کشورهایی که بیشترین نفوذ فرهنگی را در دنیا دارند

معمولا بر اساس میزان قدرت نظامی، سیاسی یا اقتصادی یک کشور تأثیرش بر جهان را می‌سنجند اما برای بعضی کشورها قدرت در بعد فرهنگی‌اش (غذا، مد یا سرگرمی) خلاصه می‌شود و آن‌ها از این جهت تأثیرگذار هستند.

مجله‌ی U.S. News and World Report اخیرا کشورهای فرهنگی تأثیرگذار را برمبنای عواملی همچون اعتبار، مد، شادی، مدرن بودن یا دارا بودن امکانات سرگرم‌کننده رده‌بندی کرده است. با اینکه اغلب کشورهای اروپایی - مثل ایتالیا، اسپانیا، فرانسه و انگلستان - جزو ده کشور برتر بودند اما نام کشورهایی نظیر ژاپن (به خاطر مدرن بودن و اعتبارش)، برزیل (برای جمعیت شاد و سرگرمی‌هایش) و البته ایالات متحده آمریکا (به‌دلیل مدرن بودن و تأثیر فرهنگی‌اش) نیز میانشان دیده می‌شود.

در همین راستا، با ساکنان پنج کشور برتر مصاحبه انجام گرفته تا عملا نشان داده شود که زندگی کردن در این کشورهای تأثیرگذار چه حسی دارد اینکه چگونه این کشورها در دنیا نقش ایفا می‌کنند.

ایتالیا

ایتالیا، که با برندهایی مانند والنتینو (Valentino)، آرمانی (Armani)، ورساچه (Versace) و گوچی (Gucci) شناخته شده در بعد مد ۱۰ امتیاز کامل را گرفته که البته خیلی هم دور از ذهن نبود. به‌قول لوچیو بوفالمانو (Lucio Buffalmano)، بنیانگذار وبلاگ ThePowerMoves.com که خود اهل آبروتزو (Abruzzo) در شرق رم است: «البته دیگر کلیشه شده اما ایتالیایی‌ها واقعا به زیبایی اهمیت می‌دهند و بیشتر از همه برایشان مهم است که خیلی شیک به نظر برسند».

ایتالیا بر همه جنبه‌های سبک زندگی تأثیر عمیقی گذاشته است

اما این توجه ویژه به جزئیات فراتر از بحث مد و لباس است. آنجلا کریاس (Angela Corrias)، که اصلیتش از ساردینیا است اما اکنون در رم زندگی می‌کند، گفت: «ایتالیا بر هرآنچه که به سبک ربط داشته باشد، از غذا گرفته تا مبلمان، تأثیری عمیقی دارد».

غذای ایتالیایی البته تأثیر بی‌نظیری گذاشته است. آنجلا پیشنهاد می‌کند که برای تجربه‌ی تأثیر غذای ایتالیایی به پایتخت، رم، برویم: «با وجود بحران اقتصادی، رمی‌ها هیچ‌گاه دست از بیرون غذا خوردن نمی‌کشند». در رم، هم می‌توانید طعم‌های سنتی و هم خوراک‌های مدرن را مزه کنید. مثلا رستوران پورتو (Porto) در منطقه‌ی پراتی (Prati) غذای دریایی با پاستای سنتی کاچیو اپه‌په (cacao e pepe) سرو می‌کند.

کاچیو اپه‌په نوعی پاستا است که با پنیر گوسفند پکورینو (pecorino) و فلفل سیاه آماده می‌شود. شاید ترکیب پنیر و غذای دریایی کمی عجیب به نظر برسد اما واقعا خوشمزه است.

بولونیا و میلان در کنار رم از جمله قطب‌های فرهنگی ایتالیا هستند

بولونیا و میلان از جمله دیگر مقاصد جذاب برای مسافران است. بولونیا به خاطر بافت تاریخی مرموزش معروف است. میلان هم، که بزرگ‌ترین مرکز اقتصادی و مد است، رستوران‌های عالی و جمعیت مهاجر بزرگی دارد.

فرانسه

فرانسه در هر سه جنبه‌ی «مدرن»، «معتبر» و «مد» امتیاز بالایی گرفته است. روبنز فیلز (Roobens Fils)، که تمام عمرش را در پاریس زندگی کرده بود، تازه وقتی به خاورمیانه و آسیا سفر کرد فهمید که چقدر فرهنگش تأثیرگذار بوده است.

