بیماری تب روماتیسمی به گونه ای است که امکان ابتلا در هر فردی را دارد و تب روماتیسمی معمولا بعد از ابتلا به عفونت استرپتوکوکی در بدن اتفاق می افتد.
بررسی علل ، علائم و راههای درمان و کنترل تب روماتیسمی
تب روماتیسمی چیست؟
تب روماتیسمی ،یک عارضه التهابی عفونت با استرپتوکک گروه آ( نتیجه دیررس عفونت فارنژه با استرپتوکوکهای گروهA )که بسیاری از اعضای بدن ، به خصوص مفاصل و قلب را درگیر می سازد. عفونت های استرپتوکوکی مسری است، ولی تب روماتیسمی حالت مسری ندارد. این بیماری که در ادامه بخش سلامت پلاس وی به علل ، علائم ، راههای تشخیص و درمان آن خواهمی پرداخت هم کودکان و هم بزرگسالان را مبتلا می سازد. تب روماتیسمی از بیماریهای التهابی خطرناکی است که به دنبال گلو دردهای استرپتوکوکی درمان نشده و یا به صورت ناقص درمان شده، رخ می دهد. مهم ترین عضو دیگر در این بیماری، دریچه های قلبی است که ممکن است متحمل ضایعات غیر قابل برگشت بشوند.
تب روماتیسمی در کودکان
تب روماتیسمی حاد در کودکان رخ می دهد و اوج سنی وقوع آن، بین سنین 5 تا 15 سالگی است. با وجود این ، در بزرگ سالان نیز احتمال بروز آن منتفی نیست و اکثر حمله های آن در پایان دهه دوم و شروع دهه سوم عمر رخ می دهد . شرایط بد اجتماعی و اقتصادی ، تراکم جمعیت و استانداردهای پایین بهداشتی از عوامل مستعد کننده شیوع این بیماری هستند.
درمان ها و نشانه های تب روماتیسمی
علائم شایع تب روماتیسمی :
التهاب مفصلی با مشخصات درد، قرمزی ،تورم و گرمی است ، که می تواند از مفصلی به مفصل دیگر نقل مکان کند. شایعترین مفاصل درگیر، عبارتند از؛ مچ دست ، آرنج ، زانو و مچ پا.
التهاب مفصلی معمولاً در عرض 14-10 روز فروکش می کند، ولی بدون درمان ، سایر مفاصل نیز ممکن است درگیر شوند.
– تب
– خستگی
– رنگ پریدگی
– -بی اشتهایی
– احساس ناخوشی عمومی
– درد شکم
– درد سینه
– بثورات پوستی اندک بر روی شکم ، سینه و پشت
– برآمدگی های زیرپوستی کوچک بدون درد در نواحی استخوانی نظیر آرنج و زانو
– حرکات غیرارادی اندام های تحتانی و فوقانی (کره )
در صورت درگیری قلب :
– کمبود نفس
– احتباس مایع که باعث ورم پا و پشت می گردد.
– تندی ضربان قلب ، به خصوص هنگام خوابیدن
نشانه های تب روماتیسمی
علل ابتلا به تب روماتیسمی :
تب روماتیسمی از یک عفونت استرپتوکوکی قبلی (معمولاً عفونت گلو) که 6-1 هفته قبل از بروز علایم تب روماتیسمی رخ می دهد، ناشی می گردد. این ، یک اختلال خودایمنی است که در آن پادتن های تولیدشده بر ضد باکتری استرپتوکوک بر ضد مفاصل و قلب نیز واکنش نشان می دهند.
عوامل تشدید کننده بیماری و تب روماتیسمی :
_تغذیه نامطلوب
_سابقه خانوادگی تب روماتیسمی
_زندگی در شرایط پرجمعیت یا غیربهداشتی
_داشتن استعداد ابتلای عفونت های تنفسی فوقانی
عفونت های استرپتوکوکی درمان نشده یا ناقص درمان شده
پیشگیری از ابتلا به تب روماتیسمی در کودکان و بزرگسالان :
در مورد هر نوع عفونت گلو، به خصوص در کودکان کشت گلو از نظر استرپتوکوک باید انجام شود.
درمان آنتی بیوتیکی فوری هر عفونت استرپتوکوکی ، از جمله عفونت های پوستی .
عفونت های استرپتوکوکی باید با آنتی بیوتیک (معمولاً پنی سیلین ) خوراکی به مدت ده روز یا تزریق ،درمان شوند.
پیشگیری از مبتلا شدن به بیماری تب روماتیسمی
عوارض جانبی بروز تب روماتیسمی :
عفونت های استرپتوکوک معمولاً با درمان قابل علاج هستند. تب روماتیسمی قابل درمان است ولی قابل علاج (درمان قطعی ) نیست . این عارضه در عرض 12-2 هفته فروکش می نماید. در بعضی موارد، تب روماتیسمی ممکن است به دریچه های قلبی آسیب بزند. دریچه آسیب دیده را می توان با جراحی تعویض کرد. در موارد نادر تب روماتیسمی حتی با درمان نیز، می تواند کشنده باشد.
