرفتن از محضرخانه، اجاره سالن، خرید حلقه، انتخاب آینه و شمعدان، سفارش لباس عروس و کت وشلوار داماد، انتخاب آرایشگاه، گل فروشی و آتلیه عکاسی فقط بعضی از کارهایی است که باید در فهرست تان قرار دهید.

برگزاری مراسم عروسی آداب و رسوم خاص خود را دارد

بسته شدن پیوند زناشویی در کشور ما مراسم و آداب و رسوم متفاوتی دارد. مراسم عروسی از شهری به شهر دیگر و از طایفه ای به طایفه دیگر متفاوت است.نکته مشترک این مراسم سادگی و بی آلایشی و در عین حال باشکوه بودن این مراسم است که از نسلی به نسل دیگر در طی قرن ها سپرده شده تا به امروز که به ما رسیده است. بدیهی است که تنوع این مراسم در شهرهای مختلف بسیار زیاد است ، ما در این نوشته به مراسمی می پردازیم که عموما در اکثر نقاط ایران برگزار می شود.

مراسم عروسی از ابتدا تا انتها

خواستگاری :

خواستگاری به معنای پیشنهاد ازدواج می باشد. مراسمی که در آن داماد به همراه خانواده اش با گل و شیرینی به منزل عروس می روند و عروس را از خانواده اش خواستگاری می کنند. اگر خانواده ها و عروس و داماد از قبل نسبت به هم آشنایی داشته باشند این مراسم راحت تر و سریع تر انجام می شود. در مراسم خواستگاری هر یک از طرفین شرایط و خواسته های خود را مطرح می کنند.

بله بران یا بله برون :

یکی از مراسم سنتی ازدواج در ایران است.هنگامی که دو طرف تقریبا مطمئن شدند که ازدواج انجام می شود ، خانواده داماد از خانواده عروس می خواهند که مجلس بله بران را ترتیب دهند.در این مراسم معمولاً بزرگان فامیل دور هم جمع می شوند و در مورد مهریه و شیربها صحبت می کنند. معمولا مهریه و سایر شرایط توافق شده را در برگه ای می نویسند و داماد و سایر حاضرین در مجلس به عنوان شاهد آن را امضا می کنند. تاریخ جشن عقد و عروسی در این مراسم تعیین می گردد. در گذشته مردان تنها در این مراسم شرکت می کردند اما در حال حاضر زنان نیز در این مراسم حاضر می شوند.

شیرینی خوران :

مراسمی زنانه است که خانواده داماد هدایایی را به عروس پیشکش می کنند. این هدایا را به همراه شاخه نبات در چند خوانچه (سینی تزیین شده) می گذارند و به خانه عروس می فرستند.خود خانواده داماد بعد از غروب به منزل عروس می روند و حلقه نامزدی را به دست عروس می کنند.

نامزدی :

دوران شیرین نامزدی دورانی است که بعد از توافق ازدواج از سوی عروس و داماد آغاز می شود و در این دوران خانواده ها با هم رفت و آمد می کنند و عروس و داماد مقدمات مربوط به عقد و عروسی را انجام می دهند. مراسم نامزدی در بعضی از خانواده ها برای آشنایی بیشتر خانواده های دو طرف برگزار می شود.

عروسی بهترین شب زندگی یک زوج است

عقد نکاح :

عقد نکاح یا پیمان زناشویی عبارت است از توافق یک زن و مرد جهت ایجاد زندگی مشترک و قوانینی که بر این پیمان حاکم است. مراسم عقد کنان معمولا در خانه پدر عروس برگزار می شود.عروس و داماد بر سر سفره عقد می نشینند و داماد بر طبق سنتی زرتشتی باید در طرف راست عروس بنشیند.عاقد خطبه عقد را جاری می کند و در این حین بانوانی که زندگی مشترک موفقی دارند بر سر عروس و داماد قند می سابند و همه حاضرین برای این زوج جدید آرزوی خوشبختی و سعادت می کنند. با قبول شرایط عقد از سوی هر دو طرف ، عروس و داماد به عقد هم در می آیند و رسما زن و شوهر اعلام می گردند.

جهاز بران :

از مراسم عروسی است که ضمن آن جهاز به خانه داماد برده می شود.جهیزیه اسباب و وسایلی است که از طرف خانواده عروس تهیه شده و به خانه داماد برده می شود.

حنا بندان :

مراسمی است که در واقع خداحافظی عروس از خانه پدری بوده و در شبی برگزار می شود که به عنوان آخرین شب اقامت عروس به طور رسمی در خانه پدری می باشد .در این مراسم حنا را در ظرفی تزیین شده می ریزند و دورتادور مراسم می گردانند و همه مهمانان تکه ای از حنا را بر کف دست خود می گذارند. لازم به ذکر است که حنا اثری از بهشت و نشانه ای از شادی ، مهر و نیکبختی دارد.

