انواع بیماری های روانی و علائم و عوارض هرکدام
بسیاری از افراد در جامعه دچار اختلالات روانی هستند اما نسبت به آن آگاهی نداشته و برای درمان آن اقدامی انجام نمی دهند. اگر دیگران شما را با اختلالات روانی می شناسند، احتمالاً مشکلی در کار است و باید به دنبال یک تشخیص علمی و راهکار درمانی باشید تا بتوانید هر چه زودتر مشکل خود را برطرف کنید. در این قسمت از بهداشت و سلامت روان پلاس وی راهکار ها و علائم اختلالات روانی را به شما معرفی خواهیم کرد.
خشم
خشمگین شدن بخشی از ماهیت انسان است و یک فرایند کاملاً طبیعی است و ممکن است هنگام حمله از طرف شخص دیگر، ناامیدی و گرفتاری به وجود بیاید. خشم لزوماً یک احساس بد و منفی تلقی نمی شود اما به شما کمک می کند تا مسائل مختلف را شناسایی کنید و ببینید که چه چیزی به شما آسیب وارد می کند.
علائم خشم
گاهی اوقات عامل ایجاد انگیزه و در پیش گرفتن یک کار بهتر است، گاهی اوقات هم باعث دفاع از خود می شود .اما گاهی اوقات موارد زیر اتفاق می افتد:
- شما مدام از طریق رفتار مخرب، خشم خود را ابراز می کنید.
- خشم شما تاثیر منفی روی سلامت ذهن و جسمتان دارد.
- خشم شما باعث می شود که توانایی درک احساسات دیگران را نداشته باشید.
- همچنین خشم خود را از راه های سالم نشان نمی دهید.
عوارض و اثرات خشم روی بدن
- احساس گرفتگی داخل شکم
- سفتی قفسه سینه
- افزایش ضربان قلب
- درد گرفتن پا
- سفت شدن ماهیچه ها
- احساس گرما و تمایل زیاد به دستشویی رفتن
- عرق مخصوصاً در کف دست
- لرزش بدن
- سرگیجه
عوارض و تاثیر خشم و عصبانیت روی ذهن
- احساس تنش و نگرانی
- ناتوانی برای آرامش
- احساس کرونا
- کلافگی سریع
علائم و عوارض ترس یا حمله های پنیک
معمولاً این مشکل در دوران کرونا رواج بیشتری دارد و افراد بیشتری درگیرش می شوند. علائم آن و اثراتش روی جسم و ذهن شامل موارد زیر است:
- مشکلاتی در شکم و معده
- سرگیجه
- سوزن سوزن شدن بدن
- سر درد
- کمر درد
- انواع درد ها داخل بدن
- نفس نفس زدن
- ضربان قلب بالا
- عرق کردن
- گر گرفتگی
- مشکلات خواب
- دندان قروچه
- حالت تهوع
- نیاز به دستشویی رفتن
- تغییر در میل جنسی
- احساس تنش و نگرانی
- احساس وحشت
- احساس سرعت گرفتن یا کند شدن همه چیز در اطراف
- اضطراب
- نیاز به تایید دیگران
- بی حوصلگی
- افسردگی
علائم و عوارض اختلال قطبی
اختلال دوقطبی یک مشکل ذهنی است که معمولاً روحیه شما را درگیر می کند و علائم آن شامل موارد زیر است:
- خیلی تند صحبت کردن
- فعالیت بیش از حد معمولی
- صمیمیت بیش از حد با دیگران
- انجام کارهای نامناسب و خلاف عرف
- کم خوابیدن یا هرگز نخوابیدن
- بی ادبی و گستاخی
- استفاده از داروی روانگردان یا الکل
- ریسک کردن های بسیار زیاد
علائم و عوارض اختلال خود زشت انگاری یا بدریخت انگاری
این هم یک نوع اختلال اضطراب محسوب می شود که تصویر فرد را از بدن و ظاهر خودش به هم می ریزد. علائم آن شامل موارد زیر است:
- شما احساس می کنید که سایز بدنی متناسبی ندارید.