دیگر عوارض احتمالی:
آسیب دایمی دریچه های قلب که منجر به نارسایی احتقانی قلب می گردد ؛ حملات بعدی تب روماتیسمی حاد ،در پی عفونت مجدد با استرپتوکوک .
درمان و اصول کلی برای کنترل تب روماتیسمی :
بررسی های تشخیصی ممکن است شامل آزمایش های خون ، کشت گلو و نوار قلب و رادیوگرافی قفسه سینه و قلب باشد ، هیچ آزمایش اختصاصی برای تشخیص تب روماتیسمی وجود ندارد. در موارد خفیف ، مراقبت در منزل کافی است، ولی در موارد شدید ممکن است بستری در بیمارستان لازم باشد.
درجه حرارت بیمار و تعداد نبض او را روزانه اندازه گیری کرده و برای ارایه به پزشک وقت بگیرید ، اگر بیمار گلودرد یا سرفه می کند، از یک دستگاه مرطوب کننده با بخار سرد استفاده کنید. دستگاه مرطوب کننده را هر روز تمیز کنید ؛ بهداشت دهانی مطلوب نیز مهم است.
داروهایی که پزشک باید برای تب روماتیسمی تجویز کند :
_استروییدها (داروهای ضدالتهابی ) یا آسپیرین برای کاهش التهاب .
_داروهای ادرارآور برای کاهش احتباس مایعات .
_آنتی بیوتیک ها برای مقابله با باقیمانده باکتری های استرپتوکوکی .
پس از رسیدن تب روماتیسمی به مرحله غیرفعال ، مقدار اندک آنتی بیوتیک ها ممکن است به مدت نامحدود برای جلوگیری از عود بیماری ادامه یابد.
روش های تشخیص تب روماتیسمی
آزمایش خون برای تشخیص و بررسی تب روماتیسمی :
اگر فرزند شما قبلا مبتلا به عفونت استرپتوکوک بوده است، پزشک ممکن است تست های اضافی برای باکتری را توصیه نکند. اگر پزشک تنها قرار باشد یک آزمایش انجام دهد، احتمالا آزمایش خون است که میتواند آنتی بادیهای باکتری استرپتوکوک را در خون کشف کند. باکتری واقعی ممکن است در بافت های گلو یا خون کودک شما قابل تشخیص باشد. همچنین با توجه به اندازه گیری میزان پروتئین واکنش دهنده و میزان رسوب ادرار، پزشک همچنین برای التهاب در خون کودک را بررسی می کند.
بررسی و تشخیص تب روماتیسمی
الکتروکاردیوگرام (ECG یا EKG) آزمایش دیگری برای تب روماتیسمی :
این آزمایش - همچنین ECG یا EKG نامیده می شود - سیگنال های الکتریکی را در قلب کودک شما می گذارد. پزشک می تواند الگوهایی را در میان این سیگنال ها نشان دهد، که نشان دهنده التهاب قلب یا عملکرد ضعیف قلب است.
اکوکاردیوگرام:
با استفاده از امواج صوتی برای تولید تصاویر و اِلِمان های زنده از قلب، این آزمایش می تواند پزشک شما را کمک نماید که تشخیص دهد اختلالات قلب وجود دارد.
درمان یا کنترل تب روماتیسمی :
اهداف درمان تب روماتیسمی عبارتند از:
از بین بردن باکتری استرپتوکوک گروه A باقی مانده،
از بین بردن علائم،
کنترل التهاب
و جلوگیری از رکود عفونت.
درمان، شامل موارد زیر است:
آنتی بیوتیک ها:
پزشک کودک شما پنی سیلین یا یک آنتی بیوتیک دیگری را برای از بین بردن باکتری های باقی مانده استرپتوکوکی تجویز می کند ؛ پس از اینکه کودک ،تمام درمان های آنتی بیوتیکی را کامل کرد، پزشک مربوطه یک دوره از آنتی بیوتیک های بازدارنده از عود مجدد تب روماتیسمی را آغاز خواهد کرد. درمان پیشگیرانه احتمالا تا سن 21 سالگی ادامه خواهد یافت یا تا زمانی که کودک شما حداقل دوره درمان 5 ساله یا حتی طولانی تر را تمام کند. افرادی که در طی بروز تب روماتیسمی به التهاب قلبی مبتلا شده اند، ممکن است توصیه شود که درمان آنتی بیوتیک پیشگیرانه برای 10 سال یا بیشتر داشته باشند.
درمان ضد التهابی :
برای کاهش التهاب، تب و درد، یک داروی ضد درد مانند آسپیرین یا ناپروکسن تجویز می شود. اگر علائم شدید باشد یا بدن کودک شما به داروهای ضد التهاب پاسخ ندهد، پزشک ممکن است کورتیکواستروئید تجویز کند. پزشک شما ممکن است داروهای ضد انعقاد، برای فعل و انفعالات ناخواسته شدید ناشی از سیدنام کوریا، یک ضد قارچ از قبیل والپروئیک اسید یا کاربامازپین (کرباترول، تگراتول و...) تجویز کند.
