روش پرورش و نگهداری گیاه آپارتمانی کالاتیا در انواع مختلف

نحوه مراقبت و نگهداری از گیاه آپارتمانی کالاتیا گورخری

کالاتیا یک گیاه تزئینی بسیار زیبا است که دارای برگ های ظریف و رنگ های متنوعی می ‎باشد. این گیاه متعلق به نقاط گرمسیری است و نام آن به زبان یونانی به معنای چیزی مانند سبد است. خصوصیات و ویژگی های این گیاه باعث شده که به عنوان یک گیاه آپارتمانی شناخته شود.

گیاه کالاتیا داری 270 گونه مختلف است و از خانواده گیاهان مارانتاسِآ می ‎باشد. این گیاه از نظر شکل، رنگ و اندازه دارای انواع مختلفی است و ارتفاع آن به چیزی بین 15 تا 30 سانتی متر می ‎رسد. انواع تزئینی این گیاه دارای برگ های رنگارنگ، شگفت انگیز، خال دار و یا راه راه است.

چنانچه در بخش رازهای مراقبت از گیاهان آپارتمانی در نمناک اشاره شده است این گیاهان در هنگام غروب آفتاب جمع شده و صبح هنگام دوباره شکوفا می ‎شوند. گل های این گیاه در رنگ های متنوع سفید، زرد و نارنجی و .. می ‎باشد و برخی از گونه های آن حتی قابل خوردن نیز هستند.

انواع مختلف گیاه کالاتیا

گیاه کالاتیا مثل اکثر گیاهان تزیینی و آپارتمانی انواع مختلفی دارد که شناخت هرچه بهتر هریک، هنگام خرید به شما ایده خواهد داد. با هم مروری خواهیم داشت به انواع این گیاه که شامل:

کالاتیا کروکاتا

این نوع از گیاهان کالاتیا که متعلق به برزیل هستند دارای برگ های مواج می ‎باشند. قسمت فوقانی برگ های این گیاه به رنگ سبز تیره و قسمت زیرین آن ها به رنگ های مختلفی مانند بنفش، قرمز، زرد و نارنجی می ‎باشد. این گیاهان دارای ساقه های بلندی هستند و حدود 6 الی 8 هفته عمر می ‎کنند. این گیاهان نیازمند دمای بالای 19 درجه سانتی گراد و نور غیر مستقیم آفتاب هستند.

کالاتیا اوربیفولیا

این نوع از گیاهان کالاتیا دارای برگ های گرد و سبز با ارتفاع 40 سانتی متر هستند. برگ های این گیاه پوشیده شده از نوار های رنگی به رنگ سبز و کرم است و قسمت پایینی برگ های این گیاه به طور قابل توجهی روشن تر از سایر قسمت های گیاه است.

کالاتیا لانسیفولیا

این نوع از گیاهان کالاتیا دارای برگ های باریک هستند و ارتفاع آن ها به بیش از 45 سانتی متر می ‎رسد. رنگ اصلی این گیاهان به رنگ سبز روشن است و در حاشیه برگ ها، رنگ سبز زیتونی به چشم می‎خورد. قسمت پایینی این گیاهان نیز به رنگ بنفش می ‎باشد.

کالاتیا وارسویچی

این گیاهان متعلق به جنگل های کاستاریکا می‎ باشند و دارای برگ های مخملی به رنگ سبز تیره و برگ های روشن و مایل به قرمز می ‎باشند که بسیار دیدنی و جذاب هستند.

کالاتیا ماکویانا

این گیاهان دارای 15 سانتی متر طول و برگ های سبز رنگ و بیضی شکل می ‎باشند. برگ های این گیاه در قسمت های زیرین به رنگ بنفش کمرنگ است.

چگونگی مراقبت از گیاه کالاتیا

گیاهان کالاتیا ، گیاهان زیبایی هستند که جلوه زیادی به محیط منزل و یا دفاتر کار می ‎بخشند و مراقبت از این گیاهان کار دشواری نیست و در صورت برآورده کردن موارد ناچیزی، زیبایی و طروات خود را تا سال ها حفظ خواهند کرد.

