هنگام راه‌اندازی وب‌سایت یکی از اجزای مهمی که باید در انتخاب آن دقت کنید، نوع سیستم‌عامل سرور میزبانی است. در این مقاله، قصد داریم هرآنچه باید درباره‌ی میزبانی لینوکس درمقابل ویندوز بدانید، بیان می‌کنیم. هاست‌های لینوکس و ویندوز هرکدام مزیت‌ها و معایت خاص خود را دارند و به‌بیان بهتر، هرکدام برای کار خاصی استفاده می‌شوند. در انتخاب هاست برای راه‌اندازی وب‌سایت یا خدمات آنلاین خود باید نکات زیر را مدنظر قرار دهید.
هزینه‌ی استفاده از مجوزها
اولین تفاوت میان میزبانی لینوکس و ویندوز بسیار ساده است. ویندوز زیرنظر شرکت غیرانتفاعی مایکروسافت توسعه داده و فروخته می‌شود؛ درحالی‌که لینوکس پروژه‌ای منبع‌باز است. این یعنی شرکت‌های ارائه‌دهنده‌ی خدمات میزبانی وب برای ارائه‌ی این سرویس‌ها روی سیستم‌عامل ویندوز باید هزینه پرداخت کنند. این شرکت‌ها هزینه‌های مذکور را روی قیمت پلن‌های خود اعمال می‌کنند که درنتیجه، خریداران باید آن را پرداخت کنند؛ به‌همین‌دلیل، میزبانی وب‌سایت‌ها روی سرورهای ویندوزی معمولاً کمی گران‌تر از نمونه‌هایی لینوکسی است.
لینوکس کاملاً رایگان و منبع‌باز است. برای راه‌اندازی وب‌سایت روی سرورهای مبتنی‌بر لینوکس، فقط هزینه‌ی استفاده از سخت‌افزار و خدمات را می‌پردازید و به پرداخت مبلغ اضافه برای مجوز استفاده از این سیستم‌عامل نیازی نخواهید داشت.
برای افرادی ناآشنا با نحوه‌ی کار میزبانی وب باید اشاره کنیم امکان راه‌اندازی سرور با ویندوز ۱۰ رایگان وجود ندارد و برای این منظور باید مجوز Windows Server Datacenter را بخرید. کمترین هزینه‌ای که درحال‌حاضر برای خرید هاست لینوکسی مناسب باید پرداخت کنید، حدود ۲ دلار در ماه است؛ درحالی‌که چنین هاستی بر بستر سرورهای ویندوزی حدود ۴ دلار در ماه هزینه دربر خواهد داشت.
محبوبیت
وقتی از محبوبیت صحبت می‌شود، یونیکس رهبر این حوزه است. از سال ۲۰۲۰ بیش از ۷۱ درصد از همه‌ی وب‌سایت‌های موجود در اینترنت روی سیستم‌عامل یونکس اجرا می‌شوند. لینوکس نیز نسخه‌ی منبع‌باز یونیکس است که ۴۲٫۸ درصد از همه‌ی وب‌سایت‌های راه‌اندازی‌شده روی یونیکس را ازآنِ خود کرده است. ۳۳ درصد از کل وب‌سایت‌های جهان روی یکی از توزیع‌های لینوکسی اجرا می‌شوند و سایر سیستم‌های مبتنی‌بر یونیکس ازجمله BSD، داروین، سولاریس و مینیکس فقط ۰٫۱ درصد از وب‌سایت‌ها را میزبانی می‌کنند.
بهترین حدس این است که سیستم‌های ناشناس یا جزئی از توزیع‌های پیشرفته‌ی لینوکس هستند یا به‌سادگی در وب‌سایت‌های میزبان نامی از آن‌ها برده نشده است. درحال‌حاضر، حدود ۲۸ درصد از وب‌سایت‌های جهان روی سرورهای ویندوزی اجرا می‌شوند. درادامه، نموداری را مشاهده می‌کنید که W3Techs درباره‌ی میزان استفاده از سرورهای لینوکسی و ویندوزی به‌اشتراک گذاشته است.
توجه کنید که نمودار بالا نشان می‌دهد وب‌سایت‌هایی که ترافیک خیلی زیادی دارند، از میزبانی ویندوز استفاده می‌کنند. بااین‌حال، لینوکس در این زمینه خیلی عقب‌تر از ویندوز نیست. برخی از وب‌سایت‌های بزرگ جهان روی سرورهای لینوکسی اجرا می‌شوند که ازجمله آن‌ها می‌توان به ویکی‌پدیا اشاره کرد.
