هالوپریدول | عوارض و تاثیرات قرص های “هالوپریدول”

 

قرص، آمپول

 

 

Serenace

Halodol

Dozic

 

 

هالوپریدول (Haloperidol) برای درمان روان پریشی تجویز می شود. همچنین از این دارو برای درمان انواع جنون همچون اسکیزوفرنی و یا درمان مشکلات عصبی مثل اضطراب، وسواس، تیک و پرخاشگری هم استقاده می شود. این دارو از دستگاه گوارش جذب شده و عمدتا به کبد و با غلظت کمتر در مغز، ریه، کلیه، اطفال و قلب منتشر می شود.

قرص هالوپریدول در دو فرمت پنج میلی گرمی و نیم میلی گرمی در داروخانه های ایران موجود است. لازم به ذکر است که همه داروهای روان پریشی در دوز کم، به عنوان یک ضد اضطراب خوب می توانند عمل کنند.

 

 

 

 

الف) اختلالات سایکوتیک.

 

بزرگسالان:مقدار مصرف برای هر فرد و علائم مختلف جداگانه تعیین می شود. ابتدا، مقدار 5-0.5 میلی گرم دو یا سه بار در روز از راه خوراکی و یا 5-2 میلی گرم هر 8-4 ساعت از راه تزریق عضلانی مصرف می گردد، و در صورت نیاز، برای کنترل سریع علائم، مقدار مصرف به سرعت افزایش می یابد. حداکثر مقدار مصرف خوراکی mg/day 100 است. مقادیر بیش از 100 میلی گرم برای موارد بسیار شدید و مقاوم مصرف شده است.

کودکان 3 تا 12 سال با وزن 15 تا 40 کیلوگرم:با دوز 0.5 میلی گرم خوراکی روزانه که در دو یا سه دوز منقسم شروع می شود. این دوزاژ می تواند به اندازه 0.5 میلی گرم روزانه در فواصل 5 تا 7 روز افزایش یابد. ادامه درمان با دوزاژ mg/kg 0.15-0.05 روزانه در دو یا سه دوز منقسم می باشد.

 

ب) کنترل اختلالات سایکوتیک مزمن در بیمارانی که به درمان طولانی مدت احتیاج دارند.

 

بزرگسالان:مقدار 100 میلی گرم از هالوپریدول دکانوات هر چهار هفته تزریق عضلانی می شود. اطلاعات با دوزهای بیشتر از 450 میلی گرم در ماه محدود است.

 

پ) کنترل تیک و صداهای ناخواسته در سندرم Gilles de la Tourette.

 

بزرگسالان:مقدار 2-0.5 میلی گرم دو یا سه بار در روز از راه خوراکی مصرف می شود. مقدار مصرف بر حسب نیاز افزایش می یابد.

کودکان 12-3 ساله:مقدار mg/kg/day 0.05-0.075 در دو یا سه دوز منقسم مصرف می شود.

 

ت) دلیریوم.

 

بزرگسالان:1 تا 2 میلی گرم وریدی هر 2 تا 4 ساعت.

 

 

مصرف انواع آنتی اسیدها و داروهای ضد اسهال حاوی منیزیم و آلومینیوم، میزان جذب هالوپریدول را کاهش می دهند. 2 ساعت و یا بیشتر بین مصرف داروها فاصله گذاشته شود. ریفامپین کارایی و سطح درمانی قرص هالوپریدول را کاهش می دهد.

 

 

هالوپریدول اثر درمانی خود را عمدتاً با انسداد گیرنده های دوپامینی اعمال می نماید. گیرنده های آلفا-آدرنرژیک و موسکارینی نیز توسط هالوپریدول تا حدودی مسدود می شوند.

 

 

هالوپریدول از راه خوراکی تا حدود 60% جذب می گردد. متابولیسم کبدی وسیعی داشته و حداکثر غلظت خونی آن 6-2 ساعت پس از مصرف خوراکی ایجاد می گردد.نیمه عمر این دارو از راه خوراکی 27-12، از راه عضلانی 25-17 ساعت و از راه وریدی 19 -10 ساعت می باشد. این دارو به میزان زیادی از راه کلیه و مقداری نیز از راه صفرا دفع می گردد.

 

 

قرص هالوپریدول را می توان همراه غذا یا بدون همراهی با غذا مصرف نمود. قرص را با مقداری آب ببلعید. دارو را عینا طبق دستور پزشک مصرف نمایید.

 

 

اگر مصرف یک دوز از دارو را فراموش کردید، دوز بعدی را طبق معمول مصرف کنید و هرگز دوز دارو را دو برابر نکنید.

