چرا مصرف برنج مانده از وعده های قبلی سلامت شما را به خطر می اندازد
در برخی از فرهنگ های غذایی در سراسر جهان، برنج وعده اصلی غذای روزانه افراد را تشکیل می دهد که در غذاهای چینی بشترین استفاده را دارد. از آنجایی که بسیاری از وعده های غذای لذیذ و پر طرفدار ایرانی از برنج تشکیل شده همواره باید چگونگی نگهداری آن در نظر گرفته شود.
اصطلاح بسیار رایجی در میان ما ایرانی ها وجود دارد که گفته می شود زنان ایرانی برای درست کردن غذا عمدتا دست شان به کم نمی رود و همیشه اندکی بیشتر از میزان مورد نیاز خانواده غذا درست می کنند. البته در بسیاری از مواقع نیز این غذای باقی مانده در وعده های بعدی یا برای ناهار روز بعد اعضای خانواده در محل کار یا مدرسه مورد استفاده قرار می گیرد.
از آنجایی که برنج یکی از اصلی ترین مواد غذایی در سبد کالای ما ایرانیان است بهتر است با اخیرترین پژوهش های علمی انجام شده در مورد این ماده خوراکی آشنا شده و آن را به کار گیریم.
همان طور که اشاره شد در بسیاری از مواقع پیش می آید که پس از مصرف یک وعده برنج مقداری از آن باقی می ماند و در دفعات بعدی و با گرم کردن مجدد آن مورد استفاده قرار می گیرد.
باید دقت داشت که هرگز نباید برنج پخته شده که در فضای آزاد به مدت چندین ساعت مانده است را مصرف کرد چرا که در برنج مانده، باکتری به نام "باسیلوس سرئوس" رشد می کند که خطرناک است.
مواد سمی حاصل از این باکتری موجب گرفتگی عضلات اسهال و تهوع شدید می شود.
مضرات برنج مانده
آشنایی با باکتری خطرناک باسیلوس سرئوس در برنج پخته مانده
مسمومیت غذایی باسیلوس سرئوس یک توصیف کلی است همچنین دو نوع مشخص از گونه های بیماری ایجاد شده توسط دو متابولیت مشخص ایجاد می گردد .
گونه ی اسهالی بیماری بوسیله ی پروتئینی با وزن مولکولی بالا ایجاد می شود در حالیکه بنظر می رسد نوع استفراغ آور بیماری توسط پپتید مقاوم به حرارت با وزن مولکولی کم ایجاد می شود .
** طبیعت بیماری :
نشانه های بیماری ایجاد شده توسط باسیلوس سرئوس اسهالی و مسمومیت غذایی ناشی از آن ، مشابه نشانه های مسمومیت غذایی کلستریدیوم پرفریژینس می باشد .
اولین نشانه ها ، اسهال آبکی ، دردهای ماهیچه ای شکمی ، و درد حاصله بمدت 15 – 6 ساعت پس از مصرف غذای آلوده می باشد .
استفراغ ممکن است همراه با اسهال باشد . اما استفراغ نسبتا شایع تر است . در بیشتر مواقع نشانه ها در مدت 24 ساعت بروز می کند . نوع تهوع آور مسمومیت غذایی به کمک نشانه های تهوع و استفراغ طی زمان 0.5 تا 6 ساعت پس از مصرف غذای آلوده ، شناسایی می گردد .
همچنین درد عضلات شکمی و گرفتگی آن و یا اسهال ممکن است رخ دهد . طول دوره ی نشانه های بیماری کمتر از 24 ساعت است . نشانه های اینگونه از مسمومیت غذایی به موازات مسمومیت غذایی ناشی از استافیلوکوکوس اورئوس می باشد . برخی از زیر گونه های باسیلوس سویتیلیس و باسیلوس لیشنی فرمیس از گوشت مرغ و گوسفند پدید آورنده ی مسمومیت غذایی جدا شده است .
باکتری مضر در برنج پخته باقی مانده
این ارگانیسم ها اثبات کننده ی تولید سموم بسیار مقاوم به حرارت می باشد که ممکن است مشابه سم تهوع زای مشابه باسیلوس سرئوس باشد .
حضور تعداد زیاد باسیلوس سرئوس (بیشتر از 10 به توان 6 ارگانیسم بر گرم) در غذا ، نشان دهنده ی رشد فعال ارگانیسم ها در رسیدن آن به مرز خطر آفرینی برای سلامتی می باشد .
** تشخیص علائم بیماری در انسان :
تعیین باسیلوس سرئوس بوسیله ی یک محلول شناساگر در یک ماده ی غذایی نیازمند :
1 . جداسازی گونه های مشابه سروتیپی از غذاهای مشکوک یا مدفوع یا استفراغ بیمار
2 . جداسازی تعداد زیادی از سروتیپ های شناخته شده ی باسیلوس سرئوس که موجب بیماری های غذایی می گردند و جداسازی آنها از مدفوع ، استفراغ و یاهوای آلوده
3 . جداسازی باسیلوس سرئوس از غذاهای مشکوک و تعیین میزان انتروتوکسین زایی آن به کمک تست سرمی (سم مولد اسهال) یا تست بیولوژیکی (اسهال و استفراغ) می باشد .
سریع ترین راه اولیه ی شناخت نشانه های شکل استفراغ آور بیماری ، همراه ساختن آن با برخی غذاهای شاهد که اغلب برای تشخیص نشانه های این نوع مسمومیت غذایی کافی است ، می باشد .
** غذاهای وابسته :
انواع متعددی از غذاها شامل گوشت ها ، شیر ، سبزیجات و ماهی با گونه ی اسهالی مسمومست غذایی در ارتباط هستند .
برو گونه ی تهوع آور مسمومیت به طور عمومی با محصولات برنج در ارتباط است . به هر حال سایر محصولات نشاسته ای مثل سیب زمینی ، پاستا و انواع پنیر نیز با این نوع مسمومیت در ارتباط می باشند .