اپل از شما میخواهد بدانید که به حریم خصوصی اهمیت میدهد. از سالها قبل، این شرکت تبلیغاتی با مضمون حفاظت از دادههای کاربران منتشر میکند و از رقبایش بهدلیل سوءاستفاده از اطلاعات شخصی کاربران انتقاد و اظهارنظرهای زیادی دربارهی روش محافظت از کاربران میکند.
شکی نیست که اپل درمقایسهبا بسیاری از شرکتهای بزرگ فناوری، دادههای کاربرانش را با دقت بیشتری مدیریت میکند. این شرکت برخلاف گوگل و متا، به کسبوکار درآمد از استخراج دادههای کاربران وابستگی ندارد؛ اما این موضوع بدانمعنا نیست که حریم خصوصی شما با استفاده از آیفون بهطورکامل حفظ میشود.
اپل اطلاعات شخصی زیادی را جمعآوری میکند و بیشتر کاربران به وعدهی این برند اعتقاد دارند که هرآنچه در آیفونتان اتفاق میافتد در همان باقی خواهد ماند. اپل از اطلاعات مذکور برای تبلیغات، توسعهی محصولات جدید و... استفاده میکند. کوپرتینوییها دربارهی مشکلات حریم خصوصی خود اظهارنظر نکردهاند؛ ولی در این مطلب قصد داریم به ۱۰ روش شگفتانگیزی اشاره کنیم که اپل با استفاده از آنها، دادههایتان را جمعآوری میکند.
۱. ردیابی کاربران حتی با خاموشکردن گزینهی حریم خصوصی
محققان امنیتی شرکت نرمافزاری Mysk در ماه نوامبر دادههایی را بررسی کردند که آیفون برای اپل ارسال میکند. آنان دریافتند که کوپرتینوییها دادههای تحلیلی روش استفادهی شما از دستگاه را حتی درصورت خاموشبودن تنظیمات حریم خصوصی IPhone Analytics جمعآوری میکنند.
تنظیمات حریم خصوصی آیفون وعده میدهد اشتراکگذاری دادهها را بهطورکامل غیرفعال کند؛ اما آزمایشها نشان میدهند کنترلهای حریم خصوصی گوشیهای هوشمند اپل تأثیری روی این مسئله نخواهد گذاشت که برنامههای این شرکت جزئیات مربوط به رفتار کاربران را جمعآوری میکنند. همچنین، محققان دریافتند که دادهها شامل رشتهی منحصربهفردی از حروف و اعداد هستند که میتواند شما را براساس نامتان شناسایی کند.
یکی از کاربران اپل پس از انتشار اخبار مربوط به جمعآوری دادهها از گوشیهای آیفون، شکایتی دستهجمعی علیه این برند تنظیم کرد. اکنون بیش از یک ماه از آن زمان گذشته و اپل همچنان دربارهی مشکل تجزیهوتحلیل دادههای آیفون اطلاعاتی ارائه نکرده است.
۲. جمعآوری جزئیات همهی فعالیتها در اپاستور
وقتی محققان Mysk دادههای تحلیلیای را بررسی کردند که آیفون از کاربران جمعآوری میکند، دادههای اپاستور بهطور شگفتانگیزی دقیق بود. در این زمینه نیز خاموشکردن تنظیمات iPhone Analytics تقاوتی در حجم ارسال دادههای کاربران ایجاد نکرد.
آزمایش محققان نشان داد اپاستور اطلاعاتی دربارهی همهی کارهایی جمعآوری میکند که کاربران بهطورلحظهای انجام میدهند؛ ازجمله اینکه روی چه چیزی ضربه زدهاید، کدام برنامهها را جستوجو کردهاید، چه تبلیغاتی را مشاهده کردهاید و چه مدت به برنامهای خاص نگاه کردهاید و حتی چگونگی نگاه به آن برنامه.
محققان میگویند فروشگاه برنامهی اپل جزئیاتی از شما و دستگاهتان برای این شرکت ارسال میکند و درکنار آن نوع گوشی، وضوح نمایشگر، زبانهای صفحهکلید، روش اتصال به اینترنت و بهخصوص نوع اطلاعات استفادهشده برای اثرانگشت دستگاه نیز جمعآوری میشوند.
