بیماری بلز پالسی یا فلج صورت چیست ؟
علائم بیماری بلز پالسی شامل ضعف ناگهانی در ماهیچه های صورت است و در بعضی از موارد ضعف ماهیچه ها موقتی است و ممکن است بعد از چند هفته افزایش پیدا کند. این ضعف نصف صورت را درگیر می کند و باعث افتادگی آن می شود. لبخند فرد نیز گاهی اوقات یکطرفه خواهد شد و چشم ها بسته باقی می ماند.
بلزپالسی همچنین به فلج ناگهانی صورت هم معروف است که به دلایل ناشناخته اتفاق می افتد و می تواند برای همه سنین مشکل ساز باشد.
علت دقیق آن هنوز مشخص نیست و باور و اعتقاد متخصصان بر این است که فلج بل نتیجه ورم و التهاب عصب هایی است که ماهیچه را در یک طرف صورت کنترل می کند و همچنین ممکن است واکنشی باشد که بعد از عفونت های ویروسی رخ می دهد.
بیماری بلز پالسی برای اکثر افراد موقتی است و علائم معمولا بعد از چند هفته ظاهر می شود. ریکاوری کامل آن نیز تقریباً 6 ماه طول می کشد و تعداد بسیار کمی از افراد این مشکل را تجربه می کنند و در موارد نادر ممکن است که این مشکل دوباره برای فرد اتفاق بیفتد.
علائم بیماری بلز پالسی، فلج صورت
چناتنچه در بخش سلامت پلاس وی میخوانید علائم و نشانه های بلز پالسی ناگهانی اتفاق می افتد و شامل موارد زیر است:
- ضعف سریع و فلج یک طرف صورت که چند ساعت در روز اتفاق می افتد.
- احساس سستی در صورت و سخت شدن.
- نشان دادن احساسات از طریق صورت مثل بستن چشم ها یا لبخند زدن.
- بیرون ریختن ناخودآگاه آب دهان
- درد اطراف فک یا داخل فک یا پشت گوش که در یک طرف صورت است. افزایش حساسیت به صدا از یک سمت صورت
- سر درد
- از دست دادن حس چشایی
- تغییر در میزان اشک و تولید بزاق
*این بیماری در موارد نادر می تواند عصب های هر دو طرف صورت را درگیر کند.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم ؟
اگر هر کدام از علائم بالا را داشتید و دچار فلج بل به دلیل سکته شدید، حتما به پزشک مراجعه کنید. این بیماری بر اثر سکته ایجاد نمی شود اما می تواند علائم مشابه با سکته داشته باشد. اگر در یک طرف صورت هرگونه سستی را به دلیل شدت بیماری تجربه کردید، حتما باید به پزشک مراجعه کنید.
علل بیماری بلز پالسی
اگر چه علت دقیق بلز پالسی واضح و مشخص نیست اما این بیماری اغلب به دلیل عفونت ویروسی اتفاق می افتد. ویروس ها که عامل ایجاد بیماری هستند، به دلیل شرایط زیر ایجاد می شوند :
- تناسلی و یا سوزش سرد
- آبله مرغان یا زونا
- مونونوکلئوز عفونی
- سیتومگالو ویرو
- سرخجه
- اوریون
- آنفولانزا و بیماری های تنفسی
- ویروس کوکساکی
عصبی که ماهیچه های صورت را کنترل می کند، از یک راه باریک استخوانی در مسیر صورت عبور می کند و در بیماری بلز پالسی این عصب ملتهب شده و ورم می کند که معمولاً با عفونت ویروسی مرتبط است. این عصب عاملی برای ایجاد اشک و بزاق و از دست دادن چشایی است و یک استخوان کوچک در وسط گوش هم درگیر خواهد شد.
عوامل خطر بیماری بلز پالسی
بیماری بلز پالسی اغلب در افراد زیر بیشتر اتفاق می افتد :
- خانم های باردار مخصوصاً در سه ماهه سوم یا خانم هایی که در هفته اول بعد از زایمان هستند
- افراد مبتلا به دیابت
- افراد مبتلا به عفونت تنفسی فوقانی مانند آنفولانزا یا سرماخوردگی
حملات دوباره بلز پالسی نادر است اما در بعضی از موارد ممکن است به دلیل سابقه خانوادگی و ژنتیک این اتفاق برای افراد رخ دهد.
