خون دماغ شدن یکی از مشکلات شایع نوزادان است که به دلایل مختلفی ایجاد میشود و شما باید برای حل این مشکل هر چه سریعتر اقداماتی را انجام دهید.
هر آنچه لازم است در مورد خون دماغ شدن نوزاد بدانید
اگر بینی کودک شروع به خونریزی کند، چه کاری باید انجام داد؟ آیا نوزادان مرتباً از این مشکل رنج میبرند؟ دلیل آن چیست؟ آیا غالباً پیش آمده است که این سؤالات را در ذهنتان داشته باشید؟ اگر نگران هستید و به دنبال راه حلی میگردید، پس ادامه بخش از نمناک را از دست ندهید زیرا مفصلا درباره خونریزی بینی در نوزادان، علل آن، چگونگی تسکین این امر و زمان معالجه به پزشک توضیح داده شده است.
خون دماغ چیست؟
خونریزی بینی، به همان اندازه که در بزرگسالان رخ میدهد در نوزادان نیز شایع است و از نظر پزشکی به اپیستاکسیس معروف است. در بیشتر موارد خونریزی از یک سوراخ بینی اتفاق میافتد. اگر کودک در قسمت جلوی بینی خونریزی داشته باشد، متوقف کردن آن راحت تر خواهد بود. در صورت رخ دادن خونریزی بینی در اعماق بینی و به سمت عقب متوقف کردن سریع آن کمی دشوار خواهد بود.
چه چیزی میتواند سبب خونریزی بینی در نوزادان شود؟
خونریزی بینی به دلایل مختلفی در کودک اتفاق میافتد.
برخی از شایع ترین دلایل خونریزی بینی در کودکان عبارتند از:
- اگر کودک بینی خود را دستکاری کرده است.
- اگر بینی کودک ناخودآگاه خراشیده شده است.
- اگر کودک یک ماده خارجی را درون بینی خود وارد کرده است.
- اگر کودک در مکانی است که هوایی بسیار خشک دارد.
- اگر کودک بینی خود را به شدت مالیده است.
- اگر کودک مدت طولانی در آفتاب بوده است.
- اگر کودک دچار سرما خوردگی و آلرژی باشد زیرا سرماخوردگی و آلرژی باعث تورم و تحریک داخل بینی و منجر به خونریزی بینی میشود.
- اگر بینی کودک دچار ضرب خوردگی شده باشد.
- اگر کودک دچار مشکلات آناتومیکی و ساختار غیرطبیعی باشد.
- اگر بافت غیرطبیعی که در بینی رشد کند.
- لخته شدن غیرطبیعی خون نیز ممکن است منجر به خونریزی بینی شود.
علت خون دماغ شدن در خواب
خشکی هوا دلیل اصلی خونریزی بینی در هنگام شب است. زمانی که رطوبت هوا به میزان کافی نباشد، درون سوراخهای بینی خشک میشوند و کودک خون دماغ میشود. همچنین اغلب کودکان هنگام خواب، بینی خود را خراش داده و یا زخم میکنند که این نیز میتواند علت خونریزی بینی باشد.
داخل بینی با مخاطی پوشیده شده است و تعداد زیادی عروق خونی دارد. آسیبهای جزئی به این بافت میتواند باعث خونریزی از این عروق شود. این نوع خونریزی که خونریزی قدامی بینی نام دارد، اغلب جدی نیست و بسیار شایع است. در صورت خونریزیهای مکرر در هنگام شب والدین باید کودک خود را نزد پزشک ببرند.
چه زمانی خون ریزی بینی نوزاد نیاز به بررسی و معاینه یا آزمایش دارد؟
اگر خونریزی از بینی خفیف باشد و خونریزی بینی با علائمی مانند کبودی پوست و خونریزی از لثه همراه نباشد، به بررسی نیاز ندارد و ممکن است فقط آزمایشات روتین برای اندازه گیری سطح کلسیم یا پلاکت گرفته شود اما اگر خونریزی زیاد و مکرر باشد باید حتما بررسی انجام شود و باید به متخصص مراجعه کرد تا مشکلات انعقادی، هموفیلی، فشارخون بالا، برخی انواع سرطانها مثل لوسمیهای اطفال یا تومورهای ناحیه بینی یا ضایعات عروقی داخل بینی، کمبود کلسیم، بیماریهای کبدی، مصرف برخی داروهای تاثیرگذار روی انعقاد خون مثل آسپیرین، وارفارین و ایبوبروفن و خشکی مخاط مورد بررسی قرار گیرد.
