موارد مهم درباره تعریق زیر بغل
عرق کردن فرآیند طبیعی برای خنک کردن بدن به شمار می آید که دمای درونی بدن را در زمان ورزش و یا در هوای گرم، تنظیم می کند. بیش از 2 میلیون غده تعریق در سراسر بدن وجود دارند اما چرا زیر بغل بیشتر از هر جای دیگری عرق می کند؟ علت بدبو بودن عرق برخی افراد چیست؟ با مطالعه این بخش از بهداشت و سلامت پلاس وی پاسخ سوالات خود را دریافت خواهید کرد و با راهکارهایی برای کنترل عرق زیر بغل آشنا خواهید شد.
علت عرق کردن بیشتر زیر بغل نسبت به اعضای دیگر بدن
غدد عرق در پوست انسان به دو گروه اکرین و غدد آپوکرین تقسیم می شوند. غدد عرق اکرین در تمام بدن پراکنده اند و باعث تعریق بدن در هوای گرم یا در فعالیت های شدید می شوند. غدد آپوکرین پراکندگی یکسانی در بدن ندارند و تجمع آنها در برخی نواحی مانند زیربغل و کشاله ران بیشتر است که باعث تعریق زیاد می شوند. ترشح مایع از غدد آپوکرین حاوی مواد پروتئینی، مواد قندی و چربی هاست که باعث ضخیم‌تر شدن مولکول های عرق و همچنین شیری یا زرد رنگ شدن آن می شود. ترشح این مواد زمینه را برای رشد برخی باکتری ها روی پوست فراهم می کند.
چرا عرق برخی افراد بیشتر بو می دهد؟
غدد آپوکرینی (apocrine) اکثراً در زیر بغل و نیز در پلک ها، کشاله ران و اطراف نوک پستان ها وجود دارند. هنگامی که این غدد به سطح پوست می رسند، معمولاً در پیاز مو قرار می گیرند تا در منافذ ریز پوستی.
وقتی گفته می شود یک چیز مثل عرق بو می دهد، منظور بوی غدد عرق ساز آپوکرین است. ترشحات غدد آپوکرین در زیر بغل، کشاله ران و بر روی غدد نوک پستان بودار می شوند. کار این ترشحات تولید بو است و نقشی در خنک کردن بدن ندارند.
از نظر شیمیایی، ترشحات غدد عرق ساز آپوکرین خیلی متنوع تر از غدد عرق ساز اکرین (eccrine) هستند که بیشتر آب تولید می کنند. غدد آپوکرین استروئید، پروتئین و چربی ترشح می کنند. این ترشحات به محض خروج باعث ایجاد بو نمی شوند اما هنگامی که در معرض باکتری های خارجی قرار می گیرند، مواد شیمیایی آنها شروع به تجزیه شدن می کند.
در واقع، چیزی که به عنوان بوی بدن می شناسیم، بوی همین فرآیند تجزیه شدن است پس عرق به تنهایی بدون بو است، اما در برخورد با باکتری های روی سطح پوست و مو که وظیفه سوخت و ساز پروتئین ها و اسیدهای چرب را برعهده دارند، بوی نامطبوعی تولید می شود بنابراین باکتری ها عامل ایجاد بوی بد بدن هستند. این موضوع مشخص می کند که چرا بدن برخی از افراد، مخصوصاً کف دست و پا و زیر بغل آنها، بیشتر از بقیه بو می دهد.
غدد سرمن (ceruminous) غده های مخصوص تولید عرق هستند که به صورت زیر پوستی در یک سوم خارجی حفره گوش قرار دارند. به همین دلیل است که برخی افراد چرک گوش اضافی دارند.
بدن ما دائماً در حال عرق کردن است، حتی زمانی که ما متوجه نیستیم. همه ما همیشه به دنبال حفظ دمای بدن در مقداری ثابت هستیم و برای این کار، در بیشتر مواقع نیاز داریم که خودمان را خنک کنیم. میزان تعریق بدن به دمای محیط و نیز سطح فعالیت فیزیکی ما بستگی دارد.
البته، عرق کردن می تواند نشان دهنده یک واکنش عصبی در شرایط اضطراب نیز باشد. غدد بدن معمولاً عملکرد مطلوبی دارند، مگر آنکه آنقدر بیش فعال شوند که باعث تعریق بیش از حد گردند.
چرا عرق برخی افراد اصلا بدبو نیست؟
زیرا تعداد باکتری های کورینه باکتریوم مینوتیسیموم در پوست این افراد کمتر است و مواد پروتئینی، قندی و چربی ترشح شده از بدن کمتر تجزیه می شود و بوی بدن کمتر خواهد بود. یکی دیگر از دلایل بو ندادن بدن برخی افراد رعایت اصول بهداشت فردی، استحمام به موقع و استفاده از انواع دئودورانت است.
چگونه عرق و بوی بد آن را کنترل کنیم؟
برای کنترل عرق و بوی بد آن:
- از ضد عرق و یا دئودورانت ها استفاده کنید زیرا دئودورانت بوی نامطبوع بدن را پوشانده و از موادی تشکیل شده اند که مانع تعریق می شوند.
- اگر بیش از حد عرق می کنید، بهتر است از دئودورانتی استفاده کنید که دارای ترکیبات کلرید آلومینیوم قوی تر و متراکم تری باشد اما استفاده طولانی مدت از این ضد عرق ها ممکن است باعث خارش و سوزش پوست شود پس :یک الی دو روز بعد از اصلاح، هرگز از ضد عرق استفاده نکنید، قبل از استفاده از ضد عرق، با آب داغ دوش نگیرید، همیشه ضد عرق را به پوست کاملا خشک و خنک بمالید، شب ها قبل از خواب از آن استفاده کنید تا این ضد عرق جذب پوست شده و روز بعد میزان تعریق کاهش یابد.
- از لباس های تهیه شده با الیاف طبیعی مثل:کتان، پنبه، پشم، کنف و یا ابریشم استفاده کنید تا پوستتان بهتر نفس بکشد.
- اضطراب باعث تحریک غدد تعریق می شود پس میزان اضطراب خود را با روش های مختلفی مثل:تنفس عمیق، تغذیه مناسب، تفکر مثبت و خواب کافی، ورزش و… کاهش دهید.
- از مصرف غذاهایی مثل:نوشیدنی های کافئین دار، مشروبات الکلی، سیر، پیاز و خوراکی های پر ادویه که دمای بدن تان را افزایش داده و عرق تان را بدبو می کنند، پرهیز کنید.
- آب بیشتری بنوشید زیرا پرآب نگه داشتن بدن، دمای درونی و همچنین میزان تولید سلول های تعریق را کاهش می دهد.
- پودر جوش شیرین را به زیر بغل خود بزنید تا از بوی بد عرق پیشگیری کنید.
- قبل از خواب کمی آب لیموترش تازه را به زیر بغل تان بمالید و بگذارید خشک شود تا از بوی بد عرق پیشگیری کنید.
- اگر احساس کردید بیش از حد و غیر عادی عرق می کنید، برای تشخیص بیماری هایی مثل نارسایی های قلبی، پرکاری تیروئید، افت قند خون، سرطان خون، یائسگی، سل و یا اختلالات روحی و روانی مثل استرس یا اضطراب حتما به یک متخصص مراجعه کنید.
