لرزش ناشی از دارو چیست؟
لرزش و تکانهای غیر ارادی است که دقیقاً بعد از مصرف دارو اتفاق می افتد و در سر، اندام ها یا پلک ها ایجاد می شود. معمولا این لرزش یک ریتم خاصی دارد و حرکات غیر قابل کنترل را در بخشی از بدن ایجاد می کند.
این حرکات لرزشی معمولا سریع هستند که در چرخه های بین 6 الی 10 ثانیه اتفاق می افتند. معمولاً در بیماری پارکینسون رواج بیشتری دارند و تقریباً 10 درصد از افراد مبتلا به بیماری پارکینسون به این مشکل دچار هستند.
این لرزش ممکن است در هر قسمت خاصی از بدن یا در یک موقعیت خاصی اتفاق بیفتد و در هنگام حرکت یا هنگام استراحت رخ دهد. لرزش و تکانهای غیر ارادی معمولاً سریع است و به صورت ناگهانی رخ می دهد و ممکن است در هنگام خواب فروکش کرده و در وضعیت استرسی بدتر شود.
علائم لرزش حاصل از مصرف دارو چیست؟
اکثرا این لرزش در دست اتفاق می افتد و ممکن است در نواحی دیگر هم باشد که شامل موارد زیر است:
- بازو
- سر
- صورت
- تار های صوتی
- ساق پا
- بالا تنه
این لرزش ممکن است که باعث حرکت غیر قابل کنترل سر شود و معمولاً همیشه اتفاق نمی افتد و احتمال آن در یک ساعت بعد از مصرف دارو بیشتر است.
اگر احساس کردید که این اتفاق برای شما رخ داده است، حتماً چنانچه در بخش بهداشت و سلامت پلاس وی تاکید شده است به پزشک اطلاع رسانی کنید شاید او بتواند داروی شما را تغییر دهد تا علائم بهبود پیدا کند.
معمولا زمانی که خواب هستید، این لرزش ها متوقف می شوند و هنگامی که استرس دارید وضعیت بدتر می گردد. شاید احساس کنید که صدای شما هم دچار لرزش شده است.
چه داروهایی اغلب عامل ایجاد لرزش هستند؟
این لرزش ها معمولا بر اثر پاسخ شیمیایی مغز به مواد خاصی می باشد. معمولا بعد از مصرف بعضی از دارو ها و همچنین الکل افزایش پیدا می کند. دارو هایی که عامل ایجاد این لرزش هستند، شامل:
1. دارو های ضد افسردگی
مهارکننده های انتخابی جذب مجدد سروتونین (SSRI) و داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای انواع خاصی از داروهای ضد افسردگی هستند که می توانند باعث لرزش شوند. این لرزش می تواند در هر زمان پس از شروع دارو رخ دهد. بر طبق تحقیقات 20٪ از بیماران تحت درمان با SSRI یا داروی ضد افسردگی سه حلقه ای دچار لرزش می شوند.
مهارکننده های انتخابی جذب مجدد سروتونین (SSRI) مانند:
Celexa (سیتالوپرام)، لکساپرو (اسکیتالوپرام)، لوووکس( فلووکسامین )، پاکسیل (پاروکستین)، پروزاک( فلوکستین )، Zoloft (سرترالین )
داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای مانند:
آسندین (آموکساپین)، آنافرانیل (کلومیپرامین)، الاویل (آمیتریپتیلین)، Norpramin (دسیپرامین )، پاملور (نورتریپتیلین)، سورمونتیل (تریمی پرامین)، Sinequan (دوکسپین )، توفرانیل (ایمی پرامین)، ویواکتیل (پروتریپتیلین)
2. داروهای روانپزشکی
مانند لیتیوم و دپاکوت که در اختلال دوقطبی استفاده می شوند معمولاً لرزش ایجاد می کنند. بعضی از این دارو ها خودشان عامل ایجاد لرزش بوده و بعضی دیگر لرزش افراد را در بیماری هایی مثل پارکینسون افزایش می دهند.
3. دارو های ضد تشنج
این داروها جزء رایج ترین انواع دارو ها هستند که در وضعیت های مختلفی استفاده می گردند.
4. داروهای آسم
دارو های مخصوص آسم هم می تواند عامل ایجاد این وضعیت باشد.
5. سرکوب کننده های سیستم ایمنی
دارو های سرکوب کننده سیستم ایمنی برای جلوگیری از پس زدن یک عضو جدید در بدن استفاده می گردد که می تواند این مشکل را ایجاد کند.
6. اپی نفرین
این دارو که یک محرک قوی قلبی است عوارضی چون ایجاد لرز دارد.
7. برخی از آنتی بیوتیک ها
آنتی بیوتیک ها که برای درمان عفونت های باکتریایی مورد استفاده قرار میگیرند گاهی در برخی افراد ایجاد لرزش میکنند.