فیلز دراین‌باره نوشت: «مردمان در جاهایی بسیار دور عاشق غذا، هنر و مد فرانسوی هستند و از آن الهام می‌گیرند. من در ایران کسانی را دیدم که عاشق مولیر (Molière)، درام‌نویس و کمدی‌نویس قرن ۱۷، بودند! واقعا شگفت‌زده شدم! در ایران مولیر را می‌شناسند»!

پاریس، بوردو، لیون و تولوز شهرهای مهم فرهنگی فرانسه هستند

بدیهی است که پاریس بهترین جا برای تجربه کردن فرهنگ فرانسوی، از مد گرفته تا غذا، است اما به‌جز آن شهرهای کوچک‌تری مثل بوردو، لیون و تولوز نیز گزینه‌های بسیار خوبی هستند.

بوردو شهری معتبر است که بعد از پاریس بیشترین ساختمان‌های تاریخی فرانسه را در خود جای داده است. لیون، سومین شهر پرجمعیت فرانسه، به خاطر غذاهای سنتی‌اش معروف و شماری از رستوران‌های سه ستاره‌ی میشلن را در خود جای داده است. تولوز مرکز ناحیه‌ی اکسیتنی در جنوب فرانسه است و به دو هزار سال تاریخ پیوسته‌اش، که به زمان ویزیگوت‌ها و رومی‌ها می‌رسد، افتخار می‌کند. معماری صورتی و قرمز-قهوه‌ای شهر باعث شده که آن را «شهر صورتی» بنامند.

بیشتر مردم فرانسه انگلیسی صحبت نمی‌کنند. گاهی هم می‌توانند اما خیلی مایل نیستند

فرانسوی‌ها خیلی به هویتشان و اینکه چگونه به جهان شکل داده افتخار می‌کنند و این هویت شامل زبان هم می‌شود. بیشتر مردم فرانسه انگلیسی صحبت نمی‌کنند. گاهی هم می‌توانند انگلیسی صحبت کنند اما مایل نیستند. به گفته‌ی فیلز: «شخص مهاجر باید خود را با فرانسه تطبیق دهد؛ زیرا فرانسوی‌ها تلاش متقابلی انجام نمی‌دهند».

ایالات متحده آمریکا

آمریکا در زمینه‌های «مدرن» و «سرگرمی‌» - به خاطر فیلم‌های آمریکایی و موسیقی و برنامه‌های تلویزیونی جهانی – امتیاز بالایی دارد. با آنکه انگلستان اولین برنامه‌های تلویزیونی در ژانر رئال را ساخته اما آمریکا در این زمینه خیلی گسترده‌تر و جهانی‌تر کار کرده است. صنعت فناوری کشور نیز - که خانه‌ی فیسبوک، توییتر، گوگل و آمازون محسوب می‌شود – تأثیر خود را گذاشته است؛ چراکه میلیاردها نفر روزانه با این رسانه‌های اجتماعی مشهور ارتباط دارند.

هویت آمریکایی در نوعی سبک زندگی ریشه دارد که اصطلاحا آن را «رویای آمریکایی» می‌نامند

هویت آمریکایی در نوعی سبک زندگی ریشه دارد که اصطلاحا آن را «رویای آمریکایی» می‌نامند؛ یعنی زندگی‌ای که فراتر از نیازهای اولیه‌ی انسان است. اندرو سلپک (Andrew Selepak)، استاد ارتباطات دانشگاه فلوریدا، می‌گوید: «ما اینجا هنوز به رویای آمریکایی اعتقاد داریم. با اینکه اینجا زمانی مستعمره‌ی انگلستان و محل زندگی برده‌ها و فقیران بود، اما باور داریم که رویای آمریکایی فقط در این کشور می‌تواند محقق شود».

نیویورک، که بزرگ‌ترین شهر آمریکا هم هست، کاملا این ارزش‌ها را نمایان می‌کند. کلمات فرانک سیناترا – خواننده‌ی آمریکایی که می‌گفت «اگر می‌توانم به آنجا برسم پس به هر جایی می‌توانم برسم» - را همچنان به این شهر، که هیچ‌وقت نمی‌خوابد، نسبت می‌دهند. در آن‌طرف ساحل، هالیوود لس‌آنجلس محصولات سرگرمی تولید می‌کند که عملا فرهنگ آمریکا و جهان را شکل می‌دهد. به گفته‌ی سلپک: «برنامه‌ی تلویزیونی و فیلم‌های آمریکایی بر نوع حرف زدن، لباس پوشیدن، دیدن و هویت ما تأثیر می‌گذارند».

