آنتی بادی ها چیستند و چه نقشی در بدن دارند؟
آنتی بادی ها نقش کلیدی در سیستم ایمنی بدن ایفا می کنند. آن ها فرآیند خلاص شدن از شر مهاجمان را آغاز می کنند که ممکن است باعث آسیب و یا عفونت شوند. آنتی بادی ها که به نام ایمیونوگلوبولین نیز شناخته می شوند، پروتئین های Y شکل هستند که توسط سیستم ایمنی تولید می شوند تا به جلوگیری از آسیب رساندن به بدن کمک کنند. هنگام ورود یک مهاجم به بدن سیستم ایمنی وارد عمل می شود. این مهاجمان که آنتی ژن نامیده می شوند می توانند ویروس ها، باکتری ها و یا مواد شیمیایی دیگر باشند. وقتی آنتی ژن موجود در بدن پیدا شد، سیستم ایمنی آنتی بادی تولید می کند تا آنتی ژن بدن را علامت گذاری و از بین برود.
عملکرد آنتی بادی
آنتی بادی ها مثل مامور سیستم ایمنی عمل می کنند و آنتی ژن را می یابند، به آن ها می چسبد و برای سیستم ایمنی نوع دقیق آنتی ژن را شناسایی تا آن را نابود کنند. هر آنتی بادی برای یک آنتی ژن ساخته شده است، و به گیرنده های ویژه ای می چسبد که فقط به این آنتی ژن متصل می شوند. برای مثال، یک آنتی بادی خاص برای کمک به از بین بردن ویروس آبله مرغان ایجاد می شود. فقط آن آنتی بادی مخصوص به ویروس آبله مرغان حمله می کند.
چطور آنتی بادی با آنتی ژن مبارزه می کند ؟
پس وقتی یک آنتی ژن تلاش می کند وارد بدن شود چه اتفاقی می افتد؟ وقتی این اتفاق می افتد سیستم ایمنی راه اندازی می شود. سیگنال های شیمیایی برای هشدار به تمام قسمت های مختلف سیستم ایمنی فرستاده می شوند.
اول، ویروس با سلولی به نام سلول های B ملاقات می کند. سلول ها B مسئول ایجاد آنتی بادی در برابر آنتی ژن هستند. به خاطر داشته باشید که هر نوع آنتی بادی فقط با یک آنتی ژن مطابقت دارد. بعد از اینکه سلول های آنتی بادی را ایجاد کردند، آنتی بادی به ویروس می چسبد و آن را برای دور بعدی حمله علامت گذاری می کند. سپس به سلول های T دستور داده می شود که به آنتی ژن حمله کنند که آنتی بادی آن را نشانه گزاری کرده است.
بعد از اینکه این آنتی ژن نابود شد، پاک سازی همچنان ادامه دارد. موج فاگوسیت سلول های بزرگ که می توانند مواد خارجی را مصرف کنند، بقایای عفونت را می خورند.
واکسن آنتی بادی
پس از آنکه عفونت از بین رفت، آنتی بادی در بدن باقی می ماند. آن ها آنجا را ترک می کنند و در صورت بازگشت این آنتی ژن خاص، صبر می کنند. برای مثال، پس از اینکه یک فرد آبله مرغان می گیرد، آنتی بادی تولید شده توسط سیستم ایمنی برای از بین بردن آبله مرغان در بدن باقی خواهد ماند. دفعه بعد که ویروس آبله مرغان سعی می کند به بیمار حمله کند، آنتی بادی آماده خواهد بود و به ویروس وصل خواهد شد، سلول های T گفته می شود و فاگوسیت خیلی سریع تر حرکت و عفونت را متوقف می کند.
واکسن زدن از این حقیقت که آنتی بادی پس از ریشه کن شدن یک عفونت در بدن باقی می ماند، استفاده می کند. بیشتر واکسیناسیون شامل یک شکل ضعیف یا رقیق از یک آنتی ژن است - نه آنتی ژن کافی برای بیمار کردن فرد بیمار، بلکه برای ایجاد آنتی بادی کافی است. به این ترتیب، بدن می تواند به هر شکلی از عفونت برخورد حمله کند و قبل از شروع عفونت، عفونت را متوقف کند.
انواع آنتی بادی ها
در مجموع، پنج نوع آنتی بادی وجود دارد. هر نوع آن در قسمت های مختلف بدن یافت می شود و وظایف متفاوتی دارند.
رایج ترین آنتی بادی که ما داریم آنتی بادی IgG است. IgG در تمام مایعات بدن یافت می شود. حدود 80- 75درصد کل آنتی بادی ما را تشکیل می دهد. این آنتی بادی به مبارزه با باکتری ها و ویروس ها کمک می کند. با جریان مایعات، آنتی بادی IgG IgG کوچک ترین آنتی بادی در کوچکترین اندازه را دارد.
