دانشمندان اخیرا رفتار جدیدی را در فیلها مشاهده کردهاند. مطالعه جدیدی نشان میدهد یک فیل آسیایی (Elephas maximus) در باغ وحش برلین میتواند از خرطوم خود برای جدا کردن پوست موز قبل از خوردن آن استفاده کند. او برای انجام این کار آموزش ندیده بود. پژوهشگران براینباورند که فیل این مهارت را با دیدن نگهبانان باغ وحش که موز را برای او پوست میگرفتند، یاد گرفته است. ویدئوی زیر نشان میدهد که فیل مذکور که پانگ فا نام دارد، چگونه پوست موز را جدا میکند:
لنا کافمن، نویسنده نخست مطالعه، دانشجوی دکترای دانشگاه هومبولت برلین به مطالعهای موضوع مشغول بود که خرطوم فیلها چگونه به آنها کمک میکند حس لمس را درک کنند. نگهبانان باغ وحش رفتارهای جالبی را که مشاهده کرده بودند، برای او تعریف کردند. یکی از این رفتارها جدا کردن پوست موز بود. کافمن در ابتدا باور نکرد. او برای اینکه این مساله را شخصا ببیند، برای پانگ فا موز برد. کافمن به لایوساینس گفت: «برای او موز بردم، اما چیزی ندیدم. او موز را گرفت و خورد، بنابراین درمورد این مساله مردد شدم.»
اما کافمن موز سبز تازه از سوپرمارکت میآورد و پانگ فا آنها را میبلعید. وقتی کافمن به پانگ فا موز رسیدهتری داد که لکههای قهوهای روی پوستش وجود داشت، فیل موز را گرفت و آن را با احتیاط باز کرد تا به محتویات درون آن برسد.
معلوم شد پانگ فا ترجیحاتی دارد. وقتی به او موز سبز داده میشد، آن را کامل میخورد، اما موز رسیدهتر و شیرینتر را پوست میگرفت. البته او به موز خیلی رسیده علاقه ندارد. کافمن گفت: «در ابتدا به او یک موز قهوهای دادم و او آن را روی زمین رها کرد. پس از آن موز دیگری به او دادم و او آن را به سمتم پرتاب کرد.»
کافمن با تکرار آزمایش متوجه شد که پانگ فا گاهی پوست موز بسیار رسیده را میگیرد و آن را میخورد، اما بهنظر نمیرسد از خوردن آن لذت میبرد.
کافمن بعدا نحوه و زمان پوست گرفتن موز را در موقعیتهای اجتماعی بررسی کرد و حین تغذیه گروهی به او موز داد. در این موارد، پانگ فا بیشتر موزها را بدون پوست گرفتن میخورد تا اینکه به آخرین موز میرسید که در ۶۰ درصد موارد پوست آن را جدا میکرد.
کافمن معتقد است عدم تمایل پانگ فا به پوست کندن موز در جریان تغذیه گروهی نشان میدهد او این رفتار را به نفع خود بهینه کرده است.
وقتی پانگ فا تنها باشد، احتمال اینکه موز را با دقت پوست بگیرد، بیشتر است، اما وقتی بهطور گروهی غذا میخورد، باید خیلی سریع غذا بخورد وگرنه ممکن است فیلهای دیگر موزی برای او باقی نگذارند. در این مورد او موزها را بهطور کامل میبلعد، اما انتخاب میکند که طعم آخرین موز را بچشد.
مطالعهی کافمن در مجلهی Current Biology منتشر شده است.