یک سال پیش / خواندن دقیقه

آموزش پرورش ، تکثیر و برداشت انواع گیاه “آنغوزه” برای درآمدزایی

آنغوزه یک گیاه داروییست که برای مادران پس از زایمان مفید است و خواص آنتی بیوتیک دارد همچنین ناراحتی های تنفسی و یبوست را نیز رفع و درمان می کند.

پرورش گیاه آنغوزه و نکاتی که لازم است بدانید

آیا آنغوزه یک گیاه بدبو یا دارویی است ؟ تاریخچه گیاه آنغوزه نشان می دهد که این گیاه برای کارایی دستگاه گوارش مناسب بوده و به عنوان سبزیجات استفاده می شده است، این گیاه در کشور هند مصارف دارویی زیادی داشته است،

بسیاری از افراد از بوی آن متنفر هستند و با استشمام آن حالت تهوع می گیرند ، اما این که بدانیم چگونه از این گیاه اعجاب انگیز استفاده کنیم، باعث می شود که دلیل استفاده هندیان را از آن درک کنیم بدون این که حالمان از آن بهم بخورد ، بعضی از اطلاعات در مورد پرورش این گیاه در بخش نکات و رازهای باغبانی در پلاس وی برای شما قرار گرفته است.

آنغوزه چیست؟

قرن های زیادی است که آنغوزه کشت و برداشت می شود، بعضی از افراد عقیده دارند که این گیاه غذای خدایان باستان است و بعضی دیگر آن را مدفوع شیطان می دانند، آیا باید آن را بخوریم یا این که آن را دور بیاندازیم؟

همه این ها بستگی به نوع استفاده شما دارد، در هرحال مواردی مثل برگ های توری و گل های زیبای آن باعث می شود که در USDA این گیاه را پرورش بدهند، این گیاه در افغانستان و کشورهای شرقی به ایران رسیده است، بیشتر مصارف این گیاه دارویی و آشپزی است که به عنوان یک محرک مغز، ضد یبوست و مناسب برای سیستم تنفسی از آن استفاده می شود.

این گیاه به خودی خود در شنزارها و جزایر رویش می کند و کشت و زراعت آن به قرن 12 برمی گردد، این گیاه می تواند به طول 6 تا 10 متر رشد کند، برگ های آن شبیه سبزی جعفری است و تورمانند می باشد، گل این گیاه نیز شبیه خانواده سبزی جعفری می باشد.

روی شکوفه های زرد و سبز کمرنگ این گیاه چتر بزرگی قرار گرفته و میوه آن نیز بیضی شکل و صاف است، چند سال طول می کشد تا گل بدهد اما تک باره است، یعنی اینکه بعد از گل دادن می میرد، آنغوزه یک شیره گیاهی خشک شده است که از ریشه زنده و زیر زمین یا سطح بالای ریشه در نواع فرولا تراوش می کند که یک گیاه دائمی محسوب می شود .

طیف وسیعی از مصارف آنغوزه نشان می دهد که اغلب بوی نامطبوع و تند آن نوعی مشکل محسوب شده است، شاخ و برگ های آن را می توان مثل دیگر سبزی ها پخت و از طعم آن لذت برد، ریشه نشاسته ای آن را می توان در پخت حلیم یا فرنی استفاده کرد.

ظاهرا جوشاندن این گیاه بوی بد آن را از بین می برد و آن را لذیذ تر می کند، صمغ چسبنده آن به عنوان جایگزین سیر فروخته می شود، اگرچه مزه و بوی آن تندتر از سیر است و بسیاری از افراد آن را نمی پسندند، این گیاه به سس وستر نیز معروف است،هنوز هم در هند و افغانستان از گیاه در غذا برای طعم دهی و خواص آن برای سیستم گوارشی استفاده می شود.

کاشت انغوزه

آشنایی با خواص بینظیر گیاه آنغوزه

ترکیبات آنغوزه

آنغوزه 40 تا 64% رزین دارد که رزین دارایasaresinotannols نوع A و B، فرولیک اسید، آبلی فرون و 4 ترکیب ناشناخته دیگر می شود. رزین تازه ، سفید خاکستری است اما بعد از خشک شدن به رنگ کهربایی پررنگ در می آید.انغوزه از 25% صمغ های درون زا و 17-10% اسانس شده است .

انواع انغوزه

دو نوع گیاه آنغوزه وجود دارد که یک نوع آن خوشبو و نوعی دیگر بد بو است که نوع بدبو در ایران پرورش می یابد و مصرف درمانی دارد.

انواع شیره آنغوزه

1- نوع اشکی یا دانه ای

اولین برداشت شیرابه بدون مقطع گیاهی ، نوع اشکی است. این نوع شیره مرغوبترین و نادرترین نوع آنغوزه است که ظاهری غالباً مسطح و بیضوی و اندازه فندق است و به صورت طبیعی از ساقه گیاه و به مقدار کم خارج می شود ونرم و بدون خاک و خاشاک است.

سریع در مجاورت هوا اکسیده و تیره می شود و به رنگ بنفش و سپس قرمز- قهوه ای در می آید و در صورت شکسته شدن مقطع آن سفید مایل به زرد یا گلی رنگ می شود .

