دلیل سوزش فلفل در دهان چیست
افرادی زیادی هستند که علاقه وافری به فلفل دارند و به صورت مداوم به همراه غذای خود فلفل مصرف می کنند. پزشکان فلفل را به عنوان یکی از راه های بهبود رماتیسم به بیماران پیشنهاد می دهند. اما این فلفل های خوشمزه و تند هم گاهی باعث دردسرهای عجیبی می شوند و شما را از دست زدن به فلفل پشیمان می کنند.
حتما شما نیز این تجربه را داشته اید که با خوردن فلفل، دهان و زبانتان بسوزد، اما آیا تا به حال توجه کرده اید که چرا این حس سوزش گرچه کاملا واقعی است، ولی هیچ ردی از سوختگی مانند تاول برجا نمی گذارد؟ و حتی گاهی خوردن آب هم درمان آن نیست!
فلفل 25 گونه متعدد دارد که پنج گونه آن مورد استفاده بشر است. این پنج گونه خود به 140 نوع تقسیم می شود و اولین بار به وسیله هندی ها شناخته شد. امروز فلفل از پرمصرف ترین سبزی های جهان است و به عنوان دارو و چاشنی غذا مورد استفاده قرار می گیرد. فلفل پس از جعفری غنی ترین منبع ویتامین C است.
دلیل ایجاد سوزش در دهان پس از خوردن فلفل، مولکولی به نام کاپسایسین (capsicin) است.
دلیل سوزش فلفل
جالب است بدانید این مولکول به قدری قوی است که اگر یک گرم از آن را در یک ظرف 10 لیتری آب حل کنید باز هم تندی خود را دارد.
چرا وقتی فلفل می خوریم احساس سوختگی می کنیم؟ پیش از پاسخ دادن به این سوال بهتر است بفهمیم مزه چیست و چگونه کار می کند
سطح زبان مملو از پُرزهای چشایی است. هر پُرز حاوی جوانه های فراوانی است و هر جوانه ده ها سلول حسی دارد که به مغز فرمان می فرستند. این سلول ها روی سطح خود گیرنده هایی دارند که شبیه به قفل هستند. شکل این قفل ها با هم فرق می کند و هر کدام مسئول پذیرفتن یک نوع مزه است
برخی نیز تنها به سردی و گرمی پاسخ می دهند. وقتی ما یک نوع غذا یا نوشیدنی مصرف می کنیم، مولکول های غذا وارد قفل مربوط به خود می شود و سلول های حسی، پیام مربوط به آن مزه را به مغز مخابره می کنند.
هر چه تعداد پیام های مخابره شده بیشتر باشد، شما آن مزه را بهتر حس می کنید.
همان طور که گفته شد مولکولی به نام کاپسایسین مسبب بروز حس سوزش در فلفل است، اما نکته جالب اینجاست که قفل گیرنده این مولکول در سطح زبان، با قفل گیرنده حس گرما یکسان است، بنابراین سلول های قفل با گرفتن این مولکول، حس داغی را به مغز مخابره می کنند و مغز پیغام "خطر، آتش گرفتن" را به دهان ارسال می کند.
اگر توجه کرده باشید وقتی نعناع می خورید یا آدامس نعنایی می جوید حس سرما می کنید. مکانیسم مولکول نعناع هم مانند مولکول فلفل است.
جالب تر آن که سلول های حسی و قفل های آن ها تنها در سطح زبان وجود ندارند و در سطح بدن پخش هستند. به همین دلیل اگر فلفل را دور دهان یا روی پلک چشم بمالید، نیز همین احساس را ایجاد می کند، حتی اگر فلفل بسیار قوی باشد می تواند سبب التهاب پوست شود.
اگر پس از خوردن فلفل احساس سوختگی کردید، فراموش نکنید که خوردن آب درمان آن نیست، چون این مولکول در آب حل نمی شود؛ اما اگر مقداری شیر، ماست یا روغن بخورید به سرعت حس سوختگی و سوزش از بین می رود.
رفع سوزش ناشی از فلفل
نکته ها:
حس سوزش به خودی خود نیز بعد از مدتی از بین می رود.
نوشیدن آب نه تنها به التیام حس سوزش در دهان کمکی نمی کند، بلکه با پخش کردن آن در دیگر نقاط دهان، باعث احساس سوزش بیشتری در دهان می شود.
اگر همراه با غذای تند از مواد غذایی حاوی شکر طبیعی (هویج رنده شده، پیاز سرخ شده و ...) استفاده شود، این شکر با تندی فلفل مخلوط شده و احساس تندی غذا را کم می کند.
هنگام استفاده از فلفل برای درست کردن غذا های تند، می توانید در صورت حساسیت از دستکش استفاده کنید، یا دستتان را با کمی روغن گیاهی چرب کنید.
برای محافظت از چشم ها، بعد از خودن غذا های تند دست خود را بشویید و مراقب باشید که دست خود را به چشمتان نزنید.
برخورد فلفل تند با چشم ها، بینی و دیگر نقاط حساس بدن، تجربه بسیار ناخوشایندی خواهد بود. دلیل تاثیر اسپری فلفل در ناتوان کردن افراد وجود فلفل چیلی است. پس بسیار مراقب باشید.