چه عواملی باعث تلخ شدن دهان تان می شود و چطور می توان آن را رفع کرد؟
گاه یک مزه تلخی در دهان ایجاد می شود که نمی توان آن را با خوردن شیرینی برطرف نمود.تلخ شدن دهان به عوامل مختلفی بستگی دارد و با برخی از اقدامات می توان این تغییر چشایی را از بین برد. یک طعم تلخ یا بد در دهان، می تواند یک واکنش طبیعی در برابر غذاهای تند و ترش باشد.
طعم، یک حس پیچیده است که می تواند به دلیل بسیاری از عوامل مانند:بهداشت ضعیف دهان و دندان ، خشکی دهان یا حاملگی باشد. درمان یک طعم تلخ مداوم در دهان، را می توان با برخی از داروهای ساده خانگی کنترل کرد.
علائم و نشانه های طعم تلخ در دهان:
طعم و مزه تلخ و دائمی در دهان از نظر پزشکی به نارسایی چشایی معروف است. این طعم به عنوان یک مزه ناخوشایند توصیف شده است و میتواند تا زمان طولانی ادامه داشته باشد تا وقتی که علت آن مشخص شود. پیش از این هم در بخش سلامت پلاس وی گفته شد که افراد مبتلا به نارسایی چشایی ممکن است یک طعم همیشگی ناخوشایند ثابت را تجربه کنند که اغلب یکی از موارد زیر است:
- تلخ
- فلزی
- شور
- فاسد
طعم و مزه را میتوان با خوردن یا چیز های دیگر به سختی برای مدت کوتاهی تغییر داد. یک شخص ممکن است حتی پس از مسواک زدن همچنان طعم تلخ را حس کند.
بسیاری از علل طعم تلخ در دهان جدی نیستندف با این حال علائم میتواند باعث تحریک و یا تداخل با رژیم منظم غذایی فرد و یا لذت از زندگی روزانه وی شود.
شرایط زیر میتواند طعم تلخ را در دهان ایجاد کنند:
دهان خشک:
دهان خشک همچنین به عنوان خشکی دهان نی شناخته میشود و زمانی که دهان به اندازه کافی بزاق ترشح نمیکند، اتفاق می افتد. از آنجا که بزاق به کاهش باکتری در دهان کمک میکند، پس داشتن بزاق کمتر به معنی باکتر های بیشتر زنده در دهان است.
افراد مبتلا به خشکی دهان، حس چسبناکی و خشکی در دهان خود را احساس میکنند که این میتواند ناشی از عواملی مانند دارو ها ، مصرف دخانیات و یا اختلالات از پیش باقی مانده باشد.یک فرد همچنین با داشتن گرفتگی بینی ، دهان خشک را تجربه میکند زیرا تنفس از دهان باعث خشکی آن میشود. افراد مبتلا به خشکی دهان همیشگی برای تشخیص باید با پزشک خود مشورت کنند.
مسائل مربوط به دهان و دندان:
بهداشت ضعیف دهان و دندان میتواند همچنین باعث یک طعم تلخ در دهان شود و یا ممکن است باعث افزایش حفره ها، عفونت ها و بیماری های لثه یا ورم لثه شود. بسیاری از مسائل معمول مربوط به دهان و دندان را میتوان از طریق مسواک زدن یا نخ دندان از بین برد یا از بروز آن جلوگیری کرد. استفاده از دهان شویه ضد باکتری در میان مسواک زدن نیز باکتری های مضر را به حداقل میرساند.
بارداری:
بسیاری از زنان باردار از طعم تلخ یا فلز دهان خود در 3 ماهه اول شکایت میکنند. هورمون های بدن در دوران بارداری دچار نوسان میشوند، این نوسان مستواند بر حواس تاثیر بگذارد که میتواند طعم برخی غذا ها را غیر قابل تحمل کند. که این مزه با پیشرفت بارداری یا بعد از زایمان از بین میرود.
سندروم سوزش دهان:
سندروم سوزش دهان یک شرایطی است که موجب احساس سوزش در دهان میشود. این احساس میتواند کاملا متفاوت باشد اما بسیاری آن را همانند خوردن فلفل های تند توصیف میکنند.در کنار آن برخی افراد میتوانند طعم تلخ را در دهان نیز حس کنند.
علائم سندرم سوزش دهان ممکن است به صورت پراکنده ظاهر شوند اما همچنین میتوانند مزمن و طولانی مدت باشند. برخی افراد مبتلا به این سندرم ، ممکن است در خوردن و یا نوشیدن دچار مشکل شوند در حالی که در دیگری ممکن است این علائم مشاهده نشود.
یائسگی:
زنان در معرض یائسگی ممکن است طعم تلخی در دهان خود را تجربه کنند، که این امر به علت سطوح پایین استروژن موجود در بدن می باشد و از طرفی هم ممکن است به علت خشکی دهان ایجاد شود.