2- نوع توده ای

وقتی که یقه گل را بعد از مراحل آماده سازی گیاه تیغ می زنند از محل زخم شیره ای به رنگ زرد قرمز، قهوه ای و خاکستری قهوه ای خارج می شود. این شیره سفت تر و ناخالص تر از نوع اشکی است و ممکن است در آن کاه و حتی قطعات ریشه و خرده های برگ یافت گردد و ارزش پایین تری نسبت به نوع اشکی دارد.

چگونه آنغوزه را پرورش دهیم؟

اگر مایلید که خودتان به تنهایی این گیاه را پرورش دهید، در وهله اول باید بذر آن را بخرید، که در بسیاری از شرایط مثل تغییر PH مقاوم است، اما به شرطی که آب کافی به آن برسد، آنغوزه به نور کافی نیاز دارد، بذر این گیاه در پاییز و اوایل بهار بهترین موقعیت برای کاشت را دارد

رویش ان در هوای سرد و مناطق مرطوب به بیشترین حالت خود می رسد، معمولا لایه ای از شن باید این گیاه را دربر بگیرد ، در هنگام جوانه زنی باید به اندازه کافی این گیاه را مرطوب نگه داشت، زمانی که به آن آب کافی نرسد، خواهید دید که چگونه افت می کند، این گیاهان معمولا تا یه جایی بعد از رشد خود کفا می شوند و نیاز به مراقبتشان کم می شود

اما چنانچه پلاس وی اشاره کرده است باید شاخ و برگ های بلند آن را دسته بندی کرد، در بعضی از مناطق، این گیاهان به خودی خود رشد می کنند، بنابراین می توان گل ان را قبل از این که به ثمره کامل بشیند، جدا کرد. برداشت ان به عنوان سبزی زمانی انجام می شود که شاخ و برگ های ان ترد و جوان شده باشند.

پرورش آنغوزه

آیا می توان گیاه آنغوزه را پرورش داد؟

آفت و بیماری آنغوزه

به خاطر بوی بد و تند این گیاهان هیچگونه آفت و بیماری در کشت آنغوزه مشاهده نشده است.

منشا و پراکندگی آنغوزه

این گیاه از مناطق مدیترانه ای و آسیای مرکزی نشات می گیرد، آنغوزه طعمی تلخ و زننده دارد و بوی نامطبوع آن نیز به دلیل وجود ترکیبات سولفوری آن می باشد.

زمان برداشت آنغوزه:

درست قبل از گل دادن در ماه فروردین و اسفند آن را برداشت می کنند.

هنگامی که برگ ها زرد شد و برگ ها و ساقه ها شکسته نشد، آنها را به هم می پیچانیم و یک سنگ روی بوته ها می گذاریم .

یک هفته بعد ، شیرابه ی داخل برگ ها به ریشه برمی گردد .در این هنگام ساقه از طوقه جدا شده و برجستگی کلاهک شکلی بر روی طوقه ظاهر می شود.

خاک دور کلاهک را خالی می کنیم و روی آن مقداری خاک نرم می ریزیم .

دوباره برگ های خشک شده را روی کلاهک می گذاریم تا سایه بانی برای کلاهک در زیر نور آفتاب شود.

خاک روی کلاهک را 7 تا 10 روز بعد، کنار می زنیم و شروع به تیغ زدن می کنیم.

به اندازه ضخامت یک برگه کاغذ برش ها را می زنیم.

سایه بان را بر روی کلاهک قرار می دهیم.

4 روز بعد شیرابه خارج شده از محل برش را برداشت کرده و دوباره برش می زنیم.

این کار را چند بار به فواصل 4 روز یکبار تکرار کنید.

برداشت شیره انغوزه در سن 5 تا 7 سالگی گیاه و قبل از موعد گلدهی و بذرافشانی آن صورت می گیرد.

نحوه مصرف انغوزه

شیره آنغوزه را چه زمان باید برداشت کرد؟

صادرات آنغوزه به چندین کشور خارجی

شیره تولیدی گیاه آنغوزه دارای خواص دارویی بسیاری است وبخش اعظم شیره تولید شده به کشورهایی نظیر هند، کشورهای حوزه خلیج فارس و حتی کشورهای اروپایی صادر می شود .

راهنمایی ها و نکات اضافی آنغوزه

دانه آنغوزه را می توان در فصل پاییز به عنوان دم کرده استفاده کرد، برای این کار زمانی که گیاه در حال جوانه زدن است ان را جدا کنید و دم کنید .

آنغوزه یک گیاه تک باره است، بنابراین بعد از گل دادن به سرعت خشک می شوند، اگرچه سال ها طول می کشد تا گل بدهند.

هشدارهای لازم درمورد آنغوزه

این گیاه را بعد از جوانه زدن جدا نکنید، چون که ریشه عمودی آن در این حالت ممکن است کامل کنده شود.

اگرچه که عموما انغوزه در برابر بیماری مقاومت می کند ، اما ممکن است مورد تهاجم حشرات قرار بگیرد، شته ها را با اسپری آب یا روغن یا صابون دور کنید، حشرات را با دست یا تور از گیاه دور کنید.