تجربه‌ی زندگی در هر شهر آمریکا متفاوت از دیگری است

بین این دو شهر مشهور، جغرافیای گسترده‌ای شامل صحراها، زمین‌های کشاورزی و کوه‌ها قرار گرفته است. کشور بیش از ۳۰۰ میلیون جمعیت دارد و مفتخر به تنوع جمعیتی‌اش است. جان سالاس (Jon Salas)، که در بوستون زندگی می‌کند، می‌گوید: «درست همانند پیشینه‌ی قومی‌مان، همه فرهنگ و تربیت و ارزش‌های متفاوتی داریم. همین تفاوت در جغرافیای کشور نیز دیده می‌شود. بسته به شخصیت و تربیتی که دارید، تجربه‌تان از زندگی در هر شهر آمریکا متفاوت خواهد بود.

نه میامی شبیه شیکاگو است و نه نیواورلئان شبیه نیویورک. هر شهری را تاریخ و مردمش شکل داده‌اند. اگر در شهری تجربه‌ای داشتید که برایتان مطلوب نبود، تنها کافی است شهرتان را عوض کنید».

اسپانیا

اسپانیا زمانی بزرگ‌ترین امپراتوری جهان بود و تأثیری که بر آمریکای جنوبی و جنوب شرقی آسیا گذاشت همچنان پایدار است. پس از زبان چینی، زبان اسپانیایی زبان مادری بیشترین تعداد سخنوران در جهان است. قدرت زبان اسپانیایی، که در فیلم‌ها و برنامه‌های تلویزیونی و موسیقی‌ها کرد دارد، کشور اسپانیا را در فهرست رده‌بندی بالا آورده است.

در هر نقطه‌ی دنیا می‌توان تأثیر فرهنگ اسپانیایی را دید

اینما گرگوریو (Inma Gregorio)، که در بخش گالیسیای اسپانیا زندگی می‌کند، می‌گوید: «از زبان اسپانیایی گرفته تا دین، غذا، جشنواره و خیلی جنبه‌های دیگر، هر جا می‌روم می‌توانم به‌راحتی ذره‌ای از کشورم را پیدا کنم».

فرهنگ غذایی اسپانیا در جهان گسترش یافته و همچنان مردم بومی را در کنار هم نگاه می‌دارد. آندره آریاتزا (Andre Arriaza)، که در بارسلون زندگی می‌کند، می‌گوید: «غذا اینجا نوعی سبک زندگی است. غذا خوردن اینجا در شریک شدن با دیگران معنی دارد؛ حال می‌تواند تقسیم کردن میان دوستان باشد یا غریبه‌ها. فرقی‌ نمی‌کند».

در این کشور همیشه خانواده و دوستان نسبت به کار در اولویت هستند و به همین دلیل امور جمعی خیلی کلیدی به حساب می‌آیند. اینجا خوردن ناهار طول می‌کشد و جمع‌های خانوادگی خیلی معمول است. گرگوریو می‌گوید: «ما کار می‌کنیم تا زندگی کنیم، نه برعکس. حتی طی بحران سال پیش نیز همیشه رستوران‌ها و کافه‌ها پر بودند».

فلسفه‌ی زندگی اسپانیایی تنها لذت بردن از آن است

کوری وارگا (Cory Varga)، شهروند بریتانیایی که شش ماه گذشته را در سویا زندگی کرده، می‌گوید: «ما عاشق زندگی کردن در اسپانیا هستیم؛ زیرا همه انگار خیلی آرام هستند. رویکردی که به زندگی دارند این‌گونه است که باید از آن لذت برد».

شاید راحت‌طلبی و شام‌های دیروقت برای تمام مهاجرانی که به اسپانیا می‌آیند مطلوب نباشد. دانستن زبان اسپانیایی مانع خیلی بزرگی نیست؛ بیشتر شهرهای اسپانیا مدارس زبان اسپانیایی دارند و البته مردم هم معمولا کمک می‌کنند. برنارد سوری (Bernard Sury)، که اصالتا اهل بروکسل است اما اکنون در والنسیا زندگی می‌کند، می‌گوید: «مردم اسپانیا مهربان هستند. حتی اگر حرفتان را نفهمند، سعی می‌کنند کمکتان کنند».