 

 

نکته :استفاده طولانی مدت و بیش از چند ماه از این دارو ممکن است موجب حرکت ها و تکان های غیر ارادی در صورت، چشم ها و زبان گردد. ضمناًً خطر ابتلا به یرقان را نیز به دنبال دارد.

 

 

حساسیت نشان دادن به داروی هالوپریدول، پارکینسون (لرزش در وضعیت استراحت) و ضعف در CNS از موارد منع مصرف این

دارو می باشند.

 

سالمندان، بیمارانی که سابقه تشنج دارند، بیمارانی با بنییه ضعیف، ناراحتی های قلبی و عروقی، آلرژی، اختلالات الکتروانسفالوگرام، احتباس ادرار، گولوکوم یا آب سیاه چشم و بیمارانی که داروهایی مثل ضد انعقاد، ضد پارکینسون، ضد تشنج و لیتیم ( داروی تثبیت کننده خلق در بیماران دوقطبی) را مصرف می کنند، بهتر است قرص هالوپریدول را با احتیاط مصرف کنند.

 

 

در سالمندان یا بیماران ضعیف، در بیماران با سابقه تشنج، اختلالات الکتروانسفالوگرام، مشکلات قلبی - عروقی، آلرژی، گلوکوم با زاویه بسته، یا احتباس ادرار و در کسانی که داروهای ضد انعقاد، ضد تشنج، ضد پارکینسون یا لیتیم مصرف می  کنند با احتیاط مصرف شود.

 

 

‏1- مصرف این دارو مخصوصاً برای درمان آشفتگی همراه با زوال عقل پیری مؤثر است.

‏2- بیماران سالخورده معمولاً به مقادیر اولیه کمتر و تنظیم تدریجی تر مقدار مصرف احتیاج دارند.

‏3- دیسکینزی تأخیری در افراد سالمند به ویژه در خانم های مسن بیشتر اتفاق می افتد.

 

 

مصرف هالوپریدول به صورت خوراکی در کودکان کوچکتر از سه سال توصیه نمی شود. ‏

 

 

در صورت باردار شدن یا تصمیم به بارداری یا اگر فکر می کنید که احتمال دارد باردار شوید، قبل از مصرف داروی هالوپریدول به

پزشک خود اطلاع دهید.

 

 

این دارو نباید در مادرانی که شیرخود را به کودک می دهند، مصرف شود. در صورت شیردادن به کودک به پزشک خود اطلاع دهید.

 

 

داروهای هوشبر اثر کاهنده فشار خون هالوپریدول را افزایش می دهند. ریفامپسیین و کاربامازپین متابولیسم کبدی هالوپریدول را افزایش داده، سبب کاهش غلظت پلاسمایی آن می گردند. داروهای ضد افسردگی سبب افزایش اثر ضد موسکارینی هالوپریدول می گردند. فلوکستین غلظت پلاسمایی هالوپریدول را افزایش می دهد.

 

هالوپریدول احتمالا با کاهش آستانه تشنج، با اثر داروهای ضد صرع مقابله می نماید. داروهای نظیر لیتیم سبب افزایش عوارض خارج هرمی هالوپریدول می گردند.مصرف همزمان فرآورده های حاوی الکل و سایر داروهای مضعف CNS با این دارو ممکن است سبب تشدید اثرات مضعف CNS و تنفس و همچنین اثرات کاهنده فشار خون گردد. مسمومیت با الکل نیز تشدید می گردد. مصرف همزمان اپی نفرین با این دارو ممکن است کاهش فشار و تاکی کاردی را تشدید نماید. اثر درمانی لوودوپا در صورت مصرف همزمان با این دارو ممکن است کاهش یابد.

 

 

 

ضعف ‏CNS‏ که با خواب عمیق و غیر قابل بیدار کردن و احتمال اغما مشخص می شود، کمی یا زیادی ‏فشار خون، نشانه های اکستراپیرامیدال، دیستونی، حرکات غیر ارادی و غیر طبیعی عضلانی، آشفتگی، حملات تشنجی، ‏آریتمی، تغییرات ‏EKG‏ (ممکن است طولانی شدن فاصله ‏Q-T‏ و تاکی کاردی بطنی ‏Torsades de pointes‏ را نشان ‏دهد)، هیپرترمی یا هیپوترمی، و اختلال کار سیستم اعصاب خودکار.

 

 

 

بهبود عوارض ناشی از مصرف بیش از حد هالوپریدول دکانوات، به علت اثر طولانی آن، به زمان طولانی تری ‏احتیاج دارد. درمان علامتی و حمایتی است و شامل حفظ علائم حیاتی، حفظ راه تنفسی، تثبیت درجه حرارت بدن، و حفظ تعادل مایعات ‏و الکترولیت ها می شود. برای ایجاد استفراغ، با توجه به خاصیت ضد استفراغ هالوپریدول و خطر آسپیراسیون، می توان از ‏شربت ایپکا استفاده کرد. شستشوی معده نیز ممکن است مفید باشد، و به دنبال آن، می توان ذغال فعال و مسهل نمکی ‏مصرف کرد. دیالیز در این مورد کمکی نمی کند.