سختی ها و مشکلات بیماری بلز پالسی
نوع خفیف این بیماری به طور طبیعی بعد از یک ماه از بین می رود. ریکاوری از نوع شدید این بیماری عوامل مختلفی از فلج ها را در بر می گیرد و سختی های این بیماری شامل موارد زیر است:
- آسیب رسانی به عصب صورت به طور برگشت ناپذیر
- رشد دوباره و غیرطبیعی فیبرهای عصبی انقباضات را در ماهیچه ها ایجاد می کند. مثلاً ممکن است فرد هنگام لبخند زدن چشمانش بسته شود
- کوری قسمتی از چشم و یا کامل که به دلیل خشکی و خراش برداشتن قرنیه به طور کامل بسته نمی شود
- آسیب دیدگی عصب صورت و از دست دادن دائمی حس شنوایی ممکن است جزء خطرات بعد از جراحی باشد.
تشخیص بیماری بلز پالسی ؛ فلج صورت
هیچ آزمایش خاصی برای این بیماری وجود ندارد. پزشک معمولاً به صورت فرد نگاه می کند و از او می خواهد از طریق بستن چشم ها، با بالا دادن ابروها، نشان دادن دندان ها، اخم کردن و حرکات دیگر ماهیچه های صورتش را تکان دهد.
همانگونه که در بخش سلامت پلاس وی اشاره شده است وضعیت های دیگر مثل سکته، عفونت، بیماری لایم و تومور می تواند عاملی برای ضعف عضلانی صورت باشد و اگر علائم واضح و مشخص نباشد و علت آن هم معلوم نباشد، پزشک تست های دیگری را از فرد به عمل می آورد که شامل موارد زیر است :
الکترومیوگرافی که آسیب دیدگی عصب را تایید می کند و شدت آن را مشخص می کند. این آزمایش فعالیت الکتریکی ماهیچه را در پاسخ به تحریک، ماهیت و سرعت پالس های الکتریکی در عصب اندازه گیری می کند.
اسکن های عکسبرداری، ام آر آی یا سی تی اسکن برای تعیین عوامل وارد کننده فشار روی عصب صورت که در مورد تومور و یا آسیب دیدگی ها مورد نیاز است.
درمان بیماری بلز پالسی ؛ فلج صورت
اکثر افراد مبتلا به بیماری بلز پالسی به طور کامل بهبود پیدا می کنند که ممکن است این بهبودی با درمان و یا بدون درمان باشد و همچنین ممکن است پزشک، درمان یا دارو را برای افزایش سرعت ریکاوری تجویز کند و در موارد نادری هم جراحی انجام می شود.
داروها
داروهای رایجی که برای این بیماری استفاده می شود، شامل موارد زیر است:
- کورتیکواستروئیدها مثل پردنیزون، که یک عامل ضد التهابی قوی است و ورم عصب صورت را کاهش می دهد.
- استروئیدها در صورتی که روزهای اول شروع علائم استفاده شوند، اثر گذاری زیادی دارند.
- داروهای ضد ویروسی و یا آنتی ویرال . اثر این داروها به تنهایی مشخص نیست، بلکه باید با استروئیدها همراه شوند تا بتوانند فواید خود را نشان دهند. البته هنوز اثر آن ها به طور کامل به اثبات نرسیده است اما در هر صورت آن را به صورت ترکیبی با داروهایی مثل پردنیزون تجویز می کنند.
- فیزیوتراپی . ماهیچه های فلج شده می توانند کوتاه شوند. به همین دلیل فیزیوتراپی به فرد یاد می دهد چگونه ماهیچه های صورت را ماساژ داده و آن را تمرین دهد تا از جلوگیری دوباره این اتفاق جلوگیری شود.
- جراحی . در گذشته جراحی برای از بین بردن فشار روی عصب صورت از طریق باز کردن راه استخوانی که عصب از آن عبور می کند، قابل انجام بود که این روزها جراحی پیشنهاد نمی شود.
لیفت ابرو
در این شرایط لیفت پلک چشم، ایمپلنت صورت و پیوند عصب انجام خواهد شد. بعضی از عمل های جراحی مثل لیفت ابرو نیاز به تمدید بعد از چند سال دارد.
سبک زندگی و درمان های خانگی بیماری بلز پالسی
باید از چشم های خود که بسته نمی شوند با استفاده از قطره چشم و نرم کننده در طول روز نگهداری کنید و از پماد چشم هم در شب ها استفاده کنید که به نگهداشتن رطوبت چشم کمک می کند.
در طول روز حتما عینک آفتابی بزنید.
از داروهای مسکن بدون نیاز به نسخه مثل آسپرین، ایبوپروفن یا استامینوفن استفاده کنید تا درد را بهبود ببخشد.
تمرینات فیزیوتراپی را حتما انجام دهید.
ماساژ و تمرین دادن صورت را طبق دستور پزشک انجام دهید تا عضلات صورت شما ریلکس شوند.