شاید دادههای اپاستور خیلی حساس بهنظر نرسد؛ اما به برنامههایی بستگی دارد که از آنها استفاده میکنید. بهعنوان مثال، اگر برنامههای مرتبط با مذهب یا مسائل مربوط به سلامت روان را جستوجو کنید، دادههایی که به سرورهای این شرکت ارسال میشوند، شامل جزئیات دقیقی از زندگی شما خواهند بود. برنامههای Health و Wallet کمی خصوصیتر بودند؛ اما Books ،Apple TV ،Apple Music ،iTunes Store و Stocks همگی اطلاعات مشابهی را جمعآوری کردند.
۳. نقشهای پنهان از هرکجا که میروید
اپل از دادههای کاربران الزاماً برای مقاصد شرورانه بهره نمیبرد؛ اما ارزشش را دارد که بدانید چه نوع اطلاعاتی جمعآوری میکند. اپل از دادههای مکانی آیفون برای ارائهی ویژگیهای مفیدی مثل پیشنهاد مسیرهای رانندگی یا برچسبگذاری و سازماندهی عکسها استفاده میکند؛ اما نکتهای که احتمالاً از آن غافل هستید، میزان دادههای فراوانی است که برای آینده ذخیره میشوند.
در تنظیمات آیفون به مسیر Privacy & Security > Location Services > System Services > Significant Locations بروید. در این بخش، سوابقی از فعالیتهای اخیر سفر خود و مکانهایی که اغلب به آنجا میروید (مانند آدرس خانه و محل کار خود)، مشاهده خواهید کرد.
اپل کنترلهای دقیقی برای غیرفعالکردن جمعآوری این دادهها ارائه میدهد و اطلاعاتی نیز دربارهی روش استفاده از دادههای مکانی در خطمشیهای حفظ حریم خصوصی خود ارائه میکند. بااینحال، این موضوع نشان میدهد که اقدام اپل برای برداشت اطلاعات پیشفرض چقدر دقیق است.
۴. حتی با غیرفعالکردن ردیابی برنامهها، گاهی اوقات این کار را انجام میشود
سال گذشته، اپل گزینهی جدید حریم خصوصی خود به نام «شفافیت ردیابی برنامه» یا ATT را ارائه کرد. اگر برنامهها برای ردیابی شما از آیفون درخواست کنند، آن را مشاهده خواهید کرد. ATT قابلیت بسیار مهم و بزرگی است. تأثیر این ویژگی روی صنعت فناوری آنقدر بزرگ بود که شاید نبرد تیکتاک و فیسبوک بهنفع برنامهی چینی تمام شود.
بااینحال، این تنظیم قطعهای خاص از دادهها را کنترل میکند. وقتی آن را روشن کنید، برنامههایتان نمیتوانند شمارهی شناسایی به نام IDFA یا شناسهی آگهیدهندگان را جمعآوری کنند. قرار نیست برنامهها به روش دیگری شما را ردیابی کنند؛ اما ازنظر فنی، مانعی برای این کار وجود ندارد. اپل میگوید اگر توسعهدهندگان این خطمشی را نقض کنند، برنامههای آنها از اپاستور حذف خواهد شد.
بههرحال تحقیقات نشان داده است که اپل به بسیاری از اپلیکیشنها اجازه میدهد تا کاربران را ردیابی کنند. سال گذشته، مطالعهای تحقیقاتی نشان داد که روشنکردن گزینهی شفافیت ردیابی برنامه تفاوت معناداری در فعالیت ردیابی شخص ثالث ایجاد نمیکند.
اپل قرار نیست به شرکتهای بزرگی مثل تیکتاک یا متا اجازه دهد قوانین را بهطورآشکار نقض کنند؛ اما تلاشهای اجرایی این شرکت علیه برخی شرکتهای کوچکتر، کمرنگتر بهنظر میرسند. بهعبارتدیگر، آیفون شما آنقدر که اپل اعلام میکند، خصوصی نیست.
۵. جمعآوری دادهها برای ردیابی افرادی که با آنان معاشرت میکنید
مطالعهای در کالج ترینیتی دوبلین مجموعه دادههای اپل را در سال گذشته بررسی کرد و درمیان مشکلات مختلف، مشخص شد این شرکت اطلاعاتی را جمعآوری میکند که میتواند برای ردیابی افرادی استفاده شوند که با آنان وقت میگذرانید.