 

درجه حرارت بدن در صورت لزوم باید تنظیم گردد. کمی فشار خون را می توان با تزریق وریدی مایعات درمان کرد. ‏اپی نفرین نباید مصرف شود. می توان تشنج را با تزریق دیازپام یا باربیتورات ها، آریتمی را با داروهای ضد آریتمی و ‏مونیتور کردن ‏ECG‏ و واکنش های اکستراپیرامیدال را با تجویز ‏mg 2-1‎‏ بنزتروپین یا تزریق دیفن هیدرامین به مقدار ‏mg ‎‎50-10‎‏ درمان کرد. ‏

 

 

سیستم اکستراپیرامیدال یا سیستم خارج هرمی (بخشی از سیستم اعصاب مرکزی است که کنترل حرکات را بر عهده دارد) از مهم

ترین عوارض جانبی مصرف قرص هالوپریدول می باشد. عوارض و یا علایم خارج هرمی ( پیدایش اختلالات در حرکات عضلانی به دو شکل تاخیری و یا حاد) مخصوصا واکنش های آکاتزی (ناتوانی در بی حرکت بودن) و دیستونیک (منقبض شدن عضلاتگردن) شایع تر هستند.

 

از عوارض دیگر مصرف این قرص عبارتند از خواب آلودگی و داشتن آرامش بیش از حد، کابوس های شبانه، بی ثباتی خلقی، سرخوشی و بی خوابی می باشد. در مصرف طولانی مدت نیز شخص ممکن است دچار دیسکینزی (یک نوع اختلال حرکتی است که باعث کند شدن حرکات ارادی و یا ایجاد حرکات غیر ارادی مثل تیک می گردد) شود.

 

عوارض دیگری مثل خشکی دهان، یبوست، تار شدن دید، خستگی و احساس ضعف، احتقان یا گرفتگی بینی، احتباس ادرار (تخلیه ناکامل مثانه) که گاها بروز می کنند، از عوارض مصرف قرص هالوپریدول می باشند. همچنین مصرف این قرص موجب کاهش و یا افزایش تعداد گلبول های سفید و افزایش تست عملکرد کبد (انجام آزمایش های خون برای مشخص شدن وضعیت کبد) و در سیستم قلبی و عروقی نیز موجب تغییرات EKG، هیپوتانسیون، تاکی کاردی و هیپرتانسیون می شود.

 

برای بهبود عوارض مصرف این نوع قرص پزشک داروهای دیگری تجویز می کند. به طور کلی چون این نوع دارو اثر طولانی مدت دارد، به زمان بیشتری هم برای رفع عوارض آن نیاز است.

 

 

• قرص هالوپریدول ممکن است با یک لیوان پر از آب تجویز شوند.

 

• محلول غلیظ خوراکی لوپریدول هنگامی که با قهوه یا چای مخلوط شود ، ممکن است تشکیل رسوب دهد. از این نوشیدنی ها به عنوان رقیق کننده اجتناب کنید و شکل خوراکی را یا رقیق نشده یا همراه با مقداری از مایعات دیگر تجویز کنید.

• بیمار باید در زمان اجرای تزریق و تقریبا برای یک ساعت پس از آن در وضعیت خوابیده باشد.

• هنگام توقف درمان برنامه دوز تجویز شده باید به تدریج کاهش یابد.

• دارو را در ظروف مقاوم به نور و در دمای 15 الی 30 درجه سلسیوس نگهداری کنید.

• محلول های تیره شده را دور بریزید، با این حال، زردی خفیف یا جزیی قدرت دارو را تغییر نمی دهد.

• به بیمار توصیه کنید تا شناخته شدن پاسخ دارویی ،رانندگی نکند یا در سایر فعالیت های نیازمند هوشیاری ذهنی و هماهنگی جسمانی شرکت نکند.

• خشکی مخاط دهان ممکن است مشکلات دندانی را افزایش دهد. بهداشت دهان را با بیمار در میان بگذارید و او را به دریافت کافی مایعات تشویق کنید.

• به بیمار تذکر دهید که دارو می تواند سبب واکنش حساسیت به نور شود و بنابراین از قرار گرفتن زیاد در معرض آفتاب یا لامپ خورشیدی اجتناب نموده و از لوسیون محافظ در برابر نور خورشید استفاده نماید.

 

 

در دمای زیر 30 درجه سانتیگراد و دور از دید و دسترس اطفال نگهداری شود.2 دور از نور و رطوبت نگهداری شود.