امروزه شبکه های اجتماعی بخش بزرگی از زندگی ما را به خود اختصاص داده‌اند، چیزی که حتی تصور آن در ده سال گذشته هم غیرممکن بود. استفادهی بدون شناخت و آگاهی از شبکه های اجتماعی می‌تواند تأثیر بدی بر روی زندگی استفاده‌کنندگان از این رسانه‌ها داشته باشد، از این رو در این مقاله سعی شده است با نشان دادن چند راه حل ساده شما را با فرهنگ استفاده از شبکه های اجتماعی آشنا کنیم تا بتوانید تأثیرات منفی استفاده از آنها را در زندگی خود به حداقل برسانید.
نمی‌گوییم شبکه های اجتماعی کاملا بد هستند و مزایای این تکنولوژی فراگیرشده را به طور کامل انکار نمی‌کنیم. بسیاری از ما از طریق همین شبکه های اجتماعی دوستان قدیمی خود را پیدا کرده‌ایم، با اعضای فامیل که مدت زیادی از آنها بی‌خبر بودیم ارتباط برقرار کرده‌ایم و با دوستان مجازی زیادی آشنا شده‌ایم. شرکت‌های بزرگ تجاری هم به خوبی از مزایای بازاریابی در شبکه های اجتماعی آگاه هستند، به شیوه‌ای کارآمدتر به معرفی تولیدات، محصولات و خدمات خود می‌پردازند و با کاربران خود ارتباط بهتر و مؤثرتری برقرار می‌کنند. البته اشتراک‌گذاری اطلاعات بر روی شبکه های اجتماعی ممکن است گاهی زندگی خصوصی ما را تحت تأثیر قرار بدهد که در این مقاله سعی کرده‌ایم راهکارهایی را برای کمرنگ کردن نکات منفی و ترویج فرهنگ استفاده از شبکه های اجتماعی به شما معرفی کنیم.
۱. از به اشتراک‌گذاری پست‌های توهین‌آمیز خودداری کنید
پست‌های شما بر روی شبکه های اجتماعی مانند فیسبوک و توئیتر منعکس‌کننده‌ی نوع تفکر و شخصیت شماست. وقتی شما نظر و دیدگاه خود را در مورد موضوعی به اشتراک می‌گذارید، باید به این نکته نیز توجه داشته باشید که دیدگاه شما ممکن است موجب ناراحتی شخص یا گروه خاصی بشود. به محتوای پست‌هایی که به اشتراک می‌گذارید توجه داشته باشید. هر پست می‌تواند نشان‌دهنده‌ی طرز فکر و نگاه شما به محیط پیرامون‌تان باشد، پس اگر برای یافتن کار یا معرفی محصول خود در شبکه های اجتماعی فعالیت می‌کنید، باید بدانید که گذاشتن پست‌هایی که بیشتر جنبه‌ی سیاه‌نمایی و منفی‌بافی دارد، ممکن است موجب دلسرد شدن کارفرمایانی شود که در فضای مجازی به دنبال یافتن یک کارمند خلاق هستند، چون هیچ‌کس دوست ندارد با یک فرد منفی‌باف که مدام در حال غر زدن و شکایت کردن است، کار کند.
دوستی‌ها ممکن است به خاطر گذاشتن کامنت‌ها و پست‌های توهین‌آمیز از بین برود، پس از نوشتن و گفتن حرف‌هایی که ممکن است دوستان‌تان را ناراحت کند، اجتناب کنید. همچنین از گذاشتن پست‌هایی که ممکن است به صورت مبهم به یک اتفاق خاص اشاره کند نیز دوری کنید؛ زیرا گاهی همین مسئله باعث برداشت‌های متفاوت کاربران می‌شود و ممکن است کامنت‌هایی گذاشته شود که جز ایجاد دلخوری و ناراحتی در میان فالوئرها و از بین رفتن دوستی‌ها، هیچ سودی برای‌تان ندارد.
۲. آشنایی با تنظیمات مربوط به حریم خصوصی و استفادهی کاربردی از آن
همهی شبکه های اجتماعی دارای تنظیمات مربوط به حریم خصوصی هستند، ولی متأسفانه بیشتر کاربران معمولا اطلاعات درست و دقیقی در این مورد ندارند. این تنظیمات می‌تواند به شما کمک کند مرز مشخصی را برای فالوئرهای خود قرار دهید، یعنی می‌توانید مشخص کنید چه کسانی حق دیدن پست‌های شما را دارند. پیشنهاد می‌شود در هنگام عضو شدن در هر یک از شبکه های اجتماعی قوانین و مقررات مربوط به حریم خصوصی را با دقت مطالعه کنید تا بتوانید از مزیت‌های آن بهره‌مند شوید.
