از جمله مراسم ها در گیلان:مراسم فرزند خواهی و آداب و رسم های تولد؛ گاز فروشان« دندون فروشان», ختنه سوران و آیین ازدواج؛ عقد کنان, حنابندان ، گیشه بری و آداب ومراسم سوگواری است .
آداب و مراسم سوگواری آیین ها و مراسمی است که در انتهای عمر یک انسان برگزار می شود. بنا براعتقاد به معاد و وجود جهانی دیگر ،در هر نقطه از ایران و جهان، مراسم خاصی را برای فراد مرده برگزار می کنند که ریشه در اعتقادات و دستورات دینی و مذهبی مردم آن منطقه دارد . از برگزاری این گونه مراسم دوهدف مد نظر است:یکی طلب آمرزش و آرامش برای روح شخص درگذشته{جنبه اعتقادی} ،و دیگری به منظور همراهی و همدردی با بازماندگان و حفظ احترام و رعایت شئون خانواده{جنبه اعتقادی} می باشد.
آیینها و مراسمی که در گردش یک سال قمری برگزار می شود و برگزاری آنها به یک روز معین از سال بستگی دارد. از قبیل:شب اول ماه, ماه محرم و روز عاشورا, اعتقادات و رسوم ماه رمضان(عید فطر), ماه رجب,نیمه شعبان,عید قربان وعید قدیر.درمراسم ماه محرم و عزاداریهای مربوط به آن،روضه خوانی ، دسته گردانی و تعزیه خوانی ،3 گونه عمده مراسم عزاداری است. تعزیه از مهمترین ، پرشورترین و پر جاذبه ترین مراسم سنتی - مذهبی و درعین حال کامل ترین گونه نمایش سنتی و مردمی ایران است.تعزیه در گیلان،هم در روزهای سوگواری امام حسین ‹ ع› و هم در برخی از ماهها برگزار می شود، به ویژه در روستاها دو ماه آخر تابستان و فصل پایان کار و فعالیتهای زراعی ،هنگام رواج تعزیه خوانی است که از جهت روش و شیوه اجرا و نوع تعزیه نامه زیر نفوذ و تاثیر قزوین است. درشهرهای گیلان تعزیه خوانان محلی هستند. مکان خاصی برای اجرای تعزیه ساخته نشده است ،بلکه در فضای باز جلوی مسجدها (تکیه)،این گونه مجالس تعزیه برگزار می شود. مانند:تکیه سردار معتمد در سنگر و تکیه چارده.
مراسم ازدواج
گیشه بری:بردن عروس به خانه داماد را به اصطلاح گیشه بری می گویند ،که با هیجان ترین قسمت از مراسم عروسی و نقطه اوج این مراسم است. در این هنگام صدای سازونقاره, ترانه خوانی و مبارکباد فضا را آکنده می کند. اما گویی درضمیرفرهنگ جامعه نیز ، همانند عروس که دارای دلی نگران و غم اندوه خداحفظی از دوران کودکی و نوجوانی)دختری(خود در خانه پدر است , دل نگرانی و تشویش وجود دارد و بنا به رسم، به صورتهای مختلف برای عروس بخت و اقبال خوب آرزو می کنند.
آداب مراسم ازدواج در گیلان
نحوه اجرای گیشه بری در مناطق مختلف :در گیلان در مناطق مختلف مراسم گیشه بری با شیوه های خاصی انجام می گیرد. در شرق گیلان, نهالی را که از خانه پدر عروس کنده اند، همراهش می کنند و این نهال را عروس و داماد، با هم در خانه داماد می کارند. در بعضی از روستاهای غرب و شرق گبلان، مادر عروس پای خروسی را که از مادر داماد گرفته، با رشته های رنگین ابریشمین به پای مرغ می بندد و آن مرغوخروس را با عروس همراه می کنند, تا در خانه داماد بند از پای آن بر گیرند و در لانه ای که آماده کرده اند،جایشان دهند.
در خیلی از نقاط گیلان نان وآرد را در سفره ای ، به کمر عروس می بندند تا با خود خیر و برکت به همراه داشته باشدو به این ترتیب عروس عازم خانه بخت می شود، اما قبل از آنکه پا رااز خانه بیرون بگذارد, در هر منطقه بنا به رسم , برادر یا دایی عروس جلوی در را می گیرد تا چیزی از عروس بگیرد ، و به آنچه دریافت کرده ؛ درسری(در ماسال) ودائیانه(در نومندان و شرق گیلان) می گویند .
اگر راه خانه داماد نزدیک باشد. عروس را پیاده می برند و اگر راه دور باشد، مرکبش اسبی مزین و آراسته خواهد بود که البته باید نر و اخته نکرده باشد. در مناطق شرق گیلان( روستاهای کوهستانی دیلمان )، عروس از هر جوی آب روان که بگذرد ،بخشی از مهریه خود را به حضرت فاطمه الزهرا‹س› می بخشد و جمع این بخششها را ازمهریه او کم می کنند. در نیمه راه ،داماد با دو تن ساقدوس و سلدوش به پیشواز عروس می آید و یک نارنج ، پرتقال و سیب یا یک تکه قند به طرف عروس پرتاب می کند که مفهوم برکت خواهی و طلب نیک بختی درآن نهفته است. مراسم داماد قاپان.
