روش صحیح و اصولی رگ گرفتن
رگ گیری یکی از کارهایی است که پرستاران از استادان خود می آموزند و به تدریج در این کار مهارت کافی را به دست آورید . رگ گیری را نمی توان به صورت تئوری کاملا آموخت و رگ گیری یک کار عملی و تجربی است اما در این مطلب از پلاس وی در مورد رگ گیری صحیح توضیحاتی برای مبتدیان آورده ایم تا بتوانند راحت تر این کار را انجام دهند. قبل از اینکه از بیمار رگ گیری کنید باید نکات عنوان شده در این بخش از سلامت پلاس وی را رعایت کنید.
وسایلتان را آماده کنید
قبل از شروع رگ گیری باید وسایل مورد نیاز خود مانند پنبه ی آغشته به الکل، دستکش یک بار مصرف، تورنیکت در صورت نیاز از تخته و پوشش محافظ را روی یک میز تمیز قرار دهید . برای جلوگیری از آلودگی میز باید تمیز باشد و تمام پروسه استریل شود.
به تاریخ مصرف وسایلتان دقت کنید
به تاریخ مصرف وسایلی که می خواهید برای بیمار استفاده کنید، دقت نمایید. با رعایت استریل ست تزریق را باز کنید.
شرایط بیمار را در نظر بگیرید
بیمار را در وضعیتی قرار دهید که او راحت باشد و شرایط بیمار را در نظر بگیرید . اگر بیمار وضعیت مناسبی ندارد شما می توانید هر گونه که او راحت تر است ، این کار را انجام دهید.
ورید های بیمار را بررسی کنید
پس از آماده کردن بیمار و وسایل ، ورید های بیمار را برای انتخاب ورید مناسب بررسی نمایید.
بهترین عروق برای رگ گیری
بهترین عروق برای رگ گیری عروق دست و ساعد هستند.بهتر است به دلیل خطر خطر ترومبوفلبیت از عروق پا برای رگ گیری استفاده نکنید . فقط می توانید برای رگ گیری از عروق پا اطفال استفاده کنید.
از لمس نقاط دردناک اجتناب کنید. از ورید مناسب و بزرگ برای کاتتر مخصوص آن استفاده شود. از رگ گیری در محل پایین تر از محل قبل از محل کاتتر قبلی خودداری شود. زیرا باعث نشت مواد از این محل وجود دراد.
مناسب ترین ورید برای بزرگسالان، ورید های سفالیک، بازیلیک، حفره آرنج است.
بهتر است برای رگ گیری از محل پایین تر و دست غالب بیمار استفاده شود زیرا دست رسی به دیگر عروق را در مراحل بعد آسان تر می کند.
در رگ گیری به سن افراد توجه کنید
بیماران مسن یا خیلی جوان ورید های شکننده دارند و هنگام رگ گیری ممکن است عروق آنها دچار پارگی شود بنابراین نباید رگ گیری از پشت دست افراد انجام شود.
رگ گیری از چه مناطقی ممنوع است؟
- از قسمت هایی که دچار علائمی مانند عفونت ، التهاب، نشت و ترومبوز هستند ، رگ گیری انجام ندهید.
- محل رگ گیری نباید دارای علائم عفونت مانند قرمزی، تندرنس، تورم، و گرمی باشد.
- رگ گیری از محل عفونی رگ گرفته نشود، موجب ورود عفونت به داخل خون می شود.
- از اندام هایی که دارای فیستول گرافت و یا تحت ماستکتومی هستند نباید رگ گیری انجام شود.
چگونه رگ گیری انجام شود؟
- ابتدا دستکش بپوشید و از محافظ چشم و ماسک استفاده کنید.
- ورید مناسب را انتخاب نمایید.
- با آب و صابون محل رگ گیری را به خوبی بشویید، اگر موی دست بلند است، کوتاه کنید.
- از سوزن فلزی تیز یا آنژیوکت برای سوراخ کردن ورید استفاده کنید.
- محل رگ گیری را مشخص کرده و تورنیکت را 10-15 سانتی متر بالاتر از آن محل ببندید.
- به بیمار بگویید دست خود را مشت کند تا ورید متسع گردد.
- نبض رادیال را بررسی کنید، چرا که جریان خون وریدی نباید قطع شود.
- کاتتر را با زاویه ی 10- 30 درجه درون رگ نمایید. برای اینکه بدانید کاتتر وارد رگ شده ، خون باید وارد آنژیوکت شده باشد و باید زاویه ورود آنژیوکت را کم کنید.
- با استفاده از دست غیر غالب 3 سانتی متر بالای محل رگ را فشار داده و کاتتر را ثابت کنید سپس تورنیکت را شل کرده و سر سوزن را بیرون بکشید و دیگر درپوش سر سوزن را نگذارید.
- آنژیوکت را با چسب فیکس کنید.
- سر سوزن را در درون جعبه ی مخصوص دفع بیاندازید.
- دستکش را از دستتان در آورید.
نکات مهم رگ گیری
- برای تزریق حجم زیادی از مایع، TPN یا دارو های تحریک کننده ، کاتتر های ورید مرکزی مانند تحت ترقوه و اجوف فوقانی استفاده می شوند.
- پرستار باید کاتترهای ورید محیطی را کار بگذارد اما ، کاتتر عروق بزرگ باید از طریق پزشک انجام شود. در همه ی موارد مسئول نگهداری و مواظبت از کاتترها پرستار می باشد.
- اگر رگ های بیمار شکننده یا کلاپس هستند اما باید برای حفظ جان بیمار رگ گیری برای خون گرفتن، تجویز دارو، شروع انفوزیون و تزریق ماده رادیو اکتیو انجام شود ، بهتر است رگ گیری توسط افراد با تجربه انجام گیرد.
- فردی که از نوزاد رگ گیری می کند باید مهارت کافی و از لحاظ آناتومی آشنایی کامل از آنها داشته باشد زیرا در نوزادان بدلیل ادم بافت ها و پف آلوده بودن نوزادان رگ گرفتن از آنها سخت است.
- هنگام تزریق ممکن است سر سوزن از کلاهک (hub) کنده شود بنابراین بهتر است کمی از سر سوزن در خارج از پوست باقی بماند.
- اگر دارو آهسته تزریق شود ، دارای درد و ریسک و عوارض کمتراست.
- از سر سوزن های بزرگتر برای تزریق داروهای روغنی (نظیر برخی از ویتامین ها ) و کریستالی (نظیر پنی سیلین) استفاده کنید.
- اگر حجم دارو زیاد است به خاطر یکطرفه بودن سوراخ سر سوزن بهتر است در حین تزریق دارو سر سوزن چرخانده شود.
- گنجایش سریع عضله دلتوئید حداکثر 2ml و سرین حدود 5ml است و تزریق بیش از این میزان با درد و ناراحتی زیادی همراه است .در اینگونه موارد مانند تزریق متوکاربامول ، این دارو باید در دو طرف بطور منقسم تزریق شود.
- در هنگام تزریق باید بیمار دراز کشیده باشد زیرا در موقع تزریق برخی از بیماران دچار شوک وازوواگال می شوند.