عروسی :

مراسم عروسی مراسمی است که توسط داماد برای بردن عروس خود به خانه اش برگزار می شود. این مراسم در هر کشوری و حتی در بسیاری از شهرهای ایران متفاوت است. اما در حال حاضردر ایران اصولا رسم بر این است که عروس و داماد در صبح روز عروسی به آرایشگاه می روند. بعد از آماده شدن داماد با ماشین گل زده و دسته گل عروس به دنبال عروس که معمولا لباس سفید بر تن دارد، می رود و با هم به سمت آتلیه یا محل برگزاری مراسم می روند و تا نیمه های شب به جشن و پایکوبی می پردازند. در پایان مراسم عروس دسته گل خود را پرتاب می کند و بر اساس یک باور قدیمی دختری که گل را می گیرد عروس بعدی خواهد بود. بعد از اتمام مراسم، مهمانان، عروس و داماد را تا منزلشان بدرقه می کنند و پدر عروس دست عروس و داماد را در دست هم می گذارد و برای آنان زندگی طولانی توام با شادی و سعادت و برکت آرزو می کند.

پاتختی :

جشنی است که روز بعد از عروسی می گیرند و دوستان و آشنایان عروس و داماد برای آنها هدیه می برند. این مجلس معمولا زنانه است.

مادرزن سلام :

مراسمی که در صبح بعد از شب ازدواج برگزار می شود و داماد با مادر عروس ملاقات می کند و از وی به خاطر عقد دخترش تشکر می کند و هدیه ای نیز به مادرزن خود پیشکش می کند.

مراسم عروسی در گوشه و کنار ایران

از آنجا که خاستگاه و ریشه مراسم عروسی در باورهای اعتقادی هر جامعه است، طبیعی است در این مراسم شاهد رفتاری باشیم که ریشه در احساس و عاطفه انسان ها دارد که به آن خرافه می گویند.

در کشور ما نیز در کنار تنوع مراسم ازدواج، مجموعه ای از اعتقادات و رفتارهای خرافی دیده می شود .

مراسم عروسی در تهران

در تهران قدیم دختران با ردشدن از کمان پنبه زنی، تکاندن سفره عقد بر سر خود، برداشتن از حنای سر عروس، سبزه گره زدن، خوردن نقل عروسی و... سعی در بازکردن بخت خود برای ازدواج داشته اند. همچنین برداشتن یک وسیله از منزل داماد در شب عروسی که به منزله مسلط شدن عروس بر داماد است، از جمله این اعمال خرافی است.

مراسم عروسی در یزد

یکی از رسم هایی که در گذشته در یزد مرسوم بوده و امروزه هم تا حدودی مرسوم است رسم گردو شکستن است که در ظهر جمعه هر هفته انجام می شود به این شکل که دختران دم بخت یک کیسه گردو یا بادام و یک عدد قفل را که بسته اند همراه پیرزن یا زنی که نزدش قرآن می خواندند برمی داشتند و به طرف مسجد جامع راه می افتادند. وقتی به نزدیکی مسجد می رسیدند، مقداری قند، نبات یا شیرینی را به عنوان هدیه و کام شیرینی به خادم مسجد می دادند و خادم در ورودی مسجد را برای آنها باز می کرد تا بتوانند مراسم گردو شکستن را انجام دهند.

مراسم گردو شکستن جزو مراسم عروسی در یزد بوده است

اصل این رسم این گونه است که دختران با بالارفتن از مناره مسجد در هر پله ای که بالا می رفتند، یک عدد گردو یا بادام زیر پا می گذاشتند و می شکستند تا به بالای مناره می رسیدند و اگر گردو یا بادام زیاد می آمد، آن را به فال نیک می گرفتند. این رسم هنوز هم وجود دارد و در پله های مسجد جامع یزد، پوسته های گردو و بادام دیده می شود.

رسم پنبه زنی از مراسم عروسی در تهران قدیم

یکی از اعتقادات تهرانی ها قدیم در بخت گشایی دختر، این بود که وقتی پنبه زنی را به خانه می آوردند و مشغول کار می شد، پس از مدتی که کار می کرد، با تمهیدی از او می خواستند که دست از کار بکشد و برای صرف چای به داخل خانه آید، در این زمان به سرعت دختر دم بخت را می آوردند و به طوری که پنبه زن نبیند، دختر را از میان کمان پنبه زنی عبورش می دادند و اعتقاد داشتند که به زودی زه کمان هنگام کار پنبه زن پاره می شود و به این ترتیب بخت دخترشان هم بازمی گردد.

پنبه زنی از مراسم عروسی در تهران قدیم بوده است

از دیگر مراسم در تهران قدیم این بود که دخترها، قیمه پلویی می پختند و ته مانده پلوی عروسی را با آن قاطی می کردند و به فقرا می دادند که بختشان باز شود. همچنین از حنای سر عروس به اندازه یک فندق برمی داشتند و با رنگ و حنا قاطی می کردند و سر دختر خانه مانده می بستند. مادران از حنای سر عروس در مراسم حنابندان، به اندازه ای کوچک برمی داشتند و با نیت آن که دخترانشان عروس شوند بر سر آنها می مالیدند.

از دیگر رسم هایی که در تهران قدیم باب بود این که دختر یا پیرزنی از خویشان قفلی را می بستند و سه، چهارراه دورتر از خانه پیرزن از مردی که اسمش محمد یا علی بود، می خواست با کلید قفل را باز کند. با بازشدن قفل در حاجت دختر مورد نظر برای ازدواج برآورده می شد.

 مراسم عروسی در تهران قدیم