حال چرا محبوبیت لینوکس آن‌قدر زیاد است که ازنظر آمار استفاده تقریباً با اختلاف سه‌برابری ویندوز را شکست می‌دهد؟ غیر از رایگان‌بودن لینوکس، این سیستم‌عامل از مدت‌ها قبل در بازار حضور داشته است و اکنون ابزارهای مدیریت ساده و بصری نیز ارائه می‌دهد. برخلاف زمانی‌که لینوکس به‌عنوان سیستم‌عامل شخصی استفاده می‌شد، اکنون برای میزبانی وب نیز از آن بهره گرفته می‌شود و نکته‌ی جذاب این است که برای این منظور به برنامه‌نویسی نیازی ندارید.
برای ساخت وب‌سایت‌های شخصی می‌توانید به‌سادگی با انتخاب نام وب‌سایت وردپرسی خود را راه‌اندازی کنید. وردپرس سیستم مدیریت محتوای نوشته‌شده با زبان محبوب PHP است که امروزه، میلیون‌ها وب‌سایت با استفاده از آن راه‌اندازی شده‌اند. این موضوع باعث شده است تعداد بسیار زیادی وب‌سایت روی سرورهای لینوکسی میزبانی شوند. حتی اگر وب‌سایتی را به‌طورمستقیم با ورپرس مدیریت نکنید، کنترل‌پنل محبوب میزبان‌های لینوکسی موسوم به CPanel همچنان نرم‌افزاری کاملاً بصری برای مدیریت آن محسوب می‌شود.
فناوری زیرساخت هاست
فناوری زیرساخت مهم‌ترین تفاوت میان هاست لینوکس و ویندوز است. لینوکس از نرم‌افزار سفارشی استفاده و از اکثر زبان‌های برنامه‌نویسی پشتیبانی می‌کند؛ درحالی‌که ویندوز از نرم‌افزار خاص مایکروسافت برای اجرا و مدیریت داده‌ها بهره می‌برد. لینوکس روی MySQL کار می‌کند؛ درحالی‌که سرورهای ویندوز از MSSQL استفاده می‌کنند.
هاست ویندوز از ASP.NET مایکروسافت نیز به‌عنوان زبان برنامه‌نویسی اصلی استفاده می‌کند. این‌‌ها فناوری‌های بسیار گسترده‌ای محسوب نمی‌شوند و اکثر برنامه‌نویسان مبتدی باید زمان زیادی را برای تسلط بر آن‌ها صرف کنند.
مراکز داده‌ی سرورهای ویندوزی و MSSQL بیشتر در شرکت‌های بزرگ و برای توسعهی سرورهای اختصاصی استفاده می‌شوند. اگر به‌دنبال شغلی در یکی از این زمینه‌ها هستید یا فکر می‌کنید پروژه‌های آینده‌ی شما شامل مدیریت پروژه‌های قدیمی از شرکت‌های بزرگ خواهد بود، شاید میزبانی ویندوز برایتان گزینه‌ی بهتری باشد. علاوه‌براین، اگر به MSSQL یا ASP.NET برای اشتغال آینده‌ی خود یا اجرای برنامه‌های کاربردی وب‌سایت نیاز دارید، ویندوز راهکار مناسبی خواهد بود.
لینوکس نیز در اکثر مواقع به‌خوبی نیاز شما را برطرف خواهد کرد. MySQL محبوب‌ترین سیستم مدیریت داده است و نرم‌افزارهای پشتیبان زیادی نیز دارد. این برنامه از Perl و PHP و پایتون پشتیبانی می‌کند که آن را برای توسعه‌دهندگان با زمینه‌های کاری مختلف دردسترس می‌کند.
بدین‌ترتیب، اگر قصد دارید میزبان لینوکس را به‌تنهایی پیکربندی کنید، باید با Apache یا NGINX آشنا باشید. اگر کاربر معمولی هستید و به پیکربندی هاست خود نیاز ندارید، لینوکس یکی از ساده‌ترین سیستم‌ها برای استفاده است. شما فقط باید CPanel را کشف کنید که رابط کاربری آن تقریباً بصری است و هزاران راهنما برای همه‌ی ویژگی‌های آن وجود دارد.
قابلیت سفارشی‌سازی
یکی دیگر از تفاوت‌های مهم بین هاست لینوکس و ویندوز، ظرفیت شخصی‌سازی آن است که در این بخش لینوکس باردیگر انتخاب برتر در نظر گرفته می‌شود. برای شروع اگر یک سرور دراختیار دارید، می‌توانید هر توزیع لینوکسی را روی آن نصب کنید؛ اما در سرورهای ویندوز فقط باید از نسخه‌های مجاز ویندوز سرور استفاده کنید.
اگر مبتدی هستید، شاید این روند برای شما معنایی نداشته باشد؛ اما برای افرادی که می‌دانند چگونه توزیع‌های را پیکربندی کنند، فرصتی عالی برای بهینه‌سازی بیشتر سرورها دراختیار آن‌ها قرار می‌دهد. لایه‌ای از قابلیت‌های شخصی‌سازی آسان‌تر در میزبانی لینوکس وجود دارد.