8. برخی از داروهای ضد ویروس
داروهای ضد ویروسی یا آنتی ویروسی که همانطور که از اسمشان پیداست برای درمان انواع بیماری های ویروسی کاربرد دارند یکی دیگر از داروهای ایجاد کننده لرزش در بدن هستند.
9. برخی از داروهای شیمی درمانی
در مطلب عوارض داروهای شیمی درمانی در بخش های قبلی بهداشت و سلامت پلاس وی گفتیم که ترکیبات قوی این داروها در بدن دریافت کننده دارو عوارضی چون لرز و.. را موجب می شود.
10. برخی از داروهای فشار خون و قلب
داروهای فشار خون و قلب به دلیل ساختاری که دارند و عملکرد مهمشان در بدن میتوانند موجب لرزش در فرد مصرف کننده شوند.
این شرایط پزشکی باعث لرزش می شوند
- بیماری پارکینسون
- ترک الکل
- پرکاری تیروئید
- فئوکروموسیتوما
- بیماری ویلسون
- نارسایی کبدی
پزشک چگونه علائم لرزش حاصل از دارو را تشخیص می دهد؟
تشخیص لرزش حاصل از دارو با سوال پرسیدن از شما در مورد سوابق پزشکی و علائم آن اتفاق می افتد. در چنین حالتی باید لیستی کامل از داروهای خود را به پزشک ارائه دهید. به او بگویید که چند وقت یک بار این اتفاق برایتان رخ می دهد. سرعت لرزش هم می تواند به تعیین علت آن کمک کند.
بعضی از ویژگی های مهم که می تواند لرزش بدن را با لرزش حاصل از بیماری های پارکینسون مجزا کند:
- علائمی که هم در سمت راست و هم در سمت چپ هستند. بیماری پارکینسون فقط در یک طرف اتفاق می افتد.
- علائمی که بعد از قطع دارو متوقف می شود. بیماری پارکینسون یک بیماری مزمن پیشرفته است و لرزش آن وابسته به دارو نیست.
- زمانی که هیچ مشکل مغزی وجود نداشته باشد اما بیماری پارکینسون به دلیل مشکلات مغزی اتفاق می افتد.
همچنین پزشک از شما آزمایش خون می گیرد و سطوح غیر طبیعی مواد شیمیایی را در بدن بررسی می کند.
سی تی اسکن و ام آر آی هم می تواند در تشخیص لرزش حاصل از دارو موثر باشد.
پزشک برای لرزش حاصل از دارو چه کاری انجام می دهد؟
پزشک در چنین حالتی از شما می خواهد که داروی عامل ایجاد لرزش را قطع کنید. البته همه این ها در شرایطی اتفاق می افتد که قطعا دارو آسیب زیادی به شما وارد نکند، همچنین ممکن است گزینه های درمانی و دارو های جایگزین را به شما معرفی کند.
اگر لرزش شما به دلیل مصرف یک داروی خاص باشد، احتمالاً بعد از قطع آن وضعیت بهبود پیدا می کند. البته برای بعضی از افراد ممکن است تا 18 ماه هم طول بکشد.
برخی از داروهایی که ممکن است برای کنترل لرزش ناشی از ضد افسردگی استفاده شوند:
- میزولین (پریمیدون)
- نورونتین ( گاباپنتین )
- توپاماکس (توپیرامات)
- مسدود کننده های بتا
- بنزودیازپین ها
خطر لرزش حاصل از مصرف دارو برای چه کسانی بیشتر است؟
بعضی از افراد در معرض خطر بیشتری هستند که این افراد شامل موارد زیر می باشند:
- افراد سال خورده
- افراد مبتلا به ویروس اچ آی وی
- خانم ها
- افراد با سابقه ابتلا به بیماری جنون
جلوگیری از لرزش حاصل از دارو
در چنین شرایطی در مورد داروی مصرفی خود با پزشک صحبت کنید و از او بخواهید که داروی بهتری را جایگزین کند.
بعضی از دارو های محرک هستند که برای بعضی از افراد مشکل ساز می باشند.
نوشیدن نوشیدنی های حاوی کافئین مثل قهوه، چای و نوشابه ممکن است وضعیت را بدتر کند، زیرا کافئین فعالیت عضلانی را تحریک می کند، و لرزش را افزایش می دهد.
علت این لرزش ها هیچ خطری برای زندگی فرد ندارند اما ممکن است از لحاظ روانی برای شما اسیب زا باشند و باعث می شوند که در بین عموم از این وضعیت خجالت بکشید.
** مثل همیشه خاطرنشان میسازیم تمامی اطلاعات این مطلب تنها جنبه اطلاع رسانی دارند **