خونریزی از بینی در تابستان شایع است یا در زمستان؟
اگر علت خونریزی بینی خشکی مخاط باشد، خونریزی ممکن است هم در تابستان هم در زمستان اتفاق افتد اما خونریزی بینی نوزاد به علت خشکی مخاط در زمستان بیشتر دیده میشود زیرا علاوه بر سرما، آلودگی هوا هم در زمستان بیشتر است. بنابراین در هوای سرد در خانه از بخور، دستگاه تصفیه هوا و از قطره بینی استفاده شود. تغییر ناگهانی دما یعنی خروج از خانه در روزهای گرم تابستان و یا هوای سرد بیرون در زمستان میتواند عامل خونریزی از بینی باشد.
چگونه میتوان خونریزی بینی کودک را در خانه تسکین داد؟
اگر خونریزی بینی زیاد نباشد و باعث ناراحتی زیادی برای کودک نشود، میتوان آن را در خانه درمان کرد. به همین منظور راهکارهایی ارائه شده اند که میتوان برای کمک به کودک در هنگام خونریزی بینی انجام داد:
- آرام باشید و وحشت نکنید.
- به کودک بگویید که همه چیز خوب است و شما در کنارش هستید تا خونریزی را متوقف کنید.
- اطمینان حاصل کنید که کودک نترسیده است، تنفس صحیح دارد و نفسنفس نمی زند.
- از او بخواهید بنشیند و کمر خود را صاف، کمی رو به جلو، در حالت رهایی و بدون انقباض نگه دارد. هیچگاه کودک را به عقب تکیه ندهید و از دراز کشیدن او ممانعت کنید زیرا سبب تجمع خون در گلوی او خواهد شد.
- یک حوله را زیر بینی او نگه دارید تا از پاشیدن خون جلوگیری شود.
- به آرامی فشار مداومی را با استفاده از انگشت شست و انگشت اشاره بر قسمت نرم بینی کودک وارد کنید.
- این کار را حدود پنج تا ده دقیقه یا تا زمانی که خونریزی متوقف شود انجام دهید.
- به او کمک کنید تا از دهان نفس بکشد.
- اگر خونریزی همچنان ادامه دارد کودک را به نزدیکترین مرکز پزشکی ببرید. در چنین شرایطی، اطمینان حاصل کنید که همچنان فشار ملایم را روی قسمت نرم بینی او خود وارد میکنید.
- هنگامی که پزشک کودک را معاینه کرد و خونریزی وجود نداشت، مطمئن شوید او بینی اش را مالش نمی دهد. این امر باید به مدت چند روز مورد مراقبت قرار گیرد تا رگهای خونی موجود در بینی به طور کامل بهبود یابند.
- بعد از قطع خونریزی بینی کودک، دستان خود را با آب و صابون بشویید.
سوزاندن رگ بینی را در کودکان توصیه میکنید؟
در کودکان برای قطع خونریزی بینی نیازی به سوزاندن رگ نیست و تنها کافی است مخاط را با ویتامین A چرب و از قطره و بخور استفاده کنند.
پیشگیری
اگر در منطقهای دارای آب و هوای خشک و آفتابی زندگی میکنید ودچار خونریزیهای مکرر بینی میشوید، با نظر پزشک روزانه قطره آب نمک طبی در بینی کودک تان بچکانید.
وجود یک دستگاه بخور و روشن نگه داشتن آن در منزل، باعث میشود که رطوبت حاصله مانع از خشکی مخاط بینی کودک و در نتیجه بروز خونریزی شود.
به کودک تان تأکید کنید انگشت خود را به داخل بینی،داخل نکند و باعث تحریک بینی به خونریزی نشود.
اگر شبها در هنگام خواب بینی خود را تحریک میکند، شبها لباس آستین بلند یا دستکش نخی به او بپوشانید.
چه زمان باید کودک را به علت خون دماغ شدن نزد پزشک برد؟
اگر مراحل ذکر شده را امتحان کردید و بعد از 10 دقیقه خونریزی متوقف نشد و کودک دچار سرگیجه و رنگ پریدگی شده باشد فوراً به دکتر مراجعه کنید. اگر فکر میکنید یک شی خارجی در بینی کودکتان فرو رفته است و یا اینکه خون دماغ مرتباً تکرار میشود با دکتر مشورت کنید. در صورتی که کودک شما علائم زیر را علاوه بر خونریزی بینی نشان دهد؛ او را سریعاً نزد پزشک ببرید.
- اگر کودک تبی بیش از 100 درجه سانتیگراد دارد.
- اگر خونریزی بینی اغلب اتفاق میافتد.
- اگر کودک در هر دو سوراخ بینی خونریزی دارد.
- اگر کودک در تنفس مشکل دارد.
- اگر کودک زیاد گریه میکند.
- اگر کودک بیش از ده دقیقه خونریزی دارد.
طبیعی است که به عنوان والدین، از دیدن خون در بینی او هراس داشته باشید اما به یاد داشته باشید که برای مراقبت از کودک، ابتدا باید آرام باشید و خود را متمرکز کنید. او را آرام کنید و مراحل مراقبت ذکر شده را انجام دهید.