خواندن نماز نشسته و شرایط آن
بطور کلی، نمازگزار باید نماز خود را ایستاده و بدون حرکت، به سمت قبله بخواند. اما اگر به دلایلی قادر به ایستادن نیست، می‌تواند نماز را در حالت نشسته انجام دهد. همچنین، اگر نمی‌تواند نشسته باشد، می‌تواند نماز را در حالت خوابیده بخواند. در هر صورت، تا زمانی که فرد قادر به ایستادن و انجام نماز در حالت ایستاده است، نباید نشسته یا خوابیده نماز بخواند.
استثناء از این قاعده ممکن است در برخی از نمازهای مستحب مانند نماز غفیله وجود داشته باشد که در شرایط خستگی یا بیماری، به منظور حفظ اثرات معنوی آنها، می‌توان آنها را در حالت نشسته انجام داد. در این بخش از دین و مذهب پلاس وی، روش خواندن نماز نشسته را برایتان خواهیم گفت.
آموزش خواندن نماز نشسته روی زمین
برای نماز نشسته روی زمین، ابتدا باید نیت کنید و سپس تکبیره الاحرام را در همان حالت نشسته بگویید. سپس پس از خواندن حمد و سوره، در هنگام رکوع، سر را به طوری خم کنید که به روی زانوها متمایل شود و ذکر رکوع را بگویید.
پس از اتمام رکوع و برگشت به حالت نشسته، برای انجام سجده، به زمین می‌روید. رکعت دوم نیز به همان روش انجام می‌شود و در حالت نشسته، سایر اجزای نماز مانند قنوت، تشهد و سلام خوانده می‌شود.
آموزش خواندن نماز نشسته روی صندلی
- در حالت نشسته، پس از نیت، باید تکبیره الاحرام را بگویید.
- سپس پس از خواندن حمد و سوره، در هنگام رکوع، سر خود را تا روبروی زانوها یا تا جایی که ممکن است خم کنید.
- سپس به حالت نشسته برگردید و سجده کنید.
- در حین سجده، باید تمامی قسمت‌هایی از بدن که در سجده باید بر زمین قرار بگیرند (مانند پیشانی، کف دست، زانوها و سر دو انگشت بزرگ پاها)، در وضعیت صحیح باشند؛ به عبارت دیگر، کف دست باید روی میز قرار بگیرد و انگشت‌های پا روی زمین قرار بگیرند.
- در این بین، مهر باید روی میز به صورت ثابت قرار داشته باشد و نباید آن را با دست بردارید و روی پیشانی قرار دهید.
- بنابراین، به دقت مهر را در ارتفاعی که می‌توانید سرتان را روی آن قرار دهید، روی میز قرار دهید.
- رکعت دوم نیز به همین صورت انجام می‌شود و در حالت نشسته، تشهد و سلام را خوانده و ادامه می‌دهید. رکعت‌های بعدی نیز به همین روش انجام می‌شود.
شرایط نماز نشسته خواندن روی صندلی
برای خواندن نماز نشسته روی صندلی، می‌توانید یک وسیله ارتفاع دار مانند میز را در جلوی خود قرار داده و مهر نماز را بر روی آن قرار داده و در حین سجده کردن، دستان خود را بر روی این وسیله قرار داده و سر دو انگشت بزرگ پای را به جایی همچون زمین قرار دهید. این روش می‌تواند برای افرادی که از نشستن روی زمین عاجز هستند، به عنوان یک جایگزین مورد استفاده قرار گیرد تا بتوانند نماز خود را انجام دهند.
در نماز سجده، سرانگشتان پاها، کف دستها و پیشانی باید روی زمین قرار بگیرند. در صورتی که قرار دادن سر زانوها بر روی زمین امکان‌پذیر نباشد، قرار دادن آنها بر روی مانع یا وسیله‌ای نیز واجب نیست. اما اگر به صورت معمولی و متعارف بتوانید سجده کنید و قرار دادن سر زانوها بر روی زمین ممکن باشد، در این صورت نیز باید سر زانوها را به زمین قرار دهید.
همچنین، در صورتی که قادر به کامل خم شدن برای سجده نباشید، می‌توانید به حدی که در توانتان است، خم شوید و مهر را روی یک سطح بلند قرار دهید و سجده را بر روی آن انجام دهید. در این حالت، برداشتن و قرار دادن مهر روی پیشانی صحیح نمی‌باشد و باید روی سطح بلندی مانند میز یا وسیله دیگری قرار گیرد.
نماز خواندن روی صندلی در چه صورتی جایز است؟
نماز خواندن روی صندلی شرایط خاصی دارد که اگر رعایت نشوند، نماز باطل است. نمازگزار باید با توانایی خود، حتی اگر با تکیه به دیوار یا وسیله‌ای مانند صندلی، بتواند نمازش را در هر مقداری از ایستادگی انجام دهد. اگر فرد قادر به انجام رکوع نباشد، می‌تواند پس از خواندن حمد و سوره روی صندلی بنشیند. در صورتی که فقط قادر به تکبیره الاحرام برخیزد، بایستد و این کار را انجام دهد. این موارد را نمازگزار باید با رعایت و توجه به توانایی‌های خود انجام دهد.
در صورتی که فرد قادر به ایستادن نباشد، نشستن و نماز خواندن روی صندلی برایش مجاز است. اما باید توجه داشت که برخی اصول و ضوابطی وجود دارد که باید رعایت شوند تا نماز به درستی انجام شود.