- فکر می کنید بیش از حد درشت یا بیش از حد ریز هستید.
- تناسب اندام را به هیچ وجه در خودتان پیدا نمی کنید.
- احساس می کنید بدن قرینه ای ندارید .
- این احساس ممکن است روی پوست، مو، بینی، چانه، لب و ناحیه تناسلی هم به وجود بیاید.
- مدام ظاهر خود را چک می کنید.
- میکاپ های سنگین انجام می دهید.
- مدام طرز ایستادن خود را تغییر می دهید.
- بیش از حد و سنگین تر از حد نیاز ورزش می کنید.
- مدام پوست خود را می کشید تا صاف شود.
- بیش از حد از محصولات برنزه کننده استفاده می کنید.
- در حالت دادن به موها و یا براشینگ زیاده روی می کنید.
- خودتان را با دیگران مقایسه می کنید.
- تمایل زیادی به انجام جراحی های زیبایی دارید.
علائم و عوارض اختلال شخصیت مرزی
افرادی که چنین اختلالی دارند، معمولاً از اینکه دیگران آن ها را ترک کنند، به شدت وحشت دارند و هر کاری را انجام می دهند تا این اتفاق بیفتد. این افراد احساسات قوی دارند که ممکن است چند ساعت یا چند روز طول بکشد و به سرعت هم تغییر کند.
- به عنوان مثال یک روز بیش از حد شاد و با اعتماد بنفس می شوند و یک روز بیش از حد غمگین می شوند.
- این افراد نسبت به خودشان احساس خوبی ندارند.
- همچنین نمی توانند روابط بلند مدتی را تجربه کنند.
- در درون خود احساس پوچی می کنند.
- آن ها کارهایی را انجام می دهند که ممکن است به دیگران و یا خودشان صدمه وارد کند. معمولا به خودشان آسیب می زنند و به دنبال خودکشی هم هستند.
- احساس اضطراب و ترس در آن ها به شدت بالا است.
علائم و عوارض شخصیت چندگانه
اختلال شخصیت چندگانه یکی از مزمن ترین اختلالات تجزیه ای محسوب می شود که شخص احساس می کند که فاقد هویت است یا درباره هویت خود سردرگم است. نشانه های رایج اختلال شخصیت چندگانه عبارتند از:
- افسردگی
- نوسان خلقی
- تمایلات خودکشی
- اختلال های مربوط به خواب
- اضطراب
- وحشت زدگی (یا حملهٔ هراس) و فوبیا
- آداب وسواسی و جبری
- سردرد
- فراموشی
- نداشتن درک از زمان
- خلسه و تجربه های خارج از بدن
علائم و عوارض افسردگی
افسردگی یعنی یک روحیه ضعیف که ممکن است مدت زیادی طول بکشد و روی فعالیت های روزانه شما اثرگذار باشد. در خفیف ترین حالت فرد روحیه ضعیفی دارد و نمی تواند یک زندگی طبیعی را پیش ببرد و همه چیز را به خود سخت می گیرد و ارزش خودش را نمی داند. در موارد شدیدتر ممکن است وضعیت خطرناک شود و حتی فرد به خودکشی فکر کند . افسردگی علائم زیر را دارد:
- دائم در حال استراحت و استرس هستند
- کلافگی
- احساس گناه
- بی ارزشی
- احساس پوچی
- احساس بی حسی
- تمایل به تنهایی
- ناتوانی برای ارتباط برقرار کردن با دیگران
- احساس رضایت نداشتن در زندگی
- اعتماد به نفس و عزت نفس پایین
- نا امیدی
- تمایل به خودکشی
- دوری از محافل اجتماعی
- صدمه زدن به خود
- سختی هنگام صحبت کردن و تصمیم گیری
- نداشتن تمایل جنسی
- ناتوانی در تمرکز و به خاطر آوردن چیزهای مختلف
- استفاده از دخانیات ، الکل و داروهای روانگردان
- سختی در خواب یا خوابیدن زیاد
- احساس خستگی
- نداشتن اشتها و کاهش وزن یا خوردن بیش از حد
- اضافه وزن
- درد عضلانی
- درد بدن
- راه رفتن بسیار آرام و بی انرژی
علائم و عوارض اختلال مربوط به غذا خوردن
این افراد معمولاً در غذا خوردن دچار سختی می شوند. هیچ ربطی هم به سن، جنسیت و وزن یا پیش زمینه بیماری های فرد ندارد. در این اختلال الگو های مربوط به غذا خوردن را بررسی می کنند. توده بدنی، وضعیت خونی و وزن را نیز اندازه می گیرند . این افراد معمولا ارتباط خوبی با غذا ندارند، البته همه انواع این مشکلات به عنوان یک اختلال شناخته نمی شوند.