البته همیشه باید به این نکته نیز توجه کرد که قرار دادن هر پستی حتی به صورت خصوصی ممکن است باز هم به صورت‌های مختلف توسط دوستان و فالوئرهایتان در فضای مجازی پخش شود، مثلا ممکن است از روی پست شما اسکرین‌شات (screenshot) گرفته شود، پس نباید یک امنیت صد در صد برای خود این فضا تصور کنید.
۳. در خصوص انتشار اطلاعات شخصی خود در فضای مجازی محتاط باشید
زندگی شخصی شما مال شماست. اگر موضوعات و مسائلی در زندگی‌تان است که دوست ندارید بقیه از آن باخبر شوند، هیچ‌گاه آنها را بر روی شبکه های اجتماعی به اشتراک نگذارید. اکثر شبکه های اجتماعی در هنگام ثبت‌نام اطلاعاتی مانند مشخصات فردی، تاریخ تولد و غیره از شما دریافت می‌کنند، اما همان‌طور که قبلا هم گفتیم می‌توانید مشخص کنید که این اطلاعات توسط چه کسانی قابل مشاهده باشد. این کاملا دست خودتان است که اطلاعات شخصی شما تا چه اندازه در فضای مجازی قابل دسترس باشد. اگر به شبکه‌ی اجتماعی خاصی اعتماد ندارید، بهتر است اصلا از آن استفاده نکنید.
به یاد داشته باشید همهی افراد به راحتی می‌توانند هر نوع اطلاعاتی را که توسط شما به صورت عمومی در فضای مجازی منتشر شده است، ببینند. پس مواظب باشید که چه اطلاعاتی را به اشتراک می‌گذارید چون ممکن است فردی با شما خصومت شخصی داشته باشد و از آن اطلاعات علیه شما استفاده کند.
۴. برای گفت‌وگوهای شخصی از ایمیل یا چت خصوصی استفاده کنید
اگر قصد دارید با دوست‌تان در مورد مسئله‌ی مهمی صحبت کنید بدون اینکه کسی از آن مطلع شود، بهتر است از سرویس‌های چت خصوصی استفاده کنید. اکثر شبکه های اجتماعی سرویس ارسال پیام خصوصی دارند. همیشه قبل از ارسال و اشتراک‌گذاری هر پیام و مطلبی از تنظیمات مربوط به خصوصی بودن یا عمومی بودن پیام اطمینان حاصل کنید. انتشار هر پیام بدون توجه به همین مسائل کوچک و به ظاهر پیش پا افتاده، می‌تواند زندگی شما را برای همیشه تحت‌تأثیر قرار دهد.
۵. مشخص کنید که دیگران از چه طریق شما را پیدا کنند
اکثر شبکه های اجتماعی گزینه‌ای را در اختیار شما قرار می‌دهند تا از طریق آن دیگران بتوانند شما را پیدا کنند. مثل جست‌وجو از طریق آدرس ایمیل یا شماره‌ی تلفن. شما می‌توانید با استفاده از تنظیمات هر شبکه محدودیتی برای این گزینه بگذارید. اگر دوست ندارید اطلاعات شما در اختیار موتورهای جست‌وجو در اینترنت قرار گیرد، بهتر است با استفاده از همان تنظیمات مربوط به حریم خصوصی این محدودیت را برای خودتان ایجاد کنید. همچنین می‌توانید این تنظیمات را بر روی پروکسی مرورگر یا وی‌پی‌ان (VPN) خود نیز تنظیم کنید تا دسترسی به اطلاعات شخصی شما از این طریق هم محدود شود. به خاطر داشته باشید تنظیمات مربوط به موقعیت مکانی شما نیز جزو حریم خصوصی محسوب می‌شود که بهتر است در مورد آن هم احتیاط کنید.
امروزه نمی‌توانیم تأثیر شبکه های اجتماعی بر زندگی افراد را نادیده بگیریم. بنابراین، توجه به حریم خصوصی، آشنایی و در کل داشتن فرهنگ استفاده از شبکه های اجتماعی اهمیت زیادی دارد که نباید از آن غفلت کرد. از این رو پیشنهاد می‌کنیم در انتشار پست‌های عمومی که حاوی اطلاعاتی در مورد شما و زندگی خصوصی‌تان است، کمی محتاط‌تر عمل کنید.