این تحقیق نشان داد وقتی وایفای روشن است، آیفون شما آدرس MAC وایفای همهی دستگاههای متصل به شبکهی شما را به سرورهای اپل ارسال میکند. براساس این مطالعه، اگر خدمات مکانیابی را فعال کرده باشید، دادهها شامل اطلاعات دقیق موقعیت مکانی (GPS) خواهند بود. این یعنی اگر اپل بخواهد، میتواند هرکسی (دوستان و خانواده و همکاران) که در نزدیکی شما است، شناسایی کند.
داگ لیت، استاد کالج ترینیتی، در مصاحبه با ScienceX گفت:
۶. اپل عمداً حریم خصوصی iMessage را ضعیف میکند
یکی از بهترین ویژگیهای iMessage این است که مکالماتتان را بهطورسرتاسری رمزنگاری میکند. این یعنی فقط فرستنده و گیرنده میتوانند محتوای واقعی پیامها را مشاهده کنند و دراینمیان هرکسی حتی اپل سعی کند استراقسمع کند، تقریباً هیچ بختی برای رسیدن به هدفش نخواهد داشت.
بااینحال، امنیت iMessage فقط درصورتی برقرار خواهد بود که طرف مقابل شما نیز از آیفون استفاده کند. اگر با یکی از صدها میلیون نفر از کاربران گوشیهای اندرویدی چت کنید، پیامرسان اپل گفتوگوهای شما را بهصورت پیام معمولی و بدون رمزنگاری ارسال میکند؛ پیامهایی که مملو از نگرانیهای امنیتی هستند.
گوگل، سازندهی اندروید، تلاش کرده است با اتخاذ استاندارد جدیدی برای پیامهای متنی با اپل همکاری کند تا این مشکل برطرف شود؛ البته اپل از این همکاری خودداری کرده است. اخیراً یکی از خبرنگاران از تیم کوک پرسید که اپل چه زمانی مشکل امنیتی iMessage را رفع خواهد کرد و او با کنایه گفت اگر نگران موضوع هستید، آیفون بخرید.
همچنین، اپل میتواند برنامهی iMessage را برای اندروید منتشر کند؛ اما احتمالاً هرگز چنین کاری را انجام نخواهد داد. اگر برایتان سؤال پیش آمده است که چرا این شرکت چنین اقدامی انجام نمیدهد، جواب خیلی ساده است: رقابت. شکایتی که اپل را به اقدامات انحصاری متهم میکند، شامل ایمیلهایی بین مدیران اجرایی این شرکت دربارهی تغییرات احتمالی است. این ایمیلها نشان میدهند بخشی از استراتژی iMessage اپل، بهدامانداختن کاربران آیفون است.
پرداختن به این مشکل راهی آسان برای بهبود چشمگیر حریم خصوصی برای کاربران اپل است که برخی از آنها دههاهزار دلار برای خرید محصولات این شرکت هزینه کردهاند. درعوض، بهنظر میرسد اپل عمداً این مشکل را ایجاد کرده است.
۷. تبلیغات هدفمند
احتمالاً با شنیدن نام اپل چندان به موضوع تبلیغات فکر نمیکنید؛ اما امکان دارد این موضوع در آینده تغییر کند. اپل پس از بهزانودرآوردن سایر شرکتهای فناوری که از تبلیغات کسب درآمد میکنند، بیسروصدا شبکهی تبلیغاتی خود را ساخت. این شرکت آگهیهای بیشتری در اپاستور نمایش میدهد و قصد دارد تبلیغات را در اپل تیوی نیز پخش کند. طبق گزارشهای اخیر، اپل تلاش میکند مهندسان فناوری تبلیغات را از شرکتهای دیگر جذب کند.
حدس بزنید چه چیزی به همهی این تبلیغات دامن میزند؟ دادههای شخصی شما. اپل تاکنون تبلیغات هدفمند زیادی انجام نداده است؛ اما شما آن را در اپاستور مشاهده میکنید و نشانههای زیادی وجود دارد که گواه میدهند تبلیغات بیشتری در راهاند.
بهنوشتهی Gizmodo، اپل برای سیستم تبلیغاتی هدفمند خود از نام، مکان، آدرس، سن، جنسیت، سوابق آگهیهای مشاهده شده، محصولات و خدمات استفادهشده، جستوجوهای اپاستور و... استفاده میکند. این شرکت با بهرهگرفتن از دادههای مذکور شما را به بخشهای مختلف مخاطبان تبلیغاتی اختصاص میدهد و از دادههای مذکور برای ایجاد گزارشهای انبوه دربارهی عملکرد کمپینهای تبلیغاتی به آگهیدهندگان بهره میبرد.