علائم و عوارض اختلال شنیدن صداها
بعضی از افراد هنگامی که کسی کنارشان نیست، صدا هایی را احساس می کنند که دیگران نمی توانند آن را بشنوند. این موضوع حواس شان را پرت می کند و آن ها را به هم می ریزد که بیشتر این اتفاقات نوعی اختلال روانی محسوب می شود که البته این موضوع در بین افراد مختلف بسیار رایج است.
معمولا شنیدن صداها توسط این افراد به گونه های زیر است:
- شنیدن صدا کردن نام فرد مورد نظر
- شنیدن یا دیدن چیز ها هنگام خواب
- تجربه شنیدن صدا هنگامی که فرد روی تخت است
- شنیدن صدای افکار دیگران
- شنیدن صدا های خطرناک و تهدید کننده
- شنیدن صدا های دوست داشتنی که او را تشویق به کار خوب می کنند
- شنیدن یک صدای حمایت گر درونی
علائم و عوارض سندرم Quasimodo
سندروم Quasimodo یا ناهنجاری بدشکلی بدن(مانند گوژپشتی) وسواس فکری اختلال بدشکلی بدن می باشد یا نقص فیزیکی است که اغراق زیادی در آن صورت می گیرد. افراد مبتلا به این عارضه به ظاهر خود بسیار اهمیت داده و دائم دچار افکار وسواسی ناخوشایند دائمی هستند.
آن ها در آینه دائما نگاه می کنند و دنبال زاویه ای هستند تا بدشکلی بدنشان معلوم نباشد و از عکس گرفتن خوششان نمی آید. این افراد در اجتماع کم ظاهر می شوند تا دیگران متوجه نقص بدنی آن ها نشده و آن ها را به باد تمسخر نگیرند.
علائم و عوارض سندرم کریپتومنسیا
سندرم کریپتومنسیا نوعی بیماری حافظه است که موجب می شود فرد هیچ خاطره ای از یک رویداد را به یاد نیاورد و یا ممکن است خاطرات در ذهن این افراد مانند یک نوع رویا باشد.
علائم و عوارض اختلال وسواسی اجباری
این اختلال به گونه ای است که افراد مدام در افکار، دیده ها، و شنیده ها دچار شک و تردید می شوند و یک وسواس مدام، حال آن ها را بد می کند و همین باعث افزایش خطر خشم و اضطراب در آنها می گردد. به عنوان مثال زمانی که فردی به آنها توجه لازم را نداشته باشد، دچار وسواس می شوند. مدام نگران این هستند که دیگران به آن ها آسیب وارد کنند و از طرفی افکار خشونت آمیز در سر خود می پرورانند. روابط آن ها معمولا با شکست مواجه می شود. علت آن هم حساسیت و توجه نشان دادن بیش از حد و وابسته بودن به طرف مقابل است.
پارانوئید و علائم و عوارضش
پارانوئید یک احساس یا یک فکر شبیه به تهدید مدام است. این افراد فکر می کنند خطری آنها را تهدید می کند. در صورتی که هیچ اتفاق بدی قرار نیست بیفتد و فقط ذهنشان درگیر می شود. این افراد به عنوان مثال فکر می کنند که:
- کسی مدام پشت سر آن ها صحبت کرده و بدگویی می کند.