محل نگهداری

این گیاهان در زیستگاه خود در نقاط گرمسیری رشد می ‎کنند و بنابراین مکان، دما و رطوبت مورد نیاز این گیاهان باید مشابه زیستگاه آن ها باشد . برای داشتن گیاهی زیبا و با طراوت ، رعایت این موارد از اهمیت بالایی برخوردار است.

این گیاهان نیازمند نور غیر مستقیم آفتاب هستند و بنابراین از قرار دادن آن ها در معرض نور خورشید خودداری کنید. خم شدن برگ ها به یک طرف ممکن است نشانه ای از قرار گرفتن گیاه در معرض نور بیش از حد باشد و بهترین مکان برای نگهداری این گیاهان ، قرار دادن آن ها در کنار پنجره های پوشیده با پرده است.

این گیاه باید در محیطی با دمای بین 18 تا 25 درجه سانتیگراد و دارای رطوبت 70 تا 80 درصد نگه داری شود و از نگه داری گیاه در محیطی با دمای زیر 18 درجه سانتی گراد خودداری کنید.

خاک

بستر خاک این گیاه باید دارای فیبر، هوموس و همچنین قابل نفوذ اکسیژن باشد. خاک نیز باید غنی از مواد معدنی باشد که با مخلوط کردن دانه های پلی استایرن پرلیت با خاک گیاه، می ‎توانید نفوذ پذیری و توانایی ذخیره آب را در آن بهبود ببخشید.

بستر خاک این گیاه باید مبتنی بر ذغال سنگ نارس باشد و همچنین می‎ توانید بستر خاک را ترکیبی از زغال سنگ نارس و کمپوست قرار دهید. مقدار pH خاک باید بین 4.5 تا 5.5 باشد و در صورت امکان به طور مرتب کنترل شود.

تعویض گلدان

• گیاه کالاتیا دارای ریشه هایی نسبت قوی است و به همین دلیل نیازمند آن است که هر 2 یا 3 سال به گلدان بزرگ تری منتقل شود.
• بهترین زمان برای تعویض گلدان این گیاه قبل از رشد شاخه های جدید است.
• گیاه را به آرامی از گلدان بیرون بیاورید تا به ریشه های آن آسیبی وارد نشود.
• ریشه گیاه را به خوبی بررسی کنید تا در صورت پوسیده شدن برخی از قسمت های آن ، آن ها را از سایر ریشه ها جدا کنید.
• زهکشی مناسب را در گلدان جدید فراموش نکنید و ابتدا بستر را بر روی سوراخ های زهکشی گلدان بریزید؛ می ‎توانید برای این کار از شن درشت یا پرلیت استفاده کنید.
• سپس گیاه کالاتیا را بر روی بستر قرار دهید و بعد گلدان را با خاک تا 2 سانتی متر زیر لبه گلدان پر کنید و خاک را به آرامی فشار داده و در نهایت آن را آبیاری کنید.

آبیاری

این گیاه تقریبا نیازمند آبیاری زیادی است. از اردیبهشت تا شهریور به طور مرتب و با استفاده از آب فاقد آهک گیاه را آبیاری کنید و البته باید توجه داشته باشید که آبیاری بیش از حد نیز همانند کمبود آب به ریشه های این گیاه آسیب می‎رساند. در حالت ایده آل، بستر را به طور مرتب مرطوب نگه دارید و اجازه دهید روی سطح آن اندکی (نه بیش از حد) خشک شود.

بروز لکه بر روی برگ های این گیاه نشان دهنده رطوبت خیلی کم آن است که برای افزایش رطوبت گیاه، گاهی اوقات بر روی برگ های آن، آب اسپری کنید. قرار دادن دستگاه مرطوب کننده هوا نیز برای حفظ رطوبت گیاه مناسب است و آبیاری گیاه با آب دارای آهک نیز ممکن است باعث بروز لکه بر روی برگ های آن شود.