درمان های خانگی و خوراکی های طبیعی برای درمان تب روماتیسمی:
1.کاهش تب روماتیسمی با کمپرس گرم و سرد
کمپرس گرم و سرد به کاهش میزان تورم و درد مفاصل کمک می کند. این عمل را می توان با استفاده از بسته یخ و بطری یا کیف آب گرم، به طور متناوب تکرار کرد. ماسه یا نمک را در یک کیسه قرار دهید و آن را بر روی یک منبع حرارتی گرم کنید. و آن را برروی مفاصل متورم بگذارید.
2. بهبود تب روماتیسمی با بادام
بادام، دوز روزانه ویتامین E شما را تامین می کند. دانه های بادام کمک می کنند تا سیستم ایمنی بدن تقویت شود، که باعث افزایش روند بهبود تب می شود.
بادام برای بهبود تب روماتیسمی
3. ماست برای از بین بردن عفونت
ماست گلبول سفید خون در بدن تولید می کند و به تولید آنتی بادی کمک می کند. مصرف روزانه ماست، بدن را در برابر عفونت محافظت می کند.
4. اسیدهای چرب امگا 3 برای بهبود تب روماتیسمی
اسیدهای چرب موجود در روغن ماهی، دانه های روغنی و دانه های گندم برای بهبود سریع این بیماری مفید هستند و ویژگی های ضد التهابی و کاهش دهندگی درد، و تب دارند.
5.پیشگیری از تب با استراحت مناسب
خواب و استراحت مناسب، التهاب و خستگی را کاهش می دهد، در نتیجه تب را درمان می کند. استراحت در رختخواب و 8 ساعت خواب کامل برای پیشگیری از تب توصیه می شود.
استراحت خوب برای پیشگیری از تب
6. ویتامین C برای مبارزه با تب روماتیسمی
مواد غذایی غنی از ویتامین C به مبارزه با باکتری هایی که باعث تب روماتیسمی می شوند، کمک می کند. شما می توانید پاپایا، پرتقال، گوجه فرنگی، کلم بروکلی و دیگر مواد غذایی و مرکبات حاوی ویتامین ث را در رژیم غذایی خود برای بهبود شرایط بدست آورید ؛ مصرف 2-3 قاشق چای خوری آب لیمو روزانه تب روماتیسمی را سریعتر درمان می کند.
7. آب برای کاهش تب روماتیسمی
هیدراتاسیون (آبرسانی) مناسب به بدن کمک می کند تا بیماری های مختلف، از جمله تب روماتیسمی، را کاهش دهد. برای جلوگیری از کمبود آب، روزانه 8 تا 10 لیوان آب در روز استفاده کنید.
کاهش درد تب روماتیسمی با مصرف آب
8. آب سیب زمینی برای کاهش در تب روماتیسمی
سیب زمینی کمک می کند تا ناراحتی و درد ناشی از تب روماتیسمی کاهش یابد. 1-2 قاشق غذاخوری آب سیب زمینی درست قبل از غذا خیلی کمک می کند. و شما می توانید آبی که سیب زمینی در آن آب پز شده است را نیز بنوشید.
9. تسکین تب روماتیسمی با کدو تنبل تلخ
کدو تنبل تلخ ،غنی از اجزای موثری است که به سرعت تب روماتیسمی را تسکین می دهد. یک لیوان آب کدو تلخ با عسل مخلوط شود ، روزانه مخلوط تهیه شده را به طور متناوب تا انتها میل کنید.
10. گردو برای از بین بردن علائم تب روماتیسمی
گردو یکی از سالمترین غذاها در جهان است ؛ مصرف روزانه حدود 5-6 گردو می تواند به سیستم ایمنی بدن کمک کند و علائم تب روماتیسمی را از بین ببرد. توجه:گردو را به خوبی بجوید، تا عناصر موجود در آن از راه بزاق جذب شوند.
از بین بردن تب روماتیسمی با گردو
11. درمان تب روماتیسمی با سرکه سیب
سرکه سیب مخلوط با عسل، یکی از بهترین داروهای گیاهی برای درمان تب روماتیسمی است. برای بهترین نتایج، این مخلوط را 2 بار در روز مصرف کنید.
12. زنجبیل برای درمان تب روماتیسمی
زنجبیل دارای خواص ضد التهابی بالا است ،همچنین التهاب گلو را درمان می کند ، یک قاشق غذاخوری آب زنجبیل را روزانه بخورید ،تا تب روماتیسمی را از ریشه درمان کند.
درمان تب روماتیسمی با زنجبیل
13. سیر برای کاهش تب روماتیسمی
سیر خواص ضد قارچی بالا دارد که تب روماتیسمی را درمان می کند. برای کاهش تب، می توانید آن را خام یا با چای گیاهی ترکیب کنید. این دم کرده ،همه عفونت ها را از بین می برد.
14. عصاره انقوزه (asafetida) موثر در کاهش درد
عصاره ساخته شده با ترکیب مقدار کم ، ترکیب زنجبیل و شیر، در صورت استعمال برروی قسمت های متورم و قرار گرفتن در معرض آفتاب کمک می کند تا از درد، تورم و التهاب خلاص شوید.