- افراد دیگر می خواهند وجهه او را خراب کنند.
- اینکه در معرض آسیب جسمی یا کشته شدن هستند.
- اینکه دیگران می خواهند از او سو استفاده کنند.
- اینکه دیگران قصد دارند اعصاب او را به هم بریزند.
- اینکه دیگران میخواهند پول و اموال او را بدزدند و افکار دیگران مدام این است که چگونه به او آسیب وارد کنند که البته هیچ کدام از این موارد حقیقت ندارد اما آنها دچار یک نوع خود درگیری مفرط هستند.
علائم و عوارض بَدرَوانی یا هذیان زدگی یا پارافرنی
بَدرَوانی یا هذیان زدگی یا پارافرنی (از بیماری های روان پریشی است که با پارانویا تفاوت دارند و از ترکیب دو حالت روانی هذیان و بزرگ نمایی به وجود می آید. بیماران مبتلا توهم هایی که توام با خاطرات نادرست است را دارند و نظریه های متفاوتی از خود دارند مثلا خود را از یک منشا الهی یا حاکم جهان می دانند.
علائم و عوارض فوبیا
فوبیا یک نوع اختلال مربوط به اضطراب است و یک نوع شدید از ترس محسوب می شود و در شرایطی هم تحریک می گردد. فوبیا ممکن است از طریق یک شی یا یک وضعیت افزایش پیدا کند.
افرادی که به فوبیا دچار هستند، معمولاً از یک موضوعی ترس و وحشت دارند که شاید آن موضوع برای شما خیلی پیش پا افتاده باشد اما آنها احساس خطر می کنند و ممکن است بیشتر از 6 ماه طول بکشد و تاثیر زیادی روی زندگی شان نیز دارد. به طوری که زندگی روزمره آن ها را هم درگیر می کند.
علائم و عوارض Erotomania- یا ترس از خیانت
برخی از افراد ترس شدیدی از خیانت دارند و این نوع ترس حالت روانی به خود گرفته و مدام فکر می کنند که شخص دیگری در تقابل عشق او قرار گرفته است. بیماران در این حالت مدام فکر می کنند که شخصیت برتری مثلا اشخاص دارای موقعیت اجتماعی بالاتر در حال پر کردن قلب شریک عشقی آنهاست. پزشکان اعتقاد دارند در حالات این بیماری، بیماران سیگنالهای روانی را از علائم خاص مانند پیامهای رمزی در رسانه ها دریافت می کنند.
علائم و عوارض اختلال استرس بعد از حادثه
این اختلال همانطور که از نامش پیداست، زمانی اتفاق می افتد که فرد یک حادثه بسیار بزرگ منفی را تجربه می کند و بعد از آن نمی تواند مانند روز اول شود و همیشه یک تنش و اضطرابی با او همراه است. علائم آن شامل موارد زیر است:
- مرور کردن دوباره و دوباره روز های گذشته
- افکار منفی
- دیدن تصاویر بد
- کابوس
- استرس بسیار شدید
- علائم جسمی مثل درد و عرق و حالت تهوع
علائم و عوارض توهم کاپگراس
توهم کاپگراس از نشانگان روانشناسی است که فرد بیمار دچار توهم می شود و می پندارد اطرافیان او خودشان نیستند و بدل آنها هستند. این سندروم بیشتر در افرادی با اختلالات روانی بروز می کند اما برخی از بیماران مبتلا نشانه هایی از ترومای سر و برخی دچار صرع و آلزایمر هستند. مبتلایان به توهم، واقعیت اطرافیان و شخصیت خود را نمی بینند و مدام با همزاد آنها ارتباط برقرار می کنند.
علائم و عوارض اختلال بی قراری پیش از قاعدگی
این اختلال یک نوع شدیدتر از سندروم پیش از قاعدگی است که به دلیل علائم فیزیکی و عاطفی خودش را نشان می دهد. چنانچه در مطالب قبلی بخش سلامت روان پلاس وی هم گفته شد معمولا این افراد قبل از قاعدگی با مشکلاتی مثل تغییر روحیه، احساس نگرانی، اضطراب، کلافگی، خشم و ناامیدی، تنش، سختی در تمرکز، کمبود انرژی و کمبود انگیزه و هیجان در انجام کار ها و یا حتی احساس خودکشی مواجه می شوند.