برای آبیاری این گیاه می ‎توانید از آب شیر نیز استفاده کنید؛ البته باید اجازه دهید که آب به مدت یک روز درون ظرفی در محیط اتاق باقی بماند تا املاح آن ته نشین شوند. از آنجایی که برگ های زیبا این گیاه می ‎توانند گرد و غبار موجود در محیط را به خود جذب کنند، بهتر است گاهی اوقات آن ها را با پارچه ای مرطوب تمیز کنید و البته باید در انجام این کار مراقب باشید تا از صدمه زن به برگ ها جلوگیری شود.

کوددهی

این گیاه نیازمند کوددهی در دفعات محدودی است در طول دوره اصلی رشد گیاه، کود مایع را به آب مورد نظر برای آبیاری گیاه اضافه کنید. کود مورد نیاز برای این گیاه باید فاقد مقدار زیاد فلوئور و نمک باشد.

این گیاه نیازمند کود مخصوصی نبوده و استفاده از کود های معمولی برای آن اکتفا می‎ کند.

هرس کردن

هرس کردن گیاه کالاتیا دارای محدودیت های خاصی در مقایسه با سایر گیاهان است و برای هرس کردن این گیاه تنها باید برگ های خشک شده و گل های پژمرده شده آن را جدا کنید.

خواب زمستانی

این گیاه معمولا به خواب زمستانی نمی ‎رود. در طول فصل سرما، یعنی ماه های مهر تا بهمن می ‎توانید این گیاه را در مکان های اندکی خنک تر از حالت معمول نگه داری کنید، با این وجود از نگهداری گیاه در محیط های خنک تر از 18 درجه سانتی گراد خودداری کنید.

این گیاه در طول زمستان، به دلیل خشکی هوا ناشی از استفاده از سیستم های گرمایشی، آسیب پذیری بیشتری در برابر آلودگی به آفات مختلف از خود نشان می ‎دهد و از این رو تامین رطوبت مورد نیاز برای بستر گیاه از اهمیت بالایی برخوردار خواهد بود.

تکثیر گیاه کالاتیا

چنانچه قصد دارید خودتان برای تکثیر این گیاه دست بکار شوید، به سادگی با روش های معرفی شده در ادامه میتوانید اقدام کنید.

کاشت

استفاده از بستر زغال سنگ برای تکثیر این گیاه از اهمیت بالایی برخوردار است. در مرحله اول اجازه دهید تا گیاهان مورد نظر در آب جفت گیری کنند تا به حداکثر اندازه خود برسند و سپس آن ها را به طور جداگانه در گلدان های کوچک قرار دهید. بستر زغال سنگ نارس این مزیت را دارد که شما مجبور به جا کردن نهال های گیاه از یکدیگر نخواهید بود.

نهال را درون گلدان با بستر زغال سنگ بکارید و سپس روی گلدان را با فویل و یا پلاستیک بپوشانید و به طور مرتب گیاه را آبیاری کنید تا چند میلی متر رشد کند؛ بعد از رشد گیاه می‎ توانید فویل و یا پلاستیک موجود بر روی گلدان را از روی آن بردارید. گلدان را در محلی دارای سایه و درجه هوای 24 تا 28 درجه سانتی گراد نگه داری کنید. بعد از این که نهال ها به اندازه کافی رشد کردند می ‎توانید آن ها را در گلدان های بزرگتری بکارید.

قلمه زنی

در طول ماه های دی تا فروردین می ‎توانید این گیاه را قلمه زنی کنید. شاخه های مورد نظر برای قلمه زنی باید حداقل دارای 2-3 گلبرگ باشند. با استفاده از چاقوی تمیز و تیز، شاخه مورد نظر را بریده و بلافاصله داخل گلدان های کوچک دارای بستر مناسب و غنی از هوموس بکارید. بستر زغال سنگ نیز برای کاشت این گیاه مناسب است.

برای گیاهان کم حجم تر، معقول است که 3-4 گیاه را در گلدان های 10 سانتی متری بکارید. بستر گیاه باید همیشه مرطوب نگه داشته شود و پس از اتمام کاشت، روی گلدان را با فویل یا پلاستیک بپوشانید و گیاه را در نقطه ای گرم و سایه دار با دمای تقریبا 23 درجه سانتی گراد قرار دهید.