بزرگ ترین آن ها گروه IgM IgM هستند که در سیستم لنفاوی و گردش خون یافت می شوند. اولین پاسخ دهندگان هستند، اولین نوع آنتی بادی که با مهاجمان دو سیستم مقابله می کند.
IgA
آنتی بادی اصلی در ترشحات بدن، در آغوز و شیر است که بیشترین تولید را نسبت به سایر آنتی بادی ها دارد و در چند هفته ی اول تولد منبع مهم حفاظت روده ای به شمار می رود. در ترشحات بصورت دیمر است و در سرم بصورت مونومر و دو زیر رده و نیمه عمر 5 روز دارد. از بدن در مقابل عفونت های موضعی دستگاه تنفس یا گوارشی دارد و دارای خاصیت ضد ویروسی می باشد.
IgD
در مقادیر سرمی بسیار ناچیز است زیرا توسط پلاسماسل ها ترشح نمی شود و حساس به تجزیه ی پروتئولیتیک می باشد. همراه IgM در سطح لنفوسیت های B بالغ بارز شده بنابراین در سلول های تکامل یافته بالغ آن وجود دارد. نقش رسپتور آنتی ژنی سلول B را بازی می کند.
IgM
در پاسخ ایمنی پنتامر اولین آنتی بادی تولید شده است. از ماه پنجم بارداری در جنین ساخته می شود اگر IgM در بدو تولد بالا باشد، نشان دهنده عفونت مادر زادی است. ظرفیت اتصالی به آنتی ژن آن 5 است و نیمه عمر 5 روزه دارد . نقش موثری در خنثی سازی سموم و ویروس ها ندارد.
IgG
آنتی بادی اصلی موجود در خون و مایعات بدن و بهترین ترکیب جهت ایمن سازی انفعالی است که موجب آگلوتیناسیون ارگانیسم های خارجی می شود.
IgE
راژین که نام دیگر آن است دارای کوتاه ترین نیمه عمر سرمی و کمترین غلظت سرمی است و این مواد باعث ایجاد آلرژِی می شود.
پاسخ های اولیه آنتی بادی
بعد از اولین برخورد با یک آنتی ژن پاسخ ایجاد شده را پاسخ اولیه می گویند که در آن IgM تولید می شود و این مرحله را حساس شدن می گویند.
پاسخ های ثانویه آنتی بادی
تولید آنتی بادی بعد از برخورد اولیه و حذف آنتی ژن متوقف می شود اما سلول های خاطره ای در بدن باقی می مانند و در برخورد مجدد با همان آنتی ژن به سرعت فعال شده و آنتی بادی تولید می کنند که این را پاسخ خاطره ای گویند. در پاسخ ثانویه مرحله نهفته کوتاه تر ، تولید و دوام آنتی بادی بیشتر است
نشانه های کمبود ایمیونوگلوبولین یا همان آنتی بادی ها چیست؟
عفونت که اغلب افراد را با کمبود IgG تحت تاثیر قرار می دهد عبارتند از:
- سینوزیت و عفونت های تنفسی دیگر
- عفونت های معده و روده
- عفونت های گوش
- ذات الریه
- برونشیت
- عفونت های قارچی که منجر به گلو درد می شود
- به ندرت، عفونت های شدید و خطرناک
چگونه کمبود ایمیونوگلوبولین درمان می شود؟
چنانچه در بخش سلامت پلاس وی گفته ایم درمان بستگی به این دارد که علائم و عفونت های شما چقدر بد هستند. اگر عفونت روی زندگی روزمره تاثیر نگذارد، درمان درست آن ها کافی است. اما اگر دچار عفونت مکرر یا شدید شده اید مداوم خود را درمان کنید. این کار به جلوگیری از بیماری و یا کاهش علایم کمک می کند. این ممکن است به معنی مصرف آنتی بیوتیک روزانه برای دفع عفونت باشد. اگر عفونت و علائم همچنان رخ دهد، ممکن است نیاز به جایگزین کردن بین دیگر آنتی بیوتیک ها داشته باشید.
برخی از افرادی که مبتلا به عفونت های شدید هستند ممکن است برای کمک به بالا بردن سیستم ایمنی بدن به جای تکیه به آنتی بیوتیک ها برای جلوگیری از عفونت، به ایمیونوگلوبولین درمانی نیاز داشته باشند. ایمیونوگلوبولین درمانی را می توان در زیر پوست و یا رگ ها انجام داد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟
اگر مبتلا به کمبود IgG هستید، هر وقت علائم عفونت مانند تب، سرما و یا عرق شبانه را داشتید، به پزشک مراجعه کنید.
نکات کلیدی
افراد مبتلا به کمبود IgG به احتمال بیشتری دچار عفونت می شوند.
اگرچه مشخص نیست که چه چیزی موجب کمبود IgG می شود،اما ژنتیک نقش مهمی در آن دارد.
تست های خون به تشخیص این وضعیت کمک می کنند.
درمان بستگی به این دارد که علائم و عفونت های شما چقدر شدید و سلامت سیستم ایمنی نیز چقدر قوی هستند.