علائم و عوارض Fregoli یا توهم شدید
توهم فرگولی ( Fregoli ) یا توهم دوگانگی اختلال روانی بسیار شدید و نادر بوده و معمولا یک ضایعه مغزی به شمار می رود که در آن فرد مبتلا باور دارد افراد مختلف در حقیقت یک فرد هستند که تغییر چهره داده اند .این افراد مدام در حال تغییرات ظاهری خود هستند و دیگران را مخفیانه دنبال می کنند. علائم سندرم فرگولی عبارتند از:
- توهمات
- کمبود حافظه بصری
- کمبود خویشتن نگری
- کمبود در خود آگاهی
- خیال و تجسم
- کمبود در عملکرد اجرایی
- کمبود در انعطاف پذیری شناختی
- تشنج
- صرع
علائم و عوارض اسکیزوفرنی
اسکیزوفرنی یک نوع مشکل پیچیده ذهنی است که باعث می شود افراد مدام دچار سوء تفاهم باشند و متخصصان هم هنوز نتوانستند در مورد آن به توافق برسند. علائم آن شامل موارد زیر است:
- کمبود هیجان در انجام کارها
- مشکلات احساسی
- سختی در تمرکز
- دوری از افراد
- توهم شنیدن صداها و دیدن چیزهایی که دیگران در موردشان درکی ندارند
- افکار و کلام از هم گسیخته و نامرتب
- مراقبت نکردن از خود
علائم و عوارض سندرم آلیس در سرزمین عجایب
ماری تاد یا همان سندرم آلیس، یک بیماری روانی نادر است که موجب ایجاد تغییرات موقتی ادراکی در افراد می شود. بیماران مبتلا گاهی خود را بزرگتر و یا کوچکتر از آن چه هستند، می پندارند و تجربه تغییر اشیا و اطرافیان و فضا را دارند. چنین مشکلاتی در این بیماری نتیجه توهمات بینایی است. این سندرم علاوه بر بینایی، بر لامسه و شنوایی تاثیر می گذارد.
علائم سندروم آلیس در سرزمین عجایب عبارتند از:
- بزرگتر، کوچکتر، نزدیکتر یا دورتر تصور کردن قسمت هایی از بدن یا اشیا
- به نظر رسیدن خطوط صاف موج دار
- حرکت کردن چیز های ثابت
- صاف به نظر رسیدن اشیاء سه بعدی صاف
- عوض شدن رنگ اشیاء
- به نظر رسیدن رنگ ها بیش از حد روشن
علائم و عوارض اختلال فصلی
اختلال فصلی یک نوع افسردگی است که معمولا در فصل های خاص یا در زمان خاصی از سال اتفاق می افتد. معمولا در چنین دورانی روحیه فرد به شدت کاهش پیدا می کند که بر روی زندگی روزانه او اثرگذار است و با تغییر فصل و آب و هوا بیشتر اتفاق می افتد و این افراد در این دوران اصلا احساس راحتی ندارند. علائم آن شامل موارد زیر است:
- کمبود انرژی
- کمبود تمرکز
- دوری از افراد دیگر
- مشکلات خواب
- گریه مداوم
- تغییر در میزان اشتها
- قرارگرفتن در معرض مشکلات جسمی
- کاهش میل جنسی
- میل به خودکشی و افسردگی مزمن
همه این اختلال ها را می توان از طریق درمان علمی و همچنین مشاوره بهبود بخشید. برنامه هایی نیز برای مدیریت خشم وجود دارند که توسط پزشک به شما ارائه می شود. روان درمانی هم می تواند اثرات بلند مدت و مثبتی روی ابراز خشم شما بگذارد و همچنین تراپی شناختی رفتاری هم موثر خواهد بود.