برفک دهان:
یک عفونت مخمر در دهان، اغلب باعث ایجاد لکه های سفید روی زبان ، دهان و گلو می شود. همچنین ممکن است طعم تلخ یا ناخوشایند را در دهان ایجاد کند، و ممکن است تا زمانی که عفونت درمان نشود، ادامه داشته باشد.
رفلاکس اسید:
بیماری رفلاکس اسید معده، ممکن است منبع تلخی ناخواسته در دهان باشد.این شرایط زمانی رخ می دهد که ماهیچه یا اسفنکتر در بالای شکم ضعیف شود و باعث می شود که از اسید یا صفرا به داخل لوله غذا برسد و در ان رشد کند.
چنانچه در اینن بخش از سلامت پلاس وی می خوانید این بیماری تمایل دارد تا لوله غذایی را تحریک کند و باعث سوزش در قفسه سینه یا شکم می شود.همچنین می تواند یک طعم فاسد یا تلخ را در دهان ایجاد کند و تا زمانی که علائم دیگر وجود داشته باشند، ممکن است ادامه پیدا کند.
استرس و اضطراب:
سطح بالای استرس و اضطراب می تواند پاسخ استرس را در بدن تحریک کند، که اغلب باعث تغییر در احساس فرد برای طعم ها می شود. همچنین اضطراب می تواند باعث خشکی دهان شود، که اغلب با طعم تلخ همراه است.
آسیب عصبی:
عصب ها نیز مانند سایر حواس ما، جوانه های طعم مستقیماً به اعصاب مغز متصل می شوند.آسیب به اعصاب می تواند باعث تغییر در نحوه ی برخورد فرد با طعم ها شود.آسیب عصبی می تواند از یک آسیب سر یا شرایط دیگری باشد، که عبارتند از:
- بیماری صرع
- مولتیپل اسکلروزیس
- تومورهای مغزی
- فلج بل
- جنون
- داروها و مکمل های خوراکی
در برخی از افراد داروهای خاص، مکمل ها و درمان های پزشکی ممکن است طعم تلخ در دهان را ایجاد کنند. فرد برای اطلاع از داروهایی که مصرف می کند، باید با پزشک خود مشورت کند.
داروهایی که ممکن است باعث طعم تلخ دهان شوند :
- برخی از آنتی بیوتیکهای خاص
- برخی داروهای قلبی
- ویتامین ها یی که حاوی مواد معدنی یا فلزاتی مانند:مس، آهن یا روی هستند.
- دارو های لیتیوم
بیماری ها:
بعضی بیماری ها از جمله عفونت های سینوسی یا سرماخوردگی می توانند باعث ایجاد طعم تلخ در دهان شوند. در طول این بیماری، بدن پروتئین التهابی ای را برای جذب سلول های مضر می فرستد، که این پروتئین ها همچنین ممکن است بر زبان و جوانه های چشایی تاثیر بگذارند و باعث می شود فرد یک طعم تلخ تر از حد طبیعی را در دهان خود تجربه کند.
درمان سرطان:
فردی که در معرض درمان سرطان قرار می گیرد، ممکن است در هنگام غذا خوردن و یا نوشیدن یک طعم خاص و تلخ مانندی را در دهان خود تجربه کند. شیمی درمانی و پرتو درمانی باعث تحریک جوانه های طعم در برخی از افراد می شود و ممکن است حتی با خوردن چیزهای ساده ای، مانند نان یا آب معدنی نیز طعم تلخ یا ناخوشایندی حس کنند.
درمان های خانگی که ممکن است طعم تلخ در دهان را کاهش دهند:
- مراقبت های منظم دهان و دندان از جمله مسواک زدن و استفاده از نخ دندان و دهانشویه های ضد باکتری به صورت منظم و همیشگی.
- جویدن آدامس های بدون قند که باعث نگه داشتن بزاق در دهان می شوند.
- نوشیدن مقدار زیادی مایعات در طول روز.
- اجتناب از عواملی که باعث ایجاد رفلاکس اسید معده می شوند، مانند خوردن غذاهای چرب یا تند
- کاهش مصرف دخانیات و الکل
- شست و شوی دهان با یک قاشق چای خوری جوش شیرین مخلوط در یک لیوان آب
- استفاده از جوش شیرین در هنگام مسواک زدن که باید ابتدا مقداری پودر جوش شیرین را روی مسواک بریزید و سپس خمیر دندان بریزید و حدود 3 دقیقه دندان ها و زبانتان را به طور کامل با آن شستشو دهید. انجام این کار دو بار در روز باعث از بین رفتن طعم تلخ در دهان میشود.
- مصرف مرکبات:میوه های مرکب در از بین بردن طعم تلخ در دهان بسیار موثر هستند، زیرا مرکبات می توانند تولید بزاق را تحریک کنند و به نوبه خود در از بین بردن طعم تلخ بسیار موثر هستند.
- خوردن حداقل یک قاشق چای خوری دارچین پس از هر وعده غذایی.