انگلستان

انگلستان به خاطر اعتبار بالایش جزو کشورهای برتر قرار دارد. شهروندان آن به توانایی‌شان در ترکیب رفتار کار با خلاقیت و ایجاد نوآوری مفتخر هستند. یان هاوکینز (Ian Hawkins)، که در لندن زندگی می‌کند، می‌گوید: «ما بعضی از بهترین دانشگاه‌ها و قوه‌ی کارآفرینی بالایی در اختیار داریم. یادتان نرود، ماشین، کامپیوتر و شبکه‌ی جهانی ارتباطات و وب را بریتانیایی‌ها اختراع کردند».

تأثیر و انعطاف زبان انگلیسی باعث شده که مهاجران به بریتانیا بیایند تا شروعی دوباره داشته باشند. هاوکینز می‌گوید: «زبان ما در وام‌گیری از زبان‌های دیگر غنی است و همچنین پذیرای آن است که دیگران آن را بیاموزند. دوست ونزوئلایی من یازده سال پیش بدون آنکه زبان انگلیسی بلد باشد با ۷۰۰ پوند به لندن آمد. او امروز مشاور اقتصادی است و بیش از ۳۰ رستوران و مغازه را می‌گرداند. هر کسی می‌تواند به بریتانیا بیاید و همانند ساکنان آن بریتانیایی شود».

صحبت کردن انگلیسی‌ها در اغلب موارد دوپهلو یا پر از کنایه و ایهام است

مهاجران باید بدانند که بریتانیایی‌ها همیشه به‌طور صریح صحبت نمی‌کنند و لازم است گاهی ناگفته‌ها را از گفته‌ها دریابند. آماندا ابریان (Amanda O’Brien) استرالیایی می‌گوید: «مهم است که به ظرافت‌های کلامی و زبان بدن توجه کنید؛ من گاهی مطمئن نیستم چه چیزی معنی نه می‌دهد».

به‌قول هاوکینز: «انگلیسی‌ها اغلب دقیقا برعکس آنچه می‌گویند را منظور دارند. این زبان سرشار از جناس، ایهام و کنایه است».

لندن مرکز تجاری و اقتصادی کشور است و به همین دلیل مقصد اصلی مهاجران برای کار به شمار می‌رود. با آنکه شهر از لحاظ مسکن ارزان خیلی شرایط خوبی ندارد اما تعدد موزه‌ها، کنسرت‌ها، نمایشگاه‌ها و تئاترها باعث شده که محیط شکوفای فرهنگی برای ساکنانش به وجود آورد.

«وقتی کسی از لندن خسته می‌شود؛ یعنی از زندگی خسته شده است»

به‌قول ساموئل جانسون، نویسنده‌ی انگلیسی قرن هجدهم: «وقتی کسی از لندن خسته می‌شود؛ یعنی از زندگی خسته شده است». گرگوری گالینسکی (Gregory Golinski)، که اصالتا از پاریس است اما در لندن زندگی می‌کند، با این حرف ساموئل جانسون موافق است: «اینجا جاذبه‌های بسیاری دارد؛ به‌طوری که هر هفته یکی را می‌توانید انتخاب کنید. لازم نیست کاری را دو بار انجام دهید یا جایی را دو بار ببینید».

اما برجستگی فرهنگی تنها در پایتخت خلاصه نمی‌شود؛ شهر ادینبرو از لحاظ تأثیرات فرهنگی خیلی فراتر از تصور است. ادینبرو میزبان جشنواره‌ی فرینج (Fringe Festival)، بزرگ‌ترین جشنواره‌ی هنری جهان، و همچنین زادگاه هری پاتر است. بیرمنگام نیز قلب دیگر فرهنگی کشور است. هاوکینز می‌گوید: «بیرمنگام، با آن ارکسترهایش، فرهنگ فوق‌العاده‌ای دارد. معروف است که بیرمنگام بیشتر از ونیز کانال آبی دارد. صنعت جواهرسازی آن هم جایی است که مد با مهارت‌های سنتی ترکیب می‌شود»