سیستم تبلیغاتی اپل کمی خصوصیتر از بسیاری از پلتفرمهای مشابه سایر شرکتها است و وعده میدهد اطلاعات شناسایی شخصی شما را با شرکتهای دیگر بهاشتراک نگذارد؛ اما یک لحظه هم فکر نکنید که دادههایتان به سرورهای اپل ارسال نخواهد شد.
براساس اعلام اپل، کاری که این شرکت انجام میدهد، بهعنوان «ردیابی» بهحساب نمیآید؛ زیرا فقط دادههایی را دربارهی کارهایی جمعآوری میکند که مردم درزمینهی محصولات این شرکت انجام میدهند.
۸. استفاده از VPN همهی دادههای شما را پنهان نمیکند
یافتهی دیگر محققان Mysk نشان میدهد استفاده از شبکهی خصوصی مجازی در آیفون که بسیاری از کاربران از آن برای پنهانکردن ترافیک خود بهره میبرند، شما را دربرابر این شرکت محافظت نخواهد کرد. محققان در آزمایشی متوجه شدند اپل VPN دستگاه شما را برای جمعآوری اطلاعات مربوط به فعالیتهایتان دور میزند.
۹. مکالمات شما با سیری چقدر خصوصی است؟
اپل iOS 15 را در سال ۲۰۲۱ معرفی کرد. این نسخه از سیستمعامل موبایلی اپل درکنار تغییرات فراوان، بهبودهایی را در بخش حریم خصوصی سیری ارائه داد. کیتی اسکینر، مدیر نرمافزار حریم خصوصی اپل گفت:
نکتهای که اپل به آن اشاره نکرده، این است که اگرچه صداهای ضبطشدهی شما احتمالاً از گوشی خارج نخواهد شد، رونوشتی از آن همیشه جمعآوری میشود. اگر از ویدئو پرزرقوبرق این شرکت دربارهی حریم خصوصی سیری صرفنظر کنید و به خطمشیهای رازداری این شرکت سری بزنید، با بندی مواجه خواهید شد که اشاره میکند در همهی مواقع، رونوشتی از تعاملات شما برای پردازش درخواستها به سرورهای اپل ارسال میشود.
آیا باید دربارهی ارسال رونوشت پیامهای صوتی که در تعامل با سیری بیان کردهاید، نگران باشید؟ پاسخ کوتاه به این پرسش «خیر» است. هیچ دلیل وجود ندارد که فرض کنید مهندسان اپل قصد دارند چتهای شما را با سیری زیرنظر بگیرند؛ اما این نمونهی دیگری است که در آن شیوههای اپل آنقدر که در نگاه اول بهنظر میرسد، خصوصی نیستند.
یکی از کاربرانی که سیاستهای این شرکت دربارهی کار با سیری را مطالعه کرده است، میگوید آیفون جدیدی را بهطورخاص برای کار با دستیار سیری خریده؛ اما متوجه شده است این شرکت میتواند تقریباً هرآنچه تمایل داشته باشد، دربارهی استفاده از این دستیار هوشمند جمعآوری کند؛ بههمیندلیل، از استفاده از آن منصرف شد.
۱۰. جمعآوری دادههای موسیقی، فیلم، سهام و...
اپل تمایل دارد کاربرانش را در اکوسیستم بستهی خود زندانی کند. این اقدام فقط درباره گوشیها و کامپیوترهای این شرکت نیست و درواقع، برای برنامههایی که از آنها استفاده میکنید، نیز صدق میکند و کوپرتینوییها دلیل بسیار شیرینی برای آن دارند.
متأسفانه استریم موسیقی به فرصت دیگری برای جاسوسی شرکتها از شما تبدیل شده است و اپل نیز از این قاعده مستثنی نیست. به اپاستور مراجعه و برنامهی Apple Music را جستوجو کنید. در این شرایط، متوجه خواهید شد که اپل اعلام میکند اطلاعات زیادی از عادتهای گوشدادن شما به موسیقی برای اهداف تبلیغاتی جمعآوری خواهد کرد.
همین شرایط برای برنامهی Books ،Apple TV ،Stocks و... نیز صدق میکند. آیا اپل این دادهها را به شرکتهای دیگر میفروشد؟ بهاحتمال زیاد خیر؛ اما بسیاری از کاربران به اظهارات اپل دربارهی حریم خصوصی فکر میکنند. این شرکت میگوید دارندگان آیفون نباید نگران استفاده از دادههای خود باشند!