برای تامین شرایط مطلوب جوانه زنی، گیاه را در محیطی دارای 85 تا 90 رطوبت نگه داری کنید. همچنین به منظور جلوگیری از بروز آفات بر روی برگ های گیاه، روزانه فویل را برای مدت کوتاهی از روی گلدان بردارید. معمولا پس از گذشت 6 الی 8 هفته از کاشت گیاه، ریشه ها به طور کامل ایجاد می ‎شوند و می ‎توانید گیاه را به گلدان بزرگتری انتقال دهید و توجه داشته باشید که اگر گیاه را در محل خنک نگه داری کنید، ریشه ها دیرتر ایجاد می ‎شوند.

تقسیم ریشه

ساده ترین روش برای تکثیر گیاه طاووس، تقسیم ریشه است و بهترین زمان برای انجام این کار فصل بهار است.

1. گیاه مورد نظر را از درون گلدان دراورده و خاک های موجود بر روی ریشه را از روی آن کنار بزنید.
2. مرطوب بودن بستر خاک از آسیب رسیدن به ریشه گیاه در هنگام انجام این کار کمک زیادی می ‎کند.
3. با دقت به ریشه ها نگاه کنید تا قسمتی ضخیم و غده مانندی را پیدا کنید و هر ریشه ای که از گیاه جدا می ‎کنید باید دارای یکی از این غده ها باشد.
4. غده را درون گلدان کوچک به عمق 7-8 سانتی متر درون بستر قرار دهید و سپس خاک را بر روی آن بریزید و مرتبا آبیاری کنید و بعد روی گلدان را با تکه ای فویل بپوشانید.
5. در صورتی که این گیاه را در محلی با دمای 18 درجه سانتی گراد نگه داری کنید، سرعت رشد آن به طرز چشمگیری افزایش خواهد یافت.
6. بعد از گذشت 6-8 هفته، گیاه را به گلدانی با عمق 12 سانتی متر منتقل کنید تا روند طبیعی رشد خود را پیش گیرد.

بیماری های گیاه کالاتیا

در ادامه این بخش از نمناک به بررسی رایج ترین بیماری و مشکل گزارش شده از این گیاه که همان پوسیدگی ریشه است میپردازیم.

پوسیدگی ریشه

پوسیگی ریشه معمولا به دلیل آبیاری بیش از حد گیاه و یا وجود نمک بیش از حد درون کود آن است و این امر تهدید کننده حیات این گیاهان می ‎باشد. پوسیدگی ریشه در نهایت منجر به زرد شدن و خشک شدن برگ ها و ساقه گیاه مورد نظر خواهد شد که برای مقابله با این وضعیت باید ابتدا قسمت های آلوده ریشه و برگ های گیاه را از بخش های سالم جدا نموده و سپس گیاه را به گلدان دیگری که دارای بستر تازه و مناسب است منقل کنید.

آفات گیاه کالاتیا

مشکل اصلی اغلب گیاهان آپارتمانی، آفاتی است که گیاه را دچار مشکلات ریشه و ظاهری میکند. گیاه کالاتیا نیز از این قاعده مشتثنی نبوده و دچار آفاتی که در ادامه خواهیم گفت می شود.

کنه های عنکبوتی

کنه های عنکبوتی به خصوص در فصل زمستان و به دلیل خشکی هوای محیط در زیر برگ های گیاه بروز پیدا می‎ کنند که برای مقابله با این وضعیت باید گیاه را شستشو دهید و سپس از مواد از بین برنده این آفات استفاده کنید و همچنین لازم به ذکر است که باید رطوبت محیط مورد نظر برای نگهداری از این گیاه را افزایش دهید.

تریپس

برگ های زرد رنگ و لکه دار گیاه ممکن است به دلیل آلودگی گیاه به آفات تریپس باشد. برای از بین بردن این آفات باید گیاه را به طور مرتب با اسپری حاوی آب و صابون مرطوب کنید.