پلتفرم‌های محبوب ساخت وب‌سایت ازجمله وردپرس و دروپال و جوملا همگی برای لینوکس ساخته شده‌اند. شما می‌توانید این سیستم‌ها را روی سرورهای ویندوز نیز اجرا کنید؛ اما انجام چنین کاری به دقت بیشتری نیاز دارد. بسیاری از برنامه‌های منبع‌باز که می‌توانند در شخصی‌سازی وب‌سایت یا سرور به شما کمک کنند، احتمالاً از ASP.NET پشتیبانی نخواهند کرد و لینوکس در این بخش گزینه‌ی برتر است.
هاست لینوکس را انتخاب کنیم یا هاست ویندوز؟
حکم نهایی چیست؟ هاست لینوکس را انتخاب کنیم یا ویندوز؟ درحالی‌که امکان دارد این تصمیم برای بسیاری از توسعه‌دهندگان پیچیده‌تر باشد، درادامه راهنمایی سریع برای کمک به تصمیم‌گیری به‌شما ارائه خواهیم داد.
اگر توسعه‌دهنده نیستید، احتمالاً باید به‌سراغ هاست لینوکس بروید. CPanel بیشتر نیازهای افرادی را پوشش می‌دهد که وب‌سایت‌ها یا وبلاگ‌ها یا فروشگاه‌های اینترنتی را مدیریت می‌کنند. شما به ابزارهای سفارشی‌سازی‌ای نیز دسترسی دارید که به یادگیری خاصی نیاز ندارند و اگر زمانی به استخدام افراد متخصص احتیاج داشته باشید، پیمان‌کاری مدنظرتان را با هزینه‌ای کمتر از پیمان‌کاران سرورهای ویندوزی می‌توانید پیدا کنید.
اگر توسعه‌دهنده هستید، اوضاغ کمی پیچیده‌تر می‌شود. برای توسعه‌دهندگانی که سابقه‌ی کار شرکتی دارند، استفاده از ویندوز منطقی‌تر است؛ زیرا این ابزار همان چیزی است که بسیاری از شرکت‌ها روی سرورهای داخلی خود از آن بهره می‌برند و بدین‌ترتیب، احتمالاً به آن عادت کرده‌اید.
افرادی که می‌خواهند برای شرکتی دیگر کار کنند، اجرای سرور روی MSSQL تمرین عالی و ویژگی مثبتی در رزومه‌ی آنان خواهد بود. همین امر درباره‌ی توسعه‌دهندگانی نیز صدق می‌کند که قبلاً با ASP.NET آشنایی دارید یا قصد دارند برای استخدام در آینده این پلتفرم را بیشتر بیاموزند.
اگر زبان اصلی شما پایتون یا PHP یا Perl است، شاید بهتر باشد از هاست لینوکس استفاده کنید. همین امر درباره‌ی فناوری‌هایی مثل MySQL و Apache و NGINX نیز صدق می‌کند. اگر از قبل آن‌ها را می‌شناسید یا میخواهید درک بهتری در این زمینه‌ها به‌دست آورید، لینوکس گزینه‌ی بسیار مناسبی محسوب می‌شود. امکان دارد مجبور باشید درباره‌ی لینوکس و روش پیکربندی توزیع‌های این سیستم‌عامل مطالب بیشتری بیاموزید؛ اما برای داشتن تجربه‌ی مطلوب میزبانی در سیستم‌های لینوکسی ضروری نیست.
از نکات یادشده برای انتخاب هاست براساس نیاز کاری خود استفاده کنید. توجه کنید که یادگیری درباره‌ی AWS و Azure نیز می‌تواند به شما کمک کند؛ زیرا این سرورهای ابری برای میزبانی سرورهای ویندوز و لینوکس استفاده می‌شوند.
سؤالات متداول
آیا امکان ارتقای مشخصات هاست پس از بزرگ‌ترشدن پروژه‌های تحت‌وب وجود دارد؟
بله، تکنولوژی‌های میزبانی وب امروزی بسیار پیشرفته‌اند و شما می‌توانید براساس نیاز و میزان مصرف منابع سیستم مدیریت وب‌سایت خود، مشخصات هاست را ارتقا دهید.
برای شروع فعالیت در حوزه‌ی توسعهی وب کدام هاست بهتر است؟ لینوکس یا ویندوز؟
همان‌طورکه گفتیم، اگر تازه‌کار باشید، توصیه می‌کنیم از هاست لینوکس برای راه‌اندازی وب‌سایت خود استفاده کنید؛ زیرا منابع آموزشی بسیار فراوان، سیستم‌های مدیریت وب‌سایت رایگان و منبع‌باز با راه‌اندازی آسان، امنیت بیشتر و هزینه‌های کمتر ازجمله مزایایی است که باعث می‌شود میزبانی لینوکس را به میزبانی ویندوز ترجیح دهید.
